حیدر مستخدمین حسینی در گفتگو بامهر درباره تصمیم بانک مرکزی برای ورود بانکها به عرصه خرید و فروش ارز آزاد گفت: این بحث که اخیرا توسط بانک مرکزی اعلام شده، در تاریخ اقتصادی و بانکی کشور یک پدیده نوین و جدید نیست، بلکه قبل از سال ۵۷ نیز بانک ها چنین ماموریتی را داشتند و به جای توسعه و شکل گیری صرافی ها بانک ها فعالیت های ارزی را بر عهده گرفته بودند.
معاون اسبق بانک مرکزی و وزارت اقتصاد ادامه داد: پس از سال ۵۷ و تا پایان دهه ۶۰، نظام بانکی ماموریت تامین ارز اشخاص حقیقی و حقوقی را برعهده داشت و مردم به بانک ها برای تامین ارز مورد نیاز خود از قبیل ارز دانشجویی، ارز مورد نیاز برای معالجه بیماران، سفر و... مراجعه می کردند.
وی با اشاره به اینکه در آن زمان تفاوت نرخ برای ارز مطرح نبود و تمامی نرخ ها یکسان بود، تصریح کرد: بانک ها علاوه بر تامین ارز اقدام به خرید ارز هم می کردند و حال همان ماموریت قبلی بانک ها پس از ۴ دهه دوباره مطرح شده است.
مستخدمین حسینی خاطرنشان کرد: اگر این تصمیم در چارچوب برنامه ها و انتظارات اقتصادی باشد، مثبت تلقی می شود، اما اگر بهعنوان محمل های سیاسی مطرح باشد، قطعا موثر نخواهد بود.
این تحلیلگر مسائل بانکی و اقتصادی افزود: اگر این برنامه به درستی اجرا شود به شفافیت در حوزه اقتصادی، اطمینانبخشی و اعتمادسازی جامعه به کسانی که ارز مورد نیاز کشور را تامین می کنند، منجر خواهد شد.
معاون اسبق بانک مرکزی و وزارت اقتصاد اضافه کرد: همچنین به جای مراجعه متقاضیان به دلالان و واسطه ها و کسانی که ارزهای ناصحیح و جعلی در اختیار مردم قرار می دهند، می توان از نظام بانکی که مطمئن است، ارز تهیه کرد که ارزی قابل اطمینان است. این امر از جعلی بودن ارزهای دریافتی جلوگیری کرده در عین حال این عملکرد از لحاظ اقتصادی و بانکی از شفافیت برخوردار است.
وی با بیان اینکه این برنامه، ارزهای مازاد را در اختیار بانک مرکزی قرار می دهد، به طوری که ارزهای مازاد دوباره به نظام بانکی عرضه خواهد شد، گفت: مقامات بانک مرکزی در دولت گذشته میزان ارزهای خانگی را ۱۹ تا ۲۰ میلیارد دلار ذکر کرده بودند یعنی این میزان ارز توسط مردم در خانه ها حبس شده، بنابراین با برنامه جدید بانک مرکزی بخشی از این ارزهای خانگی می تواند به فروش برسد.
مستخدمین حسینی، موضوع مهم دیگر را بحث صادرات ذکر کرد و افزود: سیاست های ارزی برای صادرکنندگان مرتبا تغییر میکند و هیچ اطمینانبخشی از این لحاظ برای آنها وجود ندارد. بر این اساس، آنها ارزهای مازادشان را یا خودشان نگهداری می کنند و یا از کانال های غیررسمی به بازار تزریق می کنند، اما با برنامه جدید این ارزها می تواند در کانال درست هدایت و به بانک ها تزریق شود.
این تحلیلگر مسائل بانکی و اقتصادی خاطرنشان کرد: این تصمیم اگر وارد حوزه های سیاسی نشود، تصمیم درستی است، یعنی اگر تصمیمات سیاسی بر آن مترتب نباشد، می تواند به جایگاه واقعی شکل گیری بورس ارز و هدایت متقاضیان به بازار ارز واقعی منجر شود که مکان این بورس ارز، همان بانک مرکزی و بانک ها هستند تا تحت مدیریت و نظارت بانک مرکزی، فعالیت های ارزی و خرید و فروش آن انجام شود.
معاون اسبق بانک مرکزی و وزارت اقتصاد با بیان اینکه بانک مرکزی در این سال ها دو رویکرد مهم در پیش گرفته است، اظهار داشت: اول اینکه به مرور ارز عرضه شده در مرکز مبادلات ارزی و تخصیص وام به واردکنندگان و تولیدکنندگان را کاهش داد و نرخ این ارز هم اکنون به ۳۱۰۰ تومان رسیده است.
وی با اشاره به اینکه با کاهش تخصیص ارز در مرکز مبادلات ارزی، متقاضیان ارزی به بازار آزاد برای تهیه، هدایت می شوند و صرافیها و ارتباطات، تامینکننده اینگونه ارزها هستند، گفت: در حال حاضر عرضه ارز آزاد بیش از ارز مرکز مبادلات ارزی است بهطوری که دو سوم تخصیص ارز در بازار آزاد انجام می شود.
مستخدمین حسینی ادامه داد: بانک مرکزی مشاهده کرده که تامین ارز در بازار آزاد صورت می گیرد، بنابراین تصمیم گرفته است که این موضوع توسط نظام بانکی تحت کنترل درآید.
این تحلیلگر مسائل بانکی و اقتصادی با بیان اینکه اما در این قضیه یک شبهه وجود دارد و آن شبهه سیاسی است، خاطرنشان کرد: نباید این اقدام منجر به این شود که یک مرکز با هدایت بانک مرکزی و دولت شکل گیرد و عرضه ارز و قیمت ارز را افزایش دهد چون بازار واقعی به نام بازار ارز وجود ندارد و ارزها توسط دولت تدارک دیده می شود و عامل اصلی عرضه ارز، دولت است. بنابراین با توجه به شرایط بودجهای، دولت نباید به بهانه اینکه بازار ارز در حال شکلگیری است، عرضه ارز را دچار شبهه سیاسی کند.
معاون اسبق بانک مرکزی و وزارت اقتصاد تصریح کرد: اگر این جهتگیری نباشد، طرح بانک مرکزی برای اقتصاد موثر است در غیر این صورت اگر در این جهت باشد که قیمت ارز را افزایش دهد و بانک مرکزی و دولت درگیر چنین برنامه ای شوند، تصمیم اشتباه خواهد بود.
مستخدمین حسینی با اشاره به اینکه در صورت اجرای درست این طرح، یکسان سازی نرخ ارز تسریع خواهد شد، گفت: با شکلگیری این کانون، بانک ها هدایت ارز را برعهده خواهند گرفت.