63 سال پیش دو هوادار حزب توده و یک هوادار جبهه ملی در اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون وقت رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا و نیز از سرگیری روابط ایران با بریتانیا کشته شدند تا 16آذرماه برای همیشه روز دانشجو شود.
به گزارش ابتکار، شهادت سه دانشجوی دانشگاه تهران اگر چه در نتیجه اعتراضی سیاسی رخ داد اما این روز در تمامی این سال ها همواره زیر سایه مطالبات سیاسی مانده و مطالبات دانشجویی، اجتماعی و فرهنگی در آن کمتر مجال ابراز پیدا کرده است. موضوعی که حتی مورد غفلت تشکل های دانشجویی نیز قرار گرفته است.
حواشی روز دانشجوی امسال
هر ساله با نزدیک شدن به روز دانشجو تشکل های دانشجویی تلاش می کنند تا برنامه هایی برگزار کنند. این برنامه ها اگرچه در تمامی این سال ها بدون حاشیه نبوده اما امسال جنس این حواشی از نوع دیگری بود. در هفته منتهی به روز دانشجو خبرهای غیررسمی منتشر شده در شبکه های مجازی می گفتند قرار است برنامه های این تشکل ها که همیشه با سخنرانی های سیاسیون برگزار می شود به جشن هایی از نوع استنداپ کمدی و جنگ های شادی تغییر کند. این خبرهای غیررسمی را پوسترهای منتشر شده انجمن های دانشجویی در شبکه های اجتماعی نیز تقویت کرد. خبرها اما به این گفته ها محدود نشد. اخبار منتشر شده روزهای بعد می گفت از حضور برخی از سخنرانان در دانشگاه ها جلوگیری خواهد شد. از تشکل های دانشجویی خواسته شده سخنرانی سیاسی نداشته باشند تا آنجا که گفته شد حتی رئیس جمهور هم برنامه ای نخواهد داشت. اخباری که انتقادات زیادی را در پی داشت. انتقاداتی که صرفا به نبود برنامه ها و مناظره های سیاسی محدود شد و نه نبود برنامه های اجتماعی، فرهنگی و یا دانشجویی.
حضور رئیس جمهور در دانشگاه تهران
انتقادات به برنامه های امسال تشکل های دانشجویی ادامه داشت که تکذیبیه ها از راه رسیدند. و به دنبال آن دانشگاه های مختلف نیز برنامه های خود را ارائه دادند. برنامه هایی که جنس بیشترشان را موضوعات و مناظره های سیاسی تشکیل می دهد. آنگونه که معاون فرهنگی دانشگاه تهران در روز یکشنبه اعلام کرد رئیس جمهور به مناسبت روز دانشجو روز سه شنبه یعنی امروز در این دانشگاه سخنرانی خواهد کرد. مجید سرسنگی در مورد جزییات مراسم 16 آذر ماه این دانشگاه افزود: «این برنامه بر اساس روال هر ساله برگزار خواهد شد و نمایندگان تشکل های دانشجویی مقابل رییس جمهوری سخنرانی خواهند کرد.» معاون فرهنگی دانشگاه تهران همچنین روز دوشنبه در این باره به ایسنا گفت: «غیر از برنامه حضور رئیس‌جمهور در دانشگاه تهران، در مجموع 11 برنامه به مناسبت روز دانشجو توسط همه تشکل‌های دانشجویی در قالب مناظرات سیاسی و سخنرانی با حضور چهره‌های سیاسی در روزهای 15 و 16 آذرماه در این دانشگاه برگزار می‌شود.» او همچنین با اشاره به صدور مجوز برگزاری 9 برنامه در دانشگاه تهران به مناسبت روز دانشجو، افزود: «این برنامه‌ها در قالب سخنرانی و مناظرات سیاسی با حضور فعالان و چهره‌های مختلف سیاسی توسط سه تشکل بسیج دانشجویی، انجمن دانشجویان و جامعه اسلامی دانشجویان در این دانشگاه برگزار می شود.»
مناظره سیاسی در دانشگاه علم و صنعت
آنطور که ایسنا به نقل از معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علم و صنعت گزارش کرده است این دانشگاه نیز در روزهای دوشنبه و سه شنبه به مناسبت روز دانشجو برنامه هایی را برگزار کرده و می کند. بنابر گفته های افشین شریعت، مناظره سیاسی با حضور چهره‌های سیاسی (فروزنده و حق‌شناس) و سخنرانی حجت‌الاسلام انصاری معاون حقوقی رئیس‌جمهور از جمله مهمترین برنامه های این دانشگاه در این روز است.
سیاسیون در دانشگاه امیرکبیر
مناظره سیاسی کانون اندیشه مسلمانان با حضور محمود صادقی، یاشار سلطانی و احمد توکلی و با موضوع «مفاسد اقتصادی»، مناظره سیاسی با موضوع «اشرافیت مسئولان» با حضور مسعود ده نمکی و طریقت منفرد و مناظره انجمن اسلامی طریقت خواه( اصلاح طلب) با عنوان «سفیر آزادی» با حضور چهره‌های سیاسی( علی مطهری، پروانه سلحشوری و فریده اولاد قباد) از جمله برنامه های مهم دانشگاه امیر کبیر است که سید جواد طباطبایی مدیر کل فرهنگی این دانشگاه به ایسنا خبر داده است.
نمایش فیلم سیاسی در دانشگاه علامه
بنا بر اخبار منتشر شده در دانشگاه علامه طباطبایی نیز سخنرانی بابک احمدی و ابراهیم اصغرزاده در دانشکده مدیریت و سخنرانی کرباسچی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه برگزار شده و می شود.
همچنین بسیج دانشجویی نیز به این مناسبت فیلم «یتیم خانه ایران» را با حضور موسی حقانی در دانشکده مدیریت اکران می کند.
بررسی رابطه با آمریکا در دانشگاه خوارزمی
دانشکده ادبیات دانشگاه خوارزمی نیز روز یکشنبه مناظره ای با موضوع «سیاست خارجی؛رابطه با آمریکا» با حضور رضا نجابت (دبیر سیاسی اسبق اتحادیه‌های اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه‌های سراسر کشور) و هادی ذولفقاری (دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی) برگزار کرد.
ممنوعیت ورود شخصیت های ممنوع
اگر چه اغلب برنامه ای امسال نیز مانند سال گذشته سیاسی بود اما برگزاری مناظره های سیاسی نیز به راحتی نبود. آنگونه که ایلنا در روز یکشنبه گزارش کرده است امسال نیز لیستی از شخصیت های سیاسی منتشر شده که برای حضور آنها در دانشگاه ممنوعیت‌هایی تصویب شده است. افرادی مثل محمدرضا خاتمی و مصطفی تاج‌زاده.
موضوعی که نمایندگان چند تشکل دانشجویی در گفت و گو با ابتکار نیز آن را تایید کردند. بنا به گفته های دبیر یکی از این تشکل ها بخشنامه نانوشته ای اجازه حضور برخی از افراد در دانشگاه را به آنها نمی دهد. او در این باره به ابتکار می گوید: « ما برنامه ها و لیست افراد را ارائه کردیم اما کسانی که به تشخیص مسئولان دانشگاه با جریانات سال 88 مرتبط هستند نمی توانند برای سخنرانی به دانشگاه بیایند. افرادی را هم سلیقه ای از لیستمان حذف کردند که در بینشان حتی یکی از افرادی که اکنون در راس سیاست کشور هم هست بود وقتی دلیل را پرسیدیم گفتند برای پرهیز از دو قطبی شدن جامعه و دانشگاه این افراد اجازه حضور ندارند.»
جای خالی مطالبات غیرسیاسی در روز دانشجو
اگر چه بیشتر اولویت دانشگاه ها در روز دانشجو برگزاری برنامه ها و مناظره های سیاسی است اما بنابه اعلام مسئولان دانشگاه ها در برخی دانشگاه ها نیز برنامه های غیرسیاسی برگزار می شود. تقدیر از برگزیدگان جشنواره دانشجویی ابن سینا در دانشگاه علوم پزشکی تهران و تقدیر از دانشجویان نمونه کشوری این دانشگاه و برگزاری 8 مناظره دانشجویی و کرسی آزاد اندیشی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد از جمله این موارد بود. مواردی محدود که در مقایسه با برنامه های سیاسی این روز کمتر به چشم می آید و به همان میزان نیز تاثیر کمتری خواهد داشت. پرداختن به مسائل سیاسی و مطالبه گری در این زمینه اگر چه بخشی از وظیفه دانشجویان است اما این به معنی فراموشی موارد دیگر نیست. مطالباتی چون بهبود کیفیت آموزشی و پژوهشی، پرهیز از تبعیض جنسیتی در سهمیه های دانشگاه ها، رقابت های نابرابر تحصیلی و دیگر مشکلات صنفی، اجتماعی و فرهنگی. موضوعی که در بیش از نیم قرن از نامگذاری 16 آذرماه به نام دانشجو کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
