در حالی که از شب گذشته چندین منبع، محتوایی مبنی بر تعیین شروط دهگانه از سوی عربستان برای قطر منتشر کردند، ساعاتی طول کشید تا این اخبار تقریبا حالت رسمی به خود بگیرد. شروطی که ملک سلمان در دیدار با امیر کویت برای قطر تعیین کرده، از جمله شامل قطع روابط دیپلماتیک با ایران است.
به گزارش «تابناک»؛ شب گذشته، امیر کویت با هدف میانجیگری بین عربستان سعودی و قطر، روانه ریاض، پایتخت آل سعود شد و ظاهرا آنچه از این میانجیگری نصیب قطر شده، شروطی دهگانه است که عربستان برای اجرای آنها، تنها 24 ساعت به قطر مهلت داده است.
از همان ابتدا نیز مشخص بود که موضوع میانجیگری در مورد بحران قطر، تنها یک ژست سیاسی است و تلاشی ناکام خواهد بود، زیرا حجم و میزان یورش به قطر، تنها در عرض یک هفته آشکارا بیان می کرد، بحرانی که عربستان و ائتلاف این کشور برای قطر رقم زده اند، به خوبی از پیش برنامه ریزی شده بوده و قرار نیست به راحتی فروکش کند.
ده شرط عربستان برای قطر، به این شرح است؛
1 - توقف حمايت از «گروه هاى تروريستى»
2 - اخراج عناصر ضد شوراى همكارى از قطر
3 - اخراج تمام اعضاى اخوان المسلمين از قطر
4 - اخراج تمام اعضاى حماس از قطر
5 - بلوكه كردن حساب تمام اعضاى حماس و توقف ارتباط با آنها
6 - توقف دخالت در امور داخلى مصر
7 - اخراج عناصر ضد شوراى همكارى از قطر
8 - توقف پخش شبكه الجزيره
9 - عذرخواهى رسمى از اعضاى شوراى همكارى به دليل «توهين هاى الجزيره»
10 - تعهد قطر به پايبندى به سياست هاى شوراى همكارى و خوددارى از اقدامى بر خلاف اين سياست ها.
به نظر می رسد، این شروط که تنها 24 ساعت برای اجرای آنها از سوی ملک سلمان به قطر مهلت داده شده، برای قطری ها اجرایی نباشد و دست کم بخش مهمی از آن، از جمله قطع ارتباط با ایران و توقف پخش شبکه الجزیره (تنها و مهمترین بازوی رسانه ای و اثرگذاری بر افکار عمومی قطر) به سادگی مورد پذیرش قرار نگیرد. در خوشبینانه ترین حالت، می توان گفت، قطر می تواند به شکلی انتخابی تعدادی از این شروط را در 24 ساعت به اجرا بگذارد.
آنچه اما می توان از این شروط برداشت کرد، صرف نظر از اجرایی شدن یا نشدن آنها، این است که عربستان عملا با این شروط نشان داده که خواهان تبدیل قطر به بحرینی دیگر در خلیج فارس است: خلع قطر از هرگونه قدرت تصمیم سازی مستقل در سیاست خارجی و تبعیت کامل از دستورکار امنیتی و سیاسی و سیاست خارجی عربستان سعودی در خلیج فارس.
به عبارت دیگر، عربستان با قطر به دنبال یک Reset می گردد؛ بازگشتی به شرایط قبل از 1995 و کودتای سفید در قطر.
اما این همه ماجرا نیست. آنچه می توان به خوبی از شروط عربستان دریافت، این است که پشت همه این شروط، دست اسرائیل و آمریکا نیز به خوبی قابل مشاهده است و می توان به سادگی حدس زد که ترامپ در سفر خود به ریاض، حامل درخواست اسرائیل برای اخراج سران حماس از قطر بوده است.
به شکلی جالب توجه، بازی روانی عربستان حین تعیین این شروط نیز آغاز شده است. عادل الجبیر به صراحت، از اقدام نظامی سخن به میان آورده و گفته، امیدوار است که عربستان مجبور به اقدام نظامی در خصوص قطر نباشد.
وی که در یک نشست خبری در پاریس صحبت می‌کرد، گفت: قطر باید از حمایت از حماس و اخوان المسلمین دست بردارد تا به ثبات خاورمیانه کمک کند. او با اشاره به محاصره دریایی، هوایی و زمینی قطر گفت: این تصمیمات هزینه زیادی به دوحه تحمیل می‌کند و معتقدیم که منطق و عقلانیت قطری‌ها را به برداشتن گام‌های درست متقاعد می‌کند.
وی افزود: تصمیماتی که گرفته شده، بسیار قدرتمند هستند و هزینه بسیاری برای قطر خواهند داشت. فکر نمی‌کنیم که قطری‌ها بخواهند این هزینه ادامه داشته باشد. وی در پایان در پاسخ به اینکه آیا اگر قطر تغییر رفتار ندهد، ممکن است اقدامات نظامی علیه این کشور در دستور کار قرار گیرد، گفت: امیدوارم این اتفاق نیفتد.
کاملا مشخص است که عربستان با تعیین شروط سخت و شدید برای قطر و در همان حال تهدیدات اینچنینی ـ به احتمال هرچند اندک اقدام نظامی ـ به دنبال چه چیزی می گردد. اکنون عربستان عملا قطر را بر سر یک دوراهی ناگزیر قرار داده و بازی را شروع کرده که می تواند مخاطرات، ریسک و هزینه های زیادی در پی داشته باشد.
