ممکن است پیگیریهای یکی از نهادهای دولتی، منجر به کاهش چشمگیر نمایش سیگار و دخانیات در فیلمهای سینمایی شود و آثاری چون شهرزاد که کاراکتری چون شهاب حسینی در آن سیگار میکشد، در فصل بعدی این سریال و همچنین سایر کاراکترها در سایر آثار سینمایی و شبکه نمایش خانگی با کاهش شدید مصرف سیگار به نمایش درآیند.
به گزارش «تابناک»؛ در سالهای اخیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستند به قوانین مبارزه با دخانیات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مشخصاً سازمان سینمایی خواسته بود که از نمایش سیگار در آثار سینمایی و شبکه نمایش خانگی به سبب آنکه به زعم مسئولان این وزارتخانه جنبه تبلیغاتی دارد، پرهیز کنند.
سازمان سینمایی در دولت پیشین در ابتدا مخالفت و سپس به کارگردانهایی که درخواست پروانه ساخت میکردند، به صورت ارشادی توصیه میکرد که صحنههای سیگار کشیدن را به حداقل برسانند؛ رویکردی که تا حدودی در فصل دوم سریال شهرزاد نیز نمود یافته و کاراکتر قباد با بازی شهاب حسینی، کارکرد فصل اول را با سیگار ندارد و عملاً مصرف دخانیات در این سریال به حداقل ممکن رسیده است.
این رویکرد دهه شصتی ظاهراً در سایر آثار نیز لحاظ شده و احتمالاً در آینده نزدیک به جز در موارد نادر، شاهد نمایش سیگار در آثار سینمایی و مجموعههای عرضه شده در شبکه نمایش خانگی نخواهیم بود. این رویکرد همان گونه که اشاره شد، به دهه شصت بازمیگردد، ولی هیچ یک از دادهها نشان نمیدهد که سیاست عدم نمایش سیگار در سینما و تلویزیون منجر به کاهش مصرف سیگار شده است.
در رویکردی معکوس اتفاقاً در همه این سالها، شاهد رشد چشمگیر افزایش مصرف سیگار در کشور بودهایم. از نیمه دوم دهه هفتاد این سیاستها آهسته آهسته کارکردش را از دست داد و در سینما و آثار شبکه نمایش خانگی مصرف سیگار به عنوان یک چالش ممیزی مطرح نبود و وزارت بهداشت و درمان نیز به شکل کنونی پیگیر عدم نمایش سیگار در آثار سینمایی نبود.
با این حال در این سالهای آزاد بودن سیگار، متأثر از نمایش سیگار در فیلمها یکباره جهش آمار در مصرف سیگار نسبت به دوره ممنوعیت، رخ نداده و اساساً هیچ مستندات علمی وجود ندارد که نشان دهد، سیگار کشیدن یک بازیگر الزاماً منجر به افزایش آمار سیگاریها میشود. در عین حال، یک کاراکتر منفی یا سیگاری را با چنین روشهایی، چگونه باید در سینمای ایران نمایش داد؟
البته در اینجا اصراری بر حفظ و گسترش نمایش سیگار در پروژههای سینمایی نیست اما قطعاً یکی از المانهای تأثیرگذار در شکل گیری یک کاراکتر و تکمیل منظومه بازی یک هنرپیشه است؛ مسألهای که شاید بهترین مثال همان کاراکتر قباد در سریال شهرزاد باشد. در عین حال به نظر نمیآید این کاراکتر در زمینه سیگار رویکرد ترویجی داشته است.
به نظر میرسد، به جای چنین سیاستهایی، مسئولان امر میتوانند به سراغ سایر سیاستهای کنترلی نظیر افزایش شدید قیمت دخانیات و افزایش محدودیتها برای مصرف عمومی سیگار و امثالهم بروند، چرا که هیچ کشور توسعه یافتهای برای کنترل سیگار، از سینماگران نخواسته سیگار را در فیلم و سریالهایشان نشان ندهند.