اعتیاد دانش‌آموزان؛ سه‌درصد یا یک دهم درصد؟ وزیر آموزش و پرورش می‌گوید تنها کمتر از یک دهم‌درصد دانش‌آموزان معتادند، هر چند شمار بیشتری از آنها در معرض اعتیاد قرار دارند. همزمان یک جامعه‌شناس نسبت به کاهش سن اعتیاد هشدار داده است. کاهش سن اعتیاد از جمله مشکلاتی است که در سال‌های اخیر با آن مواجه بوده‌ایم. این مشکل در کنار تمایل بیشتر زنان به مصرف موادمخدر و همچنین استعمال مواد مخدر صنعتی و چند مصرفی، زنگ خطر را در این حوزه به صدا درآورده است.
به گزارش روزنامه آرمان، امروزه برخی از کارشناسان سن مصرف موادمخدر را نوجوانی می‌دانند. در این زمینه عارف وهاب‌زاده،مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: « 50 درصد والدین سه تا پنج سال بعد از اعتیاد فرزندشان مطلع می‌شوند که نشان می‌دهد از عوارض مواد و نشانه‌های آن آگاه نیستند. همچنین والدین با نحوه برخورد با فرزندشان آشنا نیستند.» درضمن در خرداد سال‌جاری همایون هاشمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با انتقاد از شیوع مصرف موادمخدر در کشور و بی‌توجهی نسبت به مدیریت و کنترل مصرف آن گفت:« سن مصرف موادمخدر در کشور کاهش یافته و تمایل بانوان کشور نیز به مصرف موادمخدر افزایش یافته است که این موضوع زنگ خطری جدی بوده و جای نگرانی دارد.» البته درحال‌حاضر الگوی افراد از مصرف مواد مخدر سنتی به صنعتی تغییر کرده، این در حالی است که عوارض موادمخدر صنعتی بالا بوده و ترک آنها نیز دشوار است.
آماری از دانش‌آموزان معتاد
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه آمار اعتیاد و آسیب‌ها در مدارس اندک است، گفت: بنده حتی آمار سه‌درصدی دانش‌آموزان معتاد را شنیده‌ام که تکذیب می‌کنم. کمتر از یک‌دهم‌درصد دانش‌آموزان ممکن است گرفتار موادمخدر باشند. عده‌ای هم در معرض خطر اعتیادند که با دانش‌آموز معتاد متفاوت است.
سید محمد بطحایی درباره اقدامات انجام شده برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی افزود: مدرسه یک نمونه کوچک شده از جامعه است و محیط ایزوله و جدای از جامعه نیست، یعنی اگر در جامعه خشونت وجود دارد در مقیاس کوچک شده در مدرسه نیز شاهد آن خواهیم بود. مدرسه محیطی باز بوده و بسته نیست. بنابراین آسیب‌های اجتماعی در مدارس نیز وجود دارد. او تاکیدکرد: درست است که در کشور آسیب‌های اجتماعی داریم، اما فراوانی آن حتی به نسبت کشورهای پیشرفته بالا نیست. هرچند حتی یک مورد هم آسیب‌دیده یا معتاد داشته باشیم زیاد است. وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه عده‌ای هم در معرض خطر اعتیادند که با دانش‌آموز معتاد متفاوت است، گفت: اینها شناسایی شده‌اند. هرچند این روزها خطر نحله‌های کاذب کمتر از اعتیاد نیست. به‌عنوان یک پدر بگویم که فاصله ما با فرزندانمان زیاد است. این شکاف عامل اصلی آسیب‌های اجتماعی است. به گزارش ایسنا، او ادامه داد: رسالت وزارت آموزش و پرورش در اصل پرورش است، یعنی دانش‌آموز باید در مدرسه مهارت اجتماعی را بیاموزد و بتواند با همسالان خود ارتباط خوبی برقرار کند، اما امروز تعادل بین مهارت‌های شناختی و مهارت اجتماعی در آموزش و پرورش به هم خورده است و مهارت‌های شناختی سهم زیادتری را نسبت به مهارت‌های اجتماعی به خود اختصاص داده‌اند که این باید تصحیح شود.
سن اعتیاد کمتر شده
همچنین یک استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با ابراز تاسف از اینکه برای مبارزه با موادمخدر هجمه سیاسی علیه کشورمان انجام می‌شود، گفت: در جامعه امروز سن معتادان پایین آمده است و برای جلوگیری از این هجمه سیاسی باید عزم و بسیج ملی برای مبارزه با اعتیاد در جامعه به وجود آید. آزاده راشید اجتماعی شدن امر مبارزه با مواد مخدر را بهترین راهکار برای مقابله با آن دانست و ادامه داد: برای مقابله با مواد مخدر باید از کمک همه مردم استفاده کرد تا با مشارکت جمعی و اجتماعی کردن امر مبارزه با مواد مخدر این معضل در سطح جامعه کاهش یابد. او با بیان اینکه برای ایجاد عزم و بسیج ملی علیه موادمخدر صنعتی و شیمیایی باید نقش خانواده پررنگ‌تر باشد، تصریح‌کرد: نقش خانواده به‌عنوان واحد اصلی و عنصر تاثیرگذار بر روابط، رفتارها و خصوصیات ذاتی و اکتسابی اعضا، واضح و غیرقابل تردید است. او افزود: تاثیرگذاری و تاثیرپذیری افراد این نهاد کوچک اجتماعی از یکدیگر، باعث شده خانواده همواره عنصر اصلی مطالعات و پژوهش‌های اجتماعی قرار گیرد و تاثیر آن بر موفقیت‌ها یا آسیب‌های فردی و اجتماعی در موضوعات مختلف سنجیده شود.
این استاد دانشگاه اظهارکرد: خانواده ناسالم زمینه را برای ایجاد اختلاف در ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی فراهم کرده و افراد را به سمت بزهکاری سوق می‌دهد. او اضافه کرد: با توجه به اهمیت و نقش پررنگ خانواده و اینکه درمان اعتیاد امری دشوار و پرهزینه است و احتمال بازگشت فرد معتاد به سمت مصرف مواد مخدر در اغلب موارد وجود دارد، پیشگیری از این بلای خانمان‌سوز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این جامعه‌شناس با بیان اینکه بحث اجتماعی شدن مبارزه با موادمخدر باید از سال‌های دور در کنار اقدامات انتظامی، قضائی و برخوردی مطرح می‌شد و شکل می‌گرفت، خاطرنشان کرد: بر اساس گزارش‌های موجود، سن اعتیاد پایین‌تر آمده و این زنگ خطری برای خانواده‌ها، جامعه‌شناسان، کارشناسان و صاحب‌نظران است، باید در یک فراخوان عمومی همه آحاد مردم را از طریق رسانه‌ها، فضای مجازی و سایر وسایل ارتباط جمعی برای گردهمایی و بسیج ملی علیه موادمخدر دعوت کرد. راشید تاکیدکرد: نباید از مساله مبارزه اجتماعی با مواد مخدر صنعتی و شیمیایی به سادگی و با طراحی چند برنامه و عمل، عبور کرد.
اعتیاد دانش‌آموزان، بیش از آمارهای مذکور؟
معاون مرکز توسعه و پیشگیری درمان اعتیاد سازمان بهزیستی درباره میزان اعتیاد در بین دانش‌آموزان به خبرنگار«آرمان» می‌گوید: ارائه گزارش درباره وضعیت اعتیاد در بین گروه‌های مختلف در جامعه نیازمند مطالعات شیوه‌شناسی است. براساس مطالعات انجام شده از سوی ستاد مبارزه با موادمخدر باید گفت که میزان شیوه اعتیاد در بین دانش‌آموزان بیش از میزان مطرح شده است. فرید براتی سده می‌افزاید: در گذشته نیز با این دیدگاه که ارائه آمار اعتیاد در بین دانش‌آموزان منجر به نگرانی والدین می‌شود، این مقوله مورد کتمان قرار می‌گرفت. به‌گفته او در بین دانش‌آموزان مصرف‌کننده مواد مخدر هم وجود دارد. معاون مرکز توسعه و پیشگیری درمان اعتیاد سازمان بهزیستی درباره تهمهیدات اندیشیده شده برای سم‌زدایی این دانش‌آموزان می‌گوید: وزارت آموزش‌وپرورش یک دفتر باعنوان مراقبت از آسیب‌های اجتماعی دارد، این مرکز جلساتی با دبیرخانه ستاد مبارزه با موادمخدر، سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت و درمان و قوه قضائیه برگزار کرده و پیشرفت‌های مناسبی نیز در این زمینه داشته است. براتی سده می‌افزاید: برای ترک اعتیاد دانش‌آموزان نیز مذاکراتی با دبیرخانه ستاد مبارزه با موادمخدر، وزارت بهداشت و درمان و سازمان بهزیستی انجام شده است. در این اقدام قرار است دانش‌آموزان مصرف‌کننده به دانشگاه‌های علوم پزشکی مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرند. به‌گفته او دانش‌آموزان معتاد برای ترک نیاز به دریافت خدمات اقامتی ندارند. برای مثال در صورت لزوم برای نوجوانان فقط بستری سه روز تا یک هفته برای سم‌زدایی کافی است. درضمن بعد از سم‌زدایی این افراد به خانواده سپرده می‌شوند. به‌گفته او در این مرحله کودکان و نوجوانان بدسرپرست یا بی‌سرپرست به معاونت اجتماعی سازمان بهزیستی سپرده می‌شوند. هم‌اکنون از سوی بهزیستی دو مرکز ترک اعتیاد دختران و پسران در زاهدان، دو مرکز در بجنورد(خراسان شمالی)، یک مرکز پسرانه در تهران و یک مرکز ترک اعتیاد پسرانه نیز در البرز فعال هستند. به‌گفته او به‌غیر از استان سیستان‌و‌بلوچستان که تعداد کودکان مصرف‌کننده موادمخدر فراوان است، در دیگر استان‌ها نیازی به راه‌اندازی مرکز اقامتی نیست.
