در حالی که چندی پیش، خبر از مذاکرات جدی عربستان سعودی با ایالاتمتحده آمریکا بر سر موضوعات هستهای و دسترسی به انرژی هستهای در رسانهها عنوان شد، اکنون اسرائیل و بنیامین نتانیاهو نگرانی خود را از این مسأله عنوان کردهاند؛ موضوعی که میتواند این مذاکرات میان عربستان و آمریکا را پیچیده کند.
به گزارش «تابناک»؛ دولت ترامپ مذاکراتی با عربستان سعودی برای یک توافق هستهای آغاز کرده که در پی آن قرار شد، «ریک پری» وزیر انرژی آمریکا در رأس هیأتی برای مذاکره با سعودیها به لندن سفر کند. نیروگاههای عربستان یک برنامه هستهای صلحآمیز را از سر گرفتهاند و احتمالاً تاکنون هیچ محدودیتی برای غنیسازی اورانیوم و بازفراوری آن نداشتهاند و به همین دلیل، نیازمند یک توافق همکاری با آمریکاییها هستند.
به شکلی جالبتوجه عربستان توافقات هستهای با آمریکا را منوط به محدودیت بیشتر بر برنامه هستهای ایران کرده و بیان داشته، تنها در صورتی با محدودیتهای توافق هستهای موافقت میکنند که توافق هستهای با ایران هم محدودتر شود. سعودیها نسبت به توافقی که توانایی ساخت بمب را از آنها بگیرد، درحالیکه ایران بر اساس توافق هستهای در یک دهه آینده با ملایمت بیشتری مواجه خواهد شد، راضی نیستند.
چندی پیش، آسوشیتدپرس نوشت: «این نگرانی وجود دارد که سر نگرفتن توافق هستهای میان عربستان و آمریکا، این کشور را به سمت روسیه و چین به عنوان دو رقیب اصلی آمریکا سوق دهد. کمپانیهای دولتی هستهای در این کشورها مشتاق ساخت راکتور در عربستان هستند. این کار میتواند کنترل آمریکا بر برنامههای هستهای عربستان را زیر سؤال ببرد.»
همه اینها نشان میداد که آمریکا آماده یک دور از مذاکرات جدی با عربستان سعودی بر سر یک برنامه هستهای صلحآمیز برای این کشور است و فشارهای پیشین و قبلی دولت ترامپ بر برجام نیز در این مذاکرات بیتأثیر نخواهد بود؛ اما امروز رسانههای خارجی خبر از آن دادهاند که توافق هستهای میان آمریکا و عربستان با نگرانیهایی از سوی نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل مواجه شده است.
«باراک راوید» خبرنگار شبکه 10 تلویزیون اسرائیل در این رابطه بیان کرده است، برخی از مقامات اسرائیلی به وی گفتهاند، در دیدار روز دوشنبه میان دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل نگرانیهای خود را از توافق هستهای میان عربستان سعودی و آمریکا بیان کرده است. نگرانیهای نتانیاهو بیش از هر چیز از بابت ساخت رآکتورهای هستهای در عربستان بوده است.
بر اساس گفتههای این مقامات، نتانیاهو رسماً و مستقیم از ترامپ خواسته است که از ادامه مذاکرات بر سر این توافق هستهای خودداری کند؛ اما ترامپ و تیم وی به نتانیاهو پاسخ منفی دادهاند و بیان کردهاند که اگر آمریکا این رآکتورها را در اختیار عربستان قرار ندهد، کشورهای دیگر نظیر روسیه یا فرانسه این کار را خواهند کرد.
با این حال، نتانیاهو و اسرائیل تأکید کردهاند، اگر قرار است آمریکا مذاکرات با عربستان را بر سر این موضع ادامه دهد، باید عربستان سعودی متعهد شود که اقدام به غنیسازی اورانیوم در خاک خود نخواهد کرد.
در همین حال، مقامات رژیم اسرائیل این مسأله را تکذیب نکردهاند و در پاسخ به باراک راوید در مورد جزئیات این گزارش بیان کردهاند: ما نمیتوانیم جزئیات یک گفت وگوی دیپلماتیک را افشا کنیم اما همانطور که نخستوزیر بنیامین نتانیاهو برای چندین سال است که بیان میکند، خطرات جدی در برنامه و توافق هستهای ایران وجود دارد – که یکی از آنها درخواستهای مشابه از سوی سایر کشورهای منطقه برای دسترسی به آنچه ایران دارد است – از جمله غنیسازی اورانیوم.
در همین حال گفته میشود، ترامپ از دادن پاسخ نهایی به نتانیاهو در مورد این مذاکرات با عربستان سر باز زده و هر دو طرف به این نتیجه رسیدهاند که نیاز به مذاکرات و گفت وگوهای بیشتری بین مقامات آمریکایی و اسرائیلی در این خصوص است. کاخ سفید در مورد این گزارش هیچ اظهارنظری نکرده است.
روز چهارشنبه دو روز بعد از ملاقات نتانیاهو و ترامپ، ریک پری با وزیر انرژی اسرائیل «یوال اشتینیتز» در هیستون بر سر این مذاکرات بین عربستان و آمریکا دیداری داشتهاند که هیچ جزئیاتی از این دیدار به بیرون درز نکرده است. با این حال روز پنجشنبه نتانیاهو در مقر سازمان ملل در این خصوص بیان کرد:
«من در واشنگتن درخواست خود را مبنی بر آنچه اسرائیل در مورد غنیسازی اورانیوم در کشورهای منطقه فکر میکند، بیان کردهام. من پرسیدم، چرا این کشورها میخواهند اورانیوم غنیسازی کنند؟ آنها پاسخ دادند دلیل آن است که ایران تحت توافق هستهای به حق غنیسازی اورانیوم دست پیدا کرده است. بهترین راه برای جلوگیری از هستهای شدن خاورمیانه، رفع جدی نقایص توافق هستهای ایران یا وتو کردن کامل آن است.»
جمعه هفته گذشته، ریک پری در لندن مذاکرات خود با نمایندگان عربستان سعودی بر سر این مسئله را آغاز کرد. توافقی که اگر به نتیجه برسد میلیاردها دلار برای شرکتهای آمریکایی در بر خواهد داشت. عربستان تأکید بسیاری بر آن دارد که آمریکا مجوز غنیسازی اورانیوم در خاک عربستان را صادر کند.