خبر رویترز از تحریم جدید ایران توسط اروپاییها، آزادسازی 70درصد غوطه شرقی توسط ارتش سوریه، شکایت دوباره قطر از امارات در سازمان ملل، رایزنی دوجانبه هیأتهای ایران و آمریکا در وین و بیانیۀ مشترک ایران، روسیه و ترکیه در نشست آستانه درباره سوریه، از جمله مهم ترین خبرها و رویدادهای خاورمیانه در 24 ساعت گذشته بوده اند. در این میان، باید به تلاش آمریکا برای توافق تکمیلی با اروپا بر سر برجام نیز اشاره کرد.
به گزارش «تابناک»؛ یک مقام ارشد آمریکایی میگوید، دولت این کشور و سه کشور اروپایی به دنبال رسیدن به یک «توافق تکمیلی» در خصوص توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ هستند.
«دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا روز جمعه ۲۲ دیماه، در جدیدترین اقدام خود ضد برجام تهدید کرد، ممکن است آخرین باری باشد که رفع تحریمهای هستهای علیه ایران به موجب مفاد این توافق را تمدید میکند.
او به نمایندگان کنگره و دولتهای اروپایی ضربالاجل داد تا فرا رسیدن موعد بعدی تعلیق تحریمها در دوازدهم ماه می (۲۲ اردیبهشتماه) برای «اصلاح معایب فاجعهبار» برجام اقدام کنند، وگرنه آمریکا را از توافق هستهای خارج خواهد کرد.
«برایان هوک»، مدیر بخش سیاستگذاری وزارت خارجه آمریکا که در وین و برلین در نشستهایی در خصوص برجام شرکت کرده، روز جمعه در جمع خبرنگاران گفت، دولت ترامپ به دنبال رسیدن به یک توافق تکمیلی با اروپاییها تا زمان فرارسیدن آن ضربالاجل است.
هوک گفت: این توافق تکمیلی به برنامه موشکهای بالستیک ایران، فعالیتهای منطقهای این کشور، بندهای زوالپذیر برجام و تشدید بازرسیهای کارشناسان سازمان ملل از مراکز هستهای ایران خواهد پرداخت.
انگلیس فرانسه و آلمان اعضای اروپایی گروه ۱+ ۵ هستند که از سال ۲۰۱۵ به توافقی با ایران بر سر برنامه هستهای این کشور دست پیدا کردهاند. این توافق قرار است در ازای ایجاد محدودیت در بخشهایی از برنامه هستهای، تحریمهای اعمال شده به بهانه هستهای علیه ایران را رفع کند.
دولت آمریکا، به عنوان یکی دیگر از اعضای ۱+ ۵ از زمان اجرایی شدن «برجام» با اتخاذ سیاستهای مختلف تلاش کرده از متبلور شدن مزایای این توافق برای ایران جلوگیری کند.
تروئیکای اروپا در حین مخالفت با تهدیدهای ترامپ برای لغو «برجام»، با درخواستهای وی برای تشدید فشارها علیه تهران در حوزه برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای همراه شدهاند.
خبر رویترز از تحریم جدید ایران توسط اروپاییها
خبرگزاری رویترز در خبری فوری اعلام کرد، آلمان، فرانسه و انگلیس تحریمهایی جدید علیه ایران برای نگاه داشتن ترامپ در برجام ارائه کردهاند.
تحریمهای پیشنهادی سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) به اتحادیه اروپا افراد دخیل در برنامه موشکی و فعالیتهای ایران در سوریه را هدف خواهد گرفت.
آزادسازی 70درصد غوطه شرقی توسط ارتش سوریه
جمعه شب فرماندهی کل ارتش و نیروهای مسلح سوریه بیانیهای در خصوص عملیات خود در منطقه غوطه شرقی شهر دمشق صادر کرد.
ارتش سوریه در این بیانیه اعلام کرد، به فضل خون شهدا و فداکاریهای نیروهای ارتش این کشور 70 درصد از مناطق تحت اشغال گروه های مسلح و تروریستی در غوطه آزاد شده است.
به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، ارتش این کشور تأکید کرد، برای خروج امن غیر نظامیان چندین گذرگاه ایجاد شده و افراد حاضر در غوطه موفق شدند با عبور از این گذرگاهها خود را از یوغ گروههای تروریستی که از آن ها به عنوان سپر انسانی استفاده میکردند، نجات دهند.
ارتش سوریه خاطرنشان کرد، همچون گذشته همه تلاشهای خود را برای حفظ جان غیر نظامیان و بازگرداندن آرامش و ثبات به این کشور به کار خواهد گرفت.
شکایت دوباره قطر از امارات در سازمان ملل
قطر شکایتی را علیه امارات متحده عربی در شورای امنیت سازمان ملل مطرح و این کشور را به نقض حریم هوایی خود متهم کرده است.
احمد بن سیف آل ثانی نماینده دائم قطر در سازمان ملل با ارسال نامه ای برای آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل و کارل فن استورم، رئیس اتریشی شورای امنیت در مارس 2018 تأکید کرده است، یک فرند هواپیمای باری نظامی امارات متحده عربی در روز 4 مارس حریم هوایی قطر را نقض کرده است.
این نامه آورده است: نقض حریم هوایی قطر مغایر با قوانین بین المللی بوده و چنین اقداماتی ثبات و امنیت منطقه را تهدید می کند.
قطر از شورای امنیت خواسته است تا تدابیر لازم را برای حفظ ثبات و امنیت بین المللی اتخاذ کند. قطر پیش از این نیز چهار شکایت علیه امارات به خاطر نقض حریم هوایی خود در سازمان ملل مطرح کرده است.
قطر همچنین بر این مسأله تأکید کرده است، حق پاسخگویی به هر گونه نقض حریم هوایی را برای خود محفوظ می داند.
تابستان گذشته ائتلاف سعودی شامل امارات متحده عربی، قطر و بحرین روابط سیاسی و اقتصادی خود را با قطر قطع کرده و دوحه را به حمایت از گروه های تروریستی در منطقه متهم کردند.
رایزنی دوجانبه هیأتهای ایران و آمریکا در وین
هیأتهای مذاکرهکننده ایران و آمریکا عصر جمعه پس از یازدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام دوجانبه به رایزنی پرداختند.
یازدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام امروز جمعه در وین و با حضور هیأتهای ایران و گروه 1+5 برگزار شد.
ریاست هیأت ایرانی در یازدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام بر عهده سید عباس عراقچی و ریاست طرف آمریکایی بر عهده «برایان هوک» بود.
بیانیۀ مشترک ایران، روسیه و ترکیه در نشست آستانه درباره سوریه
وزیران خارجه روسیه، ایران، و ترکیه که امروز در آستانه گرد هم آمدهاند، بر سر بیانیهای مشترک به توافق رسیدند.
وزرای امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه، به عنوان ضامنین نظارت بر رژیم آتشبس در سوریه، به دعوت جمهوری قزاقستان در آستانه جمع شدند تا به ارزیابی همکاری سهجانبۀ خود از زمان برگزاری نخستین نشست بینالمللی دربارۀ سوریه در آستانه در 23 تا 24 ژانویۀ 2017 بپردازند.
بیانیه پایانی وزیران خارجه ایران، روسیه و ترکیه در نشست امروز آستانه درباره سوریه به شرح زیر است؛
1- بر سطح عالیِ هماهنگی سهجانبۀ کنونی در زمینۀ اجرای مُفاد بیانیۀ مشترک رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه مورخ 22 نوامبر 2017 در سوچی تأکید کردند؛
2- توافق کردند، تعامل مؤثری را که تأثیر مثبتی بر وضعیت سوریه و کل منطقه خواهد داشت و خطر تفرقۀ قومی و نژادی را کاهش خواهد داد، ادامه دهند؛
3- نشست آتیِ سهجانبۀ سران را که در تاریخ 4 آوریل 2018 در ترکیه برگزار خواهد شد مورد توجهِ ویژه قرار دادند؛
4- رضایت خود از کمک عینی فرایند آستانه در بهبود وضعیت سوریه طی سال گذشته ابراز کرده، در این راستا بر موفقیتِ تلاشهای جمعیِ خود در مبارزه با تروریسم بینالمللی، به ویژه شکست داعش در سوریه و ایجاد شرایط مساعد برای حل و فصل سیاسی بر پایۀ قطعنامۀ 2254 شورای امنیت سازمان ملل تأکید ورزیدند؛
5- تأکید کردند که فرایند آستانه و دستاوردهای آن به ابزاری مؤثر در کمک به صلح و ثبات در سوریه تبدیل شده است؛
6- عزم مشترک خود مبنی بر ادامۀ تلاشهای هماهنگ به منظور حصول اطمینان از بازگشتناپذیری روند کاهش خشونت در عرصۀ میدانی را ابراز داشتند؛
7- بر پایبندی قوی و مداوم خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه تأکید کردند. آنها همچنین تأکید کردند، هیچ اقدامی، صرف نظر از اینکه چه کسی آن را انجام دهد، نباید ناقض این اصولی باشد که طی قطعنامههای مربوط در سازمان ملل و بر اساس ارادۀ نمایندگان همۀ بخشهای جامعۀ سوریه، که در کنگرۀ گفت وگوی ملی سوریه در سوچی به صورت روشن و شفاف بیان گردیده، تأیید شده است؛
8- این اعتقاد خود را تکرار میکنند که مناقشۀ سوریه راهحل نظامی ندارد و از پیشرفتِ حاصل شده طی هشت دوره نشستهای بلندپایه در آستانه با هدف کمک به تلاشهای بینالمللی برای پایان دادن به منازعۀ سوریه از طریق اتخاذ اقداماتی برای کاهش خشونت در عرصۀ میدانی، ایجاد اعتماد میان طرفهای درگیر، بهبود وضعیت بشردوستانه و شتاب بخشیدن به تلاشها برای دست یافتن به راهحلی سیاسی استقبال کردند؛
9- وضعیت اجرای یادداشت تفاهم مورخ 4 می 2017 دربارۀ ایجاد مناطق کاهش تنش در سوریه را مورد توجه قرار داده و بر عزم خود مبنی بر ادامۀ اجرای مُفاد آن در زمینۀ هر چهار منطقۀ کاهش تنش تأکید و همچنین تأکید کردند که ایجاد مناطق کاهش تنش در هیچ شرایطی نباید حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضیِ جمهوری عربی سوریه را تضعیف کند؛
10- بر عزم خود مبنی بر ادامۀ همکاری به منظور نابودی نهایی داعش، جبهةالنصره و همۀ دیگر افراد، گروهها، تشکلها و موجودیتهای وابسته به القاعده یـا داعش در سوریه که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شدهاند و جلوگیری از جابهجایی آنها به دیگر کشورها و مناطق تأکید کردند؛
11- بر لزوم کمک به سوریها در بازگرداندن وحدت کشورشان و دستیابی به راهحلی سیاسی برای مناقشۀ کنونی از طریق فرایندی فراگیر، آزاد، عادلانه و شفاف با راهبریِ سوری و مدیریت سوری که منجر به یک قانون اساسی برخوردار از حمایت مردم سوریه وانتخابات آزاد و عادلانه با مشارکت همۀ سوریهای واجد شرایط تحت نظارت سازمان ملل شود، تأکید ورزیدند؛
12- از برگزاری کنگرۀ گفت وگوی ملی سوریه در سوچی در 30 ژانویۀ 2018 به عنوان کمکی عمده در شتاب بخشیدن به روند حل سیاسی با کمک سازمان ملل استقبال کردند و بر پایبندی و حمایتِ خود از تصمیمات اتخاذ شده در کنگرۀ سوچی، بهویژه تشکیل کمیتۀ قانون اساسی و تسهیل هر چه سریعترِ أغاز کارِ آن در ژنو، با کمک فرستاده ویژۀ دبیرکل سازمان ملل در سوریه تأکید کردند؛
13- از نمایندگان دولت جمهوری عربی سوریه و مخالفینی که به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی و ماهیت غیرفرقهایِ سوریه پایبندند و نیز از جامعۀ بینالمللی خواستند که از کار کمیتۀ قانون اساسی پشتیبانی کنند؛
14- بر ضرورت اطمینان یافتن از دسترسی بشردوستانۀ سریع، ایمن و بدون مانع به نواحی آسیبدیده از منازعۀ جاری تأکید ورزیدند؛
15- نگرانی خود را از نقض مداوم رژیم آتشبس ابراز داشته، به عنوان ضامنین رژیم آتشبس اعلام کردند که تلاشهای خود را در راستای حصول اطمینان از رعایت توافقات مربوط افزایش خواهند داد؛
16- از قطعنامۀ 2401 شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به وضعیت اسفناک بشردوستانه در سراسر سوریه، بهویژه غوطۀ شرقی، یرموک، فوعه و کفریا، استان ادلب، شمال استان حماه، رکبان و رقّه استقبال کردند؛
17- آمادگی خود مبنی بر ادامۀ تلاشها برای اجرای مُفاد قطعنامۀ فوقالذکر با هدف تقویت رژیم آتشبس و بهبود وضعیت بشردوستانه در سراسر جمهوری عربی سوریه ابراز داشتند و از همۀ طرفها خواستند، از جمله از طریق ارسال کمکهای بشردوستانۀ بیشتر، تسهیل مینزداییِ بشردوستانه، احیای امکانات زیرساختیِ اساسی (از جمله تأسیسات اقتصادی و اجتماعی) و محافظت از میراث فرهنگی و تاریخی، کاملاً از این فرایند حمایت کنند؛
18- از برگزاری نخستین نشست کارگروه آزادی بازداشتشدگان/ربودهشدگان و تحویل اجساد و شناسایی مفقودین پیش از برگزاری نشست وزرا استقبال کرده، اعتقاد خود را ابراز میدارند که تلاشهای این کارگروه موجب ایجاد اعتماد بیشتر میان طرفهای درگیر در سوریه شود؛
19- مراتب قدردانی صمیمانۀ خود را از جناب آقای نورسلطان نظربایف، رئیس جمهوری قزاقستان، و مقامات این کشور بابت حمایت از فرایند آستانه و میزبانی نشستهای بینالمللی دربارۀ سوریه ابراز داشتند؛
20- تصمیم گرفتند که نشست بینالمللی بلندپایۀ بعدی دربارۀ سوریه در اواسط ماه می 2018 در آستانه برگزار شود.