در گذشته آغاز اعتدال بهاری، برابر با آغاز سال نو آشوری بود؛ اما بعدها با پذیرش گرگوری به اول آوریل تغییر یافت. آشوریان این جشن را با نام باستانی آکیتو و نام نوین خابنیسان (آغاز بهار) میشناسند، بنابراین آغاز سال 1397 خورشیدی برابر است با آغاز سال ۶۷۶۷ آشوری.
به گزارش «تابناک»؛ آشوریان که در گذشتههای دور همسایه ایران بودند و سپس خود نیز در حوزه تمدنی ایران قرار گرفتند، همچون دیگر اقوام این حوزه تمدنی، سال نو را همزمان با نوروز ایرانی آغاز میکردند؛ اما از زمانی که آشوریان همچون دیگر اقوام مسیحی تقویم میلادی را برگزیدند، این روز به اول آوریل انتقال یافت.
جشن نیسان صدها سال در میان آشوریان منسوخ شده بود و دیگر این روز جشن گرفته نمیشد؛ اما چند وقتی است که دوباره این جشن باستانی به همت آشوریان ایرانی رونق گرفته و هر ساله آشوریان مختلف در سراسر کشور این روز را گرامی می دارند.
یوناتان بتکلیا، نماینده مردم آشوریان در توصیف آیینهای نوروزی مردم آشوریان و کلدانی گفت: نوروز 1397 در حالی جشن گرفته میشود که آشوریان به استقبال سال ۶۷۶۷ میروند و کلدانیان سال ۷۶۱۷ خود را آغاز میکنند. «آکیتو یا خاب نیسان» نام جشن آغاز سال نوی آشوریان و کلدانیان است که هر ساله در دوازدهمین روز بهار جشن گرفته میشود.
در ایران نیز در شهرهای ارومیه و سلماس، تهران و کرمانشاه و سایر شهرهای کشور مانند آشوریان عراق با افروختن آتش در چهار سو و نواختن سرنا (قرنا) و خواندن سرودها و رقص شیخانی، خاب نیسان یا همان اکیتو را جشن می گیرند.
نماینده مردم آشوریان و کلدانی در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: تاریخ و فرهنگ آشوریان با تاریخ ایران کهن وابستگی عمیقی دارد. به همین دلیل، سال نو آشوریان اول آوریل مصادف با 12 فروردین ماه بوده و با وجود آنکه آکدیان، بابلیان و آشوریان فرهنگ و زبان و آداب و رسوم خود را در طی 8هزاره حفظ کردهاند، اشتراکات فرهنگی بسیاری با دیگر مردم ایران دارند.
وی با بیان اینکه آشوریان مانند دیگر مردم ایران خود را با غبارروبی از خانهها و خرید عیدانه و کاشت سبزه عید برای ورود به سال نو آماده میکنند، گفت: بازی با تخممرغ رنگآمیزی و هدیه آن به یکدیگر، تزیین خانهها، پخت شیرینی، شب نشینی در شب تحویل سال و... از جمله رسومات نوروزی آشوریان محسوب میشوند.
زیارت مقابر درگذشتگان یکی از مهم ترین آیین های سنتی در بین آشوریان به شمار می آید و همچنین آشوریان ایرانی همچون سایر هموطنان مسلمان خود در دوازده روز اکیتو، به دیدار اقوام و آشنایان می روند.
نماینده مردم آشوریان و کلدانی در مجلس شورای اسلامی افزود: غالب جمعیت آشوریان و کلدانیان مسیحیاند و به زبان «آرامی» صحبت میکنند؛ اما این تفاوتها با جمعیت اکثریتی مسلمان مانع از فراموشی برخی آیینهای کهن در میان هیچ یک از اقوام نشده است.