استعفای ناگهانی رئیس بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هشدار جدی البرادعی به اعراب پس از خروج ترامپ از برجام، دیدار پوتین با آمانو در خصوص برجام، آغاز دور جدید مذاکرات برجام بدون آمریکا، ابراز امیدواری ترامپ به دستیابی به توافق جدید با ایران و حمایت وزیر اقتصاد ترکیه از ایران با انتقاد از آمریکا، از مهم ترین خبرها و رویدادهای خاورمیانه در 24 ساعت گذشته بوده است. در این میان، باید به نامه های ترامپ به اعراب برای تأمین هزینه های تقابل با ایران نیز اشاره کرد.
به گزارش «تابناک»؛ دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با ارسال دو نامه به همپیمانان عرب خود در خاورمیانه به آنان فشار می آورد تا در اقدامات تقابلی با ایران نقش سیاسی و سهم مالی بیشتری داشته باشند.
نیویورک تایمز روز جمعه به نقل از یک فرد نزدیک به رهبران کشورهای عربی خاورمیانه افزود: ترامپ طی چند هفته اخیر با ارسال دو نامه خصوصی به همپیمانان خاورمیانه ای خود از آنان شکوه کرد که چرا به رغم صرف هزینه های گزاف از سوی دولت آمریکا در خاورمیانه این رهبران مسئولیتی برای جلوگیری از نفوذ ایران به عهده نمی گیرند.
این منبع به نیویورک تایمز گفت: رئیس جمهوری آمریکا در این نامه ها با ابراز احساسات شدید درباره حوادث تروریستی در سطح جهان نوشته است، دولت آمریکا از زمان واقعه ۱۱ سپتامبر تاکنون هزینه مالی و کشته های زیادی را صرف اقدامات خود در منطقه کرده، پس رهبران عربی باید مسئولیت بیشتری در ائتلاف ضد ایرانی امریکا به عهده بگیرند.
براساس این گزارش، وی ماه گذشته نیز در یک کنفرانس خبری با امانوئل ماکرون همتای فرانسوی خود با اشاره به موضوع تروریست های داعش گفته بود: همان گونه که ما (غربی ها) برای نابودی جانیان داعشی اقدام کردیم، ملت های مسئول در خاورمیانه نیز باید سهم خود را برای جلوگیری از بهره برداری ایران از موفقیت تلاش های ضد داعشی ما ایفا کنند.
بر پایه این گزارش، ترامپ در ادامه نامه خود افزود: خاورمیانه کشورهای بسیار متمولی دارد که تاکنون نقش و سهمی را که می بایست برای این مهم ایفا می کردند، عهده دار نشدند، پس آنها باید هزینه مالی بسیاری در راه رسیدن به این هدف پرداخت کنند.
به گزارش نیویورک تایمز، این مبلغ در هر صورت هزینه زیادی بود که ترامپ مجبور شد، رقم آن را در نامه ای که چند هفته قبل به سران کشورها از جمله عربستان، مصر، امارات متحده عربی و بحرین نوشته بود، اعلام کند و از آنان بخواهد علاوه بر احساس مسئولیت برای جبران این هزینه ها، اختلاف خود با قطر در شورای همکاری خلیج فارس را نیز کنار گذاشته تا این ائتلاف ضد ایرانی بتواند قوت و قدرت بیشتری به خود گیرد.
بر اساس اعلام روزنامه نیویورک تایمز، رئیس جمهوری آمریکا بعد از دریافت یک پاسخ از طرف این رهبران، مجبور شد تا نامه دیگری را هفته گذشته به آنها بنویسد و در آن نامه نیز ضمن تکرار این موضوع، مراحل مشخصی را برای پیگیری آن تعیین و حتی تیمی را به کشورهای عربی اعزام کرد تا آنان بهتر بتوانند مسأله قطر را حل و فصل کنند، اما این رهبران عربی در برابر این خواست ترامپ مقاومت کرده و از دولت آمریکا خواستند تا حل موضوع قطر را نیز به خودشان واگذار کند.
نیویورک تایمز در بخش پایانی این گزارش می نویسد: نامه اول ترامپ همانی بود که آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی چهارشنبه گذشته بعد از اعلام ترامپ برای خروج کشورش از برجام آن را علنی کرد تا از این طریق رهبران عربی را تحقیر کرده باشد.
استعفای ناگهانی رئیس بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه اعلام کرد که «تِرو‌واریوراناتا» رئیس بخش بازرسی آژانس ناگهانی از سمت خود استعفا کرده است؛ استعفای این مقام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمانی حساس صورت گرفته، زیرا سه روز پس از خروج آمریکا از برجام رخ داده است.
واریوراناتا که اهل فنلاند است، سمت معاونت مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مسئول راستی‌آزمایی پایبندی کشورها به معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای از اکتبر 2013 میلادی تاکنون را بر عهده داشت.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد، «ماسیمو آپارو» سرپرست فعلی دفتر راستی‌آزمایی تعهدات هسته‌ای ایران، به عنوان سرپرست موقت این بخش انتخاب شده است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا سه‌شنبه هفته گذشته، خروج آمریکا از برجام را اعلام و دستور اعمال تحریم‌های سخت‌تر علیه ایران را صادر کرد.
هشدار جدی البرادعی به اعراب پس از خروج ترامپ از برجام
محمد البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پیامی به اعراب به دنبال خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از برجام نوشت: آیا می ایستیم و تماشاگر خواهیم بود و همگی به نقش قربانی بسنده می کنیم؟
وی در توییتر خود آورده است: دنیا از تبعات تصمیم ترامپ ناخرسند است و احتمالات جنگ سخت در منطقه ما رو به افزایش است. آیا امیدی هست که ما اعراب با عقلانیت منافع ملی مشترک خود را تعیین کنیم و دیدگاه یکپارچه و تأثیرگذاری درباره حوادث داشته باشیم، یا اینکه بار دیگر چنین برایمان دیکته شده که موضع تماشاچی داشته و همگی به ایفای نقش قربانی اکتفا کنیم.
دیدار پوتین با آمانو در خصوص برجام
قرار است، رئیس جمهور روسیه در خصوص برجام و خروج آمریکا از این توافق، با مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت وگو کند.
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه، روز دوشنبه با «یوکیو آمانو» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در سوچی دیدار می کند.
موضوع دیدار پوتین و آمانو، گفت وگو در خصوص برجام و خروج آمریکا از آن خواهد بود.
آغاز دور جدید مذاکرات برجام بدون آمریکا
پس از خروج آمریکا از برجام، وزیر امور خارجه ایران دور جدیدی از مذاکرات فشرده درباره توافق هسته ای بدون آمریکا را با سفر به پکن، مسکو و بروکسل آغاز می کند.
وزیر خارجه ایران ابتدا به چین می رود و سپس به روسیه و در نهایت عازم مقر اتحادیه اروپا در بروکسل می شود تا در آنجا با همتایان آلمانی، فرانسوی، انگلیسی و همچنین مسئول سیاست خارجی اروپا گفت وگو کند.
«بهرام قاسمی»، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: دکتر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در راستای دستور رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران، به منظور رایزنی و تبادل نظر با اروپا و دیگر طرف های برجام و بررسی امکان تداوم برجام در صورت تضمین منافع ملت ایران، از فردا شب سفر فشرده ای به چین، روسیه و بلژیک آغاز می کند و در ایستگاه اول روز یکشنبه با مقامات چینی دیدار و گفت وگو خواهد کرد.
قاسمی افزود: وزیر امور خارجه سپس از پکن راهی مسکو می شود و پس از رایزنی با مقامات روسی، روز سه شنبه با حضور در بروکسل در نشستی با حضور وزرای خارجه E3 (فرانسه، آلمان و انگلستان) و خانم فدریکا موگرینی هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا شرکت می کند.
این دور از گفت وگوها در اصل آغاز مذاکرات مهم و فشرده است که می تواند سرنوشت توافق هسته ای را مشخص کند. در حالی که آمریکا با نقض برجام، از این توافق خارج شده است، اکنون همه چشم به این دوخته اند که آیا ایران و اروپا به علاوه روسیه و چین می توانند به توافقی برای ادامه اجرای توافق برسند یا نه. تهران ادامه اجرای این قرارداد را به دریافت تضمین از اروپا برای برآورده شدن انتظارات و منافع اقتصادی از برجام منوط کرده است.
ابراز امیدواری ترامپ به دستیابی به توافق جدید با ایران
«دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا با اشاره به اینکه قوی ترین، شدیدترین و دقیق ترین تحریم ها علیه ایران اعمال خواهد شد، ابراز امیدواری کرد، ایالات متحده به توافق جدید و عادلانه‌ای با ایران دست یابد.
رئیس جمهوری آمریکا که در شهر الکارت در ایالت ایندیانا در گردهمایی جمهوری خواهان صحبت می کرد، بار دیگر از دولت باراک اوباما به دلیل امضای توافق هسته ای با ایران انتقاد کرد و گفت: این توافقی فاجعه بار است، چون به ایران اجازه می دهد تا آستانه دستیابی به سلاح هسته ای برنامه خود را به جلو ببرد.
وی تصریح کرد: با توجه به این، دیگر کشورهای پول دار در منطقه به رقابت با ایران پرداخته و به دنبال سلاح هسته ای خواهند رفت.
دونالد ترامپ در ادامه به بیان نکات منفی برجام پرداخت و گفت: طبق این توافق، ایران ۱۵۰ میلیارد دلار دریافت می کند و علاوه بر آن یک میلیارد و هشتصد میلیون دلار پول نقد نیز دریافت کرد که ایران آنها را صرف فعالیت های ویرانگر و مرگبار خود در سراسر خاورمیانه کرده است. ما قوی ترین، شدیدترین و دقیق ترین تحریم‌ها را علیه ایران اعمال خواهیم کرد.
دونالد ترامپ در ادامه گفت: من امیدوارم بتوانم با آنها به توافقی دست یابیم؛ توافقی خوب، یک توافق عادلانه - یک توافق خوب که برای آنها بهتر باشد، ولی ما نمی توانیم به آنها اجازه بدهیم به سلاح هسته ای دست یابند.
رئیس جمهوری آمریکا گفته است: ما باید به سایت های ایران و سایت های نظامی آنها دسترسی داشته باشیم تا مطمئن شویم که آنها تقلب نمی کنند.
دونالد ترامپ همچنین در ادامه سخنرانی خود، برجام را مایه «شرمساری» آمریکا دانست و به مسأله بازداشت ملوانان آمریکایی در دوران توافق هسته ای توسط ایران اشاره کرد و گفت: به یاد بیاورید ده ملوان که در برابر چشم جهانیان تحقیر شدند و بدون دلیل بازداشت شدند.
دونالد ترامپ در بخش دیگری از سخنرانی خود به انتقاد از «پرداخت پول» در ازای آزادی شهروندان آمریکایی از ایران در دوران باراک اوباما پرداخت.
وزیر اقتصاد ترکیه: ایران قوی یعنی ترکیه قوی
«نهاد زیبکچی»، وزیر اقتصاد ترکیه روز جمعه گفت: به رغم تهدید آمریکا به تحریم کشورهای تعامل کننده با تهران، به تجارت با ایران ادامه خواهند داد.
زیبکچی طی مصاحبه با خبرگزاری «آناتولی» گفت: «(خروج آمریکا از برجام) فرصت خوبی برای ترکیه است. ما با پیروزی از قطعنامه‌های سازمان ملل حول فعالیت‌های هسته‌ای، به تجارت با ایران ادامه می‌دهیم».
وی با اشاره به تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا برای خروج از توافق هسته‌ای ایران، تأکید کرد: «موضع ترکیه در قبال ایران مشخص است. ما کشورهای دوست و برادر هستیم».
وزیر اقتصاد ترکیه افزود: «ما به این مسأله اعتقاد داریم که هرچه ایران در منطقه قوی‌تر شود، ترکیه نیز قوی‌تر می‌شود و هرچه ترکیه تقویت شود، ایران نیز همینطور».
زیبکچی پیشتر بعد از اعلام تصمیم ترامپ نیز گفته بود، به روابط اقتصادی با ایران ادامه می‌دهند، زیرا ترکیه برای معاملاتش به کسی پاسخگو نخواهد بود و از تحریم‌های آمریکا ترسی ندارد.
سفر ظریف به روسیه و چین و کشورهای دیگر برای نجات برجام ، اشتباه است . 
بايد يك كنسرسيوم يا شركت هاي مشترك از جنس دولتي بين ايران و كشورهاي اروپايي تشكيل شود 
