تحولات اخیر در موضوع هستهای ایران از جمله نمایش تلویزیونی نخستوزیر رژیم اسرائیل و طرح ادعای سرقت حجم عظیمی از اطلاعات هستهای ایران، سبب شده، پیتر تیل، میلیاردر فعال در حوزه فناوری اطلاعات و از هواداران دونالد ترامپ، به بازیگری مهم در روابط ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تبدیل شود.
به گزارش «تابناک»؛ توجه به فعالیتهای تیل علیه برنامه هستهای ایران، زمانی مورد توجه قرار گرفت که در آستانه اعلام موضع رئیسجمهور آمریکا در خصوص خروج از برجام، خبر دیدار تیل و ترامپ در کاخ سفید منتشر شد.
پالانتیر تکنولوژیز (Palantir Technologies Inc) شرکت آقای تیل، در کانون اقدامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای راستیآزمایی فعالیتهای هستهای ایران و اجرای برجام است.
شرکت پالانتیر طی سال های گذشته در حال همکاری با آژانس بوده تا با استفاده از سیستمهایی که این شرکت تولید میکند، نظارتهای هستهای آژانس تقویت شوند. در واقع آژانس برنامهای به نام موزائیک (Mosaic platform) را با هزینه پنجاه میلیون دلار در دستور کار قرار داده که در آن با استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات، بین اطلاعات مختلف موجود از برنامه هستهای هر کشور ارتباط برقرار خواهد شد و بر این اساس، آژانس برای گیر انداختن فعالیتهای مشکوک، مواد و فناوری هستهای هر کشور بسیار تقویت خواهد شد.
احتمالی که مورد توجه بلومبرگ قرار گرفته، این است که اطلاعاتی که اسرائیل مدعی است در خصوص برنامه هستهای ایران از انباری در شورآباد در نزدیکی تهران دزدیده، به این سیستم آژانس تزریق و دردسرهای زیادی برای ایران ایجاد شود. در واقع ورود اطلاعات ادعایی اسرائیل به سیستم آژانس بینالمللی انرژی اتمی، میتواند سبب این شود که آژانس که پس از برجام از هیچ یک از مراکز نظامی ایران بازرسی نکرده، مدعی ضرورت بازرسی فوری از شمار بسیاری از مراکز نظامی ایران شود.
چنین احتمالی، ایران را در موقعیت نامناسبی قرار میدهد، زیرا تحت فشار جامعه جهانی در خصوص ادعاهای مربوط به فعالیتهای غیرقانونی هستهای، ایران در مقابل تقاضاهای پرتعداد بازرسی از مراکز نظامی قرار میگیرد، در حالی که بسیاری از این درخواستها، بهانهگیری برای کسب اطلاعات بیشتر خواهد بود.
مسألهای که نگرانیها را بیشتر میکند، این که شرکت پالانتیر در حالی به اطلاعات حساس هستهای کشورها دسترسی دارد که اخیرا فاش شده کارکنان این شرکت در ماجرای سوء استفاده از اطلاعات کاربران فیسبوک برای کمک به دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نقش داشتهاند. تیل ارتباط صمیمانهای با ترامپ دارد و یک ماه پیش در حالی به همراه سافرا کاتز از رؤسای شرکت اوراکل که متولد اسرائیل است به مهمانی ترامپ رفته که رئیسجمهور آمریکا ساعاتی پیش از این دیدار با نتانیاهو تلفنی گفت وگو کرده بود.
در سه سال اخیر، توانایی سیستمهای شرکت پالانتیر برای تحلیل اطلاعات هستهای سی برابر شده و اکنون این شرکت میتواند با کنار هم قرار دادن چهارصد میلیون واحد از اطلاعات دیجیتال از قبیل مطالب به دست آمده از شبکههای اجتماعی و تصاویر ماهوارهای مربوط به یک سوژه مانند ایران، بازرسان آژانس را برای انتخاب دقیق اهداف خود در هر کشور راهنمایی کند.
تغییری که با سیستمهای ایجاد شده توسط پالانتیر صورت پذیرفته، مانند این است که بازرسان آژانس که تاکنون بیشتر شبیه حسابدارانی بودند که بر تعداد و اندازه ذخایر و تجهیزات هستهای کشورها نظارت میکردند، اکنون به صورت کارآگاههایی درآمدهاند که میتوانند مچ کشورها را بگیرند.
این تغییر رویکرد آژانس با اعتراض برخی کشورها به ویژه اعضای جنبش عدم تعهد مانند هند و برزیل همراه شده که اصرار دارند یکپارچگی و اعتبار آژانس در معرض خطر قرار گرفته است.