چند ماه از تخریب سد تاریخی «بستان خانی» خرم بید در استان فارس می‌گذرد اما همچنان پاسخ مسئول میراث فرهنگی این شهرستان درباره چگونگی تخریب این اثر ثبت ملی شده مبهم است.
به گزارش روزنامه ایران، «طیبی» مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خرم بید، از توقیف دستگاه‌های کشف شده در کنار سد 2500 ساله خبر می‌دهد، با وجود این تأکید می‌کند که نمی‌داند ارتباطی بین دستگاه‌های کشف شده چون بلدوزر، لودر، تراکتور، کانکس و تأسیسات لوله کشی و تخریب دیواره این سد هخامنشی وجود دارد یا نه! باستان شناسان منطقه احتمال می‌دهند بین تخریب بخشی از این سد در سال 78 و تخریب‌های اخیر ارتباطی وجود داشته باشد اما این مسأله هم توسط طیبی رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان رد می‌شود.
با وجود این او تأکید می‌کند تحقیقات درباره تخریب سد همچنان ادامه دارد. تلاش‌های ما برای گفت‌و‌گو با مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس و معاون میراث فرهنگی آن بی‌نتیجه ماند اما «محمد حسن طالبیان» معاون میراث فرهنگی از متواری بودن صاحبان دستگاه‌های کشف شده در کنار سد هخامنشی خبر می‌دهد. او این خبر را براساس گزارش‌های استانی داده شده به مرکز می‌گوید. همچنین باستان شناسان منطقه هشدار می‌دهند که از دوره هخامنشی زیرساخت‌هایی وجود دارد که شاید در حریم و چشم‌انداز مصوب آثار ثبت جهانی شده‌ای چون تخت جمشید یا پاسارگاد نباشد اما به لحاظ تاریخی و فرهنگی با آن مرتبط است. آنها روی حفاظت از این آثار تأکید می‌کنند.
«حمید فدایی» مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد از نخستین کسانی است که نسبت به تخریب این سد تاریخی هشدار داد. او در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران تأکید می‌کند که این سد در عرصه و حریم پاسارگاد قرار ندارد و به لحاظ مدیریتی مسئولیت آن به عهده پایگاه میراث جهانی پاسارگاد نیست اما او و همکارانش به صرف وظیفه نسبت به تخریب آن اطلاع‌رسانی کرده‌اند. نصیری معاون میراث فرهنگی استان فارس پیشتر در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها با توجه به وجود یک دستگاه بولدوزر، تراکتور، لودر، یک عدد کانکس، یک دستگاه ترانس برق، مقداری لوله آبرسانی و... تخریب سد «بستان خانی» را کار قاچاقچی‌هایی که به‌دنبال اشیای تاریخی هستند ندانسته است.
«طیبی» مدیر میراث فرهنگی خرم بید هم وجود هرگونه شیء تاریخی در محدوده تأسیسات آبی و یک سد تاریخی را دور از ذهن و منطق می‌داند. مهندسی آب ایران یکی از مهم‌ترین داشته‌های تاریخی ایرانیان است که البته در دهه‌های اخیر به آن توجهی نشده. هرچند مسئولان استان فارس سعی می‌کنند کمتر جزئیات تخریب را در اختیار رسانه‌ها قرار بدهند اما برخی کارشناسان استان واگذاری زمین‌های اطراف این سد را به برنامه منابع طبیعی در سال 78 مربوط می‌دانند. به گفته یکی از آنها این زمین‌ها در آن سال توسط منابع طبیعی وقت به شخصی واگذار می‌شود. واگذاری‌ها همان سال به تخریب بخشی از تأسیسات سد منجر می‌شود اما بعد از آن متوقف می‌شود تا چند ماه پیش که بخشی از دیوار سد تخریب می‌شود.
آیا سد قابل مرمت است؟
«حمید فدایی» مدیر پایگاه جهانی پاسارگاد در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها گفته است که بررسی‌های همکارانش با توجه به حجم تخریب، مرمت سد را غیرقابل اجرا می‌داند اما طیبی مدیر میراث خرم بید نظر دیگری دارد. او می‌گوید:«اتفاقی که افتاده باعث شده خاک سد جابه جا شده، براحتی می‌توان آنها را برداشت و مرمت کرد.»
