در سال حمایت از کالای ایرانی، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات شکرخام چه توجیهی دارد؟

شکر از جمله محصولاتی است که کاربرد فراوانی در صنایع غذایی و تولید سایر محصولات دیگر دارد. به همین منظور، دولت شکر خام را در فهرست کالا‌های اساسی قرار داد تا برای واردات آن ارز دولتی اختصاص دهد. آمار‌ها نشان می‌دهند، در سال ۱۳۹۶ تولید شکر نسبت به سال ۹۵ حدود ۲۳ درصد رشد داشته است. آیا با این وضعیت رشد تولید، نیاز است به شکرخام ارز دولتی پرداخت شود؟

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ شکر از جمله کالاهای خوراکی محسوب می شود که کاربرد فراوانی در تولید محصولات دیگر و صنایع غذایی دارد. از این روی، افزایش قیمت این محصول یا کاهش عرضه آن به شدت می تواند تولید سایر محصولات و صنعت غذایی کشور را تحت تأثیر قرار دهد و از این طریق بر زندگی مردم تأثیرگذار باشد.

به همین منظور دولت سعی کرده است تا همواره این کالا را به عنوان کالایی اساسی در نظر بگیرد. با رونمایی از بسته جدید ارزی در شانزدهم مرداد 1397، شکر خام از جمله اقلامی بود که دولت آن را در فهرست کالاهای اساسی قرار داد و برای واردات آن ارز 4200 تومانی در نظر گرفت. شایان ذکر است، شکر خام شکری است که می توان با تصفیه آن به شکر سفید دست یافت.

پرسش اینکه آیا نیاز است تا اولاً شکرخام را برای تولید شکر سفید وارد کنیم و ثانیاً آیا نیاز است برای آن ارز 4200 تومانی در نظر گرفته شود؟

برای اینکه بدانیم آیا نیاز به واردات شکر داریم یا خیر، باید میزان تولید این محصول و میزان مصرف آن را بررسی کنیم. در سال های گذشته، روند تولید این محصول بسیار خوب بوده است، به طوری که طبق مصاحبه مورخه 15 مرداد 1396 علیرضا اشرف رئیس هیأت مدیره انجمن صنایع قند و شکر ایران، اگر برخی شرایط جور باشد، کشور می تواند در پایان دولت دوازدهم جشن خودکفایی کامل تولید شکر را بگیرد. روند تولید این محصول نشان می دهد، در ده سال اخیر شیب افزایش تولید بسیار بالا بوده است.

نمودار زیر میزان تولید شکر در ده سال اخیر را نشان می دهد. آمارهای این نمودار از سایت انجمن صنفی کارخانه های قند و شکر ایران استخراج شده است.

همان گونه که دیده می شود در سال 1395 میزان تولید شکر یک میلیون و 643 هزار و 206 تن بوده است که این میزان با رشد 23 درصدی به دو میلیون و 15 هزار و 369 تن رسیده است. در 5 ماهه نخست سال جاری نیز 107 هزار تن شکر تولید شده است.

عباس کشاورز معاون زراعت وزیر جهاد کشاورزی در همین باره طی مصاحبه ای اعلام کرد، تولید شکر از چغندر و نیشکر در سال 96، در مقایسه با سال 92 بیش از 80 درصد رشد داشته و این میزان تولید در عمر 123 ساله این صنعت در کشور بی سابقه بوده است.

بنابراین میزان تولید، رشد بسیار خوبی داشته است؛ اما برای پاسخ به پرسش این باید میزان مصرف شکر در ایران را نیز در نظر بگیریم. طبق گفته رئیس هیأت مدیره انجمن صنایع قند و شکر ایران، میزان مصرف شکر در ایران طبق برآوردهای انجام شده، دو میلیون و یکصد تا دو میلیون و 200 هزار تن است؛ بنابراین، آمارهای تولید و مصرف نشان می دهد که تولید شکر به میزان مصرف آن نزدیک شده است و اختلاف بسیار ناچیزی تا خودکفایی کامل در تولید شکر وجود دارد.

این آمارها نشان می دهند، ما نیازی به واردات شکر نداریم و در سال حمایت از کالای ایرانی تمرکز مسئولین بر تولیدکنندگان شکر داخلی باشد تا واردکنندگان و باید ارز 4200 تومانی برای واردات شکرخام پرداخت نشود. شایان ذکر است، میزان واردات شکرخام در پنج ماهه نخست سال جاری 87 هزار تن به ارزش 40 میلیون و 771 هزار و 210 دلار بوده است.

یادآوری این نکته نیز ضروری به نظر می رسد که در سال 1384 واردات بی رویه شکر به کشور باعث شد تا میزان تولید از یک میلیون و 248 هزار تن در کمتر از دو سال به کمتر از 550 هزار تن برسد. این کاهش یک سومی تولید تبعاتی چون کاهش اشتغال، خروج ارز از کشور و خالی شدن مزارع از کشت نیشکر و چغندرقند را به همراه داشت.

بنابراین همین تجربه کافی است تا ارز دولتی برای واردات شکر را قطع و بجای آن از کشاورزان و کارخانه های قند و شکر حمایت کنیم و نگذاریم حالا که به یک قدمی خودکفایی در تولید شکر رسیده ایم دوباره به عقب بازگردیم.