دیابت یا بیماری قند، یک اختلال متابولیک در بدن است. در این بیماری توانایی تولید انسولین در بدن از بین می‌رود و یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد و درنهایت قند خون افزایش می‌یابد.
به گزارش ایسنا، وجود مقدار فراوان قند در خون در درازمدت می‌تواند به بخش‌های مختلف بدن مانند قلب، رگ‌های خونی، کلیه‌ها، دستگاه تناسلی و دستگاه عصبی آسیب برساند.
براساس آخرین آمارهای سازمان بهداشت جهانی، ۴۲۲ میلیون نفر در دنیا مبتلا به دیابت هستند به این معنا که از هر ۱۱ نفر ۱ نفر مبتلا می شود. همچنین ۳,۷ میلیون مرگ سالانه بر اثر دیابت و قند خون به وجود می آید.
افزایش شیوع دیابت ناشی از تغییرات مستمر در سبک زندگی از قبیل رژیم غذایی نامناسب، عدم فعالیت فیزیکی و چاقی، مصرف سیگار و استرس است که اغلب با شهرنشینی، مکانیزه شدن و صنعتی شدن ارتباط دارد.
درصد قابل توجهی از این بیماری با اصلاح سبک زندگی قابل‌پیشگیری است. حفظ وزن طبیعی بدن و پیشگیری از افزایش وزن، ورزش و تحرک فیزیکی کافی، عدم مصرف دخانیات و رژیم غذایی سالم نقش مهمی در کاهش ابتلا به این بیماری دارد.
بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تاثیرات مختلف دیابت بر روی بدن به شرح زیر است:
- قلب: سکته‌های قلبی، حدود ۲ تا ۴ برابر در افراد دیابتی شایع‌تر است. این عارضه در مورد بیماران مبتلا به دیابت غالبا بدون علایم هشداردهنده اتفاق می‌افتد. آرترواسکلروز (تصلب شرایین) در عروق قلب این بیماران بسیار شایع است. فشارخون بالا یکی از عوارضی است که بسیاری از افراد مبتلا به دیابت با آن دست به گریان هستند.
- کلیه: دفع پروتئین (پروتئینوری) صدمه دیدن کلیه‌ها در ادامه نارسایی کلیه، دیالیز و در نهایت پیوند کلیه مشکلاتی است که در صورت عدم کنترل مناسب قندخون برای افراد مبتلا به دیابت به وجود می‌آید.
- دستگاه رفع ادرار: آستانه جذب قند در ادرار ۱۸۰ است. یعنی اگر قند خون در افراد بالاتر از این مقدار باشد، مقداری از قند وارد ادرار شده و می‌تواند محیط مناسبی را برای رشد باکتری‌ها فراهم آورد.
- پا: به‌طور کلی بعد از تصادفات و تروما، دیابت بیشترین دلیل قطع عضو در دنیا را به خود اختصاص داده است.
- مغز: یکی از بخش‌هایی که بر اثر ابتلا به دیابت و عدم کنترل آن می‌تواند دچار آسیب جدی شود، عروق مغزی است. البته انسداد عروق در بیماران دیابتی تقریبا در تمام نقاط بدن دیده می‌شود، ولی این موضوع در عروق مغز به دلیل حساسیت بالای این عضو می‌تواند موجب بروز سکته‌های مغزی و صدمات جبران‌ناپذیر در فرد شود.
- چشم: عدم توجه به عوارض چشمی دیابت می‌تواند مشکلات زیادی را برای فرد ایجاد کند. آب‌مروارید یا کدورت عدسی چشم، یکی از بیماری‌هایی است که در افراد مبتلا به دیابت بسیار شایع‌تر از افراد عادی است. پرده پشت چشم (شبکیه) نیز از قسمت‌هایی است که در معرض آسیب‌های چشمی بیماری دیابت قرار دارد. شبکیه در صورت عدم توجه به کنترل به موقع قندخون می‌تواند دچار خون‌ریزی شود.
- دستگاه گوارش و دستگاه تناسلی نیز در برابر این دیابت تاثیرپذیرند.
- پوست: عدم کنترل قندخون، می‌تواند موجب بیماری‌هایی نظیر ریزش موهای ساق پا، خارش، نازک شدن پوست پا، عفونت‌های قارچی و پیگمانته شدن پوست و تغییر رنگ آن شود. دیابت از یک سو موجب کاهش تعریق بدن می‌شود که این نقص موجب کم شدن رطوبت بدن و ترک خوردن پوست و ایجاد عفونت می‌شود. از سوی دیگر تعریق در اندام‌های خاصی مانند کف دست را افزایش می‌دهد. تعریق زیاد در دست‌ها موردی است که بسیاری از بیماران از آن شکایت دارند.
- افسردگی و مشکلات روانی: بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصد بیماران دیابتی دچار آزردگی روانی، ۲۰ تا ۲۵ درصد دچار مراحل شدید افسردگی و ۴۰ تا ۵۰ درصد آنها دچار حالات اضطرابی هستند. از علایم هشداردهنده این حالات تغییر در خواب، تغییر در عادت غذایی، خستگی مداوم، بی‌قراری، تغییر حافظه، کم شدن اعتماد به نفس، احساس گناه و... است.
