با افزایش بهای ارز، هزینه تولید در سینمای ایران به شدت افزایش یافت و شماری از سینماگران به ویژه گروه مشخصی از بازیگران دستمزدهایشان را تا سه برابر افزایش دادند و برخی نیز برای دور ماندن از گزند تورم، مستقیم از تهیه کننده طلب دلار کردهاند؛ اما چه ارتباطی میان فعالیت حرفهای بازیگران و ارزهای خارجی است که گروهی از آنها نوسانات ارزی را در اعلام رقم دستمزدشان دخیل کردهاند؟!
به گزارش «تابناک»؛ با وجود آنکه روند تولید در سینمای ایران همچنان فعال است، شمار بالایی از تهیه کنندگان سراغ روشهای تازهای نظیر به کارگیری یک یا دو بازیگر مطرح و گروهی از نابازیگران یا بازیگران ارزانتر رفتهاند تا بتوانند همچنان تولید فیلمهایی با توجیه اقتصادی داشته باشند. این تجدیدنظر در کستینگ و روند تولید که بر کیفیت آثار نیز تأثیر منفی خواهد داشت، برگرفته از شرایط اقتصادی پیچیدهای است که سینمای ایران را تحت تأثیر قرار داده و هزینه تولید را به شدت بالا برده است.
با وجود آنکه تولید در سینما ارتباط مستقیمی با شرایط ارزی ندارد، شماری از بازیگران همزمان با افزایش ارزش دلار در مقابل تومان، به شدت بر میزان دستمزدهایشان افزودهاند و برخی بازیگران دستمزدها را تا سه برابر بالا بردهاند. در گذشته ی نه چندان دور، از دو بازیگر به عنوان چهرههای میلیاردی سینمای ایران یاد میشد؛ اما اکنون شمار بازیگرانی که چنین دستمزدهایی را طلب میکنند رو به فزونی گذاشته و شمار قابل توجهی از بازیگران نیز که حضورشان لزوماً به منزله فروش فیلم نیست، دستمزد 500 تا 700 میلیون تومانی را طلب میکنند.
با توجه به فروش بالای اغلب فیلمهای کمدی، پرداخت دستمزد به برخی بازیگران که نقش محوری در فروشهای فیلم کمدی داشتهاند، افزایش نجومی داشته است. مسأله از آنجا جدیتر میشود که گروهی از بازیگران برای فیلمهای اجتماعی نیز چنین درخواستهایی میکنند و البته در سینمای ایران که اغلب فیلمهای اجتماعی فروش چندان بالایی ندارند، پرداخت نیم میلیارد تومان دستمزد برای یک بازیگر زن قابل توجیه نیست، چون صرفاً برای بازگشت دستمزد این بازیگر، فیلم باید نزدیک به 1.4 میلیارد تومان فروش داشته باشد و این رقم به جز دستمزد سایر بازیگران و عوامل پشت صحنه است.
مسأله بغرنجتر اینکه به گفته برخی سینماگران، برخی بازیگران رسماً درخواست دستمزد دلاری میکنند و دستمزدهایشان را نیز متناسب با افزایش قیمت دلار بالا بردهاند. این نوع افزایش دستمزد با مقاومت برخی تهیه کنندگان و مساعدت برخی دیگر از تهیه کنندگان همراه شده و واقعیت آن است که برخی بازیگران در پایان پروژهها دستمزد دلاری دریافت میکنند. این اتفاق طبیعتاً شرایط تولید را برای تهیه کنندگان پیچیده میسازد و تا پایان پروژه، هیچ برآوردِ قابل اتکایی درباره هزینههای پروژه ندارند.
گروهی از بازیگران نیز روش متفاوتی در پیش گرفتهاند و ضمن تعیین دستمزد کلان، در صورتی که پروژه کمدی باشد، پیشنهاد شراکت به عنوان بخشی از دستمزد را میدهد. همچنین برخی دیگر تأکید میکنند، در صورتی که فیلم بیش از ده میلیارد بفروشد، دستمزد جداگانهای میگیرند که تا 50 درصد دستمزد کل پروژه است! برخی دیگر نیز رفتار منصفانهتری در پیش گرفتهاند و دریافت دستمزد کلان را مشروط به فروش بالای فیلم پذیرفتهاند که البته این رویکرد تنها توسط بازیگرانی پذیرفته میشود که مطمئن هستند فیلم فروش بالایی (به واسطه بازی آنها یا کلیت فیلم) خواهد داشت.
اکنون پرسش اساسی این است که چرا دستمزد بازیگران یک شبه سه برابر شد و برخی دلار طلب کردهاند؟! مگر در سینمای ایران چه اتفاقی رخ میدهد و چه متیرالِ وارداتی استفاده میشود که با قیمت دلار تعیین دستمزد شود؟ پاسخ به این پرسش چندان پیچیده نیست. واقعیت آن است که طیفی از سینماگران و به خصوص گروهی از بازیگران اقامت دیگر کشورها به ویژه آمریکا و کانادا را دارند و طبیعتاً با اینکه اینجا کار میکنند، باید هزینههای آمریکا و کانادا را در نظر بگیرند. این واقعیت تلخی است که بر اقتصاد سینمای ایران سایه انداخته است.