این روزها خبرهایی می رسد که برخی مدارس دولتی کمک هزینه را به صورت اجباری از والدین درخواست می کنند و یا اینکه وجوهی را به صورت دستی دریافت می کنند که هر دوی این موارد ممنوع است.
به گزارش مهر، از ماه ها قبل از شروع سال تحصیلی جدید و حتی پیش از شروع ثبت نام مدارس، بحثی که از جانب مسئولان مطرح شد و یکی از مطالبات رسانه ها نیز بود، شفاف سازی میزان شهریه، کمک هزینه و هر نوع وجهی است که خانواده ها بنا به نوع مدرسه ای که فرزندشان در آن تحصیل می کند (غیر دولتی، دولتی، نمونه دولتی، سمپاد، شاهد و....) باید بپردازند یا بهتر است بگوییم وجهی که اجباری در پرداخت آن ندارند، محل بحثی است که تا امروز نیز ادامه دارد.
یکی از مهمترین محل های بحث پرداخت شهریه، همان کمک هزینه مدارس دولتی است. با توجه به اینکه این مدارس در هنگام ثبت نام مجاز به دریافت وجهی نبودند حالا با شروع سال تحصیلی سیل درخواستهایی که از جانب این مدارس به سمت اولیا برای پرداخت کمک هزینه- از طریق دانش آموزان- گسیل می شود و نحوه ارائه این درخواست ها در نوع خود قابل تامل است.
بسیاری از خانواده ها معتقد هستند تحصیل فرزندانشان خصوصا در مدارس دولتی باید رایگان باشد و قانون نیز از این حق دفاع می کند اما از آنجایی که چند سال است سرانه مدارس که در بودجه پیش بینی می شود، تحقق پیدا نمی کند، مدارس می مانند و همین کمک های مردمی که آن هم قانونی است اما شرط لازم و کافی آن این است که هیچ اجباری در پرداخت آن نباشد.
مسئولان آموزش و پرورش در معاونت ها و اداره کل های مختلف این وزارتخانه و حتی وزیر آموزش و پرورش بارها بر این نکته تاکید کرده اند که بهترین محلی که خانواده ها می توانند هزینه کنند، محل تحصیل فرزندانشان است و این روزها مدارس بدون کمک های مردمی نمی چرخد؛ اما در عین حال تاکید مسئولان بر اجباری نبود این پرداختهاست.
از طرف دیگر برای شفاف سازی پرداختها و هزینه ها در تک تک مدارس کشور، از سال ۱۳۹۳ حسابی ایجاد شد به نام حساب یکپارچه و تمام مدارس موظف شدند حسابی را تحت این عنوان داشته باشند و هر نوع دریافتی را از این طریق حاصل کنند. این حساب یکپارچه یکبار به صورت رسمی اجرا شد اما وقفه ای در اجرای آن به لحاظ قانونی و با منع قانونی از سمت دیوان محاسبات کشور رخ داد و یک دوره اختیار این حساب به مدارس واگذار شد اما دوباره این حساب به صورت یکپارچه از سر گرفته شد.
اما آیا این حساب یکپارچه توانسته تمام ورودی و خروجی «پولی» در مدارس را کنترل کند؟
در حال حاضر متداول این است که نامه ای با این مضمون از سوی مدارس در اختیار دانش آموزان قرار می گیردتا به اولیا برسانند: « ولی محترم با سلام و احترام، ضمن تشکر از همیاری و همکاری شما عزیزان در امر تعلیم و تربیت فرزندانتان به منظور رفع کاستی و بهبود فعالیت های آموزشی و پرورشی از شما اولیای محترم خواهشمندیم کمک های مردمی خود را به شماره حساب ۴۱۵۰.......... نزد بانک ملی شعبه..... به نام ..... واریز و فیش مربوطه را به آموزگار کلاس یا معاونین مدرسه تحویل فرمایید. ضمنا یادآوری می شود کمک های نقدی می تواند در چند نوبت به صورت ماهیانه نیز واریز گردد.»
اما در برخی مدارس طبق شواهد متعدد و پیام های والدین همچنان مدارس درخواست کمک های «نقدی- دستی» یا به صورت چک را می کنند. و باز از سوی دیگر با تاکید بر اینکه این روزها بر کسی پوشیده نیست که مدارس بدون کمک های مردمی امکان باز ماندن و گردش امور را ندارد، اما اجباری نبودن این کمک ها همچنان باعث می شود برخی خانواده ها نسبت به پرداخت هر نوع وجهی در این مدارس یک اکراهی داشته باشند و بعضا نیز مدارس رقم های ثابتی را به اولیا اعلام می کنند که دیگر اعلام یک رقم ثابت آن را از حالت اختیاری بودن خارج می کند. حتی مدارسی هستند که با وجود دریافت وجهی که به صورت رقم ثابت از اولیا دریافت کردند، رقم افزایش شهریه را نیز بر اساس تورم مطالبه می کنند و رخ دادن این اتفاقات در مدارس دولتی و از یک سو قانون رایگان بودن تحصیل، اصرار مسئولان به اختیاری بودن کمک های مردمی، عدم پرداخت سرانه مدارس که جزو وظایف آموزش و پرورش است، بی اطلاعی خانواده ها از مشکلات عدیده مالی آموزش و پرورش و از همه مهمتر برخی رفتارهای غلطی که در برخی مدارس با دانش آموزانی که اولیا آنها کمک هزینه پرداخت نمی کنند، باعث شده است تا پرونده این موضوع همچنان باز بماند.
هر نوع دریافت دستی پول در مدارس ممنوع است
علیرضا کمرئی مدیرکل ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار مهر درباره حساب یکپارچه مدارس گفت: ما تنها یک حساب در هر مدرسه داریم و آن هم یک حساب دولتی است نزد بانک ملی و هیچ حساب دیگری را به رسمیت نمی شناسیم و خواهشم از اولیا این است که جز این حساب از هیچ طریق دیگری پرداختی به مدارس نداشته باشند. اگر غیر از این مسیر هر نوع کمک داوطلبانه یا غیرداوطلبانه و... پرداخت شود تخلف محسوب می شود. ما هم از برخی والدین شنیده ایم که گلایه می کنند برخی مدارس دو دستگاه کارت خوان از دو بانک در مدرسه دارند و همین شاهدی بر تخلف برخی مدارس است چون تنها یک دستگاه کارتخوان باید در مدارس وجود داشته باشد و مربوط به همان حساب اصلی باشد.
وی ادامه داد: ما تمام موارد تخلف را ردیابی می کنیم و باید مطمئن باشید هر نوع تخلفی را رسیدگی می کنیم. حساب یکپارچه مدارس یکی از طرح های ما برای شفاف سازی مالی مدارس نزد خانواده هاست. هر نوع دریافت دستی پول در مدارس ممنوع است. حتی اگر با عناوین پول کتاب، پول اردو یا هر چیز دیگری دریافت شود.
مدیرکل ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات آموزش و پرورش درباره برخی وجوهی که اختیاری است به صورت اجباری از والدین دریافت می شود نیز اظهار کرد: یک پارادوکسی این میان وجود دارد که ما به مدارس سرانه نمی دهیم اما برای مردم هم سخت جا می افتد که چرا باید کمک هزینه تحصیل فرزندانشان در مدارس دولتی را بدهند. اما مردم باید بدانند ما منابع محدودی داریم و برای تخصیص سرانه مدارس نیز دچار مشکل هستیم. اما همچنان تاکید می کنیم که نباید این مساله دست آویزی برای مدیران مدارس باشد که با اجبار و اکراه از والدین وجهی دریافت کنند. ما باید هر نوع وجه را از مسیر قانونی به مدارس برسانیم که قانون می گوید یا این وجه از طریق کمک های دولتی و در قالب سرانه باید به مدارس داده شود یا طبق آیین نامه اجرایی مدارس که در آن مشارکت داوطلبانه مردم را مجاز دانسته است.
کمرئی در پایان گفت: از نظر ما مدیر واحد آموزشی باید آنقدر توانایی های حرفه ای اش را توسعه دهد که بتواند خانواده ها را توجیه کند که متوجه محدودیت های مالی مدارس شوند و داوطلبانه برای مشارکت وارد فضای مدرسه شوند.