فتاوای آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (قدس سره)
ارتداد، اهل کتاب، اعتقادات فاسد
سؤال 82 :چرا كسانى كه از دين اسلام خارجند نجس مى باشند، با اينكه مى بينيم نظافت آنها خيلى خوب است؟
جواب: نظر اينجانب اينست كه اهل كتاب در صورتى كه مشرك نباشند پاكند و نجاست ذاتى ندارند ولى اگر مشرك باشند نجسند. ولى قول به نجاست حكمتهايى دارد; از قبيل اينكه مسلمانان با آنان آميزش و معاشرت نكنند و تحت تأثير اخلاق و رفتار آنان قرار نگيرند. آنان هم در برابر مسلمانان احساس ذلت و حقارت كنند و متوجه شوند كه پليد و نجس مى باشند و مصالحى غير از اينها كه در دستورات اسلام محقق و مسلم است.
سؤال 83 :آيا مى توان از طعام اهل كتاب مانند يهود و نصارى استفاده كرد؟
جواب: به نظر اينجانب اهل كتاب در صورتى كه مشرك نباشند نجاست ذاتى ندارند بنابراين طعام آنها نجس نيست مگر اينكه از گوشت نجس تهيه كرده باشند يا معلوم باشد كه به واسطه شراب و امثال آن نجس شده است. ولى در نظر كسانى كه اهل كتاب را نجس مى دانند در صورت علم به تماس آنها با غذا، غذاى آنها نجس است.(
سؤال 84 :آيا زرتشتيها اهل كتاب آسمانى هستند؟
جواب: ظاهر اين است كه اهل كتاب مى باشند.
سؤال 85 :در استفتايى كه به شما نسبت داده اند آمده است كه يهود و نصارى و مجوس اگر مشرك نباشند طاهرند معناى مشرك بودن چيست؟ آيا اعتقاد به دو خدا (مجوس) و سه خدا (نصارى) كه اكنون معمول است شرك است؟
جواب: اگر به عنوان خدايى و الوهيت باشد شرك است.
سؤال 86 :از كجا تشخيص داده مى شود كداميك از يهود و نصارى پاك و كداميك نجس مى باشند؟
جواب: در صورتى كه مشرك نباشند و يا شك در شرك آنها داشته باشيد پاك مى باشند.
سؤال 87 :اينجانب مقلد حضرت امام بوده ام و با اجازه حضرتعالى به تقليد آن مرحوم باقى مانده ام; اكنون شنيده ام شما اهل كتاب را پاك مى دانيد; آيا مى توانم در اين مسأله از شما تقليد كنم چون با اهل كتاب زياد سر و كار دارم!؟
جواب: اگر اعلميت امام براى شما محرز نباشد، مانعى ندارد.
سؤال 88 :آيا علىّ اللّهى ها كه طريق خاصى براى خود دارند پاكند؟ و ازدواج با آنان چه حكمى دارد؟ و نيز معاشرت و هم غذا شدن با آنها چگونه است؟
جواب: اگر حضرت امير (عليه السلام) را العياذ بالله خدا بدانند يا منكر معاد و يا يكى از ضروريات دين مثل نماز و روزه باشند كافر و نجس هستند و ازدواج با آنان جايز نيست و معاشرت و هم غذا شدن با آنان صحيح نمى باشد چون به هر چيزى دست تر بزنند نجس مى شود ولى اگر چنين عقيده اى ندارند و منكر معاد و ضروريات دين نيستند مسلمان و پاك مى باشند و در جهات سؤال شده با ديگر مسلمانان فرقى ندارند.
سؤال 89 :شخصى در حال ناراحتى و عصبانيت به خدا و پيغمبر (صلى الله عليه وآله) العياذ بالله ناسزا گفت ولى بعد پشيمان نشد; آيا اين دشنام و ناسزا موجب ارتداد و نجس شدن او شده است؟
جواب: اگر عصبانيت او به حدى بوده كه از خود بى خود شده در اين صورت مرتد نشده و نجس نيست; ولى اگر عصبانيت به اين حد نبوده مشكل است و بايد توبه كند.
سؤال 90 :آيا فرقه هايى از قبيل صوفيه و دراويش حتى شيخيه با وجود بدعتهايى كه در اعمال آنها مشاهده مى شود محكوم به طهارتند؟
جواب: محكوم به طهارت مى باشند ولى بهتر آن است كه كمتر با آنان معاشرت شود.
سؤال 91 :اگر دست تر به درب يا ديوار يا اشياء متعلق به مسيحيان، يهوديان يا هندوها بخورد، آيا نجس مى شود؟
جواب: با عدم علم به نجاست، پاك است.
سؤال 92 :تكليف آموزگاران با دانش آموزان بهايى چيست، آيا جايز است قرآن را در اختيار آنان قرار دهند؟
جواب: بايد با آنها معامله نجاست كرد و قرار دادن قرآن در اختيار آنان جايز نيست.
سؤال 93 :شخصى است كه عمداً نماز نمى خواند و تارك الصلاة است ولى منكر نماز نيست، آيا كافر و نجس است؟
جواب: چنين شخصى كه منكر نماز نيست فاسق و معصيت كار است و محكوم به كفر و نجاست نمى باشد.
سؤال 94 :آيا با توهين و فحاشى به قرآن (العياذ بالله) مسلمان مرتد مى شود و تكليف كسانى كه مى بينند او مكرّر توهين مى كند چيست؟
جواب: اگر توهين و فحاشى از روى عصبانيت باشد و عصبانيت به حدى بوده كه از خود بى خود شده بايد توبه كند. اما اگر با قصد و اراده و ناشى از عداوت با پيامبر (صلى الله عليه وآله) يا ائمه (عليهم السلام) باشد محكوم به نجاست است و اگر به انكار رسالت برگشت كند علاوه بر نجس بودن محكوم به ارتداد هم هست. در هر حال وظيفه كسانى كه متوجه اين عمل او مى شوند نهى از منكر و اجتناب از اوست تا حاكم شرع تكليف او را معين كند.
سؤال 95 :آيا شش امامى مسلمان است؟
جواب: مسلمان است.
سؤال 96 :كسى كه به دادن خمس و زكات اعتقاد و اعتنايى ندارد و گاهى تمسخر هم مى كند آيا تمام اعمال و عباداتش باطل و زندگيش نجس مى باشد؟
جواب: تصرف در اموال او جايز نيست ولى عباداتى كه ارتباط با اين مسأله ندارد صحيح است.
سؤال 1868 :چنانچه فرد مسلمان فطرى، در مقام احتجاج و منازعه با عدّه اى در مورد ائمه اطهار (عليهم السلام) اين كلمات را به زبان آورد: (كدام دين؟ كدام قرآن؟ پيامبر (صلى الله عليه وآله) و على (عليه السلام) و امام صادق (عليه السلام) چه كسى بودند؟ همه اينها دروغ است)، آيا استعمال الفاظ فوق، از مصاديق سبّ و دشنام به آن بزرگواران مى باشد؟
جواب: اگر در شرايط عادى و با توجه و التفات، جملات مذكوره را به زبان بياورد، و از طرفى مانند حضرت ابراهيم (عليه السلام) در مقام تمهيد مقدمه، براى ابطال نظر ديگران نباشد، جملات مذكوره چون انكار اصل دين و قرآن و رسالت است، موجب ارتداد است. و داخل در عنوان سبّ نيست. و در مفروض سؤال، ارتداد فطرى است.
سؤال 1869 :شخصى نه اهل نماز و نه روزه است. در حين صحبت با همكارانش، نعوذبالله نسبت به خداوند متعال فحّاشى خواهر كرده است و بار دوّم تكرار كرده و گفته است: كه چه كسى آخرت را ديده، تكليف شرعى ما دراين باره چيست؟ مرقوم بفرماييد.
جواب: از موضوع شخصى اطلاع ندارم. بطور كلّى اگر كسى با قصد و التفات و اختيار نسبت به خداوند ـ العياذ بالله ـ فحّاشى كند. هرچند به نحو مفروض در سؤال، فحش بدهد قتلش واجب مى شود: ولى تا به مطالب مذكوره يقين حاصل نشود قتل جایز نیست.
سؤال 1870 :شخصى براى فرار از پاكستان و سكنى در كشورهاى اروپايى خود را قاديانى معرفى كرده است، حال در مراجعت مى خواهد با دختر مسلمانى ازدواج كند، آيا مى توان با او ازدواج كرد؟
جواب: اگر فرد مزبور، منكر نبوّت نبىّ اكرم (صلى الله عليه وآله) يا يكى از ضروريات دين باشد; كافر محسوب مى شود و نمى توان با او ازدواج كرد. امّا اگر دروغ گفته و براى گرفتن گذرنامه اين تمهيد را به كار برده، هرچند گناه كرده است، ولى كافر نيست و مى توان با او ازدواج كرد.
جامع المسائل ج2:
سؤال 76 ـ آيا يهوديها و مسيحيان و زرتشتيانى كه فعلاً هستند اهل كتاب و پاك مى باشند؟
جواب: بلى كسانى كه معتقد به يگانگى خداوند متعال و معتقد به نبوت حضرت موسى(عليه السلام) و حضرت مسيح(عليه السلام) و زرتشت باشند و تورات و انجيل و اوستا را كتاب خود بدانند اهل كتاب محسوب مى شوند و پاك هستند.
سؤال 77 ـ در فرض بالا چنانچه يقين به معتقدات آنها به نحو مذكور نداشته باشيم و همين قدر مى دانيم كه آنان به عنوان اهل كتاب معروف و شناخته شده اند، وظيفه چيست؟
جواب:در اين فرض نيز محكوم به طهارت هستند مگر اينكه يقين به خلاف حاصل شود.
سؤال 78 ـ شخصى نزد شخص يهودى، دندان مصنوعى گذاشته است آيا پاك است؟ و نماز با آن چه حكمى دارد؟
جواب: اهل كتاب اگر مشرك نباشند پاك هستند و اگر دندان را شخص مشرك و كافر بسازد ظاهر آن پاك مى شود و نماز با آن اشكال ندارد.
سؤال 79 ـ در رساله توضيح المسائل مسأله 114 مى فرماييد: يهود و نصارا اهل كتاب هستند و نجس نيستند، از طرف ديگر مى فرماييد: كسى كه به دوازده امام دشنام دهد يا دشمنى داشته باشد نجس است، با توجه به اينكه اينها دشمن اسلامند حكم چيست؟
جواب:تفصيل بحث مربوط به كتب فقهى است و بطور كلى اهل كتاب اگر مشرك نباشند پاك هستند و از طرف ديگر هر كس كه نسبت به ائمه اطهار(عليهم السلام) دشمنى داشته باشد و نعوذبالله نسبت به آنها توهين كند نجس مى باشد. و بسيارى از اهل كتاب نسبت به ائمه اطهار(عليهم السلام) ساكت هستند و حب و بغضى نسبت به ائمه اطهار(عليهم السلام) ندارند، بلى اگر اهل كتاب هم به ائمه اطهار(عليهم السلام) توهين كنند آنها نيز نجس مى باشند.
سؤال 80 ـ دست دادن مرد با مرد غيرمسلمان چه صورت دارد؟
جواب:مانعى ندارد اما اگر مشرك باشند و دست تر باشد، دست نجس مى شود.
