فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)
گروه دوم وراث
١ – ارث بردن همسر مطلقه از طریق فوت همزمان پدر و فرزند
سؤال:زنى بیست و پنج سال پیش از شوهرش طلاق گرفته و از آن شوهر یک پسر و یک دختر دارد و مرد زن دیگرى اختیار کرده که از او نیز دخترى دارد و او را نیز بیست سال پیش طلاق داده است و زن سوّمى اختیار کرده است. پدر و پسرش در اثر واژگون شدن ماشین، فوت نموده اند و تقدّم و تأخر فوت هیچ کدام معلوم نیست و زن طلاق گیرنده ادّعا مى نماید پسرش که هیچ گونه مالى ندارد و با پدرش زندگى مى کرد و مجرّد بوده، باید از پدر ارث برده و ارث پسرش به او برسد، آیا به او ارث مى رسد (توضیح این که پدر داراى ورثه هاى زیر مى باشد: دو دختر، مادرش و زنى که در حال حاضر در خانه اوست)؟
جواب:ارث آن مرد به دو دختر و پسرى که تصادف کرده و همسر و مادرش مى رسد، یک هشتم آن به همسر و یک ششم آن به مادر و بقیّه 4 سهم مى شود، دو سهم،از آن پسرى است که تصادف کرده و از طریق او به مادرش مى رسد (در صورتى که وارثش فقط مادر بوده باشد) و به هریک از دختران یک سهم مى رسد.
٢ – اگر وارث خواهرزاده و عموزاده باشد
سؤال:وارث زید متوفى یک خواهرزاده مادرى است، از طرف دیگر سه تن از عموزادگان او در قید حیاتند، ارث زید چگونه تقسیم مى شود؟
جواب:با وجود خواهر زاده به عموزاده ها ارثى نمى رسد، و اگر وارث دیگرى نیست، باید تمام مال را به همان خواهرزاده داد.
٣ – وارث جنین اگر سقط کننده پدر و مادر باشد.
سؤال:من و همسرم جنین ۱ ماهه خودمان را سقط کردیم. در این حالت دیه جنین به چه کس یا کسانی تعلق می گیرد با توجه به اینکه وارث جنین من و همسرم هستیم؟
جواب:وارثان طبقه دوم که پدربزرگها و مادربزرگها و برادرها و خواهرهای آن جنین هستند ارث می برند.
٤ – اگر وارث سه خواهر ابوینی، جده پدری و جد مادری باشند
سؤال:شخصى فوت نموده و ورثه حین الفوت وى عبارتند از: «سه خواهر ابوینى (پدر و مادرى) جدّه پدرى، و جدّ مادرى» میزان دقیق سهم الارث ورّاث یاد شده چه میزان بوده، و چگونه بین آنها تقسیم مى شود؟
جواب:هر کدام از جدّ و جدّه یک ششم مى برند، و بقیّه میان سه خواهر تقسیم مى شود.
٥ – اگر وارث همسر، برادر ابوینی و یک خواهر و برادر امی باشند
سؤال:در صورتى که ورثه متوفّى عبارت باشند از: 1ـ همسر دائم 2ـ برادر ابوینى 3 و 4ـ یک خواهر و یک برادر امّى، سهم هر یک چه میزان است؟
جواب:شوهر در فرض مسأله نصف میراث زن را مى برد (و اگر شوهر مرحوم شده باشد، زن یک چهارم میراث را در فرض سؤال مى برد.) و باقیمانده سه قسمت مى شود، دو قسمت به برادر ابوینى مى رسد، و یک قسمت به برادر و خواهر اُمّى، که به طور مساوى بین خود تقسیم مى کنند.