فتاوای آیت الله العظمی امام خمینی (قدس سره)
ازدواج موقّت
سؤال 1 : مدتی قبل به طور موقت به عقد مردی درآمدم، مدت عقد یک ساعت بود، چون فکر می کردم که تمدید مدت دیگر احتیاج به صیغه خواندن ندارد مجدداً بدون خواندن صیغه با او تماس گرفتم و نزدیکی هم صورت گرفت، اما پس از ده روز که از این مسأله کذشت دوباره به عقد مرد دیگری در آمدم! اکنون مردد شده ام که آیا آن صیغۀ قبلی باعث اشکال در صیغۀ بعدی هست یا خیر؟ توضیح این که م هنگام عقد اول باکرهنبودم.
جواب:اگر عقد اول صحیح هم واقع نشده باشد نظر به این که شما به خیال صحت عقد با آن مرد همبستر شدید، باید عده نگه دارید، و عقد دوم که در زمان عدۀ عقد اول واقع شده باطل است.
سؤال 2 : پدرم فوت کرده و مادرم که جوان است می خواهد شوهر داشته باشد، اگر با شرائط زیر صیغۀ موقت شود صحیح است یا خیر؟
1 _ بیست سال صیغۀ موقت؛ اگر بچه دار شد شرائط ارث با کیست؟ مرد یا زن؟
2 _ از شوهر قبلی چهار فرزند صغیر دارد که بنده برادر بزرگ و ولی آنان هستم، آیا مادرم به بهانۀ مادر بودن می تواند مرد جدید را به این خانه بیاورد و با او در همین خانه بماند؟
3 _ اگر می شود، حق مالکیت صغیرها چه می شود؟
4 _ آیا بنده می وانم از طرف چهار فرزند پدرم که صغیرند اجازۀ زندگی شوهر مادرم را در خانۀ خودمان بدهم؟
5 _ چون مادرم فرزند شیرخواره ندارد بهتر نیست شوهر کند؟ چون 45 ساله است امکان بچه دار شدنش نیز زیاد است.
6 _ زن با این سن می تواند با مدت ذکر شده صیغۀ موقت شود؟
جواب:1 _ در ازدواج موقت بین زن و شوهر توارث نیست و احتیاط آن است که شرط توراث نکنند، ولی بچه از هر و طرف ارث می برد و بالعکس.
2و 3 : حق ندارد.
4 : شما اگر ولایت شرعی بر صغار ندارید نمی توانید اجازه دهید.
5 و 6 : اشکال ندارد.
سؤال 3 : زید زنی را به زوجیت منقطعه تزویج نموده، هشت سال از زمان زوجیت او را إبراء می کند به شرط اینکه با عمرو و بکر ازدواج نکند، آیا این إبراء مشروط صحت دارد؟ بر فرض صحت آیا شرط ضمن إبراء لازم الوفاء است؟ در صورت لزوم وفاء آیا حرمت ازدواج با عمرو و بکر تکلیفی است یا عقد ثانی باطل می باشد؟
جواب:إبراء مدت صحیح است
سؤال 4 : در عقدنامه ای این عبارت آمده است : « طبق خطبۀ عقد دائمی دستور اسلام به مرحله 99 ساله انجام شد» بیان فرمائید : آیا عقد دائم استفاده می شود یا عقد موقت؟
جواب:در عقد ازدواج اگر مدت کر شود ولو اینکه طولانی باشد عقد متعه حساب می شود.
سؤال 5 : هر گاه مردی زنی ا به مدت یک سال صیغه کند، و به غیر از جاری کنندۀ صیغه که پیشنماز مسجد است و مرد مبلغ ذکر شدۀ صیغه را بدهد ، ( شخصی که صیغه را جاری نموده نیز در حیات است، و کتباً نوشته که صیغه یک ساله جاری شده است) ولی پس از مدتی یا چند سالی زن شاکی شود و ادعاء کند که صیغۀ دائمی بودم و من همسر دائمی این مرد هستم آیا در این مورد مدعی کیست و منکر چه کسی خواهد بود؟
جواب:هر یک از مرد و زن باید طبق آنچه وظیفۀ شرعی می داند عمل نماید، و چنانچه نزاعی بین آنها باشد عقد محکوم به دوام است، مگر مدعی موقت بودن عقد توقیت را اثبات نماید.
سؤال 6 : متعۀدختر بالغۀ رشیده بدون اجازۀ پدرش چه صورتی دارد. آیا عقد به عمل می آید یا نه؟
جواب:صحیح نیست[1].
سؤال 7 : متعۀ دختر نابالغی که رشیده نیست بدون اذن ولی شرعی او چه صورتی دارد، آیا عقد باطل به عمل می آید یا نه؟
جواب:باطل نیست.[2]
سؤال 8 : متعۀ دختر نابالغی که رشیده نیست بدون اذن ولی او چه صورت دارد؟ و اگر دخول واقع شد ولی افضاء نشد آیا حرام ابدی می شود یا نه؟
جواب:عقد باطل است[3] و حرام ابدی نمی شوند.
سؤال 9 : آیا ازدواج موقت با دختران باکره (با اذن ولی، یا در صورت فقدان ولی) برای تمتع و زناشوئی منع شرعی دارد یا خیر؟
جواب:با اذن پدر یا جد پدری دختر و با نبود آنها با إذن خو د دختر مانع ندارد.
سؤال 10 : دختری با پسری ازدواج کرده (البته این دو نفر به مدت 99 سال فقط در عقد یکدیگر هستند) آیا این دختر می تواند یک طرفه طلاق بگیرد؟ و اگر شوهر مدت را ببخشد آیا این عقد باطل می شود؟ لازم به تذکر است که این دختر هیچ رابطه ای با شوهر نداشته و همچنان باکره است.
جواب:عقد مدت دار طلاق ندارد، و تا مدت تمام نشده یا شوهر آن را نبخشیده به هر حال خود باقی است، و اگر شوهر بگوید مدت را بخشیدم عقد بهم می خورد.
سؤال 11 : قبل ا ز انقضاء مدت نکاح منقطع، برای زوجینی که قصد ازدواج دائم را دارند آیا نیازی به بذل و إبراء مدت می باشد یا نه؟
جواب:تا مدت نکاح منقطع تمام نشده یا آن را زوج نبخشیده ازدواج دائم صحیح نیست.
سؤال 12 : زنی مردی را جهت إجراء صیغۀ عقد موقت وکیل نموده، ولی مرد صیغۀ عقد دائم را اجراء می کند، و به زن هم نمی گوید مگر بعد از مدتی زندگی کردن. آیا عقد صحیح است یا خیر؟
جواب:عقد فضولی است، اگر زن اجازه کند صحیح ، و الا صحیح نیست و با هم محرم نیستند.
[1]- یعنی فعلاً صحیح نیست، ولی اگر دختر راضی بود و پدرش اجازه داد صحیح می شود.
[2] و27 - یعنی فعلاً باطل است، ولی اگر دختر پس از بلوغ راضی شد و ولی شرعی او هم اجازه داد صحیح می شود.
ازدواج موقّت
سؤال 1 : مدتی قبل به طور موقت به عقد مردی درآمدم، مدت عقد یک ساعت بود، چون فکر می کردم که تمدید مدت دیگر احتیاج به صیغه خواندن ندارد مجدداً بدون خواندن صیغه با او تماس گرفتم و نزدیکی هم صورت گرفت، اما پس از ده روز که از این مسأله کذشت دوباره به عقد مرد دیگری در آمدم! اکنون مردد شده ام که آیا آن صیغۀ قبلی باعث اشکال در صیغۀ بعدی هست یا خیر؟ توضیح این که م هنگام عقد اول باکرهنبودم.
جواب:اگر عقد اول صحیح هم واقع نشده باشد نظر به این که شما به خیال صحت عقد با آن مرد همبستر شدید، باید عده نگه دارید، و عقد دوم که در زمان عدۀ عقد اول واقع شده باطل است.
سؤال 2 : پدرم فوت کرده و مادرم که جوان است می خواهد شوهر داشته باشد، اگر با شرائط زیر صیغۀ موقت شود صحیح است یا خیر؟
1 _ بیست سال صیغۀ موقت؛ اگر بچه دار شد شرائط ارث با کیست؟ مرد یا زن؟
2 _ از شوهر قبلی چهار فرزند صغیر دارد که بنده برادر بزرگ و ولی آنان هستم، آیا مادرم به بهانۀ مادر بودن می تواند مرد جدید را به این خانه بیاورد و با او در همین خانه بماند؟
3 _ اگر می شود، حق مالکیت صغیرها چه می شود؟
4 _ آیا بنده می وانم از طرف چهار فرزند پدرم که صغیرند اجازۀ زندگی شوهر مادرم را در خانۀ خودمان بدهم؟
5 _ چون مادرم فرزند شیرخواره ندارد بهتر نیست شوهر کند؟ چون 45 ساله است امکان بچه دار شدنش نیز زیاد است.
6 _ زن با این سن می تواند با مدت ذکر شده صیغۀ موقت شود؟
جواب:1 _ در ازدواج موقت بین زن و شوهر توارث نیست و احتیاط آن است که شرط توراث نکنند، ولی بچه از هر و طرف ارث می برد و بالعکس.
2و 3 : حق ندارد.
4 : شما اگر ولایت شرعی بر صغار ندارید نمی توانید اجازه دهید.
5 و 6 : اشکال ندارد.
سؤال 3 : زید زنی را به زوجیت منقطعه تزویج نموده، هشت سال از زمان زوجیت او را إبراء می کند به شرط اینکه با عمرو و بکر ازدواج نکند، آیا این إبراء مشروط صحت دارد؟ بر فرض صحت آیا شرط ضمن إبراء لازم الوفاء است؟ در صورت لزوم وفاء آیا حرمت ازدواج با عمرو و بکر تکلیفی است یا عقد ثانی باطل می باشد؟
جواب:إبراء مدت صحیح است
سؤال 4 : در عقدنامه ای این عبارت آمده است : « طبق خطبۀ عقد دائمی دستور اسلام به مرحله 99 ساله انجام شد» بیان فرمائید : آیا عقد دائم استفاده می شود یا عقد موقت؟
جواب:در عقد ازدواج اگر مدت کر شود ولو اینکه طولانی باشد عقد متعه حساب می شود.
سؤال 5 : هر گاه مردی زنی ا به مدت یک سال صیغه کند، و به غیر از جاری کنندۀ صیغه که پیشنماز مسجد است و مرد مبلغ ذکر شدۀ صیغه را بدهد ، ( شخصی که صیغه را جاری نموده نیز در حیات است، و کتباً نوشته که صیغه یک ساله جاری شده است) ولی پس از مدتی یا چند سالی زن شاکی شود و ادعاء کند که صیغۀ دائمی بودم و من همسر دائمی این مرد هستم آیا در این مورد مدعی کیست و منکر چه کسی خواهد بود؟
جواب:هر یک از مرد و زن باید طبق آنچه وظیفۀ شرعی می داند عمل نماید، و چنانچه نزاعی بین آنها باشد عقد محکوم به دوام است، مگر مدعی موقت بودن عقد توقیت را اثبات نماید.
سؤال 6 : متعۀدختر بالغۀ رشیده بدون اجازۀ پدرش چه صورتی دارد. آیا عقد به عمل می آید یا نه؟
جواب:صحیح نیست[1].
سؤال 7 : متعۀ دختر نابالغی که رشیده نیست بدون اذن ولی شرعی او چه صورتی دارد، آیا عقد باطل به عمل می آید یا نه؟
جواب:باطل نیست.[2]
سؤال 8 : متعۀ دختر نابالغی که رشیده نیست بدون اذن ولی او چه صورت دارد؟ و اگر دخول واقع شد ولی افضاء نشد آیا حرام ابدی می شود یا نه؟
جواب:عقد باطل است[3] و حرام ابدی نمی شوند.
سؤال 9 : آیا ازدواج موقت با دختران باکره (با اذن ولی، یا در صورت فقدان ولی) برای تمتع و زناشوئی منع شرعی دارد یا خیر؟
جواب:با اذن پدر یا جد پدری دختر و با نبود آنها با إذن خو د دختر مانع ندارد.
سؤال 10 : دختری با پسری ازدواج کرده (البته این دو نفر به مدت 99 سال فقط در عقد یکدیگر هستند) آیا این دختر می تواند یک طرفه طلاق بگیرد؟ و اگر شوهر مدت را ببخشد آیا این عقد باطل می شود؟ لازم به تذکر است که این دختر هیچ رابطه ای با شوهر نداشته و همچنان باکره است.
جواب:عقد مدت دار طلاق ندارد، و تا مدت تمام نشده یا شوهر آن را نبخشیده به هر حال خود باقی است، و اگر شوهر بگوید مدت را بخشیدم عقد بهم می خورد.
سؤال 11 : قبل ا ز انقضاء مدت نکاح منقطع، برای زوجینی که قصد ازدواج دائم را دارند آیا نیازی به بذل و إبراء مدت می باشد یا نه؟
جواب:تا مدت نکاح منقطع تمام نشده یا آن را زوج نبخشیده ازدواج دائم صحیح نیست.
سؤال 12 : زنی مردی را جهت إجراء صیغۀ عقد موقت وکیل نموده، ولی مرد صیغۀ عقد دائم را اجراء می کند، و به زن هم نمی گوید مگر بعد از مدتی زندگی کردن. آیا عقد صحیح است یا خیر؟
جواب:عقد فضولی است، اگر زن اجازه کند صحیح ، و الا صحیح نیست و با هم محرم نیستند.
[1]- یعنی فعلاً صحیح نیست، ولی اگر دختر راضی بود و پدرش اجازه داد صحیح می شود.
[2] و27 - یعنی فعلاً باطل است، ولی اگر دختر پس از بلوغ راضی شد و ولی شرعی او هم اجازه داد صحیح می شود.