فتاوای آیت الله العظمی تبریزی (قدس سره)
احکام نکاح
سؤال 1462 ـ در جـلـد اول صراط النجاة ص 796 می فرمایید : عزل کردن بدون اذن زن بنابر احتیاط جایز نیست ؟این احتیاط مستحبی است یا وجوبی ؟
جواب: بسمه تعالی مراد از احتیاط در مساله مذکور ، احتیاط وجوبی است ، واللّه العالم .
سؤال 1463 ـ استفاده از وسائلی مثل قرص و اسپری یا پماد دارویی برای تقویت قوه شهوانی و لذت بردن بیشتر در هنگام آمیزش جنسی با همسر از نظر شرعی چه حکمی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که مشتمل بر امر حرامی مثل خوردن چیز نجس یاحرام نباشد مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1464 ـ اثـاثیه ای که پدر دختر هنگام ازدواج به خانه دخترش می دهد چه پیش و چه پس از عقد متعلق به کیست ؟
جواب: بسمه تعالی آنچه دختر از خانه پدر آورده ملک دختر می شود ، مگر این که پدر ادعا کند که من تملیک نکرده ام یا بگوید من به هر دو تملیک کرده ام که در صورت دوم ملک هر دوی آنها می شود ، و اللّه العالم .
سؤال 1465 ـ اگـر خـانمی از شوهرش اجازه گرفت به محلی برود ، آیامی تواند از آنجا به محله دیگری هم برود ؟مثلا به منزل مادر یاخواهر خود رجوع کند ؟
جواب: بسمه تعالی به همان اندازه که اجازه داده است باید عمل کند ، واللّه العالم .
سؤال 1466 ـ آیا رفتن به مجالس عزا یا عروسی ، بدون اجازه شوهر که گاهی بی خبر و بی اجازه شوهرش صورت می گیرد ، درست است یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی خـروج وی بـدون اذن زوج ، علی الاحوط جایز نیست ، نگر برای تعلم احکام و نحو آن که منافی با حق زوج هم نباشد ، در این صورت اجازه خواستن از شوهر لازم نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1467 ـ خانمی در عده ازدواج کرده است .او آگاه به حکم شرعی آن نبوده که حرام است .اینک او باردار است ، تکلیف نوزادچیست ؟
جواب: بسمه تعالی چنانچه عده ، عده طلاق رجعی بوده و تولد بچه بعد از شش ماه از زمان وطی به شبهه ، و کمتر از یک سال باشد ، و همچنین نسبت به وطی شوهری که او را طلاق داده ، در الحاق بچه بین شوهری کـه او را طـلاق داده و کسی که وطی به شبهه کرده است قرعه انداخته می شود .و چنانچه عده ، عده طلاق بائن یا عده متعه یا عده طلاق رجعی بوده و فاصله تولد از وطی شوهری که او را طلاق داده است کمتر از یک سال نباشد ، بچه ملحق به شوهر دوم است و در صورتی که کمتر از شش ماه باشد ، بچه ملحق به شوهر اول می باشد ، و اللّه العالم .
سؤال 1468 ـ دخـتـری نـیـاز دارد شوهر کند ، پدر و مادر او به دلیل برخی باورهای بیهوده با او مخالف هـسـتـنـد .اگر او ازدواج نکند گمان می رود جوان مؤمن مورد نظر از کف برود ، آیا اجازه پدر و مادرلازم است ؟
جواب: بسمه تعالی در صـورت نـیاز دختر باکره به ازدواج و عدم اذن پدر به ازدواج با کفو ، اذن پدر لازم نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1469 ـ اگـر دخـتـر یـقین دارد که پدرش به ازدواج موقت راضی است ، و لیکن نمی تواند اظهار رضایت بکند ، آیا دخترمی تواند ازدواج دایم یا موقت بکند ؟
جواب: بسمه تعالی پدر رضایت را باید ابراز کند ، واللّه العالم .
سؤال 1470 ـ چنان که در برخی خانواده ها رسم است ، یک سال پیش از عقد دایم ، برای محرمیت ، عقد موقت پیاده می کنند .درحالی که همین مدت هنوز به پایان نرسیده عقد دایم جاری می شود ؟
جواب: بسمه تعالی بـاید داماد مدت باقی مانده از عقد موقت را ابتدا ببخشد و بعدعقد دایم اجرا شود ، و الا عقد دایم صحیح نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1471 ـ اگر بین جد پدری و پدر در ازدواج دختر صغیر یا باکره رشیده اختلاف شد ، قول کدام یک مقدم است ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر یکی از آنها در عقد سبقت گرفت عقد او صحیح است ، و اگردر یک زمان عقد بستند عقد جد مقدم و صحیح است ، واللّه العالم .
سؤال 1472 ـ زن در چه صورت ناشزه می شود ؟
جواب: بسمه تعالی نشوز زن به ترک حقوق مرد از تمکین ، و ازاله نکردن منفرات وخروج از خانه به صورت قهر و ترک شوهر و غیر ذلک محقق می شود ، واللّه العالم .
سؤال 1473 ـ آیا مرد نیز حکم ناشزه را دارد ؟در چه صورت ؟
جواب: بسمه تعالی در صورت تعدی به زوجه و ترک حقوق وی از حق قسم و نفقه وغیرها می شود ، واللّه العالم .
سؤال 1474 ـ آیا ازدواج با کسی که بر یکی از فرق اسلامی است ،صحیح است ؟
جواب: بسمه تعالی چنانچه آن غیر شیعه محکوم به کفر نباشد ، ازدواج دختر شیعه با او صحیح است ، لکن اگر خوف ضلالت و گمراهی باشد بایداجتناب شود ، واللّه العالم .
سؤال 1475 ـ آمیزش با همسر دبر چه حکمی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی احتیاط ، ترک آن است ، واللّه العالم .
سؤال 1476 ـ اگـر پسر و دختری به دلیل مخالفت پدر و مادر به حرام بیفتند ، می توانند بدون اذن ولی ازدواج موقت کنند ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که کفو باشند ، و ولی دختر با وجود مصلحت ، ازازدواج منع کند ، اذن وی لازم نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1477 ـ کسی که با دختری زنا کرده و بکارتش را از بین برده ،می تواند با او ازدواج کند ؟
جواب: بسمه تعالی مـانـعی ندارد ، ولی احتیاط واجب این است که ازدواج با وی بعداز گذشت یک حیض باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1478 ـ ایا در متعه با دختری که با زنا بکارتش را از دست داده ،اجازه پدر لازم است ؟
جواب: بسمه تعالی اگر بالغه رشیده باشد ، دیگر اذن پدر شرط نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1479 ـ آیا زن در عقد می تواند شرط کند که اجازه خروج از منزل به دست خودش باشد ؟
جواب: بسمه تعالی نمی تواند چنین شرطی بکند ، ولی می تواند شرط کند که شوهراجازه بدهد ، واللّه العالم .
سؤال 1480 ـ ایـا در صحت هبه ، قبول شرط است و در عقد منقطع اگرشوهر مدت را به زن می بخشد قبول زن شرط صحت آن است ؟و اگر زوجه غایب باشد ، آیا این هبه صحیح است ؟
جواب: بسمه تعالی در صـحـت هـبـه ایـجـاب و قبض شرط است ، و قبول لازم است علی الاحوط .و چنانچه در عقد منقطع شوهر مدت را به نحو ابراءببخشد ، قبول زوجه لازم نیست .و ابراء مدت ، اسقاط حق زوج بر زوجه است ، واللّه العالم .
سؤال1481 ـ در صـورتـی کـه پدر و یا جد پدری غایب باشند و دخترباکره احتیاج به شوهر داشته باشد لازم نیست که از آنان اجازه بگیرند ، معنای احتیاج داشتن به شوهر را واضح فرمایید ؟
جواب: بسمه تعالی احـتـیـاج داشـتن به این است که فعلا بدون شوهر زندگی کردن برای او مشکل باشد چه از غلبه شهوت و چه از جهت دیگر ، واللّه العالم .
سؤال 1482 ـ خنثی مشکل یا غیر مشکل آیا ازدواج با او جایز است یانه ؟
جواب: بسمه تعالی تـزویـج با خنثای مشکل جایز نیست ، و خنثایی که مرد بودن یازن بودنش معلوم است ، حکم سایر مردم را دارد ، واللّه العالم .
سؤال 1483 ـ ازدواج با دختر باکره ای که پدر ندارد ، ایا برای ازدواجش نیاز به اجازه حاکم شرع و یا کسی دیگر نیاز است ؟
جواب: بسمه تعالی چنانچه رشیده بوده و جد پدری هم نداشته باشد ، کسی بر اوولایت ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1484 ـ اگـر کسانی بدون خبر دادن به پدر و جد پدری ، دختر باکره را به عقد درآورند ، این عقد چه حکمی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی در صـورتـی که عقد دختر باطل بوده باشد ـ از این جهت که عدم رضایت پدر و جد پدری به عقد دخـتـر ، بـه خاطر مصلحت دختربوده است ـ احتیاج به طلاق ندارد ، ولی اگر عقد صحیح بوده وعـدم رضایت پدر و جد پدری به خاطر مصلحت دختر نبوده ، پدردختر حق طلاق یا به هم زدن عقد را ندارد ، و اللّه العالم .
سؤال 1485 ـ اگر زنی بدون علاقه با مردی ازدواج کند ، ازدواج صحیح است یا خیر ؟
جواب: بسمه تعالی در ازدواج دخـتـر بـاکـره ، پدر با رعایت صلاح دختر مستقل است ودر صورت عدم علاقه چه بسا صلاح نباشد ، واللّه العالم .
سؤال 1486 ـ دختری سالها نامزد کسی باشد ولی دیگری او را فراری دهد .در صورتی که پدر و مادر در عقد رضایت نداشته باشند ، ایا عقد دومی باطل است ؟
جواب: بسمه تعالی در صـورتـی کـه دخـتر در زمان عقد با دومی باکره بوده ، چنانچه عقد با دومی به نظر پدر و جد پدری به مصلحت دختر نبوده باشد ، عقد دوم باطل است ، واللّه العالم .
سؤال 1487 ـ طـلا و لـبـاسـی کـه شوهر می خرید یا هدایایی نیز از سوی بستگان شوهر آورده می شود ، هنگام اختلاف روشن نیست ازآن کیست ، چه باید کرد ؟
جواب: بسمه تعالی چـنـانـچـه مرد اعتراف کند که طلا و لباس را به زن تملیک کرده بود ، بنابر احتیاط شوهر انها را نگیرد و در غیر این صورت مردمی تواند آنها را بگیرد ، مگر این که زن اثبات کند ، لباسی را که مرد به او داده نفقه اش بوده که آن را مالک شده بوده و در فرض مذکور که بستگان شوهر هدایایی مثل ظرف و فرش می اورندحکم می شود که ظرف و فرش مال هر دو است که بینشان بخش می گردد ، مـگـر آن کـه شـوهـر اثبات کند که نزدیکان او برای خصوص او هدیه آورده اند .و به خاطر شوهر آوردن ، غیر این است که به خصوص او تملیک کنند ، واللّه العالم .
سؤال 1488 ـ آیا در اجرای صیغه عقد ، رعایت قواعد تجویدی لازم است و اگر شخص اسمش مثلا یکی از حروف حلق !.. .مثل ض ظ دارد لازم است همان طور که هست خوانده شود ؟
جواب: بسمه تعالی بـطـوری خـوانـده شـود که معنا تغییر نکند کافی است ، و رعایت تجوید لازم نیست .و مقصود از شخص نامبرده به عنوان زوج و زوجه معلوم بشود کفایت می کند ، واللّه العالم .
سؤال 1489 ـ کسی که یک نام شناسنامه ای و نامی دیگر که به آن مشهوراست دارد ، برای عقد کدام یک را وکیل باید بگوید ؟
جواب: بسمه تعالی به اسمی باید خوانده شود که شخص زوج یا زوجه معین شود ،واللّه العالم .
سؤال 1490 ـ ایـا پدر اهل کتاب است بر دختر باکره خود ولایت دارد ؟و اگر ندارد اگر کسی بخواهد با این دختر ازدواج کند ، اجازه حاکم شرع لازم است یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی نـکاح با باکره باید به اذن پدر دختر باشد ، ولی اگر بر طبق مذهب آنها اذن پدر لازم نباشد نکاح با باکره مذکور صحیح است واحتیاج به اجازه پدر او یا حاکم شرع ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1491 ـ دختری با مردی برخورد همیشگی دارد ، در یک جا وکنار هم کار و یا تحصیل می کنند ، آیا مرد می تواند برای جلوگیری از حرام ، بی اجازه پدر ، بلکه تنها به میل زن ، او را به عقد موقت خود درآورد ؟
جواب: بسمه تعالی این عقد بنابر احتیاط لازم باید به اذن ولی او باشد و بدون آن باطل است ، واللّه العالم .
سؤال 1492 ـ دخـتـری کـه بـا اذن و رضایت پدر شوهر کرد ، ولی پس ازعقد و پیش از نزدیکی و از بین بردن بکارت ، از شوهرش جداشده و طلاق گرفته ، آیا می تواند برای ازدواج دوباره بدون اذن پدر شوهر نماید ؟
جواب: بسمه تعالی چون فرض شده بکارتش باقی است ، عقد دوم هم بنا بر احتیاطلازم باید به اذن ولی او باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1493 ـ مـردی دخـتری را بدون اذن پدرش به عقد موقت خوددرآورده ، آیا مادر دختر با این مرد محرم شده ؟
جواب: بسمه تعالی ایـن عـقـد بـنا بر احتیاط لازم باطل است نسبت به دختر احکام زوجیت بار نمی شود ، مگر این که مجددا با اذن پدرش او را به عقد خود درآورد ، و نسبت به مادر دختر هم احکام محرم بارنمی شود ، و چنانچه مادرش بی شوهر شد بنا بر احتیاط با اوازدواج نکند ، واللّه العالم .
سؤال 1494 ـ آیـا بـرای خـواند عقد موقت برای محرم شدن دختر صغیر ،اجازه حاکم شرع لازم است یا مصلحت او کافی است ؟
جواب: بسمه تعالی باید صبر کرد تا دختر بالغ شود و بر صغیره مذکوره کسی غیر از پدر و جد پدری ولایت ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1495 ـ آیا وکالت گرفتن از دختر و پسر جهت اجرای صیغه نکاح صحیح است ؟
جواب: بسمه تعالی با سایر شرایط مانعی ندارد ، لکن باید وکالت اجرا کننده صیغه محرز شود ، واللّه العالم .
سؤال 1496 ـ مردی به هنگام ازدواج شرط کرده بود ، زن دوم نگیرد ،مگر به اجازه زنش .اگر بی اجازه زن دوم گرفت ، آیا عقد دوم باطل است ؟و زن دوم در برابر این تخلف او چه کند ؟
جواب: بسمه تعالی نکاح دوم صحیح است .و مرد از جهت تخلف شرط ، حرام مرتکب شده است ، واللّه العالم .
سؤال 1497 ـ اگر کسی از شرایطی که در ضمن نکاح متعهد شده تخلف کرد ، آیا طرف دیگر حق فسخ عقد نکاح را دارد یا فقطمتخلف مرتکب حرام شده است ؟
جواب: بسمه تعالی حق فسخ برای مشروط له نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1498 ـ بنابر آنچه که در دفترچه های سند ازدواج آمده و زن و مردآنها را امضا می کنند ، این است کـه : زن شـرط مـی کـنـد ، هر گاه درخواست طلاق از سوی او نباشد و وی از چهارچوب وظایف شرعی همسرداری و رفتار پا را فراتر نگذاشته باشد ،مرد موظف است تا نصف دارایی موجود خود را کـه در ایـام زنـاشـویی با او به دست آورده ، معادل آن را به زوجه منتقل نماید .و یا در شرط دیگر آورده شـده کـه مـرد حـق نـدارد هـمـسـردیـگـر ، بـدون رضـایت او اختیار کند .آیا این چنین شرایطی مشروعیت دارد ؟همچنین اگر زن یا مرد ناگزیر به امضای آن شوند درست است ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر شرط مذکور منجر به شرط فعل باشد نه شرط نتیجه ، و به زوجین نیز تفهیم شود ، و عقد با تـوجـه به شرایط مذکور واقع شود صحیح است ، ولی اگر شوهر مخالفت کرد ، کار حرامی مرتکب شـده .اما زن حقی به اموال شوهر ندارد .در فرق بین شرط فعل و نتیجه به اهل علم مراجعه شود فعلا فرصت نیست ،واللّه العالم .
سؤال 1499 ـ در ازدواج دختر بالغ و رشیده ، ایا اجازه جد مقدم است یا پدر ؟به هنگام اختلاف آیا رضایت یکی کافی است ؟
جواب: بسمه تعالی اجـازه یـکـی کافی است و در مقام انتخاب اگر اختلاف کردندانتخاب جد مقدم است .و اگر در مـقـام اجـازه یـکی از جد یا پدر نکاح واقع شده را اجازه کرد ، همان شخص اجازه اش مقدم است ، واللّه العالم .
سؤال 1500 ـ زنی که بعد از طلاق شوهرش به مسافرت می رود و مرد درزمان عده به زن رجوع می کند ، و زن پس از انقضای عده شوهرمی کند ، آیا عقد وی صحیح است و زن ، همسر مرد دوم است ؟
جواب: بسمه تعالی با فرض اقامه بینه معتبره بر رجوع در زمان عده ، این ، زن زوج اولی است ، واللّه العالم .
سؤال 1501 ـ اگر شخصی وکیل شده که برای دختری عقد نکاح بخواندکه پدر و جد ندارد ، آیا برای این شـخص لازم است از وکیل حاکم شرع اجازه عقد نکاح بگیرد و اگر واجب است ، آیا ازوکیل مرجع خودش اجازه بگیرد یا از وکیل مرجع آن دختر ؟
جواب: بسمه تعالی چـنـانـچـه دختر بالغه رشیده است نیازی به اجازه حاکم شرع ندارد و اگر رشد کافی ندارد بنابر احتیاط باید با اجازه حاکم شرع یا وکیل وی باشد چه حاکم شرع مرجع خودش یا دخترباشد ، واللّه العالم .
سؤال 1502 ـ اگـر کـسی با پسری لواط کند ، غیر از خواهر و مادر ، ازدواج با دیگر بستگان با مثل دختر عمو ، دایی و خاله مفعول بر فاعل آن حرام می شود ؟
جواب: بسمه تعالی از جهت عمل شنیع مذکور ازدواج با غیر از مادر و خواهر ودختر مفعول مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1503 ـ اگـر کـسـی بـا پـسـری ـ نـعوذ باللّه ـ لواط کند ، با چه کسانی ازآن پسر حرام می شوند و نمی تواند با انها ازدواج کند؟
جواب: بسمه تعالی چـنانچه فاعل بالغ باشد ، و با مقدار حشفه دخول محقق شده باشد خواهر ، مادر و دختر مفعول بر او حرام است ، واللّه العالم .
سؤال 1504 ـ زنـی بـا مردی ازدواج می کند ، حال آن که مرد ، پیشتر بابرادرش لواط کرده بود .و هر دو بالغ بودند .اینک زن سه فرزند دارد .مرد نیز از مسئله آگاه نبوده و اکنون به آن آگاه شده است ، آیا زن بر مرد حلال و بچه هایش حلال زاده اند ؟
جواب: بسمه تعالی در فـرض مـذکـور ـ که فاعل بالغ بوده ـ چنانچه دخول محقق شده باشد ، خواهر مفعول بر فاعل حـرام شده و نکاح بین آن دو باطل است ، و باید از هم جدا شوند .و بنا بر احتیاط طلاق هم بدهد .وچنانچه نکاح از روی شبهه و جهل به مسئله واقع شده فرزندان به هر دو ملحق هستند و از هر دو ارث می برند ، واللّه العالم .
سؤال 1505 ـ آیا محارم سببی ـ چون مادر زن ـ پس از قطع سبب باز هم محرمند ؟
جواب: بسمه تعالی مـادر زن حرام و محرم ابدی است .و دختر زن ـ و لو بعد از قطع سبب به دنیا بیاید ـ حرام و محرم ابدی است ، پدر شوهر وفرزندان شوهر بر زن حرام و محرم ابدی هستند ، واللّه العالم .
سؤال 1506 ـ زن و شـوهـری از داشـتن فرزند محروم هستند .آنان با توافق والدین و کمک بیمارستان ، کـودکـی را از هـنـگام تولد به فرزندخواندگی تحویل گرفته او را بزرگ می کنند ، آیا این فرزند بـه پدر خوانده یا مادر خوانده خود محرم می شود ؟در صورت محرم نبودن ، چگونه فرزند خوانده پسر یا دختر بر مادر ، پدرهمچنین برادران و خواهران محرم می شود ؟
جواب: بسمه تعالی در مـورد سؤال دو فرض وجود دارد : فرض اول آن است که : زن وشوهری که کودکی را به عنوان فرزند خوانده می پذیرند خودفرزندی ندارند ، چنانچه آن کودک پسر باشد ، اگر پدر وی زنده باشد در صـورتـی که پدر خوانده ، زن خود را طلاق بدهد و پس ازانقضای عده پدر کودک وی را متعه کـنـد و لـو به شرط عدم الدخول و پس از انقضای مدت پدر خوانده زن سابق خود را به عقد جدید خـود درمـی آورد .و در ایـن صورت پسر بر مادر خوانده محرم می شود و چنانچه آن کودک دختر بـاشد اگر پدر پدرخوانده زنده باشد و آن دختر را به ازدواج او دربیاورند و لومتعة و به شرط عدم دخـول در ایـن صورت دختر بر پدر خوانده محرم می شود .و چنانچه پدر پدر خوانده زنده نیست خود وی می تواند آن دختر را برای چند سال به شرط عدم دخول متعه کند و هر وقت برای او شوهر مـنـاسـبـی پـیـدا شد مدت را ببخشد واو را شوهر بدهد ، البته در ازدواج آن دختر اذن پدر یا جد پدری وی معتبر است .ولی اگر او بالغ شده و پدر و جد پدری ندارد ،رضایت خود وی کافی است .فـرض دوم آن است که : زن و شوهر مزبور ، خود فرزندانی ازدختر و پسر داشته باشند که چنانچه آن کـودک دخـتـر باشد وپدر پدر خوانده او را متعه نماید آن دختر بر پسران پدر خوانده هم محرم می شود .و چنانچه فرزند خوانده پسر باشد اگر ازراهی که در فرض او گفته شد ایجاد محرمیت شده دختر مادرخوانده بر پسر محرم نمی شود .بلی اگر محرمیت به این صورت ایجاد شده که پسر خوانده با مادر خوانده ازدواج کرده و دخول هم بنماید ، در این صورت هم مادر خوانده بر او محرم می شود وهم دختران وی ، واللّه العالم .
سؤال 1507 ـ مـردی دارای دو زن است و از هر دو فرزندانی دارد ومی دانیم که فرزندان پسر و نوه های پسری هر دو زن بر یکدیگرمحرم هستند .ایا اولاد دختر آن زن نیز ( پسر دختر ، پسر پسردختر ) به زن دیگر محرم هستند ؟
جواب: بسمه تعالی اولاد دخـتـر آن زن به زن دیگر محرم می باشند ، مگر آن که آن دختر از شوهر دیگر زن اول باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1508 ـ آیا می شود دو زن سیده با یک مرد ازدواج کنند ؟
جواب: بسمه تعالی مانعی ندارد ، اگر چه احتیاط مستحب ترک آن است ، واللّه العالم .
سؤال 1509 ـ ازدواج با نامادری زن چه صورت دارد ؟
جواب: بسمه تعالی می توان ازدواج کرد ، واللّه العالم .
سؤال 1510 ـ ازدواج موقت با زنان غیر اهل کتاب ، مثل هندو ، بودایی و کمونیست چه صورت دارد ؟
جواب: بسمه تعالی جایز نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1511 ـ اگـر زن گـاهـی بـی خـبر و گاه با اجازه شوهر از منزل خارج شود و در مجالس عمومی شرکت نماید اشکال دارد ؟
جواب: بسمه تعالی خـروج وی بـدون اذن زوج علی الاحوط جایز نیست ، مگر برای تعلم احکام و نحو آن ، که منافی با حق زوج هم نباشد .در این صورت استیذان از شوهر لازم نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1512 ـ کسی که زن دایمی دارد ، می تواند بدون اذن او با زن دیگرازدواج کند ؟
جواب: بسمه تعالی می تواند ، مگر این که ضمن عقد نکاح ، یا عقد لازم دیگر شرطکرده باشند که با زن دیگری ازدواج نکند ، واللّه العالم .
سؤال 1513 ـ کسی دختر بچه ای را به خاطر محرمیت به مدت ده روزصیغه می نماید اکنون او بالغ شده است ، آیا دختر می تواند باپسر همین شخص ازدواج کند ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که عقد مذکور به صلاح دختر بچه بوده به این که مهر قابل توجهی برای وی قرار داده شده و با اجازه ولی طفل بوده عقد صحیح است ، و آن دختر بر اولاد ذکور آن مرد حرام ابدی است ، و در غیر این صورت باید احتیاط شود ، هم از جهت محرم شدن و هم از جهت ازدواج ، واللّه العالم .
سؤال 1514 ـ زن و شوهری بچه دار نمی شدند پزشک گفت : نطفه شماضعیف است ، باید تقویت شود ، زن و شـوهر گمان می کردندپزشک بر آن است با دارو آنان را تقویت کند ، ولی دکتر بدون اطلاع زوجین منی شخصی را به رحم زن تزریق نموده ، لطفابفرمایید این عمل چه صورت دارد ؟
جواب: بسمه تعالی این عمل حرام است ، از هر کس باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1515 ـ بـا توجه به این که طلاق مخصوص عقد دایم است ، آیا باداشتن زوجه دایمی صیغه کردن زن دیگر که مدت آن زیادباشد ، در حکم ازدواج مجدد است ؟
جواب: بسمه تعالی تـابـع کیفیت شرط است .اگر مطلق شرط شده است ، شامل ازدواج منقطع هم می شود ، ولی از مواردی که مدت یکی دو روزو امثال آن باشد ، منصرف است و شامل نمی شود ، واللّه العالم .
سؤال 1516 ـ دخـتـری که چه با زور و چه به میل خود ازاله بکارت شده ،اینک می خواهد با مرد دیگری غیر از زانی ازدواج کند ، آیاازدواج این چنین دختری منوط به اذن پدر است ؟
جواب: بسمه تعالی در فرض ظاهر سؤال که ازاله بکارت به دخول شده است ، اذن پدر لازم نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1517 ـ زنی با شوهرش شرط کرده بود بعد از پنج سال ازدواج ، اورا طلاق بدهد ، ایا این شرط لازم الوفا می باشد ؟
جواب: بسمه تعالی نکاح به شرط طلاق بعد از مدتی ، حکم نکاح منقطع را دارد ، واللّه العالم .
سؤال 1518 ـ هنگام ازدواج لازم است باکره نبودن دختر را اعلام کنند ؟
جواب: بسمه تعالی اگر به عنوان دختر باکره ازدواج کند ، باید اعلام کنند ، واللّه العالم .
سؤال 1519 ـ چنانچه پس از ازدواج ، زوج متوجه شد زوجه بکارت ندارد ، حکم آن چیست ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر بـشرط بکارت او را تزویج کرده باشند به نسبت تفاوت بین مهر المثل باکره و مهر المثل غیر باکره از مهری که تعیین شده است کم می شود ، واللّه العالم .
سؤال 1520 ـ دختری بالغ شده ، ولی در رشید بودن او شک است ،برای عقد او پردش در دسترس نیست ، آیا اجازه حاکم شرع درعقدی که به مصلحت او است ، لازم است ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر اسـتـعـلام از پدرش ممکن باشد ـ و لو با تلفن یا تلگراف یافرستادن شخصی ـ باید از پدرش اجـازه بـگـیرند ، و اگر پدر درسفر است و بعد از زمان کمی مثل یک ماه می آید ، باید صبر کنندتا پـدر بـیـاید .و در غیر این صورت باید امتحان شود ، اگر سفیه بودن او محرز شد ، باید با ملاحظه مصلحت او ، برای عقد او ازحاکم شرع اجازه بگیرند ، واللّه العالم .
سؤال 1521 ـ در فـرض مـزبـور ، اگر بدون اجازه حاکم شرع عقد موردمصلحت او انجام شد ، آیا باطل است ؟
جواب: بسمه تعالی احتیاطا به حاکم شرع مراجعه کنند ، و از او اجازه بگیرند ، واللّه العالم .
سؤال 1522 ـ زنی عمدا نوه دختری خود را شیر داده تا بر شوهرش حرام شود آیا مرتکب کار حرام شده ؟
آیا ضامن مهریه است ؟
جواب: بسمه تعالی ضامن مهریه نیست ، ولی اگر به قصد اضرار این کار را کرده ،مرتکب حرام شده است ، واللّه العالم .
سؤال 1523 ـ پـس از حرام شدن آن دختر بر شوهر ، آیا احکام زوجیت از قبیل ارث و نفقه و اطاعت باقی است یا منتفی می شود ؟
جواب: بسمه تعالی شـیر دادن اگر با شرایط رضاع محرم ـ که در رساله ذکر شده آمحقق شود ، موجب قطع زوجیت بین دختر آن زن و شوهر دخترمی شود ، و احکام مترتب بر زوجیت منتفی می گردد ، واللّه العالم .
سؤال 1524 ـ برای تجدید عقد موقت ، رضایت مرد و زن کافی است یابار دیگر عقد منقطع بخوانند و ایا لازم است زن عده نگاه دارد ؟
جواب: بسمه تعالی باید زن را بعد از انقضای مدت عقد یا بخشیدن مدت از طرف شوهر ، دوباره عقد نموده .و در این فرض عده لازم نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1525 ـ آیا در عقد رضایت دو طرف کافی است و می توانند خودصیغه را بخوانند ؟و داشتن گواه لازم است یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی اگر زن و مرد بتوانند عقد نکاح را به نحو صحیح شرعی انشاکنند ، مانعی ندارد که خودشان عقد را جاری سازند و در صحت عقد نکاح وجود شاهد معتبر نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1526 ـ یکی از مقلدان حضرتعالی برای مدتی دختر باکره را بدون اذن پدر و جد او عقد غیر دائمی کرده .عقدی که دخول نشده ، لذتهای دیگر بدون اذن پدر چه حکمی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی در صحت عقد مزبور اجازه متاءخر کافی است .و استمتاعات قبل از اجازه جایز نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1527 ـ بـرای نگهداری از به گناه افتادن بدون اذن پدر و جد دخترباکره عقد غیر دایمی برای او جائز است ؟در حالی که ناآگاهی از مسائل مذهب ، اجازه از آنها محال است ؟
جواب: بسمه تعالی در فرض مزبور ، اذن پدر یا جد پدری در صحت عقد نکاح لازم است ، واللّه العالم .
سؤال 1528 ـ پدری دو دختر را به عقد منقطع پسرش پیش از بلوغ درآورده پسر پیش از بلوغ یکی از آن دو را رخـصت داد .
اماهنگام بلوغ پسر خواست با دومی از آنان ازدواج کند .خانواده دختر گفتند : تـو باید دختر نخست را رخصت دهی ، چون رخصت تو پیش از بلوغ بود ، و این درست نیست .پسر نـیزنصف مهریه دختر را به او پرداخت .پسر نیز پس از عروسی بادومین نامزد خود ، ادعا می کند : رخصتی که به دختر اول داده بود بدون قصد بود ، می خواسته وانمود کند تا بتواند دختردوم را نیز هـمـسـر خـود سـازد .و شـاهدی هم ندارند آیا این رخصت صحیح است ؟هنگامی که دختر را در کودکی رخصت داده بود ، وی را به عقد دیگری درآورده اند ، آیا این عقد درست است ؟
جواب: بسمه تعالی دو دخـتر مزبور تا زمان بلوغ شخص ـ در صورتی که مدت عقدمنقضی نشده باشد ـ به زوجیت او باقی هستند ، لذا باید ابراءمدت را بعد از بلوغ بیان بنماید .و چنانچه ظاهر فرض است شخص بعد از بـلـوغ ابـراء مـدت نموده و بعد ادعا کرد ابراء او باقصد نبوده ، باید آن را اثبات نماید ، و الا حکم به صـحـت ابـراءمی شود و آن عقدی که بعد از رخصت در زمان صغر شخص باشخص دوم واقع شده اسـت ، بـاطـل مـی بـاشد ، بلکه دخول یا علم به حکم و موضوع موجب حرمت ابدی هم می شود ، واللّه العالم .
سؤال 1529 ـ نـوزادی هـنـگـام تـولد مرد لکن زن ادعا می کند فرزندش توسط ماما به قتل رسیده است شوهر این زن پیش از این ماجرافوت نموده بود ؟نیز ماما خواهر شوهر این زن است ؟
جواب: بسمه تعالی مـسـاءله احتیاج به مرافعه پیش حاکم شرع دارد .و چنانچه زن نتواند اثبات کند که بچه اش بعد از وضـع حمل زنده بوده است بر خواهر میت لازم است قسم بخورد که موقع آمدن ، بچه مرده بود و زاید بر سهم زن منتقل به خواهر می شود .در صورتی که غیر از او کس دیگری از طبقه ثانیه نباشد ، و الا باید مرافعه بادیگران صورت گیرد و خواهر سهم خود را می برد .و بعیدنیست در صورتی که مادر بچه زنی عادل باشد ربع سهم بچه رابتواند اخذ نماید ، واللّه العالم .
سؤال 1530 ـ آیـا می شود در عقد دایم شرط به دخول و وطی نباشد اگربعدها با رضایت طرفین وطی صورت گیرد و دارای بچه شوند ، آیا عقد قبلی کافی است ؟
جواب: بسمه تعالی اگر شرط کردند که جماع نشود ـ نه این که زوج حق جماع نداشته باشدـ نکاح مزبور صحیح است و احتیاج به تجدید عقدندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1531 ـ در ضـمـن عـقـد نـکاح مرد شرط کرده ازدواج دوم نکند ،ولی به دلیل مشکلی که همسر نـخـسـت داشته و مرد ناجارمی شود همسری موقت اختیار کند ، آیا از نظر شرع ازدواج دوم سبب فراهم شدن طلاق از سوی همسر دایم می گردد ؟
جواب: بسمه تعالی اگر ضمن عقد نکاح شرط شده که زوجه وکیل باشد از طرف زوج تا در صورت ازدواج دوم زوج و لـو بـه صـورت موقت خودرا طلاق بدهد زوجه مزبور می تواند در این صورت از ناحیه زوج خود را طلاق بدهد ، واللّه العالم .
سؤال 1532 ـ اگـر زن به عقد راضی بوده و تا کنون وکالت را باطل نکرده باشد ، آیا عمو یا سایر بستگان می توانند او را به جدائی مجبورکنند ؟آیا می شود بدون طلاق به شخص دیگری شوهرکند ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که زن وکیل را عزل نکرده است ـ کما این که فرض سؤال است ـ عقد نکاحی که وکیل اجـرا کرده صحیح است .وبدون طلاق ، زن نمی تواند به شخص دیگر شوهر کند ، وهمچنین است اگر وکیل عزل کرده و قبل از رسیدن خبر عزل ،وکیل عقد را جاری کرده باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1533 ـ در ضـمـن عـقد زوجه شرط می کند که زوج حق ندارد بدون اجازه اش او را به شهر دیگر بـبـرد آیا رفتن به روستا یا شهراسقاط سکنی است و اگر با رفتن قصد اسقاط حق داشته آیاحقش ساقط شده است ؟
جواب: بسمه تعالی مـجـرد رفـتـن زوجـه به روستا اسقاط سکنی نیست ، بلی اگر بارفتن به روستا قصد اسقاط حق داشته ، حقش ساقط شده ، واللّه العالم .
سؤال 1534 ـ خانمی که بدون اجازه شوهر بیرون رفت ، آیا ناشزه می شود ؟
جواب: بسمه تعالی چنانچه به عنوان ترک شوهر و قهر باشد ناشزه است ، و درسفر نماز و روزه اش تمام است .و در غیر این صورت احتیاطاجمع کند .و در هر حال باید برگردد ، واللّه العالم .
سؤال 1535 ـ اگر مرد به همسرش بگوید حق رفت و آمد با مادر ، یاخواهر و.. .را نداری ، آیا زن می تواند آنان را به منزلش دعوت نماید ؟اگر منزل ملک زن باشد چه حکمی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که منزل ملک زن باشد مانعی ندارد ، و در غیر آن جایز نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1536 ـ در عـیـبهایی موجب حق فسخ در عقد نکاح می شود ، آیافرقی بین جنون ادواری و دایمی هست ؟
جواب: بسمه تعالی فرقی بین جنون ادواری و دایمی در خیار فسخ نمی باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1537 ـ اگـر زنـی مـسـلـمان شود و با مرد مسلمان ازدواج کند ، سپس معلوم شود اسلام اختیار نکرده بود ، این عقد چه صورتی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی مـلاک در اسـلام شخص اقرار به شهادتین است به زبان و اعتقادقلبی از شرایط ایمان می باشد ، و مادامی که اظهار بر خلاف نکرده محکوم به اسلام است و عقد زن صحیح است ، واللّه العالم .
سؤال 1538 ـ اگر زنی بعد از عقد دیوانه شد ، چه پس از دخول یا پیش از آن ، آیا مرد حق فسخ دارد ؟
جواب: بسمه تعالی در جـنـون زن ، شوهر حق فسخ دارد ، اگر قبل از وطی باشد .و اگربعد از وطی باشد حق فسخ ندارد ، واللّه العالم.
سؤال 1539 ـ آیا زن می تواند در حین عقد شرط کند که مرد زنی دیگرنگیرد ؟
جواب: بسمه تعالی در شرط مذکور ، اگر شرط فعل کند مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1540 ـ دخـتـری بـکارت خویش را در اثر نزدیکی با مردی از دست داده ، آیا می تواند با همان مرد ازدواج کند ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر حـامـلـه بـاشد مانعی ندارد ، ولی در غیر حامله احتیاطا بعد ازاستبرا به یک حیض می تواند ازدواج کند ، واللّه العالم .
سؤال 1541 ـ جـوانی دختری را با وعده ازدواج و بدون اجازه پدر ازخانه پدری فرار می دهد و در مدتی کـه با هم بودند ، معلوم نیست این پسر با دختر چه کاری انجام داده باشد ، آیا می توان پسر را تعزیر کرد ؟
جواب: بسمه تعالی در فرضی که احراز بشود عقد خوانده نشده یا پسر می دانسته عقد باطل است ، حاکم شرع می تواند او را تعزیر کند ، واللّه العالم .
سؤال 1542 ـ در مـیـان شیعیان افغان ، هنگام ازدواج پدر عروس از دامادیا پدرش چه راضی باشند یا نه 200 تـا 300 هزار تومان می گیرد .اگر این مبلغ پرداخت نشود ازدواج صورت نمی پذیرد .این کار وجه شرعی دارد یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی چـنانچه پدر داماد و یا خود داماد مال را به پدر عروس ببخشدمانعی ندارد ، ولی اگر فدر عروس مـقـر اسـت که نکاح بر صلاح دختر است با وجود این تا پول را نگیرد اجازه نمی دهد اگر پول را در مـصـلحت دختر مانند تحصیل جهیزیه و امثال آن نخواهدمصرف کند ، بلکه برای خودش بخواهد بگیرد ، در این صورت گرفتن پول برای وی اشکال دارد ، واللّه العالم .
سؤال 1543 ـ پـس از مدتی پدر و مادر که فرزندی از طریق زنا دارند بایکدیگر عقد می کنند ، بچه هایی هم می آورند ، آیا فرزندان این زن و شوهر با بچه زنازاده با یکدیگر محرمند ؟
جواب: بسمه تعالی بـچـه ای کـه از زنا متولد می شود فرزند مادرش است قطعا نسبت به اولادهای او محرم و خواهر و برادر هستند ، و لکن نسبت به مرد اگر احراز شود که بچه از نطفه اوست ، بچه آن مرد هم حساب می شود و نسبت به اولاد او هم محرم و خواهر و برادرهستند و لکن توارث نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1544 ـ اگر پسری بخواهد با دختری ازدواج کند ، آیا می تواند رودر رو و یا تلفنی در زمینه ازدواج با دختر صحبت نماید ؟
جواب: بسمه تعالی چـنانچه احتمال موافقت و رضای پدر دختر داده شود و قصدالتذاذ در کار نباشد ، صحبت کردن اشکالی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1545 ـ دختری در سن 22 سالگی قرار است با مؤمنی ازدواج کند از دو طرف موافقت هست ، ولی پـدر دختر برای این که ازپول بافندگی دخترش استفاده می کند ، اجازه ازدواج نمی دهد ، در این صورت چه باید کرد ؟
جواب: بسمه تعالی پـدر نـمـی تـواند به جهت مصلحت خود از ازدواج دختر باکره خودبا کفو شرعی و عرفی وی ـ در صورت نیاز به ازدواج ـ مانع می شود ، واللّه العالم .
سؤال 1546 ـ هـنـگـام ازدواج دختر، لازم است خانواده دختر باکره نبودن دختر را به خانواده مرد اعلام دارند ؟
جواب: بسمه تعالی اگر به عنوان دختر باکره ازدواج می کند باید اعلام کند ، واللّه العالم .
سؤال 1547 ـ چنانچه بعد از ازدواج شوهر دختر نبودنش را فهمید ، چه باید کرد ؟
جواب: بسمه تعالی اگر به شرط بکارت ، او را تزویج کرده باشند به نسبت تفاوت بین مهر المثل باکره و مهر المثل غیر باکره از مهری که تعیین شده است کم می شود ، واللّه العالم .
سؤال1548 ـ آیا همسر غیر دایم که به صیغه شخصی درآمده با توجه به این که مهریه خود را به شوهرش بخشیده نزدیکی کردن با اوجایز است یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی تا وقتی مدت باقی است نزدیکی جایز است ، واللّه العالم .
سؤال 1549 ـ ایـا بـرای ازدواج بـا دخـتر باکره حتما اذن پدر یا ولی لازم است ؟آیا در این مساءله ازدواج موقت با دائمی فرقی دارد؟
جواب: بسمه تعالی ازدواج با دختر باکره باید به اذن ولی او باشد و بنابر احتیاطواجب فرقی بین ازدواج دائمی و موقت نیست .
واللّه العالم .
سؤال 1550 ـ آیا ازدواج مرد شیعه با دختر یهودی و نصرانی و ارمنی ودیگر اهل کتاب جایز است یا خیر ؟
جواب: بسمه تعالی ازدواج با اهل کتاب مانعی ندارد ، لکن اگر مرد مسلمان زوجه مسلمان دارد ، ازدواج با اهل کتاب بـاید به اذن و رضای زوجه مسلمان باشد .و در غیر این صورت نکاح با اهل کتاب باطل است .و نیز اگر بخواهد ازدواج دایمی با اهل کتاب کند یا ازدواج موقتی که زن حامله شود و بترسد که مادر ، بچه را در آخریهودی یا نصرانی کند ، سزاوار است که ازدواج با او را ترک کندیا از حمل جلوگیری کند ، واللّه العالم .
سؤال 1551 ـ زنـانـی کـه چـندین سال است شوهرشان در جنگ مفقودندو می خواهند ازدواج نمایند ، بفرمایید در چه صورتی می توانند ازدواج کنند ؟
جواب: بسمه تعالی در صـورتی که از زمان مفقود شدن شخص چهار سال یا بیشتربگذرد و در این مدت از او جستجو شده باشد .
در صورتی که خبری از شخص مفقود نشد و کسی نبوده که متعهد به نفقه داده به زن او شود ـ به دستور حاکم شرع زن مزبور را طلاق می دهند یا امر به طلاق می کند و پس از طلاق و انقضای عده ،می تواند با مرد دیگری ازدواج کند ، واللّه العالم .
سؤال 1552 ـ ناشزه شدن زن در چه صورتی است و در چه صورت شوهر برای همسرش ناشزه می شود ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که زن برای استمتاع شوهر تمکین نکند و نیز درمواردی که بدون اذن شوهر به صورت قهر و اعراض از منزل خارج شود ، بلکه بنابر احتیاط در مطلق موارد ، خروج از منزل بدون اذن زوج نـاشـزه مـی شـود .و مـرد نیز چنانچه با وجود تمکن نفقه لازم زوجه را ندهد ، ناشز می شود ، واللّه العالم .
سؤال 1553 ـ آیا بدون اجازه جد و پدر ازدواج با دختر رشیده باطل است ؟
جواب: بسمه تعالی بـنـابـر احـتـیـاط واجـب ، اذن پدر یا جد پدری لازم است ، مگر آن که باوجود نیاز دختر و وجود مصلحت از تزویج با همتای شرعی وعرفی ممانعت کند ، واللّه العالم .
سؤال 1554 ـ مراد از عورتین چیست ؟
جواب: بسمه تعالی عـورت مـرد عبارت است از قبل و دبر و بیضتین .و عورت زن قبل و دبر است ، و زن احتیاطا بین ناف و زانوها را از محارم می پوشاند و نسبت به مردان نامحرم تمام بدن زن عورت است ،واللّه العالم .
سؤال 1555 ـ دادگـسـتـری طی حکمی مردی را ملزم می کند تا در دفترازدواج حاضر شده و رضایت خود را به ثبت ازدواج با زن مشخصی اعلام کند و دفتر را امضا نماید .مرد راضی به ازدواج نیست ، ولـی دفـتر ازدواج بنا به دستور دادگاه ، بدون حضور مرد و تحقق ایجاب و قبول مبادرت به ثبت واقـعـه ازدواج زن و مـرد مزبور نموده است ، آیا ازدواج مزبور شرعاایجاد علقه زوجیت و زناشویی می نماید یا خیر ؟
جواب: بسمه تعالی تـحـقـق علقه زوجیت احتیاج به ایجاب و قبولی دارد که از خود زن و مرد یا وکیلشان صادر شده باشد .چنانچه زوجین صغیرباشند ، تزویج باید به واسطه ولی شرعی باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1556 ـ مردی که یک زن دارد از هر چهار شب چه مدتی حق همسر او می باشد ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که مرد فقط یک زن داشته باشد ، حق قسمت ثابت نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1557 ـ آیا اذن پدر در ازدواج موقت با دختر اهل کتاب و مسلمان شرط است ؟
جواب: بسمه تعالی اذن پـدر در ازدواج بـاکـره مسلمان مطلقا شرط است و اذن همسراول مسلمان در ازدواج با اهل کـتـاب مـطـلـقـا شرط است .ازدواج باکتابیه در صورتی که در مذهب آنها اذن پدر شرط نباشد مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1558 ـ آیـا مـحـارم سـبـبی پس از قطع سبب ، باز هم محرمند ، مثلامادر زن پس از اینکه زن را طلاق بدهند ، آیا باز محرم می ماندیا خیر ؟
جواب: بسمه تعالی مـادر زن حـرام و مـحـرم ابـدی است و دختر زن ، و لو بعد از قطع سبب به دنیا بیاید ، در صورت مقاربت با زن حرام و محرم ابدی است .پدر شوهر و فرزندان شوهر بر زن حرام و محرم ابدی است ، واللّه العالم .
سؤال 1559 ـ آیـا شیعه اثنی عشری می تواند دختر خود را به فرقه های گوناگون تصوف ، اعم از صوفی علی شاهی ، گنابادی ،کمیلی ، اویسی و غیره که همه آنها در اصول ، از قبیل 1آاستغنای از عقل .
2ـ استغنای از شرع در طلب حق .
3ـ حصول طلب حق و وصول به حق به وسیله تصفیه باطن .
4ـ بـه دسـت آمـدن صـفـای باطن با ریاضت و مجاهدت ، یکی هستند که خود حضرت عالی آشنایی بیشتری در این باره دارید ، آیامی شود زن داد یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی زن دادن به افرادی که عنوان مسلم بر آنها منطبق نشود جایزنیست ، واللّه العالم .
سؤال 1560 ـ آیا ازدواج با زن کافر بدون اجازه همسر حرام و باطل است ؟و عقد دایم و موقت ( با شرای ط مختلف و تمام امکنه )در این حکم یکسان است یا فرق می کند ؟
جواب: بسمه تعالی ازدواج بـا زن کـافر بدون اجازه زوجه مسلمان حرام و باطل است ،مگر در بعضی موارد که شخص در غـربـت بـاشـد و اسـتـیـذان اززوجـه مـسـلـمان ممکن نباشد و بخواهد کافره کتابیه را برای مـدت کـوتاهی متعه نماید ، و بعید نیست که در این صورت اذن زوجه مسلمان معتبر نباشد ، واللّه العالم .
سؤال 1561 ـ بـا وجود پزشک مرد ، آیا آقایان می توانند جهت طبابت وآمپول زدن به طبیب زن مراجعه نمایند یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی در فـرضـی کـه خبرویت طبیب زن در آن مداوا یا تزریق ، بیشتر ازطبیب مرد باشد مانعی ندارد .اگر قصد دیگری در بین نبوده باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1562 ـ مـردی که هنگام عقد (( شرط وکیل بودن زن در طلاق خود )) در صورت تخلف شرط را پـذیرفته ولی پس از عقد ، زن را عزل نمود ، آیا عزل او نافذ است ، گر چه در شرط خودتصریح به وکالت بلاعزل کرده باشد ؟
جواب: بسمه تعالی عزل در وکالت که به عنوان شرط در عقد ذکر شود باطل است ووکالت باقی است ، واللّه العالم .
سؤال 1563 ـ دختری بی اجازه پدر یا جد پدریش شوهر می کند ، آیااجازه لازم است و عقد باطل است ؟و اگر اجازه نگیردزوجیت مستقر است یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی چـنـانـچه قبل از دخول پدر یا جد پدری اجازه دهد عقد صحیح می شود ، و الا عقد باطل است .و اگـر دخـول شـده ، بعد اجازه دهدفایده ندارد و عقد مزبور باطل است و دوباره باید عقد کنند و درعقد ثانی چون دختر باکره نیست اجازه پدر و جد لازم نیست ،واللّه العالم .
سؤال 1564 ـ فـردی حـدود ده سـال گـم شده و همسرش بدون اجازه حاکم شرع ، شوهر نموده لطفا حکمش را بیان فرمایید ؟
جواب: بسمه تعالی چـنانچه بعد از ده سال از مفقود الاثر شدن شوهرش و یا قبل ازآن با علم به موت و بعد از انقضای عده وفات شوهر نموده است ، تزویجش محکوم به صحت است ، واللّه العالم .
سؤال 1565 ـ ختنه زن مستحب است یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی فی نفسه مستحب است ، واللّه العالم .
سؤال 1566 ـ اگر خنثای مشکل با خنثا ، کار خلافی کرد ، این سحق است یا لواط ؟
جواب: بسمه تعالی سحق است نه لواط ، واللّه العالم .
سؤال 1567 ـ جلوگیری از بچه دار شدن زن با میل زن و شوهر ، چه حکمی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که به نحو حرام نباشد مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1568 ـ آیا سزارین اختیارا جایز است ، مثلا برای آن که زن دردنکشد این کار انجام دهند ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر مـحـرم ، عـمل جراحی را انجام دهد مانعی ندارد ، مگر آن که زایمان به طور طبیعی ممکن نـبوده و محرم هم بتواند عمل جراحی را انجام دهد ، در این صورت عمل جراحی غیر محرم مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1569 ـ کفو در ازدواج را چه معنی می فرمایید ؟
جواب: بسمه تعالی مؤمن کفو مؤمنه است و سایر جهات مدخلیت ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1570 ـ آیا ازدواج زن سیده با غیر سید جایز است ؟
جواب: بسمه تعالی ازدواج سیده با غیر سید از محرمات محسوب نمی شود ، واللّه العالم .
سؤال 1571 ـ در بـعضی جاها شخص خواهرش را به ازدواج کسی درمی آورد و خواهر وی را به عقد خود درمی آورد ، آیا این عمل جایز است ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر هر کدام از زنها به ازدواج با شوهرش راضی باشد در هریکی از ازدواج ها مهر مستقلی باشد ، مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1572 ـ سؤال شده بود که : آیا ازدواج با دختر باکره و بالغه ورشیده بدون اجازه جد و پدر باطل است یا حرام ؟
شما پاسخ دادید که : بنابر احتیاط واجب ، اذن پـدر و جـد پـدری لازم است .در مسئله 2385 توضیح المسائل آمده : باید از پدر یاجد فدری خود اجازه بگیرد ، کدام قول صحیح است ؟
جواب: بسمه تعالی (( احتیاط واجب )) با (( باید )) منافاتی ندارد .هر دو صحیح است ، ومراد از (( باید )) و (( احتیاط )) در اینجا تکلیف نیست بلکه برای احراز صحت ازدواج است ، واللّه العالم .
سؤال 1573 ـ حدود ولایت شوهر بر همسر تا چه حدی است ؟آیاهمسر بدون اجازه شوهر از محل خارج شود و در جایی توطن نماید ، نمازش صحیح است ؟
جواب: بسمه تعالی شـوهر بر همسر ولایتی ندارد ، فقط نسبت به شوهر باید تمکین کند .و بدون اجازه از منزل خارج نشود .و در صورت خروج بدون اذن شوهر نمازش صحیح است ، واللّه العالم .
سؤال 1574 ـ زنـی با مردی ازدواج کرده است و آن مرد قادر به وطی و لومرة نیست .عنین است ، ولی آن مرد سابقا از زن دیگری دارای اولاد است آیا خیار فسخ برای زوجه وجود دارد ؟
جواب: بسمه تعالی چـنـانـچه عنین بودن مرد قبل از ازدواج با زن مزبور محقق شده آن زن حق فسخ عقد را دارد هر چند مرد از زن سابق دارای اولادی باشد ، واللّه العالم .
سؤال 1575 ـ دخـتـری بـا وطی غیر مشروع بکارتش را از دست داده ، آیااذن پدر در شوهر کردن لازم است ؟اگر هم بدون اذن پدر یاجدش با کسی ازدواج کند ، عقد صحیح است ؟اگر شوهرش نفقه نمی دهد چطور ؟
جواب: بسمه تعالی دختری که بکارتش به وطی ، و لو به نحو غیر مشروع ، ازاله شده ثیب به حساب می آید و عقد نکاح او صـحـیـح است ، واحتیاجی به اذن ولی نیست ، و طلاق به ید شوهر است .وچنانچه شوهر نفقه نـمـی دهـد هـمـسر می تواند به حاکم شرع مراجعه کند ، و حاکم ، شوهر را به اعطاء نفقه یا طلاق اجبارمی نماید .و در صورت امتناع وی از پرداخت نفقه و طلاق ، حاکم شرع یا وکیل حاکم ، زن را طلاق می دهند ، واللّه العالم .
سؤال 1576 ـ زنی که با او نزدیکی و دخول نشده و باکره است آیا محلل لازم دارد ؟
جواب: بسمه تعالی بعد از طلاق سوم محلل لازم است ، واللّه العالم .
سؤال 1577 ـ آیا نکاح در عده وطی به شبهه ، موجب حرمت ابدی می شود ؟آیا در نادانی و دانایی مساله تفاوتی است ؟
جواب: بسمه تعالی نکاح در عده وطی به شبهه مثل نکاح در عده طلاق موجب حرمت ابدی می شود .و صورت علم و جـهـل در ایـن جـهـت فرق دارد که درصورت علم ، ثبوت حرمت ابدی احتیاج به دخول ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1578 ـ رفتن منزل شخصی جهت دیدن دختر صاحبخانه با قصدازدواج چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالی رفـتـن بـه منزل دیگری بدون اجازه صاحبخانه جایز نیست و لکن اگر از طرف صاحبخانه اجازه رفـتـن بـه منزل را دارد و قصد داردبا دختری ازدواج کند می تواند به محاسن آن دختر نگاه کند ،واللّه العالم .
سؤال 1579 ـ زنـی در عـده وطی به شبهه دیگری است ، چنانچه ازدواج ( نزدیکی ) نماید ، در حالی که هیچ کدام عده را نمی دانند ، آیادر صورتی که ندانستن عده ناشی از آشکار نشدن اشتباه باشد ، نیز موجب حرمت ابدی است ؟
جواب: بسمه تعالی موجب حرمت ابدی است ، واللّه العالم .
سؤال 1580 ـ لـطـفـا اسـتدلال فقهی حرمت ازدواج با زنی که در عده دیگری است و هیچ کدام عده را نمی دانند بفرمایید ؟
جواب: بسمه تعالی مساءله مورد نص است ، واللّه العالم .
سؤال 1581 ـ آیا ازدواج بعد از وطی به شبهه با دیگری و قبل از آشکارشدن اشتباه ـ در صورتی که مبداء عده آن ، هنگام آشکار شدن اشتباه باشد ـ موجب حرمت ابدی است ؟
جواب: بسمه تعالی اظـهـر آن اسـت کـه مبداء عده وطی به شبهه از زمان وطی است ،بنابراین ، در فرض مذکور در سؤال چـنـانـچه تزویج و عقدی که قبل از آشکار شدن اشتباه بوده در زمان عده واقع شده باشد ودخول نیز آنجام گرفته باشد ـ و لو بعد از انقضای عده ـ موجب حرمت ابدی می شود ، واللّه العالم .
سؤال 1582 ـ عـقد دختری خوانده شد و مرد تنها از دبر او را وطی نموده و حالا می خواهد طلاق دهد ، آیا همه مهر را بایدبپردازد یا نصف ؟
جواب: بسمه تعالی تمام مهر به واسطه دخول در دبر مستقر گردیده است .و آن راتماما باید بپردازد ، واللّه العالم .
سؤال 1583 ـ بچه ایی که از زنا متولد شده متعلق به مرد است یا زن ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر بـتوانند مادر را راضی کنند از بچه پرستاری کند تابی سرپرست نماند و ضایع نشود ، و الا بر پـدر وی لازم است ازوی نگهداری کند ، و در هر حال ما بین ولد الزنا و پدر و مادر وی ارث برقرار نیست ، ولی نفقه و احکام دیگر باقی است ، واللّه العالم
سؤال 1584 ـ اگـر زنـا زاده را بـه مادر بدهند ، بار دیگر فساد برانگیز است و هم محلی ها و اطرافیان را مـی آزارد .بـنـابـرایـن بـهـتـر اسـت ایـن گونه فرزندان را به اداره بهزیستی بسپارند تا از برخی ناگواری هابرای مؤمنان پیش گیری گردد .دیدگاه شرع مقدس چیست
جواب: بسمه تعالی در هر حال از فتنه و فسار باید جلوگیری کرد و به مسئولین مربوطه باید اوضاع محلی را گزارش کرده و حفظ نظام رارعایت نمود .واللّه العالم .
سؤال 1585 ـ اگر کسی با زنی زنا کرد ، آیا می تواند با دخترش ازدواج کند ؟
جواب: بسمه تعالی ازدواج زانی با دختر مزنی بها مانعی ندارد ، گرچه احتیاطمستحب در ترک آن است ، واللّه العالم .
سؤال 1586 ـ اگـر بـا زنـی ازدواج کند ، سپس بفهمد از زنا حامله است چه داخل کرده یا قبل از دخول متوجه شده ، آیا عقدشان صحیح است ؟
جواب: بسمه تعالی عقد مزبور صحیح است ، واللّه العالم .
سؤال 1587 ـ اگـر زنی زناداده و حامله شده است ، و شخص با اگاهی به عمل زن حاضر به ازدواج با او می باشد ، ایا مانعی دارد جواب: بسمه تعالی مانعی ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1588 ـ جوانی با وعده ازدواج ، سرنوشت دختری را دستخوش هوی و هوس خود ساخته و بکارت او را از بین برده ، دختر وپزشک قانونی مراتب را تاءیید کرده اند .جوان در محکمه آن رانمی پذیرد ، امـا هـمه دلایل علیه اوست .بنابراین آیا جوان مجبور به ازدواج با اوست .و آیا برای زن مهر المثل می باشد ؟و تکلیف شرعی دختر که فریب خورده است ، چیست ؟
جواب: بسمه تعالی جـوان مـذکـور را نـمی توان به ازدواج دختر مذکور وادار نمود ، وی را ارشاد کنند که برای حفظ آبـروی دخـتـر و جـلـوگـیری از فساد وتوفیق توبه خودش با وی ازدواج نماید تا این که خداوند مـتـعال به سبب عمل صالح از وی درگذرد و او را عفو کند .در مورد مهرالمثل ، اگر اکراه بر زنا نکرده است ، چیزی بر زانی نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1589 ـ دختری با وعده ازدواح پسر ، با او بطور غیر مشروع همخواب شده است و این کار به از بین رفـتـن بـکارت انجامیده ، چون آن با رضایت خود دختر انجام گرفته ، مهرالمثل به عهده پسر بار نمی شود ، اما ارش البکاره چطور با این فرض که پسر با دختر ازدواج نمی کند ؟
جواب: بسمه تعالی در فرض مذکور ارش البکاره که همان مهر المثل است به ذمه پسر تعلق نمی گیرد ، واللّه العالم .
سؤال 1590 ـ بعد از نکاح معلوم شد که زن با مردی همخواب شده وحامله است آیا ازدواج درست است یا نه ؟
جواب: بسمه تعالی در صورتی که حمل از شوهر سابق یا وطی به شبهه باشد ،نکاح باطل است .و در صورتی که حمل از زنـا بـاشد نکاح صحیح است .و در صورتی که احتمال حمل از شوهر فعلی باشد ، حمل ملحق به شوهر فعلی است ، واللّه العالم .
سؤال 1591 ـ جوان مسلمانی در غرب با زن مسیحی شوهردار زناکرده ، سپس او از شوهر خود جدا شده و ایـن دو ازدواج کرده اند .اینک نیز دو فرزند دارند .به نظر شما حرمت ابدی نمی آورد ؟همچنین زن مـسـیـحـی به ایین خود ، برای آن حرمت نمی شناسند و با (( الزموهم بما التزموا )) الزام مورد دارد یانه ؟
جواب: بسمه تعالی اگـر قـبل از زنا زن را عقد کرده باشد زن بر او حرام ابدی می شود ،ولی مجرد زنا با زن شوهردار موجب حرمت ابدی نمی شود .ودر فرضی که شده قاعده الزام مورد ندارد .و عقد زن مزبورعیبی ندارد و چنانچه فرزندان مال بعد از عقد باشند فرزند حلال می باشند ، واللّه العالم .
سؤال 1592 ـ دست دادن با زن نامحرم چه حکمی دارد ؟
جواب: بسمه تعالی جایز نیست ، واللّه العالم .
سؤال 1593 ـ آیا دست دادن بدون چادر با نامحرم ، مثل زن دایی ودختر خاله و جز آن ، حرام است ؟و آیا سزاوار است این رابرای ایشان بگوییم در حالی که ناراحت می شوند ؟
جواب: بسمه تعالی دسـت دادن بـه نـامحرم جایز نیست ، و کسی که حکم شرعی رانمی داند باید به او تعلیم کرد ، هر چند ناراحت بشود ، واللّه العالم
