فتاوای آیت الله العظمی امام خمینی (قدس سره)
غسل میّت و شهید
سؤال: چنانچه فردی در جبهه شهید گردد آیا غسل بر او واجب است یا خیر؟ اگر زخمی شود و در بیمارستان فوت شود مسأله چه صورتی پیدا می کند آیا با شهید شدن در صحنه عملیات تفاوت دارد ؟ 2-چنانچه فردی به بدن شهیدی که در صحنه عملیاتی شهید گردیده دست بزند آیا غسل مس میت بر او واجب است یا خیر؟ اگر زخمی شود و بعداً خارج از صحنه شهید گردد چطور؟ در موقع دفن شهید آیا کفن و نماز بر او واجب است یا مستحب؟
جواب: 1-شهید در جبهه غسل ندارد ولی کسانی که زنده بیرون آورده می شوند و در خارج جبهه به شهادت می رسند باید غسل داده شوند هر چند شهید محسوبند2-هرجا شهید غسل ندارد مس او هم سبب غسل نمی شود و با لباس خودش بعد از نماز میت دفن می شود.
سؤال: اشخاصی که در جبهه و صحنه نبرد یا به وسیلۀ ترورها به افتخار شهادت نائل می شوند، آیا احتیاج به غسل و کفن دارند یا خیر؟ و آیا مس بدن شهدا احتیاج به غسل مس میت دارد یا خیر؟
جواب: شهید اگر در جبهه به شهادت رسیده غسل و کفن ندارد و مس او موجب غسل نمی شود و اگر در غیر جبهه به شهادت رسیده غسل و کفن دارد و به مسّ او غسل واجب است.
سؤال: در تحریر الوسیله دنباله ساقط بودن غسل از شهید فرموده اید: «و یلحق به المقتول فی حفظ بیضة الاسلام»، چه افرادی مشمول این الحاق هستند آیا مروّجین دین یا پاسداران و یا افرادی که برای جهاد سازندگی در دهات و شهرها شهید می شوند ملحق به شهیدند یا خیر؟
جواب: مقصود شهدای معرکه در دفاع از اسلام و مسلمین هستند مانند شهدای در معرکه جنگ تحمیلی، و اشخاص نامبرده در احکام اموات ملحق به شهید نیستند.
سؤال: سربازی در جبهه خمپاره به او می خورد و همانجا پس از گفتن شهادتین شهید می شود آیا بر آن شهید غسل و کفن لازم است یا نه؟
جواب: در فرض مرقوم غسل و کفن ساقط است.
سؤال: در جواب یکی از سؤالات فرموده اید: شهیدی که در جبهه شهید شود غسل لازم ندارد، بفرمائید لازم نبودن غسل جهت دفن در همان جبهه است؟ یا اگر شهید را به شهر خودش حمل نمایند باز هم غسل لازم نیست؟ چون بعضی ها معتقدند که دفن نمودن شهید با لباسهای خونین و بدن خون آلود مزید بر فضیلت شهید است، خواهشمند است بفرمائید شهیدی که به شهر خود برده شده و جراحات بدنش آنچنان نیست که نشود غسل بدهند آیا فضیلت یا لباس خونین و بدن خون آلود است که دفن شود؟ یا بعد از غسل دادن با کفن دفن شود بهتر است؟
جواب: اگر در جبهه به شهادت رسیده غسل ندارد هرچند در محل خودش دفن شود و لازم است که با لباس خودش دفن شود.
سؤال: اگر رزمنده ای که در فاصلۀ زیادی از خط مقدم جبهه، با توپ دوربرد و یا ضد هوائی مشغول شلیک به دشمن است، مورد هجوم هوائی دشمن قرار بگیرد و کشته شود چه حکمی دارد؟
جواب: در موارد مذکوره حکم شهید دارند.
سؤال: افرادی که نمی جنگند ولی برای تبلیغ و یا درست کردن راه و یا رساندن غذا و کمکهای پرسنلی مشغول شده اند، اگر کشته شوند چه حکمی دارند؟ (با ملاحظۀ اینکه بعضی از اینها در فاصلۀ زیادی از خط اول جبهه هستند)
جواب: در صورتی که جزء نیروی جبهه محسوب شوند، حکم شهید دارند.
سؤال: رزمنده ای در خانه و یا سنگری استراحت می کند، چه در مناطق جنگی باشد یا نه، آمادگی برای مقابلۀ با دشمن را ندارد، توپ یا نارنجک و راکت منفجر شد، عده ای جان خود را از دست دادند، آیا احکام شهید بر آنان جاری است؟
جواب: اگر از رزمندگان است و در جبهه به شهادت رسیده غسل و کفن ندارد، هر چند در حال استراحت باشد.
سؤال: شنیده شده که فرمودید شهدائی که در جبهه شهید شده اند بهتر است غسل دهیم آیا این نقل صحت دارد؟
جواب: صحت ندارد.
سؤال: در چه حالتی شهید را می توان با لباس خودش دفن کرد؟
جواب: شهدای در معرکه غسل و کفن ندارند و باید با همان لباس خودشان پس از نماز دفن شوند.
سؤال: یک برادر جهادگری که در پشت جبهه فعالیت می کند، اگر در حین کمک رسانی به رزمندگان اسلام توسط بمب یا ترکش خمپاره به شهادت برسد، آیا برای او غسل وکفن واجب است یا خیر؟
جواب: واجب است.
سؤال: اگر کسی در پشت جبهۀ مقدم مانند برادران جهادگر، توسط رژیم صدام کافر کشته شود، شهید است یا خیر؟ پاداش او چگونه است؟
جواب: ثواب شهید دارد و مقدار اجر تابع معرفت است.
سؤال: کسی که برای کمک رسانی تدارکات یا تبلیغات به جبهه می رود اگر به فیض شهادت برسد غسل و کفن می خواهد یا نه؟
جواب: اگر در معرکه کشته شد حکم سایر شهداء را دارد.
سؤال: طی پیشامدی یکی از براداران تخریب جهت پاکسازی به منطقه ای دور از معر که به عنوان خنثی کنندۀ مین عازم می شود و در این میان سهواً پایش به مین اصابت کرده و به شهادت رسیده است و گویا برادر شهیدمان بدون غسل و کفن دفن گردیده است نظر شما در این باره چیست؟
جواب: صحیح است و در فرض مزبور غسل و کفن ساقط است.
سؤال: افرادی که در حین رزم و یا موقع پیشروی بواسطۀ افتادن در آب یا حادثه ای دیگر، مثل تصادف ماشین و پرت شدن از کوه و یا موتور کشته می شوند، حکم غسل و کفن آنها چیست؟
جواب: ثواب شهید دارند، ولی غسل و کفن ساقط نیست.
سؤال: افرادی که با حالت مجروح به اورژانس نزدیک جبهه می رسند و در آنجا شهید می شوند، چه حکمی دارند؟
جواب: حکم مسأله سابق را دارند.
سؤال: جوان رزمنده ای در خط مقدم جبهه، مجروح و در بیمارستان شهید می شود، مسؤولین چون از مسأله اطلاع نداشته اند، بدون غسل و کفن آن شهید را دفن کردند و بعد از دفن متوجه مسأله شدند. حالا حکم آن چیست؟
جواب: اگر ممکن است و هتک میّت نیست، باید میّت را بیرون آورند و تغسیل و تکفین نمایند.
سؤال: کسی که بر اثر بمباران شهرها توسط دشمن به شهادت می رسد غسل دادنش لازم است یا خیر؟
جواب: گرچه اجر شهید دارد ولی غسل و کفن او ساقط نیست.
سؤال: اگر شک داشته باشیم که آیا رزمندۀ شهید در درگیری جبهه به شهادت رسیده یا بعد از آن، غسل دادن او واجب است یا نه؟
جواب: اگر اماراتی دال بر کشته شدنش در معرکه وجود دارد غسل و کفن ساقط است و گرنه ساقط نیست.
سؤال: اگر عضوی از میّت، مثل دست و یا پا، مفقود شود و بقیّه بدن را غسل دهند و پس از آن، عضو مفقود شده، پیدا شود و آب در دسترس نباشد، با این عضو چه باید کرد؟
جواب: اگر آب ندارند و از مواضع تیمم هم نیست، بدون غسل و تیمم دفن کنند.
سؤال: اگر میت آدمی را روی تخته چوبی با آب قلیل غسل دهند آیا آبی که از جسم میّت مس شده روی تخته می ریزد تخته را نجس می کند و اگر تخته نجس شود چه طوری طاهر خواهد شد و در این صورت غسل صحیح شده یا نه؟
جواب: غسل صحیح است و بعد از تمام شدن غسل تخته بالتّبع پاک می شود.
سؤال: در رساله آمده که: «واجب است میت را سه غسل بدهند: اوّل به آبی که با سدر مخلوط باشد، دوّم به آبی که با کافور مخلوط باشد، سوّم با آب خالص» ولی اگر کسی اشتباهاً میت را ابتدا با آب کافور و سپس با آب سدر غسل دهد و بعد از دفن میت متوجه اشتباهش شود، در صورتی که مدتی از دفن میت گذشته باشد، آیا باید نبش قبر کنند و غسل صحیح را انجام دهند؟
جواب: اگر بدن میت هنوز فاسد و متلاشی نشده و نبش قبر موجب هتک میت یا حرج دیگران نمی شود، نبش قبر برای تدارک غسل لازم است.
سؤال: هنگامی که میت را غسل می دهند، انگشتان پاهایش در حالت عادی بسته است، آیا برای غسل باید انگشتان پای میت را باز کرد یا اشکالی ندارد؟
جواب: اگر آب به جاهایی که باید شسته شود می رسد، اشکال ندارد.
سؤال: جسد زنی که موهای او بلند و بافته شده باشد، آیا برای غسل دادن او باید موهایش را باز کرد یا همانطور که بافته شده می توان او را غسل داد؟
جواب: اگر آب به موها می رسد، باز کردن آنها لازم نیست.
سؤال: معمول است که برای تکفین میت، علاوه بر سه قطعه(لنگ، پیراهن،سرتاسری)، با 2 قطعۀ دیگر به نام ران پیچ، پاهای میت را جدا جدا می پیچند، آیا این عمل جایز است یا خیر؟
جواب: مانع ندارد.
سؤال: کسانی که در ریختن آب و کسانی که در شستشوی بدن میت (قبل از غسل دادن میت) شرکت می کنند، آیا خودشان حق تعیین حقوق دارند، یا اینکه حقوق آنها را حاکم شرع باید تعیین کند؟
جواب:می توانند خودشان برای تعیین اجرت قرارداد کنند.
