با این که میلیاردها دلار ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی برای کالاهای ضروری اختصاص داده شده، ولی مردم در بازار کالاها را گران میخرند؛ اگر این روند ادامه پیدا کند، گوشت و مرغ هم از سبد خانوار حذف خواهد شد.
به گزارش «تابناک»؛ این جملات، بریدهای از سخنان چندماه پیش یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در توصیف وضعیتی است که بر کشورمان حاکم است؛ وضعیتی که روز به روز وخیمتر هم میشود و از نشانههای آن، شکل گیری عادتی جدید در جامعه است.
سمیرا حسینی در گزارشی در ویژه نامه نوروزی شرق در این باره مینویسد: روز به روز مواد غذایی گرانتر میشود و افرادی که توان خرید ندارند تا آنجا که میتوانند از مصرف مواد غذایی خود میکاهند. میزان برخی از اقلام خوراکی از سبد خرید مردم کاهش پیدا کرده و برخی مواد غذایی رفته رفته کامل از سفره آنها حذف میشوند.
کاهش و حذف هر یک از این مواد شاید آنی تأثیرات خود را نشان ندهد، به مرور زمان تأثیراتش بر جسم و روان مردم نمایان خواهد شد و میتواند بار بیماریهای داخل کشور را در سالهای آینده تحت تأثیر قرار دهد.
به گفته کارشناسان حوزه تغذیه، این موضوع به تدریج بر سلامت مردم تأثیر خود را خواهد گذاشت؛ به طوری که به گفته رئیس انجمن مبارزه با گرسنگی، اگر این شرایط به همین شکل ادامه داشته باشد، نسل بعدی شاهد کندذهنی میان ایرانیان خواهد بود.
نتایج یک تحقیق بین المللی نشان از افزایش برخی بیماریها در ایران دارد که علت برخی از آنها رژیم غذایی نادرست است. مطالعه بین المللی «بار بیماری ها» در سال ۲۰۱۷ با مشارکت سه هزار و ۶۷۶ محقق از ۱۴۶ کشور و از جمله ۲۰۰ محقق از ایران، انجام و نتایج آن، نوامبر ۲۰۱۸ در مجله معتبر بین المللی «لنست» منتشر شده است.
در این تحقیق، بیماریهای قلبی و عروقی با ۲۷ درصد افزایش، سکته مغری با ۱۹ درصد افزایش، آلزایمر با ۱۰۳ درصد افزایش، بیماریهای قلبی ناشی از فشار خون بالا با ۵۵ درصد افزایش، دیابت با ۷۶ درصد افزایش، بیماریهای مزمن انسدادی ریوی با ۴۰ درصد افزایش، بیماریهای مزمن کلیوی با ۵۶ درصد افزایش، اختلالهای نوزادی با ۶۰ درصد کاهش، بیماریهای عفونی دستگاه تنفسی با ۰.۶ درصد افزایش، نواقص مادرزادی با ۵۴ درصد کاهش، مهمترین علل مرگ در ایران را تشکیل میدهند.
میخواهیم بدانیم چرا خانوارهای ایرانی دچار این بحرانهای سلامتی شده اند؟ چرا فشار خون بالا و رژیم غذایی نامناسب تا این اندازه افزایش را نشان میدهد؟ با بررسی بودجه خانوار و شیب تند کاهش مصرف مواد غذایی متناسب با سبد تغذیه معرفی شده از سوی انستیتو تغذیه ـ به عنوان الگویی سالم ـ درمییابیم که خانوار کارگری از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۶ مجبور شده است برای تأمین نیازهای غذایی خانوار خود ۲۰۰ درصد افزایش هزینه را تحمل کند.
این افزایش هزینههای تحمیلی موجب شده خانوار کارگری برای ادامه زندگی، سبد خود را هر روز خالیتر کند. اما در بازه زمانی سال ۱۳۹۱ تا امروز، چقدر کاهش کالری دریافتی داشته ایم؟ پاسخ این پرسش، کاهش ۵۳۱ کیلوکالری دریافتی سرانه در هر روز است؛ این کاهش باید منجر به سوءتغذیه، کاهش وزن و متناسب با آن کاهش آمار چاقی شود.
در کنار این شاخص، دریافت غذای بی کیفیت خارج از هرم غذایی، چربی اشباع، نمک زیاد، محتویات غذایی نامتناسب با یک وعده غذای سالم به همراه بیماریهای روحی و روانی، منجر به سوءهاضمه و عدم جذب صحیح شده که به همراه دریافت کالریهای مضر از غذاهای ناسالم، موجب تشدید بیماریها در خانوارهای کارگری شده است.
کاهش ۵۳۱ کیلوکالری دریافتی روزانه از سهم سبد سالم و مغذی در کنار کاهش ۸۲ درصدی قدرت خرید، خانوار کارگری را برای بقا، مجبور به «ارزان خری» کرده است. «ارزان خری» کلید مرگ خاموش خانوار کارگری و عامل مهم بیماریهای متابولیکی از جمله فشارخون، قند، چربی، تیروئید، آرتروز، ورم اندامهای تحتانی، چربی شکمی، نارسایی کبدی و... است.
تورم که به بالاتر از ۴۰ درصد رسید، بانک مرکزی رویه دهها ساله خود را کنار گذاشت و انتشار آمار تورم را متوقف کرد. با این حال، کمتر از یک ماه بعد از این اقدام بانک مرکزی، مرکز آمار ایران گزارش داده که تورم دی ماه به آستانه ۴۰ درصد رسیده است. در گزارش مرکز آمار از تورم ماه گذشته، نشانههای نگران کنندهای دیده میشود.
مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه برای خانوارهای کشور (تورم دی ماه امسال نسبت به دی ماه سال گذشته) را ۳۹ درصد اعلام کرده است. نرخ تورم خانوارهای روستایی از این هم بیشتر بوده و به ۴۲.۷ درصد در ماه رسیده است. در واقع، نه تنها تورم شدید به مناطق روستایی کشور رسیده است، مردم این مناطق حالا دیگر بیشتر از نواحی شهری، طعم تلخ افزایش قیمتها را میچشند.
گزارش مرکز آمار حاکی از این است که افزایش قیمت خوراکیها و آشامیدنی ها، بسیار بیش از نرخ تورم بوده است. در دی ماه امسال، شاخص قیمت خوراکیها و آشامیدنیها نسبت به ماه مشابه در سال گذشته، افزایش ۵۶.۱ درصدی را تجربه کرده است. در واقع، تأمین نیازهای اولیه زندگی، بر اثر تورم و افزایش قیمت ها، دشوارتر شده است.
واضح است، خانوارهایی که بیش از این میزان، مواد غذایی در سبد مصرفی شان سهم داشته باشد، تورم شدیدتری را تجربه میکنند. گزارش مرکز آمار نشان میدهد، قیمت گوشت قرمز و گوشت ماکیان در دی ماه امسال نسبت به دی ماه سال گذشته ۷۵.۶ درصد افزایش یافته است. ماهیها و صدفداران نیز افزایش قیمت ۸۲.۵ درصدی را تجربه کرده اند. قیمت میوه و خشکبار نیز۷۶.۶ درصد افزایش یافته است.
در بخش خوراکیها و آشامیدنی ها، حتی ضروریترین نیاز زندگی، یعنی نان و غلات نیز از افزایش قیمت بی نصیب نمانده و افزایش قیمت ۲۸.۷ درصدی را تجربه کرده است. قیمت سبزیها و حبوبات نیز ۵۱.۷ درصد در دی ماه امسال در مقایسه با دی ماه سال گذشته افزایش یافته است.