اگرچه در پی ناکامی بنیامین نتانیاهو در تشکیل کابینه جدید رژیم اسرائیل و ضرورت برگزاری انتخابات مجدد در سرزمینهای اشغالی، موضع نخستوزیر اسرائیل بیش از هر زمانی شکننده جلوه میکند، اما تل آویو همچنان به سیاست خارجی تهاجمی خود، از جمله در قبال سوریه ادامه میدهد. همزمان با اعلام خبر انجام حملاتی جدید علیه سوریه از سوی رژیم اسرائیل، مقدمات برگزاری نشستی میان آمریکا، روسیه و رژیم اسرائیل با محوریت سوریه نیز در جریان است.
به گزارش «آزادی»، تلویزیون دولتی سوریه بامداد امروز یکشنبه از مقابله پدافند هوایی این کشور با موشکهای متخاصم در آسمان ریف جنوبی دمشق خبر داد. بر اساس این گزارش، سامانه دفاع موشکی سوریه چند موشک شلیک شده را هدف قرار داد و اهداف متخاصم به هیچ پایگاه ارتش سوریه اصابت نکرد.
اما تنها اندکی بعد و در پی ناکام ماندن حمله نخست، جنگندههای اسرائیلی ریف شرقی قنیطره را هدف قرار دادند که در پی آن سه سرباز سوری به شهادت رسیدند. منابع خبری سوریه گزارش دادند که سامانه دفاع موشکی موفق شد چند موشک شلیک شده را هدف قرار دهد و حملات متجاوزان را دفع کند، اما سه نفر از سربازان سوری بر اثر اصابت برخی موشکها در تجاوزات جدید، شهید و هفت نفر زخمی شدند.
این حملات ساعاتی پس از آن صورت گرفت که سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی مدعی شلیک دو موشک از خاک سوریه به سمت جولان اشغالی شده بود. سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی شنبه شب مدعی شد که یکی از دو راکت شلیک شده به اراضی سوریه و یکی دیگر به منطقه «جبل الشیخ» در جولان اشغالی اصابت کرد.
اما همزمان با این تحرکات جدید نظامی، رژیم اسرائیل در عرصه دیپلماتیک نیز اقداماتی را در جهت مقابله با دولت سوریه و متحد اصلیاش، یعنی جمهوری اسلامی ایران آغاز کرده است. در همین راستا، چند روز دیگر قدس اشغالی میزبان جلسه نمایندگانی از آمریکا و رژیم اسرائیل با روسیه خواهد بود.
سه روز پیش، دولت آمریکا از این جلسه خبر داد و اعلام کرد که جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید بزودی در دیداری سهجانبه در قدس اشغالی با نیکلای پاتروشف مشاور امنیتی دولت روسیه و مئیر بن شبات مشاور امنیتی نخستوزیر رژیم اسرائیل دیدار میکند.
طبق این گزارش، سه طرف در این جلسه آنچه «نقشه راه» خوانده میشود بررسی میکنند و تلآویو و واشنگتن از مسکو خواهند خواست که در مقابل «امتیازهایی» مثل بازسازی، مشروعیتبخشی به دولت سوریه و رفع تحریم، روسیه به «اقدامات ملموس» برای کنترل نقش ایران و کنترل روند سیاسی در سوریه متعهد باشد.
این منابع میگویند، واشنگتن معتقد است با تفاهم تلآویو، «ابزارهای نفوذ»ی برای مذاکره با روسیه دارد تا «ایران از سوریه اخراج و نفوذش ضعیف» شود. این ابزار نفوذ شامل باقیگذاشتن نیروهای آمریکا در شرق فرات و مشارکت کشورهای اروپایی مثل فرانسه، انگلیس و آلمان در ائتلاف شرق سوریه و همچنین «مانعترشی» در روند عادیسازی روابط دیگر کشورها با دمشق یا کارشکنی در بازسازی سوریه یا مشروعیت ندادن به دولت سوریه است.
از جمله خواستههای آمریکا از روسیه در روند سیاسی در سوریه، تشکیل کمیته قانون اساسی و اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ است. بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم اسرائیل نیز پس از اعلام خبر برگزاری این نشست گفت: شخصاً پیشنهاد برگزاری چنین دیداری را به واشنگتن و مسکو داده و آنها نیز پذیرفتهاند. وی گفت: «این بیسابقه است».
به طور کلی به نظر میرسد در پی ناکامی گروههای معارض مسلح با پشتیبانی خارجی برای براندازی دولت بشار اسد و در شرایطی که پیروزی دولت دمشق در جنگ داخلی این کشور دیگر به امری قطعی تبدیل شده، واشنگتن و تل آویو تلاش دارند با توسل به مجموعهای گزینهها، از اقدام در راستای جلوگیری از به ثبات رسیدن اوضاع در سوریه گرفته تا فشار دیپلماتیک بر روسیه، دولت اسد را به پذیرش بخش اصلی خواستههای خود، یعنی پایان دادن به نفوذ ایران در سوریه وادار سازند.
این در حالی است که دمشق بارها اعلام کرده که حضور ایران در سوریه به درخواست دولت دمشق بوده و حضور ایران کاملاً قانونی است. در مقابل، ایران نیز بارها اعلام کرده که فقط زمانی که دمشق از تهران بخواهد، ایران سوریه را ترک خواهد کرد.
در جدیدترین اظهار نظر مقامات سوری، روز گذشته فیصل مقداد معاون وزیر خارجه این کشور تصریح کرد «اگر حمایت جمهوری اسلامی ایران از سوری طی این سالها نبود، سوریه نمیتوانست این صفحات درخشانِ ایستادگی را ثبت کند». معاون وزیر خارجه سوریه ضمن ابراز تأسف از گرایش سیاسی برخی کشورهای عربی-اسلامی برای تضعیف انقلاب اسلامی ایران، گفت: «انقلاب اسلامی چه جرمی علیه عربستان و سایر کشورهای عربی حاشیه خلیج [فارس]مرتکب شده است... تنها گناه [ایران]این است که با قدس و فلسطین است...، ولی این رژیمها در راستای خدمت به اهداف صهیونیستها شکل گرفتهاند».
از سوی دیگر، با توجه به وضعیت شکننده و مبهم موازنه قوا میان طرفهای مختلف درگیر در بحران سوریه، بعید به نظر میرسد روسیه نیز تمایل به اِعمال فشار بر ایران بیش از میزانی مشخص داشته باشد؛ چرا که در شرایط مشخص نبودن آینده دو منطقه کلیدی سوریه، یعنی ادلب و شرق فرات، خروج ایران به عنوان شریک اصلی روسیه در جنگ داخلی سوریه، میتوان به پیدایش چالشهای جدید برای مسکو منجر شود.