فتاوای آیت الله العظمی جوادی آملی (مدظله)
اشتغال بانوان و عدم مغایرت حفظ حجاب باعرف مکان سکونت
سؤال: آيا عرف مكان يا محل كار در ميزان حدود شرعي مقرر براي حجاب موثر مي باشد؟ مثلا زنان عشايري که موهايشان در سن و سال خاصي بافته شده بيرون است يا زنان جنوب ايران که در عرف آنجا جوراب نمي پوشند يا زناني که در هنگام کار در زمين کشاورزي مقداري از شلوار خود را بالا مي زنند يا زنان کارمند که در هنگام کار مقدراي از دستشان پيدا مي گردد؟
جواب: 1- حدّ لازم حجاب براي تمام زنان در هر زمان و زمين يکسان است مگر در مورد ضرورت مانند معالجه.
2- صرف سهولت به معناي ضرورت نيست.
3- در موارد ضرورت شغلي هر چند پوشيدن بر زن واجب نيست ولي نگاه نامحرم نيز جايز نيست.
حکم عدم رعایت حفظ حجاب شرعی
سؤال: آيا رعايت نکردن حجاب مقرر شرعي گناه محسوب مي گردد؟ اگر گناه مي باشد گناه کبيره است يا صغيره؟ در هر فرضي (کبيره يا صغيره بودن) آيا قابل تعزير مي باشد؟
جواب: 1- بي حجابي عمدي به طوري که علنا در معرض نامحرمان قرار گيرد گناه بزرگ است.
2- اگر با نهي از منکر، بي اعتنايي به حکم شرعي حجاب ادامه يافت حکومت اسلامي مي تواند تعزير نمايد.
ادله فقهی بر کیفر زنان بی حجاب
سؤال: آيا حاکم شرع مي تواند زناني را که در اجتماع يا انظار عمومي موي سرشان پيداست؛ يا زناني که لباسي به تن دارند که برجستگي هاي بدن را نشان مي دهد؛ يا زناني که پوشش نا مناسب دارند؛ يا زناني که آرايش کرده باشند؛ کيفر نمايد؟ اگر پاسخ مثبت است بنا به چه ادله فقهي زنان مورد سوال را حاکم شرع مي تواند کيفر نمايد.
جواب: 1- حکومت اسلامي براي افرادي که عمداً احکام شرعي را ترک مي کنند حدّ يا تعزير قرار داده است.
2- تعليم احکام، تنبّه دادن غافل، موعظت و ارشاد سپس امر به معروف و نهي از منکر بايد رعايت شود.
3- اجراي حدّ يا تعزير نبايد مزاحم با حکم شرعي مهمّ يا اهمّ باشد.
حکم لمس و نظر يا تماس با مصدوم
سؤال: براي نجات افراد حادثه ديده و نيز بيرون آوردن مصدومين و جنازه ها از زير آوار و عدم وجود امدادگر محروم ، و عدم امکان پوشاندن بدن هاي عريان، ناچار به نگاه به بدن نامحرم يا لمس آن هستيم، وظيفه چيست ؟
جواب: نگاه به بدن نامحرم و لمس آن در حال ضرورت و بدون قصد گناه جائز است .
سؤال: نگا ه به زيور الاتي که ميت زن بر بدن دارد چه صورتي دارد ؟
جواب: نگاه به زيوري که بر بدن نا محرم است بدون نگاه به بدن وي اشکال ندارد .
سؤال: آيا در عدم جواز نگاه و لمس فرقي بين اعضاي ظاهر و داراي پوشش بدن مي باشد ؟
1_نگاه به صورت و دست بدون قصد لذت جائز است .
2_نگاه به ساير اجزاي بدن زن نامحرم و موي او جائز نيست و فرقي بيان ظاهر و پوشيده نيست.
سؤال: آيا در عدم جواز لمس و نظر فرقي بين مسلمان و غير مسلمان مي باشد ؟
جواب: 1_نگاه به بدن کافر نا محرم بدون لذّت و بدون ترس از ارتکاب گناه جائز است .
2_لمس بدن کافر نا محرم جائز نيست .
سؤال: نگاه به بدن مرده نامحرم و لمس آن، همچنين نگاه و لمس عورت ميت در مواردي که براي تشخيص موضوعات احکام شرعي لازم باشد، چه حکمي دارد ؟
جواب: 1_نگاه و همچنين لمس جسد نا محرم براي تشخيص موضوع حکم لازم جائز است .
2_نگاه و نيز لمس عورت در حال ضرورت جهت تشخيص موضوع حکم لازم، جائز است .
سؤال: اگر مصدوم يا قيم و بستگان او مانع امداد و نجات حادثه ديده شوند، تکليف امدادکر چيست
جواب: 1_حفظ جان مصدوم واجب است .
2_در صورت اقدام مؤثّر بستگان مصدوم بر امدادگر لازم نيست .
3_در صورت عدم اقدام آنها يا بي تأثير بودن اقدام آنان بر امدادگر لازم است .
سؤال: تنفس دهان به دهان (CPR ) توسط امدادگر براي نامحرم در موارد ذيل چه
حکمي دارد :
1_در صورت نبود همجنس ومحرم .
2_عدم آشنايي هم جنس و محرم با امور امدادي .
3_حاد بودن حال مصدوم و عدم مجال رسيدن محرم و هم جنس .
جواب: 1. جايز است
2.جايز است
3.جايز است.
سؤال: اگر شخصي نا محرم در حمام يا استخر مصدوم شده باشد آيا پوشاندن بدن وي، پيش از نجات در صورتيکه پوشاندن برايش مضر ياشد، مثل گرما زده باز هم واجب است ؟همچنين اگر پوشاندن بدن باعث تأخير در نجات مصدوم و يا منجر به مرگ وي شود، چطور ؟
جواب: 1_پوشاندن با پارچه نازک و مانن آن که مانع ديدن باشد لازم است .
2_اگر همين مقدار هم مضر باشد لازم نيست .
3_تأخير درمان که موجب مرگ يا ضرر مصدوم شود جائز نيست .
سؤال: اگر نجات يک مصدوم متوقف به امري غير شرعي ( مثل خوراندن مشروب الکلي براي مسموميت يا گازهاي خاص ) باش ، وظيفه چيست ؟
جواب: در صورت انحصار علاج و اطمينان به تأثير آن کار غير مشروع، ارتکاب آن به مقدار ضرورت جائز است .
سؤال: يکي از راههاي اضطراري امداد سرما زده ايجاد تماس بدني وسيع با بدن امدادگر است در اينصورت اگر امدادگر به جهت تماس با مصدوم سرما زده نا محرم خوف وقوع در مفسده را داشته باشد يا در ملاء عام صورت خوشي ندارد، وظيفه چيست ؟
جواب: 1_حفظ جان محترم لازم است .
2_پرهيزاز وقوع در فساد واجب است .
3_در صورت انحصار و نبودن محرم تماس با مصدوم نامحرم جائز است
4_هر گونه فسادي بعداَ دامنگير امدادگر شد مسئول خداوند خواهد بود .
