یک رسانه آمریکایی گزارش داده گروهی از نمایندگان آمریکا در مجلس سنای این کشور به دنبال لغو کامل برجام و تشدید تحریمها علیه ایران هستند.
به گزارش تابناک، پایگاه «واشنگتنفریبیکن»، از رسانههای نزدیک به جریان نومحافظهکار آمریکایی گزارش داده گروهی از نمایندگان جمهوریخواه در کنگره آمریکا در تلاش هستند توافق هستهای را به طور کامل لغو کنند.
طبق این گزارش، این گروه از قانونگذاران اقدام ایران در کاهش برخی تعهداتش ذیل برجام را فرصتی برای مجاب کردن دولت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا جهت تمدید نکردن معافیتهایی میدانند که به ایران اجازه همکاری با سایر کشورها جهت پیشبرد برنامه هستهای این کشور را داده است.
مسئله مورد بحث به معافیتهایی مربوط میشود که دولت ترامپ بعد از خروج از برجام در اردیبهشتماه سال گذشته برای مراکز هستهای اراک، بوشهر و فردو صادر کرد. واشنگتن در آن زمان اعلام کرد هدف از صدور این معافیتها حفظ نظارت بر این تأسیسات است.
عدم تمدید این معافیتها میتوانست طرفهای باقیمانده در برجام را به سوی عمل نکردن به تعهداتشان در این توافق هستهای سوق دهد. برخی از کارشناسان در آمریکا هشدار دادهاند لغو این معافیتها میتواند تهران را نیز به سمت خروج از برجام سوق دهد.
جدال بر سر لغو یا تمدید این معافیتها در چند ماه گذشته موجب دو دستگی در دولت ترامپ شده بود. گفته میشود «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید خواستار ابطال این معافیتها است، در حالی که «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا از تمدید آن حمایت میکند.
دولت آمریکا سرانجام پس از کش و قوسهای فراوان، ۱۴ اردیبهشتماه سال جاری معافیتهای مربوط به همکاری هستهای اتحادیه اروپا، چین و روسیه با ایران در مراکز اراک، بوشهر و فردو را تمدید کرد اما دو معافیت انتقال آب سنگین مازاد به عمان و مبادله اورانیوم غنی شده با کیک زرد را تمدید نکرد.
طبق گزارش واشنگتن فری بیکن، گروهی از قانونگذاران آمریکایی که خواستار لغو کامل برجام هستند معتقدند دولت ترامپ با تمدید معافیتهای یادشده راه را برای اینکه رئیسجمهور بعدی آمریکا به برجام بازگردد بازگذاشته است.
نگرانی این دسته از نمایندگان کنگره از وعدههایی است که برخی از نامزدهای دموکرات انتخابات ریاستجمهوری آمریکا درباره بازگشت به برجام در صورت پیروزی در انتخابات ۲۰۲۰ دادهاند.
یک سخنگوی «تد کروز»، نماینده جمهوریخواه در مجلس سنای آمریکا گفته که او معتقد است برجام باید پاره شود و تلاش خواهد کرد ترامپ را به انجام این کار متقاعد کند.
این سخنگو گفت: «سناتور کروز چندین سال است که میگوید توافق هستهای دولت اوباما باید پاره پاره شود چون به گونهای طراحی شده که به ایران اجازه تقلب میدهد.»
سخنگوی کروز تأیید این توافق هستهای در یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۲۳۱) «اشتباهی فاجعهآمیز» از سوی دولت اوباما توصیف کرد. او گفت: «اکنون وقت آن است که به سازمان ملل برویم، از مکانیسم ماشه تعبیهشده در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت استفاده کنیم و به منافعی که ایران از برجام به دست میآورد پایان دهیم.»
دولت ترامپ ۱۸ اردیبهشتماه سال گذشته به طور یکجانبه آمریکا را از توافق هستهای ایران خارج و تحریمهای رفعشده ذیل این توافق علیه ایران را احیا کرد.
یکی از گزینههایی که در آن زمان ترامپ برای خارج کردن آمریکا از برجام در اختیار داشت استناد به «سازوکار حل اختلاف» در بند ۳۶ این توافق هستهای برای لغو کامل این توافق و احیای تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران بود، اما او به جای استفاده از این گزینه ترجیح داد از ساز و کارهای تعبیهشده در قوانین داخلی آمریکا برای خروج از برجام استفاده کند.
برخی از کارشناسان در آن زمان گفتند علت دولت ترامپ قصد داشت با حفظ بخشهایی از برجام محدودیتها علیه برنامه هستهای ایران را نگاه دارد.