آغاز عملیات «پنجه-۲» ارتش ترکیه در شمال عراق، شرط وزیر خارجه انگلیس برای آزادی نفت کش ایرانی، درخواستها در آمریکا برای تحریم ترکیه و سفر موگرینی به عراق و درخواست میانجگری بین ایران و آمریکا، از جمله مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند. در این میان، باید به چهار خواسته و شرط امارات برای مصالحه و توافق با ایران نیز اشاره کرد.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامه اماراتی «الخلیج» (منتشره در امارت شارجه) در سرمقاله روز شنبه، بار دیگر خواستههای ابوظبی برای حضور در هر توافق احتمالی با ایران را مطرح کرد اما با لحنی به ظاهر غیرخصمانه و آرام که در برهه کنونی در رسانههای محور سعودی اماراتی کمسابقه است.
این روزنامه اماراتی در این مطلب با تیتر «ارکان حلوفصل [سازش] با ایران»، کشورهای عربی خلیج فارس را «دوستدار صلح»، «خواستار ثبات، امنیت و شکوفایی» که «دشمن کسی (از جمله ایران) نیستند» و ایران را «مداخلهکننده در امور دیگر کشورها»، کشور غیرعادی و نقضکننده قوانین بینالملل و اصول همجواری معرفی کرد و نوشت: «امارات مثل دیگر کشورهای عربی خلیج [فارس] هیچ دشمنی با ایران ندارد و خواستار آزار آن هم نیست».
به ادعای الخلیج این چهار مورد به این قرار است؛ «اول؛ برنامه هستهای ایران باید مطلقاً صلحآمیز و در چارچوب توافقی روشن و شفاف بدون هرگونه بند مشکوکی باشد. این برنامه باید تحت بازرسی سازمان بینالمللی انرژی اتمی باشد. دوم؛ برنامه موشک بالستیک ایران، برنامه دیگری است که باید بخشی از مذاکرات باشد، چون این موشکها تهدیدی برای امنیت منطقه است. سوم؛ سلامت تردد و سیاست منطقهای ایران باید بخشی از توافق باشد. چهارم؛ کشورهای خلیج [فارس] باید در هر توافق جدیدی شریک باشند، چرا که اساساً ذیربط هستند و نباید کشور دیگری نماینده آنان باشد یا نقش آنان را بگیرد».
آغاز عملیات «پنجه-۲» ارتش ترکیه در شمال عراق
وزارت دفاع ترکیه روز شنبه در بیانیه ای اعلام کرد: ساعت ۲۲ شب گذشته عملیات جدیدی با عنوان «پنجه -۲» برای مبارزه با گروههای تروریستی در شمال عراق آغاز شد.
در این بیانیه همچنین آمده است: عملیات «پنجه -۲» ارتش ترکیه با پشتیبانی نیروی هوایی، بالگردها و پهپادهای کشورمان طبق برنامه در شمال عراق ادامه دارد. نیروهای ترکیه در چهارچوب این عملیات مقابله با عناصر گروه تروریستی پ.ک. ک و انهدام مخفیگاه و پناهگاههای آنها در منطقه خاکورک را ادامه خواهند داد.
گفتنی است، ترکیه عملیات «پنجه- ۱» را در ۲۷ ماه می سال ۲۰۱۹ با ادعای نابودی مواضع تروریستها در منطقه خاکورک واقع در شمال عراق آغاز کرد.
انجام عملیات ترکیه در عراق به بهانه مبارزه با پکک در حالی به انجام میشود که وزارت خارجه عراق، چندی پیش از احضار «فاتح یلدز» سفیر ترکیه در بغداد در اعتراض به نقض مکرر حریم هوایی عراق از سوی آنکارا خبر داد.
وزارت امور خارجه عراق در بیانیهای اعلام کرد، سفیر ترکیه در بغداد را فرا خوانده و مراتب اعتراض خود نسبت به نقض مکرر حریم هوایی عراق توسط ترکیه را تسلیم وی نموده است.
شرط وزیر خارجه انگلیس برای آزادی نفت کش ایرانی
«جرمی هانت» وزیر امور خارجه انگلیس روز شنبه در پیامی در توئیتر نوشت که اگر اطمینان یابیم نفتکش ایرانی به سوریه نمیرود آزادی آن را تسهیل میکنیم.
وی در این پیام نوشت: «تلفنی با "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران گفتوگو کردم. تماس سازندهای بود. به وی اطمینان دادم که نگرانی ما مقصد کشتی و نه منشأ نفت (نفتکش) گریس ۱ بوده و انگلیس در صورتی که ضمانتهایی در این باره بدست بیاورد که نفتکش به سوریه نرود آزادی آن را تسهیل میکند و این کار پس از روند دادگاههای جبلالطارق صورت میگیرد.»
هانت در پیام دیگری نوشت: «ظریف نیز گفت که ایران خواستار حل موضوع بوده و به دنبال تشدید نیست. با "فابیان پیکاردو" رئیس دولت محلی جبل الطارق نیز صحبت کردیم و وی در حال انجام کار فوقالعادهای در هماهنگی موضوع و به اشتراک گذاشتن چشم انداز انگلیس در مسیر پیش رو است.»
دولت محلی جبلالطارق پنجشنبه هفته گذشته (۱۳ تیرماه) اعلام کرد نیروی دریایی انگلیس نفتکش «گریس-۱» را که حامل نفت خام ایران بوده توقیف کرده است. ادعا شد که مقصد این نفتکش پالایشگاه بانیاس در سوریه بوده و به همین دلیل ناقض تحریمهای اتحادیه اروپا علیه سوریه بوده است. این منطقه تحت حاکمیت انگلیس قرار دارد و نیروی دریایی انگلیس هم در توقیف نفتکش حامل نفت ایران مشارکت داشته است.
از سوی دیگر پلیس جبل الطارق روز گذشته خبر داد که تمامی ۴ پرسنل بازداشت شده نفتکش ایرانی را بدون اتهام و به قید وثیقه آزاد کرده است.
این در حالی است که عصر روز جمعه دو افسر دیگر تانکر نفتکش حامل نفت ایران از سوی مقامات جبل الطارق بازداشت شده بودند. روز پنجشنبه نیز پلیس جبلالطارق ناخدای نفتکش و یک افسر دیگر این نفتکش را بازداشت کرده بود.
درخواست ها در آمریکا برای تحریم ترکیه
برخی سناتورهای آمریکایی در واکنش به تحویل گرفتن موشکهای روسی اس ۴۰۰ توسط ترکیه، خواستار تحریم این کشور شدهاند.
«جیمز اینهوفه» و «جک رید» به عنوان رئیس و عضو کمیته سرویسهای مسلح سنا و «جیم ریش» و «باب منندز» رئیس و عضو کمیته روابط خارجی سنا با انتشار بیانیه ای ضمن انتقاد از «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه به دلیل آنچه آنها شراکت خطرناک با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه خواندند، مدعی شدند، آنکارا به جای آزادی، امنیت، شکوفایی اقتصادی و همبستگی با ائتلاف ناتو، شراکت با روسیه را برگزیده است.
این سناتورها همچنین از ترامپ خواستند تا به دلیل نادیده گرفته شدن قانون کاتسا، ترکیه را مشمول تحریمهای گسترده قرار دهد.
درخواست سناتورهای آمریکایی برای تحریم ترکیه پس از آن اعلام شد که آنکارا ورود موشکهای اس ۴۰۰ به ترکیه را در اواخر هفته گذشته تأیید کرد.
با این حال قرارداد فروش سیستم سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسیه به ترکیه در سال ۲۰۱۷ امضا و از آن زمان تا کنون باعث ایجاد تنش دیپلماتیک میان استانبول و واشنگتن شده است. آمریکا از ترکیه خواسته است تا از خرید سامانه های روسی صرف نظر و از سیستم دفاع هوایی پاتریوت امریکایی استفاده کند، اما ترکیه با این پیشنهادهای آمریکا مخالفت کرد.
واشنگتن با ادعای اینکه خرید سامانه اس -۴۰۰ از روسیه توسط ترکیه به عنوان یک کشور عضو ناتو، میتواند به تضعیف شبکه پدافندی این پیمان و همچنین لو رفتن توانمندیهای رادارگریزی جنگندههای اف -۳۵ منجر شود، تحویل این جنگندهها به آنکارا را به حالت تعلیق درآورد و ترکیه را برای لغو قرارداد اس -۴۰۰ تحت فشار قرار داد، اگرچه در نهایت ترکیه این فشارها را رد و سرانجام با نهایی کردن قرارداد خرید اس ۴۰۰ از روسیه، این موشکها را به خاک خود وارد کرد.
مجموعههای پدافند موشکی اس _ ۴۰۰ یا تریومف (در طبقه بندی ناتو اس. ای -۲۱) پیشرفتهترین تسلیحات پدافند موشکی روسیه است که هواپیماها را تا برد ۴۰۰ کیلومتری هدف قرار میدهد و موشکهای تاکتیکی تا شعاع ۶۰ کیلومتری دارد.
سفر موگرینی به عراق و درخواست میانجگری میان ایران و آمریکا
«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در حال حاضر در بغداد به سر میبرد، در جریان نشست خبری با «محمد علی حکیم» وزیر امور خارجه عراق اعلام کرد که اتحادیه اروپا از سیاست عراق در پیشگیری روابط خوب با تمامی همسایگان قدردانی و حمایت میکند.
موگرینی همچنین افزود: وزیر و من به طور مفصل درباره افزایش تنشها در اطراف عراق صحبت کردیم و درباره ضرورت جلوگیری از تنشها و هرگونه محاسبات اشتباه که میتواند به پیامدهای بسیار خطرناک برای عراق و فراتر از آن منجر شود بحث شد.
به گفته موگرینی، اتحادیه اروپا از پیشنهاد عراق برای برگزاری کنفرانس منطقهای میان ایران و کشورهای عربی نظیر عربستان سعودی و امارات حمایت میکند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین بر این نکته تأکید کرد که این اتحادیه از تلاشهای عراق برای کاهش تنشهای فزاینده میان آمریکا و ایران حمایت میکند، چون درگیری، پیامدهای وخیمی برای تمامی طرفها به دنبال خواهد داشت.
در این نشست همچنین «محمدعلی حکیم»، وزیر امور خارجه عراق اعلام کرد که مقامات کشور به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کردهاند که عراق نباید به عرصهای برای درگیری تبدیل شود و به جای آن باید برای حل این بحران در کنار دیگر کشورهای عربی نظیر کویت و عمان ایفای نقش کند.
وزیر امور خارجه عراق همچنین با انتقاد از لغو یکجانبه توافق هستهای از سوی آمریکا، اعلام کرد که این موضوع به بحرانی منجر شده که میتوان از طریق مذاکرات مانع از آن شد.
فدریکا موگرینی که روز شنبه در رأس هیأتی دیپلماتیک وارد شهر بغداد، پایتخت عراق شد، قرار است پس از عراق به کویت سفر کند.