نزدیک شدن به موسم انتخابات و اظهارات اخیر اصلاح‌طلبان درباره ضرورت مشارکت در آن، این سوال را طرح می‌کند که خروجی مشارکت این جریان در انتخابات پیش رو چیست؟ لیستی مشابه «امید»؟ ارزیابی عملکرد اعضای این فهرست در مجلس و شورا‌های شهر الگویی از دستاورد اصلاح طلبان در انتخابات ۹۸ خواهد بود، زیرا این جریان سیاسی در خوشبینانه‌ترین حالت یعنی پیروزی و کسب اکثریت کرسی‌ها، چنان عمل می‌کند که از ۹۴ تا کنون عمل کرده است.
به گزارش
«آزادی»، برخی فعالان سیاسی در این جریان، اما امیدوارند که از عملکرد لیست مذکور درس گرفته شود و اصلاح طلبان با ایجاد تغییراتی در سازوکار تصمیم‌گیری خود بتوانند چهره بهتری از خود به نمایش گذارند.
علی تاجرنیا، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی یکی از همین افراد است که در گفت‌وگویی با
«آزادی» به ارزیابی عملکرد لیست امید پرداخت و گفت: «برای این ارزیابی باید مقدمتا به این نکته توجه داشت که در انتخابات مجلس به خاطر وجود نظارات استصوابی و حذف بسیاری از چهره‌های شناخته شده دست کسانی که برای بستن لیست تلاش داشتند تاحد زیادری بسته است و با محدودیت‌هایی مواجه می‌کند و از این حیث با انتخابات شورا تفاوت دارد»
وی با اشاره به اینکه «نگاهی به عملکرد شورا‌ها روشن می‌کند که با وجود دخیل نبودن نظارت استصوابی از ظرفیت‌های حداکثری اصلاح‌طلبان استفاده نشده است» گفت: «بخشی از این مساله مربوط به منازعات درونی شورای سیاست گذاری است. بخشی از این شورا که در جامعه اثرگذارتر است، بیشتر نگاه حزبی دارد و بخشی که با محوریت شخصیت‌های حقیقی شکل می‌گیرد عمدتا نگاه تعامل با حاکمیت دارد. به نظر من این دو نگاه در دو انتخابات گذشته با یک چالش جدی مواجه بودند و همین منازعات بی‌حاصل باعث شد که بسیاری از نیرو‌های شناخته شده‌تر و شایسته کنار بروند».
این فعال سیاسی اصلاح طلب ادامه داد: «متاسفانه در درون جریان اصلاحات به جای یک ساختار تصمیم گیری سیستماتیک و نهادمند یک سری الیگارشی‌ها تصمیم می‌گیرند و این تصمیمات بنا به شرایط و قوت و ضعف آن‌ها تغییر می‌کند و از آنجایی که قدری با نگاه نزدیکی فکری که اسمش را حرف‌شنو بودن می‌گذارم، همراه است سبب می‌شود که ما خودمان را از یک سری ظرفیت‌ها محروم کنیم.»
تاجرنیا با اشاره به اینکه «در انتخابات قبلی کسانی در لیست قرار گرفتند که حتی سابقه یک روز کار حزبی نداشتند» گفت: «اینکه افرادی کارشناس خوبی هستند به منزله این نیست که می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های کلان مسائل را همه‌جانبه نگاه کنند. واقعیت این است که نمایندگی مجلس و عضویت در شورای شهر تهران جایگاهی است که باید افراد را همه‌جانبه نگر کند. اگر در طی عمر کوتاه شورای شهر تعویض سه شهردار را مشاهده می‌کنیم و یا برخی تصمیمات به دلیل عدم کارشناسی تغییر می‌کند نشان دهند این است که همکاران و دوستانی به آنجا راه پیدا کرده‌اند که نتوانسته‌اند نسبت به وظایف خود نگاه همه جانبه داشته باشند».
وی افزود: «در مجلس به همین دلیل و به دلیل رد صلاحیت چهره‌های شناخته شده با مجلسی مواجه شدیم که بر حسب ظاهر لیست امید در آن اکثریت قابل ملاحظه‌ای داشت، اما در عمل فراکسیون امید یکی از غیرتاثیرگذارترین فراکسیون‌ها در مجلس بود.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب در پاسخ به اینکه راهکار عدم ارائه لیست مشابه در انتخابات آتی مجلس چیست؟ گفت: «از نظر من بایستی سازوکار بستن لیست تغییر اساسی کند و کسانی در لیست قرار بگیرند که یک حزب شناخته شده با وزن مشخص بتواند آنان را تضمین کند و نسبت به رفتار‌های آنان پاسخگو باشد. اینکه ما می‌شنویم در انتخابات‌های مختلف مجلس برخی اعضای لیست امید با اعضای فراکسیون‌های دیگر هماهنگ می‌شوند نشان‌دهند این است که از افراد با استحکام در مواضع اصلاح طلبی در لیست نبوده‌اند.»
وی ضمن تاکید بر ضرورت «محوریت احزاب» گفت: «نباید دنبال این باشیم که یک اکثریتی را حاکم کنیم و ساختار تصمیم‌گیری باید از ساختاری که در آن اشخاص حقیقی وزن بیشتری دارند به سوی ساختاری که شخصیت‌های حقوقی موثرتر هستند، سیر کند و آن هم بر پایه وزن و اثرگذاری این مجموعه‌ها. در عین حال تصمیم‌گیری‌های درون حزبی نیز باید شفاف شود. آنچه من امروز به عنوان الیگارشی از آن نام می‌برم در واقع ناشی از برخی تصمیمات چندنفره است که در نهایت هیچ کسی حاضر به پاسخگویی در باره آن نیست. این تصمیمات باید کاملا شفاف باشد و افراد پاسخگو باشند و بهای اتخاذ غلط نیز این است که در دوره‌های بعد از عرصه تصمیم‌گیری کنار گذاشته شوند».
تاجرنیا در واکنش به اینکه محوریت دادن به اشخاص حقوقی مادامی که جریان اصلاحات با اتکا به شخص خاتمی تصمیم‌گیری می‌کند ممکن نیست، گفت: «موضوع آقای خاتمی متفاوت است. تمامی احزاب و گروه‌های سیاسی وحتی اشخاص محوریت آقای خاتمی را پذیرفته و قبول دارند. مشی آقای خاتمی نیز این است که وقتی تصمیمات همه جانبه و فراگیر اتخاذ می‌شود به هیچ عنوان ورود نمی‌کند. ایشان به دنبال این نیست که سهمی در تصمیم گیری‌ها داشته باشد. مشکل از آنجایی شروع می‌شود که بخشی از افراد ملزم به یک ساختار کاملا شفاف نمی‌شوند و سعی می‌کنند که با دخالت دادن آقای خاتمی وزن خود را در تصمیم‌گیری‌ها افزایش دهند. بحث ما ذیل آقای خاتمی است. جایی که تصمیم گیری‌ها انجام می‌شود. در انتخابات شور‌ها آقای خاتمی از ابتدا گفت که بنای حمایت ندارد. اینکه تکرار کرد به کل لیست رای داده شود نیز در واقع بهره‌گیری از ظرفیت خاتمی برای پیروزی لیست است، نه اینکه در لیست دخالت داشته باشد».
این فعال سیاسی اصلاح طلب افزود: «اشتباه این است که یک سری اشخاص تاثیرگذار می‌شوند و ما عملا نزدیکی به اشخاص و فاصله‌گرفتن از احزاب را رواج می‌دهیم. جوانی که وارد عرصه سیاسی می‌شود هم با خود فکر می‌کند که به جای حضور در یک حزب به امید اینکه ۱۰ سال بعد جایگاهی داشته باشد، به آقای فلانی نزدیک شوم و رشد کنم. این ترویج روش‌ها تحزب گریزی و ارداتمندمند محوری را در عرصه سیاست شکل می‌دهد و آسیب می‌زند».
تاجرنیا در پاسخ به اینکه آیا نشانه‌ای از تغییر رویکرد در جریان اصلاحات مبنی بر محوریت احزاب دیده می‌شود یا خیر؟ گفت: «من فکر می‌کنم که با توجه به خروجی شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان در دوره گذشته و شورا که موفق نبودند و بیان انتقادات ما به این سمت و سو خواهیم رفت. کما اینکه در گذشته تغییرات بسیار جزئی شکل گرفت. به هر حال ما موظف هستیم که این مسیر را اصلاح کنیم».
وی در پاسخ به اینکه آیا این امیدواری به معنی درس گرفتن اصلاح طلبان از اشتباه خود در انتخابات گذشته است؟ گفت: «متاسفانه با شما هم عقیده هستم و جلوه‌های از این درس گرفتن را نمی‌بینم، اما به هر حال امیدوارم که این اتفاق بیفتد».
