داستان، فیلمنامه یا نقاشی پنهانی از فروغ فرخزاد بر جای نمانده است

با وجود آنکه ماهنامه سینمایی کایه دو سینما در تازه‌ترین شماره خود مدعی شد، احتمالاً یک فیلمنامه هزارصفحه‌ای از این شاعر و فیلمساز ایرانی مانده، پوران فرخزاد، خواهر و میراث‌دار او پیش از بدرود حیات به «تابناک» گفته بود هیچ داستان، فیلمنامه یا نقاشی پنهانی از فروغ فرخزاد بر جای نمانده است؛ موضع‌گیری که پس از برخی سوءاستفاده‌ها از نامه‌های خصوصی این شاعر زن و انتشار آنها در قالب کتاب بدون رضایت خانواده‌اش در میان گذاشته شد.

به گزارش «تابناک»؛ ماهنامه سینمایی «کایه دو سینما | Cahiers du cinéma» از جمله معتبرترین نشریات سینمایی محسوب می‌شود که روزگاری منتقدانی همچون ژان لوک گدار، فرانسوا تروفو، کلود شابرول و ژاک ریوت از ایده پردازان و طرح‌اندازان موج نوی فرانسه در آن می‌نوشتند و بخشی از اعتبار خود را نیز برگرفته از این تحول در سینمای فرانسه وام می‌گیرد. از این منظر این ماهنامه همواره یکی از مراجع در حوزه فیلمسازی بوده و شماره‌های مهم آن در قالب کتاب چاپ شده که بخشی از این کتاب، مرتبط با موج نوی سینمای فرانسه به فارسی نیز ترجمه شده است.

این ماهنامه در شماره 757 خود -جولای و آگوست 2019- به فیلمسازان زن جهان پرداخته و در میان فیلمسازان زن دهه شصت میلادی، نام فروغ فرخزاد را با «خانه سیاه است»، کنار سوزان سانتاگ، لینا ورتمولر، اَن کلیر پویریر، ویه‌را خیتیلووا، شرلی کلارک، مارگریت دوراس، مارتا مساروش، یولیا سولنتسه وا، نلی کاپلان و... آورده و در یک نیم‌صفحه به کارنامه و سبک کاری فرخزاد پرداخته و ارزیابی خود را درباره این فیلمساز ایرانی همچون دیگر فیلمسازان ارائه کرده است.

در این میان، نویسنده این گزارش مدعی شده مجموعه یادداشت‌هایی وجود دارد که فروغ فرخزاد در حال کار بر روی یک فیلمنامه پروپیمان بوده و ظاهراً فیلمنامه هزار صفحه‌ای نیز با مضمون سرنوشت یک زن نوشته بوده است. البته  نویسنده این گزارش کایه دو سینما توضیح نداده منبع اطلاعاتش چه شخص یا مجموعه‌ای است و به همین دلیل، بررسی اصالت این ادعا ممکن است با چالش‌های جدی مواجه باشد.

پس از آنکه نامه‌های خصوصی فروغ فرخزاد به ابراهیم گلستان بدون اجازه خانواده و ورثه فروغ در قالب یک کتاب منتشر شد و خشم پوران فرخزاد شاعر و خواهر فروغ را در پی داشت، او نسبت به این اتفاقات ابراز نگرانی‌ کرد. نگرانی‌های بازمانده خانواده فرخزاد زمانی تشدید شد که مسعود کیمیایی، ادعای خواندن صیغه برادری با جسد فروغ فرخزاد برای غسل دادنش و مسعود بهنود ادعای عقد فروغ فرخزاد و ابراهیم گلستان را مطرح کرد و هر دو توسط خواهر فروغ در گفت‌وگو با «تابناک» و البته توسط منابع دیگری رد شد.

با توجه به آنکه احتمال می‌رفت پس از درگذشت پوران فرخزاد، سوءاستفاده‌ها از فروغ رو به فزونی بگذارد، او همان زمان در پاسخ به پرسش دبیر فرهنگی «تابناک» درباره اینکه آیا «اثری مکتوب نظیر داستان کوتاه یا سلسله مقالات یا فیلمنامه و یا نقاشی بر جای مانده که عموم از آن بی‌خبر باشند و در اختیار شخصی باشد که تاکنون حتی در اختیار داشتنِ آنها را نیز اعلام نکرده باشد»، تأکید کرده بود: داستان، فیلمنامه یا نقاشی پنهانی از فروغ فرخزاد بر جای نمانده و هر آنچه از فروغ مانده همه نزدیکانش از آن اطلاع دارند.

این پرسش از آن جهت مطرح شده بود که درباره آثار برخی هنرمندان از جمله برخی نویسندگان و نقاشان مطرح ایران که آثارشان ارزش مادی قابل توجهی داشته، پس از فوت‌شان شاهد کشف تعدادی اثر تازه بوده‌ایم که شبهه جدی درباره اصالت این آثار مطرح شده است. برخی از این آثار ناقص یا در حد اتود تلقی شده‌اند که توسط بستگان یا نزدیکان برخی از این اشخاص صاحب‌نام تکمیل و عرضه شده‌اند و برخی دیگر از آثار نیز از اساس ساختگی قلمداد شده‌اند.

با این حال، با توجه به آنکه پای خانواده این اشخاص به میان کشیده می‌شده، ماجرا هیچ‌ وقت تا سر حد اعلام بی‌اعتباری برخی از این آثار بالا نگرفته است. اکنون در شرایطی که خانواده فرخزاد به سراغ چنین سوءاستفاده‌هایی نرفته و اجازه چنین اقداماتی را به دیگران نیز نداد، با گذشت سه سال از درگذشت پوران فرخزاد، چنین ادعایی مطرح می‌شود که با توجه به اصرار و تأکید خواهر فروغ به عنوان مطلع‌ترین چهره درباره او، احتمال وجود هزار صفحه فیلمنامه نوشته شده که خانواده او از آن تحقیق و نگارش آن بی‌خبر بوده باشند، قابل طرح نیست و می‌توان با قاطعیت بر اصالت انتساب چنین فیلمنامه‌ای به فروغ فرخزاد خط بطلان کشید.