آیا ورود ویروس کرونا به کشور به علت نبود کیتهای تشخیصی با تاخیر تشخیص داده شده و آیا اعلام این موضوع با تاخیر و بعد از مرگ مبتلایان صورت گرفته است؟
به گزارش «تابناک»؛ اینها بخشی از سوالات و ابهاماتی هستند که این روزها ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است. ابهاماتی کلیدی که با دکتر کیانوش جهانپور، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سخنگوی این وزارت خانه مطرح کردیم و پاسخ وی پیش رویتان است.
* آیا بعد از فوت دو فرد مبتلا به ویروس کرونا بود که از ورود ویروس به کشور خبر دادید؟
زمانی که همکارانم از مثبت شدن نتیجه دو تست ویروس کرونای جدید خبر دادند، بی آنکه بدانم این تستها مربوط به چه افرادی است و چه وضعیتی دارند، به عنوان سخنگوی وزارت بهداشت این موضوع را با مردم در میان گذاشتم. همین اعلام صادقانه ماجرا در گزارشهایی که به سازمان بهداشت جهانی میدهیم هم لحاظ شد تا از همان روز کشورمان به فهرست کشورهایی که ویروس جدید به آنها رسیده قرار گیرد.
البته ساعاتی بعد خبر رسید که آن دو فرد مبتلا جان باخته اند که به محض اطلاع از این موضوع، خبرش را تایید و منتشر کردم. اینکه برای اولین بار خودمان خبر ورود ویروس جدید به کشور را اعلام کردیم و به سازمان بهداشت جهانی اطلاع دادیم نشان میدهد که هیچ ملاحظهای را در نظر نداشته ایم و دیدید که در ایام انتخاباتی هم این واقعیت را به محض اطلاع منتشر کردیم.
* آیا در واردات کیتهای تشخیص ویروس جدید به کشور تاخیر داشتید و همین موجب تشخیص دیرهنگام ورود ویروس کرونا به کشور شده؟
خیر، به هیچ عنوان این گونه نیست و تاخیری در ورود کیت به کشور وجود نداشته است و یک ماه پیش از تشخیص اولین موارد مبتلا به ویروس در کشور (همان افرادی که در قم شناسایی شده و نخستین جان باختگان ویروس کرونای جدید در کشور لقب گرفتند) کیتهای تشخیصی را دریافت کردیم و اینکه تاخیر ورود کیت به کشور موجب شده با تاخیر ورود ویروس به کشور را شناسایی کنیم، به هیچ عنوان صحت ندارد.
* اما بنا بر گفته چند روز پیش دکتر حریرچی (معاون وزیر بهداشت)، کیتهای تشخیص، تنها یک هفته قبل از مثبت اعلام شدن نمونههای گرفته شده در قم به کشور آورده شده!
خیر، این گونه نیست و اگر ایشان اینگونه گفته باشد هم اشتباه کرده است. یک هفته پیش از شناسایی و اعلام رسمی ورود ویروس جدید کرونا به کشور، محموله سوم کیت را دریافت کردیم و اولین محموله درست یک ماه جلوتر به کشور وارد شده بود. یک نکته را هم که برخی اشتباه میکنند، بد نیست توضیح دهم؛ اینکه کیتهای تشخیصی اساسا وارداتی نیست که در آوردنش به کشور تاخیر داشته باشیم.
بر خلاف مطالب کذبی که بعضا در فضای مجازی مطرح میشود، کیتهای تشخیص ویروس جدید کرونا در دو شرکت آلمانی و هلندی تولید میشوند و در اختیار سازمان بهداشت جهانی قرار میگیرند تا این سازمان با توجه به میزان شیوع و جمعیت و نکات دیگر آنها را در اختیار کشورهای مختلف قرار دهد؛ بنابراین، سه محموله کیت به ایران تحویل شده و در دو آزمایشگاه فعال شده بود و حتی دهها نمونه انسانی آزمایش و نتیجه منفی اعلام شده بود. محموله چهارم هم بعد از تایید ورود ویروس به کشور به ایران تحویل داده شد.
بد نیست توجه کنیم که نماینده سازمان جهانی بهداشت اینجا حضور دارد و کیتها را ایشان تحویل میدهند و زمان تحویل و میزان تحویل چیزی نیست که کسی بخواهد یا بتواند کتمان یا لاپوشانی کند. نکته دیگری که باید اشاره کنم، اشتباه دیگری است که مطرح میشود که آن هم خرید کیتهای تشخیص از چین است، در حالی که چین اساسا خودش مصرف کننده و مشتری بازار این کیتهاست و ادعای خرید کیت از آنها و حاشیههایی که در این خصوص مطرح میشود، به هیچ عنوان صحت ندارد.
* آیا بدون این کیت ها، تشخیص ویروس ممکن است؟
بله، این اولین بار نیست که در کشور با یک نوع کرونا ویروس مواجه میشویم و پیش از این تجربه «مرس» را داشتیم و قبل از آن تجربه «سارس» را. بر اساس این تجربیات امکان تشخیص ویروسهای خانواده کرونا را در آزمایشگاههایمان داشتیم و دست کم میتوانستیم تشخیص دهیم که آیا بیمارانمان مبتلا به کروناویروس هستند یا خیر. درست است که در صورت فقدان کیت در تشخیص نوع ویروس به مشکل میخوردیم، اما امکانات پان کرونا را در اختیار داشتیم.
* دلیل آنکه آمار فوتیها در کشورمان به نسبت مبتلایان بالاست، چیست؟
خیلیها سوالشان این است که چرا در دیگر کشورها میزان فوتیهای کووید ۱۹ دو تا سه درصد است و اما اینجا هر روز که اعلام میشود ۲۰ درصد فوتی داریم. در پاسخ باید بگویم ما بر اساس آنچه از آزمایشگاه می گریم، همان روز آمار را تجمیع میکنیم و بی آنکه هیچ دستکاری و پردازشی روی آن انجام دهیم، روزانه آمار را منتشر میکنیم.
این در حالی است که برخی کشورها به رغم آنکه حتی سیستم شناسایی، بیماریابی و ساختار آزمایشگاهی شناسایی بیماری را ندارند یا موارد مشکوک فوتی دارند، در گزارش به سازمان بهداشت جهانی عدد صفر را برای مبتلایان درج میکنند و حالا آن کشورها به ظاهر وضع بهتری از ما دارند، در حالی که ما آمارهای هر روز را خام و بدون پردازش متتشر میکنیم و مثل این کشورها که حواشی سیاسی و حتی اقتصادی را ملاک قرار میدهند، واقعیت را فدای ملاحظات نمیکنیم.
البته ما ادعا نداریم که همه مبتلایان را شناسایی کرده ایم و میدانیم که قطعا در کشورمان افرادی مبتلا بوده اند ـ که تعدادشان هم کم نیست ـ که علایم خفیف یا علایم متوسط داشته و یا مراجعه نکرده اند و یا مراجعه کرده و چون حاد نبوده اند، تشخیص داده نشده اند و دوره بیماری را گذرانده و بهبود یافته اند و خبری از آنها در آمار ما نیست.