به گزارش «تابناک»؛ بند سه اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از وظایف دولت را فراهم آوردن امکان آموزش و پرورش برای تمامی شهروندان در تمامی سطوح تعریف کرده تا با اجرای این وظیفه بهعنوان یکی از وظایف ۱۶ گانه دولت، اهداف مندرج در اصل دو قانون اساسی محقق شوند و در اصل ۳۰ قانون اساسی نیز آمده است: «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم آورد...»
گفتنی است، با ورود بیماری کرونا و قرنطینه خانگی و در پی آن تعطیلی مدارس، دولت تصمیم گرفت برای جلوگیری از توقف تحصیل و آموزش و پرورش این امر خطیر را از طریق فضای مجازی پی بگیرد. گذشته از اینکه پرورش از طریق فضای مجازی بسیار دشوار است، در خصوص آموزش نیز با توجه به زمینه موجود در وضعیت اقتصادی نابسامان کشور و ناتوانی برخی خانوادهها حتی در تامین هزینه تحصیل حضوری فرزندان خود باید مواردی مورد بررسی قرار بگیرد.
به اعتقاد سمیرا خوئینی، پژوهشگر حوزه حقوق عمومی تذکر این نکته ضروری است که آموزش و پروش رایگان معهود در قانون اساسی هرگز منحصر در ثبت نام رایگان نبوده و متضمن امکانات جانبی رایگان برای تحصیل از جمله کتاب و دفتر و تغذیه و خوراک و رفت و آمد هم بوده است که اجزای ضروری برای تحصیل هستند. آموزش از طریق فضای مجازی، مستلزم امکانات متفاوتی است که حداقل آن گوشی هوشمند و اینترنت است. با توجه به وضع موجود اقتصادی و تشدید وخامت اخیر آن، برای برخی خانوادهها امکان دسترسی به گوشی هوشمند و اینترنت دائمی شاید توقع منصفانهای نباشد.
برای برخی افراد تصور چنین محرومیتی نا ممکن یا فقط در روستاهای دور افتاده میسر است. حال آنکه مصادیق متعددی برای آن در سطوح شهری نیز میتوان یافت. در چنین وضعیتی، آیا مسئولان اندیشهای برای این گونه دانش آموزان کرده اند یا با پیش فرض گرفتن بهره مندی همه دانش آموزان از این گونه امکانات چنین تصمیمی گرفته اند؟ اگر تا دیروز دغدغه مان آموزش و پرورش رایگان معهود در قانون اساسی بود ـ که آن نیز حتی در شرایط غیر بحرانی محقق نشد ـ امروز با آموزش مجازی این امر بغرنجتر و دست نیافتنیتر به نظر میرسد.
با این که در سالهای اخیر متعدد شاهد بودیم که شرکتهای مخابراتی سیم کارتهای رایگان برای دانشآموزان توزیع مینمودند، آیا این توقع زیادی به نظر میرسد که حداقل دولت اینترنت رایگان همراه به خانوادههای دانشآموزان اختصاص داده و بر سرعت اینترنتها بیفزاید؟ در حالی که اینترنت رایگان اختصاص داده شده تنها بر اینترنتهای خانگی اعمال شده بود که بسیاری از خانوادهها از آن محروم هستند. در سوی دیگر رابطه آموزشی معلمان زحمتکشی هستند که امروز یکی از مظلومترین قشرهای این کشورند و در شرایطی که بعضا حقوق معلمهای حق التدریسی نیز به تعویق افتاده است، اکنون ملزم به داشتن گوشی هوشمند و اینترنت با هزینه شخصی هستند. در روزهای گذشته بعد از گذشت یک ماه از قرنطینه فقط ۲۰ گیگ اینترنت با سرعت کم دریافت کرده اند، در حالی که فایلهای ارسالی برای دانش آموزان بسیار پرحجم است و این حجم به هیچ وجه جوابگو نخواهد بود.
وی در پایان اظهار میدارد، علاوه بر اینکه دولت تکلیف دارد مقدمات و امکانات لازم برای تحصیل و آموزش تمامی افراد زیر ۱۸ سال را در کشور فراهم کند، در عین حال موظف است، ضمن آنکه خود موانعی در این مسیر ایجاد نکند، هر گونه مانع موجود در این مسیر را نیز برطرف کند؛ لذا شایسته است از حقوق معهود در قانون اساسی سخن گفته و برای تحقق آن کوشیده شود تا برخی خانوادهها و فرزندان محروم ایران زمین که تاکنون به دلیل هزینههای سنگین ثبت نام، به سختی به ادامه تحصیل میپرداختند امروز به دلیل محرومیت از موبایل هوشمند و اینترنت به کلی از تحصیل محروم نشوند.