یک کارشناس اقتصادی معتقد است که وام یک میلیونی از محل یارانه برای کسانی که معیشت آن‌ها در خطر قرار گرفته رفع نیاز نمی‌کند زیرا، خط فقر در کلان شهرها معادل ۵ میلیون تومان و در سایر شهرها بالای ۱ تا ۳ میلیون تومان است. البته طبق گفته این اقتصاددان دولت در شرایط شیوع کرونا باید هزینه‌های جاری خود را کاهش دهد و محل بودجه عمرانی سال جاری را برای ۲ تا ۳ ماه به تعویق بیاندازد.
حیدر مستخدمین حسینی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره تاثیرات ویروس کرونا بر اقتصاد، توضیح داد: شیوع کرونا ویروس بر همه ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و...کشورهای درگیر این ویروس تاثیر می‌گذارد که برخی از این تاثیرات بلافاصله، کوتاه‌مدت یا میان مدت هستند. هنوز اقتصاد جهان به آن سطح از توانایی نرسیده که بتواند میزان خساراتی که از این ویروس دیده را به صورت دقیق بررسی کند و در حال حاضر اغلب طرح‌ها مبتنی بر پیش‌بینی‌ها و محاسبات ساده است.
وی افزود: شغل‌هایی که درآمدهای روزانه داشتند و چون اکثریت صاحبان این مشاغل مشمول بیمه نیستند، این ویروس بیشتر از همه به این قشر آسیب جدی وارد کرده است. در مرحله بعدی این آسیب‌ها متوجه افرادی می‌شود که صاحب مغازه بودند و کارگران این مشاغل هم به طیف دسته اول اضافه شده که در پی این ویروس میزان بیکاری افزایش پیدا کرده است.
ایجاد شغل جدید برای افراد شغل از دست داده کرونایی
به گفته این کارشناس اقتصادی برای این نوع بحران‌ها یک برنامه استراتژیک آماده نیست و مردمی که باید در این شرایط در راستای آن برنامه عمل کنند، اطلاعاتی ندارند. باید یک سازوکاری تعبیه شود که اگر افرادی شغل خود را در این شرایط از دست می‌دهند، شغل‌های جدیدی برای آن‌ها ایجاد شود.
سلامت مردم و حفظ آن؛ اولویت اول تصمیم‌گیران باشد
در ادامه مستخدمین حسینی با تاکید براینکه اقتصاد باید اولویت دوم دولت باشد و اولویت اول سلامت مردم و حفظ آن باشد، گفت: اگر سلامت جامعه در خطر باشد، فعالیت اقتصادی هم بی‌معنا خواهد بود. جامعه‌ای که از عدم سلامت رنج می‌برد، فعالیت اقتصادی در آن جامعه به درستی انجام نمی‌شود. حفظ سلامت جامعه باید در قبال پشتیبانی از دست دادن برخی کارها و درآمدها باشد.
وی با اشاره به تمهیدات و حمایت‌های دیگر کشورهای درگیر این ویروس از فعالیت‌های اقتصادی متضرر شده، اظهار کرد: در کشور ما رقمی که برای مبارزه با پیامدهای اقتصادی کرونا درنظر گرفته شده، ۲ دهم درصد است و شاخص کشور ما در این زمینه نسبت به کشورهای دیگر و تولید ناخالص داخلی پایین‌ترین است. با توجه به یک میلیون وامی که از محل یارانه پرداخت خواهد شد، حداقل خط فقر در شهرهای کلانی همچون تهران معادل ۵ میلیون تومان است. اگر این خط فقر را در سایر استان‌ها در نظر بگیریم، خط فقر در هیچ کدام از این استان‌ها یک میلیون تومان نیست و بالای یک میلیون تا سه میلیون تومان است.
حذف نگرانی از تورم در حمایت‌های اقتصادی
این استاد دانشگاه افزود: با توجه به تورم، آیا این وام یک میلیونی برای کسانی که معیشت آن‌ها در خطر است، می‌تواند رفع نیاز کند؟ در شرایطی که ویروسی کشنده در کشور شیوع پیدا کرده، نباید در اقدامات برای مقابله با پیامدهای اقتصادی به این توجه کرد که بر اثر آن تورم ایجاد می‌شود یا خیر، یا پایه پولی بانک مرکزی افزایش پیدا می‌کند یا خیر. در این مرحله باید سلامت جامعه در اولویت تمام تصمیم‌گیری‌ها باشد. محاسبات ایجاد تورم از طریق حمایت‌های اقتصادی کنار گذاشته شود زیرا، این تورم موقتی است و تورم بدون حضور ویروس کرونا معادل ۴۱.۲ درصد شده است.
وی با بیان اینکه کرونا تنها بر بعد اقتصادی کشورهای درگیر تاثیر نمی‌گذارد بلکه بر تمام ابعاد یک جامعه تاثیر می‌گذارد، اضافه کرد: مهلت یک تا سه ماهه برای چک‌های فعالان اقتصادی، گره‌گشا نیست. از ابتدای شیوع این ویروس، جمعی از اقتصاددانان پیشنهاد دادند که شورایی متشکل از نمایندگان بخش خصوصی، کارگران، کارفرمایان، اساتید دانشگاه، دولت و قوه قضائیه برای پیامدهای اقتصادی کرونا شکل بگیرد تا جهت‌گیری اقتصادی از این طریق مشخص شود که این شورا به این صورت شکل نگرفت.
کاهش ساعات اداری مشکلی را حل نمی‌کند
معاون وزیر اسبق اقتصاد، خاطرنشان کرد: با کاهش ساعت کاری مشکلی حل نمی‌شود. مراجعان بانکی طبق همان ساعت تعیین شده و شیفت بندی شده در بانک حضور پیدا می‌کنند و کاهش ساعات کار یا حضور شیفتی، تاثیری در کاهش حضور مردم نخواهد داشت. زمینه‌های دورکاری باید از قبل فراهم و تست می‌شد. دولت و مجلس از شیوع کرونا به عنوان یک فرصت استفاده کنند و تغییراتی در ساختار اقتصادی کشور ایجاد کنند و اصلاحات لازم را انجام دهند.
به گفته این کارشناس اقتصادی خسارت‌هایی بر اثر شیوع کرونا ایجاد می‌شود که بر صنعت بیمه هم تاثیر خواهد گذاشت و نوع بیمه‌ها را تغییر خواهد داد و فعالیت‌های جدیدی برای بیمه شکل می‌گیرد و بیمه شدن بیماری‌های خاصی همچون کرونا را فراهم می‌کند که بیمه مرکزی باید در این زمینه اقداماتی را انجام دهد.
مالیات‌ها اقساطی پرداخت شوند
این اقتصاددان درباره امهال‌های مالیاتی که برای حمایت از کسب‌و کارهای آسیب دیده از کرونا صورت گرفته، توضیح داد: برای فعالیت اقتصادی که در اسفند ماه تعطیل شده، نباید مالیات را برمبنای ۱۲ ماه محاسبه کرد و باید برای زمان‌هایی که فعالیت اقتصادی صورت گرفته، مالیات درنظر گرفته شود. همچنین، پرداخت‌های مالیاتی در همین زمان‌ها را هم باید به صورت اقساطی در نظر بگیرند. بیمه‌هایی که دهم هر ماه باید پرداخت شوند را به تعویق بیندازند. این حمایت‌ها باید به صورت جامع صورت بگیرد، زیرا برخی گزارش‌ها از بانک‌ها نشان داده شده که بازپرداخت اقساط وام‌ها را به تعویق نمی‌اندازند.
تعویق دو تا سه ماهه در اجرای بودجه عمرانی سال جاری
وی ادامه داد: دولت در هزینه‌های جاری صرفه‌جویی کند و با توجه به این شرایط برای محل بودجه عمرانی که ۷۰ هزار میلیارد تومان درنظر گرفته شده؛ تعویق دو تا سه ماهه درنظر بگیرد. درست است که این اقدامات بر اقتصاد تاثیر می‌گذارد اما اولویت دولت باید سلامت مردم باشد تا آن‌ها بتوانند کار کنند و تولید ناخالص داخلی را افزایش بدهند.
به گفته مستخدمین حسینی پس اندازهای کسانی که درآمد ثابت دارند، با کاهش دید و بازدیدها و هزینه‌هایی که بیرون از خانه رفتن در پی داشت، افزایش پیدا کرده است. در نتیجه، شیوع کرونا مصرف در جامعه را به جز برای رفع احتیاجات روزمره کاهش داده است.
این کارشناس اقتصادی در پایان سخنانش با اشاره به هجوم مردم کشورهای درگیر این ویروس برای خرید مایحتاج به مراکز خرید، گفت: در کشور ما عادت فریز کردن و نگهداری طولانی مواد غذایی وجود دارد که این امر، باعث شد تا مردم به مراکز خرید هجوم نیاورند و کمتر خرید کنند درحالیکه کشورهای دیگر فرهنگ خرید روزانه دارند و در این شرایط، به مراکز خرید هجوم آوردند.
