در دوران شیوع کرونا در کشور، برخی هزینههای جدید مانند وسایل ضد عفونی، ماسک و شویندهها به سبد خانوار اضافه شده است؛ هزینه هایی هنگفت که در ابعادی بزرگتر متوجه حوزه سلامت هم شده و اگر کنترل نشوند، میتوانند آثار مخرب تری متوجه حوزه اقتصاد کنند.
به گزارش «تابناک»؛ این چکیده سخنان دکتر ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در وبیناری با عنوان «فاصله گذاری هوشمند؛ همراهی اقتصاد با سلامت» است که دانشگاه تهران برگزار کرد و به بررسی تاثیرات کرونا بر اقتصاد خانوار و حوزه سلامت اختصاص داشت. نگاهی متفاوت به بحرانی که چندین ماه است گریبان ایران و جهان را گرفته و افق روشنی برای خلاصی از آن در دست نیست.
بحران اقتصادی کرونا بدتر از سقوط اقتصاد دنیا در سال ۲۰۰۸
آن گونه که حریرچی به استناد آمارها و با نمایش اسلایدهایی تاکید داشت، «اگر هر خانوار ایرانی به خاطر مسائل بهداشتی و درمانی در ایام کرونا حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان (معادل ۱۰۰ دلار در ابتدای پاندمی کرونا) افزایش هزینه داشته باشند، هزینههای کمرشکن سلامت از ۳.۷ درصد به حدود ۸ درصد میرسد. در خانوارهای روستایی این شاخص از ۴.۹ به ۱۲.۹ درصد و در خانوارهایی که دارای فرد بیشتر از ۶۰ سال هستند، این شاخص به ۱۲.۳ درصد افزایش مییابد.»
وی افزود: بر اساس پیش بینی صندوق بین المللی پول، بحران اقتصادی ناشی از پاندمی کووید ۱۹ بدتر از سقوط اقتصاد دنیا منفی ۴ درصد در سال ۲۰۰۸ خواهد بود. همچنین رکود اقتصادی در اقتصادهای پیشرفته، خیلی بدتر از اقتصادهای ضعیف خواهد بود، چون اقتصادهای پیشرفته در خدمات و ارتباطات، سهم بیشتری دارند.
هزینههای مستقیم و غیرمستقیم خانوارها در شرایط کرونا
معاون کل وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: در شرایط شیوع کرونا هزینههای مستقیمی مانند هزینههای انجام آزمایش و گرافی قبل از تشخیص، درمان بیماران در بخشهای بستری، سرپایی و مراقبتهای ویژه، مراقبت از بیماران در منزل، تامین اقلام حفاظت فردی، تامین دارو در بازار آزاد و غیررسمی در برخی خانوارها و خوددرمانی مثلا استفاده بی رویه از ویتامینهای دی و ث، به سبد خانوار اضافه میشود.
دکتر حریرچی با اشاره به تحمیل برخی هزینههای غیرمستقیم به خانوارها در شرایط اپیدمی کرونا گفت: از دست دادن شغل افراد مبتلا، ترس و اجتناب از مراجعه به بیمارستانها برای سایر بیماریها که منجر به وخیمتر شدن وضعیت بیماری و پرداخت هزینههای سنگینتر دارد و همچنین تبعات روانی مرتبط با مشکلات اقتصادی، از جمله مهمترین هزینههای غیرمستقیم به خانوارها در این شرایط است.
هزینه ۷۰۰ هزار تومانی لباس های حفاظتی در اسفندماه
وی تاکید کرد: کرونا هزینههای سنگینی بر نظام سلامت تحمیل کرده و خواهد کرد. هزینه تخت روز برای بیماران در بخشهای عادی که شامل هزینههای اسکان، غذا و مراقبتهای لازم است، حدود ۲۳۵ هزار تومان محاسبه میشود، اما در اسفندماه که دچار کمبود وسایل حفاظتی و مجبور به تامین آن از بازار آزاد بودیم، به ازای یک روز مراقبت از یک بیمار کووید ۱۹، فقط ۷۰۰ هزار تومان برای تامین لباس محافظتی هزینه کردیم.
معاون کل وزارت بهداشت افزود: در حال حاضر برای هر بیمار کووید ۱۹ با متوسط ۲.۵ روز بستری در بیمارستان ها، حدود ۵۰۰ هزار تومان فقط برای وسایل محافظتی از بیمار هزینه میشود که بر نظام سلامت تاثیر میگذارد. هزینه مستقیم یک کیت تشخیصی PCR حدود ۲۴۰ هزار تومان و هزینه غیرمستقیم آن حدود ۴۰۰ هزار تومان است.
افزایش نیاز به اکسیژن ساز ۷ به ۹۵ درصد
دکتر حریرچی خاطرنشان کرد: هزینههای مستقیم کووید ۱۹ در سطح نظام سلامت شامل تامین وسایل حفاظت فردی پرسنل نظام سلامت، تامین داروهای بیماران، تهیه کیتهای تشخیصی، خدمات آزمایشگاهی و رادیولوژی، هزینه بستری و مراقبتهای ویژه، تامین نقاهتگاهها و رسیدگی به بیماران در نقاهتگاهها و همچنین تامین اقلام مورد نیاز بیمارستانها بوده است.
وی اضافه کرد: قبل از شیوع کرونا در کشور در بیمارستانها پیش بینی میشد که حداکثر ۱۰ تا ۱۵ درصد از بیماران به اکسیژن نیاز دارند و در اکثر بیمارستانها، ۵ تا ۷ درصد از بیماران به اکسیژن نیاز داشتند، اما بیش از ۹۵ درصد از بیماران کووید ۱۹ که در بیمارستانها بستری میشوند، به اکسیژن نیاز دارند و تعداد زیادی اکسیژن ساز به قیمت حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان برای بیمارستانها تهیه و تامین شده است.
معاون کل وزارت بهداشت تصریح کرد: در نظام سلامت برای جلوگیری از بروز هزینههای فقرزا و کمرشکن خانوارها انجام دادیم. به عنوان نمونه هر بیمار کووید ۱۹ که فاقد پوشش بیمه است، روز تخت بیمارستانی تحت پوشش بیمه قرار میگیرد که این هزینههایی را به بیمه و نظام سلامت تحمیل میکند. همچنین بیماران نیازمند رایگان و بیماران خارجی با مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا یا به صورت رایگان و یا با پرداخت ۵ تا ۱۰ درصد از فرانشیز، درمان میشوند.
هزینههای غیر مستقیم کرونا بر نظام سلامت
دکتر حریرچی گفت: در شرایط کرونا شاهد برخی هزینههای غیرمستقیم به نظام سلامت بوده ایم؛ برای نمونه بخش زیادی از درآمدهای اختصاصی بیمارستانها به دلیل عدم پذیرش بیماران غیرکرونایی کاهش یافته، اما هزینههای جاری بیمارستانها مانند آب، برق و پرداخت حقوق پرسنل قراردادی ثابت بوده است و علاوه بر این، هزینههایی مانند تامین منابع برای ضدعفونی کردن فضاهای درمانی و غیردرمانی و ابتلای برخی از نیروها به کووید ۱۹ و غیبت آنها از کار نیز غیر مستقیم به نظام سلامت، تحمیل شده است.
وی یادآور شد: برخی از هزینههای نظام سلامت مانند اعمال جراحی زیبایی و اقدامات مرتبط با دندانپزشکی، کاهش خواهد داشت و تخمین ما این است که حدود ۲۵ درصد از هزینههای سلامت به مدت دو سه ماه حذف شوند. حدود ۸ تا ۸ و نیم درصد از اقتصاد ملی مربوط به حوزه سلامت است و حدود یک میلیون از شغلهای موجود از ۲۴ میلیون شغل مستقیم و حدود ۱۰۰ تا ۲۵۰ هزار شغل غیر مستقیم، مرتبط با حوزه سلامت است.
معاون کل وزارت بهداشت تاکید کرد: حوزه سلامت به خودی خود ایجاد کننده شغل و اشتغال برای کشور است و در ایجاد هزینههای فقرزا و کمرشکن نقش قابل توجهی دارد. در شرایطی که رشد اقتصادی رو به کاهش است، انتظار میرود که بر اساس تجربیات سال ۹۱ و ۹۲، رشد منفی اقتصاد به طور مضاعف بر حوزه سلامت تاثیر گذار باشد، اما به دلیل اپیدمی کرونا، هزینههای حوزه سلامت افزایش یافته است.
دکتر حریرچی افزود: اقتصاددانان مکاتب مختلف به این وحدت رسیده اند که تاثیرات اقتصادی کرونا اگر کنترل نشود، بیشتر از حوزه سلامت میتواند حوزه اقتصاد را شدیدا تحت تاثیر قرار دهد.