به گزارش «تابناک»، از جمله مفاهیم قابل اشاره در بازار بورس که داشتن اطلاع از کم و کیف آن برای فعالان بورسی بسیار مهم است، پیش گشایش است.
شروع نیم ساعت اول بازار هدف از بازار را مشخص خواهد کرد. هدف از شروع روزانه بازار آتی با مرحله پیش گشایش ایجاد ساز و کاری برای کشف قیمت است. یعنی هدف این مرحله آن است که خریداران و فروشندگان با توجه به انتظارات از اخبار و تحولات روز جاری اقدام به وارد کردن سفارشات خود در سیستم کنند و از این طریق کشف قیمت انجام گیرد.
درصورتی که فرایند پیش گشایش هر روز به درستی انجام گیرد و اختلالی در آن بوجود نیاید پس از گذشت مدتی مانند همه بورس‌های جهانی مرحله کشف قیمت بازار آتی به عنوان مرجعی معتبر می‌تواند بر معاملات سکه نقدی نیز تاثیر گذاشته و قیمت سکه نقدی را تحت تاثیر قرار دهد.
بازار آتی به دلیل مزیت‌های فراوانی از جمله سرعت بیشتر در دسترسی به اخبار و تحلیل‌ها نسبت به بازار نقدی این قابلیت را دارد که به مرجعی معتبر برای قیمت گذاری سکه نقدی تبدیل شود. بازار آتی زمانی به چنین جایگاهی دست پیدا خواهد کرد که همه مراحل بازار و علی الخصوص مرحله پیش گشایش از سفارشات ساختگی و دستکاری بازار در امان نگه داشته شود. حراست از کارایی بازار آتی بر عهده نهاد ناظر و بازرسی بورس کالا است و این مهم امکان پذیر نمی‌شود مگر با همکاری همه مشتریان و کارگزاران.
ویژگی‌های دوره پیش گشایش
این مرحله از ساعت ۱۰:۰۰ الی ۱۰:۲۹:۵۹ است
در این دوره مشتریان تنها می‌توانند سفارشات خود را وارد سامانه معاملاتی کرده و آن‌ها را ویرایش و حذف کنند
در این مرحله معامله‌ای انجام نمی‌شود
پایان دوره پیش گشایش، گشایش یا مچینگ نام دارد.
نحوه سفارش گذاشتن در دوره پیش گشایش
همانطور که گفتیم هدف دوره پیش‌گشایش کشف قیمت و محک زنی خریدار و فروشنده است. برای تحقق این هدف و اجرای صحیح فرایند کشف قیمت، سفارش گذاشتن در دوره پیش گشایش تابع مقررات و محدودیت‌هایی است که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. از ابتدای راه اندازی دوره پیش گشایش همیشه مشتریان با یک سوال اساسی در مورد پیش گشایش روبرو بوده اند که کمتر به آن پرداخته شده است. پرسش مزبور این است که:
محدودیت‌های زیادی از لحاظ قانونی وجود دارد و صرف اینکه سیستم هر سفارشی را قبول کند مجوز گذاشتن هر سفارشی نیست. دوره پیش‌گشایش طراحی شده تا با مشارکت فعالین بازار و نمایش انتظارات واقعی آن‌ها قیمت روزانه سررسید‌های آتی کشف گردد؛ بنابراین طبیعی است که ناظر بازار و بازرسان بورس کالا با گذاشتن سفارشاتی که موید انتظارات واقعی افراد از بازار نباشد برخورد کنند.
سفارشاتی که با هدف اصلی دوره پیش‌گشایش منافات دارد و بورس با آن‌ها برخورد می‌کند، به دو دسته زیر تقسیم می‌شود:
مشتریانی که قصد دارند با نحوه سفارش گذاشتن خود روند قیمتی مد نظرشان را به بازار القا کنند و یا سفارش‌های سرخط را مدام ثبت و حذف نمایند و یا به یکباره حذف نمایند، این قبیل کار‌ها مصداق بارز بازارسازی بوده و جرم محسوب می‌شود. به مصادیق و مجازات‌های بازار سازی در این مطالب پرداخته خواهد شد.
مشتریانی که قصد دارند حتما در مرحله پیش گشایش سفارش خود را به قیمت مچینگ انجام دهند؛ لذا سفارشی با قیمت‌های بسیار پایین‌تر و یا بالاتر از سرخط (خرید یا فروش) وارد سیستم می‌کنند.
این کار نیز به طور قانونی مجاز نیست. برای جلوگیری از مختل شدن فرایند کشف قیمت و قرار نگرفتن در مظان اتهام بازارسازی، شایسته است که این افراد سفارش خود را ثانیه‌های آخر مرحله پیش گشایش وارد سامانه کنند و یا اینکه معامله مورد نظر خود را پس از کشف قیمت و به قیمت‌های سرخط انجام دهند. حتی می‌توانند وارد رقابتی سالم شده و در قیمت‌های سرخط با تفاوت متعارف نسبت به سفارش‌های طرف مقابل به رقابت بپردازند.
حجم مبنا چیست؟
همچنین از دیگر مفاهیم بورسی بسیار مهم می‌توان به حجم مبنا اشاره کرد.
درصورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. در حال حاضر، حجم مبنای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، ۰۰۰۸/۰ «هشت ده هزارم» است «این عدد کنترل شود»، بنابراین، اگر به عنوان مثال تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس ۲۰ میلیون سهم باشد، تنها درصورتی قیمت سهام این شرکت در طول یک روز می‌تواند ۴ درصد افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل ۱۶ هزار سهم شرکت الف در طول روز، مورد داد و ستد قرار گیرد.
۱۶۰۰۰=۰.۰۰۰۸*۲۰۰۰۰۰۰۰
هدف از تعیین حجم مبنا، این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است، چرا که در غیر اینصورت، معامله حتـی چند عدد سهم یک شرکت، می‌تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تأثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت‌های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.
منبع: پول نیوز و ایبنا
مسخره هست حجم مبنا اگر قیمت واقعی نیست خوب کسی نخره.