صدور گسترده پروانه ساخت فیلمهای سینمایی در دورانی که سالنهای سینما تقریباً تعطیل است و سینما با یک رکود تاریخی مواجه است، عملاً زمینه افزایش فیلمهای در صف اکران و فشردهتر شدن اکران را فراهم نموده است؛ وضعیتی که قاعدتاً تبعاتش فیلمسوزی و از دست رفتن سرمایههایی خواهد بود که به سمت سینمای ایران حرکت کرده و تداوم حیات اقتصاد سینمای ایران وابسته به آنها است.
به گزارش «تابناک»؛ پس از شیوع کرونا، سالنهای سینما با بحران تماشاگران مواجه شدند، به گونهای که اکران دو فیلم دارای ظرفیت فروش چند ده میلیاردی با شکست قابل تصور همراه شد و در نهایت صاحبان یکی از این فیلمها تصمیم به توقف اکران فیلمشان و از سرگیری اکران در زمان مناسبتری گرفتند. شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی پس از توقف چند ماهه، صدور پروانه ساخت و دیگر پروانهها از جمله پروانه نمایش را از سر گرفت و در اقدامی ارزشمند، این رویه را الکترونیکی کرد که به شفافیت در صدور پروانهها کمک میکند.
این اقدام متاثر از حجم بالای درخواستها برای تولید فیلمهای بلند داستانی سینمایی است و در واقع در این شرایط که طبیعتاً سرنوشت بازگشت سرمایه فیلمهای تولیدی در سال 1398 نیز در هالهای از ابهام قرار دارد، حجم قابل توجهی از سرمایه وارد شماری از فیلمهای سینمایی شدهاند. طبیعتاً این اتفاق منطق اقتصادی ندارد و نشان میدهد تولید در سینمای ایران فراتر از منطق مرسوم سود و زیان و متکی بر رویهای غیرطبیعی است. البته قاعدتاً این وضعیت با سیاست گذاری در تولید قابل مدیریت بود اما در نهایت تصمیم گرفته شده تا بدون در نظر گرفتن وضعیت سینما، مسیر تولید هموار شود.
از قضا برخی از این پروژهها به محض صدور پروانه ساخت، وارد مراحل پیشتولید شدهاند و این موضوع در سالی که ممکن است به واسطه شیوع کرونا جشنواره ملی فیلم فجر در آن برگزار نشود و اساساً امکان رونمایی از فیلمها در ویترین سینمای ایران نباشد، قابل تامل است. طبیعتاً این تولید در صف طولانی اکران قرار میگیرند که شمار متقاضیانش سه رقمی است و قریب به اتفاقشان نه راضی به اکران آنلاین هستند و حاضر به اکران عمومی در این مقطع که در حکم یک خودکشی اقتصادی است.
بنابراین اگر وضعیت به حالت طبیعی بازگردد، فشار شدیدی در اکران عمومی وجود خواهد داشت که لزوماً به حرارت گرفتن تنور اکران منجر نمیشود و از قضا میتواند منتهی به فیلمسوزی شود. این وضعیت طبیعتاً در آینده تبعات گستردهای برای سینمای ایران در پی خواهد داشت و چه بسا گروهی از تهیه کنندگان و کارگردانهای سینما پس از طی این دوره با چنان چالشهایی مواجه شوند که به کلی از چرخه تولید کنار بروند. انتظار میرود با کنترل مبادی تولید، ترافیک اکران به گونهای مدیریت شود که در نهایت شاهد سرمایه سوزی در سینمای ایران نباشیم.
«تابناک» پیش از این گزارش داده بود، هزینه تولید فیلم سینمایی بار دیگر افزایش یافته و در حالی که ۴ تا ۵ میلیارد در ابتدای سال افزایش پیدا کرده بود، اکنون برآوردهای تازه از تولیدات با سرمایه شش تا چهارده میلیارد تومانی حکایت دارد. این هزینه از چند جهت افزایش یافته که بخشی از آن اجتناب ناپذیر است. بخشی از افزایش هزینهها متاثر از افزایش ارزش تجهیزات فیلمبرداری و به همین ترتیب، افزایش اجاره این تجهیزات است که با توجه به ارزش این تجیهزات، رشد چشمگیری داشته است.
همچنین برخی تجهیزات از جمله لنزهای سینمایی که در شرایط عادی نیز به سادگی در بازار قابل تهیه نیست، در شرایط کنونی نایاب شده و قاعدتاً خرید این تجهیزات در این مقطع با هزینههای بالاتر از حد معمول همراه خواهد شد. به همین ترتیب دستمزد عوامل پشت دوربین نیز افزایش یافته که همین باعث شده برخی تهیه کنندگان و کارگردانها به سمت استفاده از عوامل کمتر شناخته شده و تازه نفس بروند تا هزینههای تولید را کاهش دهند.