همه‌ی افراد با شنیدن نام تیرآهن به یاد سازه و ساختمان می‌افتند. آیا شما انواع تیرآهن را می‌شناسید؟ و آیا می‌دانید که چه تیرآهنی مناسب ساخت سازه‌ی شماست؟ در این مقاله قصد داریم شما را با تیرآهن، انواع تیرآهن و نکات مورد نیاز برای خرید تیرآهن مناسب، وزن و قیمت تیرآهن آشنا کنیم. در ابتدا به این سؤال پاسخ می‌دهیم که تیرآهن چیست؟
واما تیرآهن چیست؟ تیرآهن مهم‌ترین پروفیل‌های ساختمانی‌‌ست و یکی از قطعات اصلی ساخت پروژه‌های ساختمانی و حتی صنعتی می‌باشد. وظیفه‌ی تیرآهن تحمل بار و وزنی‌ست که از تنش‌ها و نیروها بر آن وارد می‌شود. در معماری و مهندسی سازه‌ها، تیرآهن عضوی بلند، مستقیم و منشوری تعریف شده که برای نگهداری بارهای مختلف طراحی شده، در صورتی که در کار اجرایی به اکثرا تیر به اعضا افقی و تیر به اعضای عمودی گفته می‌شود.
قسمتِ میان تیرآهن "جان" نامیده می‌شود و به دولبه‌ی موازی آن بال می‌گویند. در ادامه به بررسی کاربردها و معایب و مزایای استفاده از تیرآهن می‌پردازیم:
کابردهای تیرآهن:
کاربرد تیرآهن در ساختمان به صورت ستون، خرپا، نعل درگاه، تیر در پوشش سقف ها و پل های لانه زنبوری استفاده می شود .
کاربرد‌های زیر هم از جمله کارایی‌های مهم تیر آهن هستند:
- اسکلت فلزی به عنوان ستون
- ستون
- خرپا
- نعل درگاه
- تیر در پوشش سقف‌ها
- تیر در پل‌های لانه زنبوری
مزایای استفاده از تیرآهن:
- امکان توسعه پس از اتمام سازه
- امکان اتصال چندین قطعه به یک‌دیگر
- امکان نصب و اجرا با سرعت بالا
- تیرآهن‌ها، قطعاتی که به صورت پیش ساخته در کارخانه موجودند.
- مناسب برای استفاده در ارتفاعات زیاد.
معایب استفاده از تیرآهن:
- در برابر عوامل خارجی از جمله شرایط جوی دچار خردگی می‌شوند. که سبب کاهش ابعاد قطعات فلزی شده و هزینه‌ی محافظت و نگهداری از ساختمان را افزایش می‌دهد.
- احتمال خم‌شدگی و کامنش تیرآهن.
- امکان اتصال نامناسب قطعات. قطعات فلزی معمولا با پرچ و پیچ به هم متصل می‌شوند، اما در کشور ما اغلب اتصالات با جوش است و ممکن است به دلیل عدم مهارت جوشکاران و عدم بررسی مهندس ناظر، در آینده با مشکلاتی روبه‌رو شوند.
روش‌های تولید تیرآهن
از خصوصیت‌های اصلی تیرآهن‌ها می‌توان پروفیل، طول و ماده‌ی سازنده را نام برد. در یکی از شیوه‌ها تولید تیرآهن به روشِ نورد گرم (hot roling) تولید می‌شود، که از روش‌های رایج شکل‌دهی فلزات است. در این شیوه ابتدا شمش فولادی از نوع شمشه (بلوم) با مقطع و طول مشخص به درون کوره‌های حرارتی می‌ریزند. پس از رسیدن به حرارت مطلوب، و رد شدن از مجموعه غلتک‌ها، مقطع آن کاهش و طول آن افزایش می‌یابد. در نهایت با رد شد از قفسه‌های نورد میانی و پایی به شکل تیرآهن تبدیل می‌شود. پس از تیرآهن را به طول‌های مورد نظر برش داده و بسته‌بندی می‌کنند.
بلوم (Bloom) یا همان شمشه، از فرآورده‌های میانی نورد فولاد به شمار می‌آید که مقطع آن بزرگ‌تر از ۲۳۰ سانتیمتر مربع است. با عرضی بیشتر از 15 سانتیمتر و کمتر از ۳۰ سانتیمتر. موارد استفاده از شمشه در تیرآهن، ریل، سپری، قوطی، ناودانی و نبشی است.
انواع تیرآهن
تیرآهن IPE:
این نوع تیرآهن، نیم پهن و سبک ایست که مشابه با پروفیل نرمال است. عرض بال تیرآهن IPE بیشتر و ضخامت جان آن بیشتر از پروفیل نرمال می‌باشد که در ایران کاربرد زیادی دارد. طول 16 تا 18 متر با ارتفاع 80 تا 600 میلی‌متر بوده و با عرض 46 تا 220 میلی‌متر تولید می‌شود.
این تیرآهن طبق استانداردهای اروپاست و ضخامت بال آن ثابت است. به صورتی که اگر به دو تیرآهن از بالا نگاه کنیم، ضخامت بال‌ها در ابتدا و انتها یکسان است. در این نوع تیرآهن دارای عرض کم‌تری‌ست و فاصله لبه‌ی بال‌ها تا تلاقی با جان تیرآهن نسبتا کوتاه است.
تیرآهن‌های وارداتی IPE بیشتر از کشورهای آلمان، لهستان و کره است. تیرآهن‌های IPE کشورهای چین و روسیه نیز در بازار موجودند، امّا به این دلیل که این کشورها تیرآهن را در استانداردهای مختلف تولید می‌کنند، امکان تشخیص آن برای مصرف کنندگان دشوار است.
تیرآهن IPB:
تیرآهن IPB یا تیرآهن H شکل، برای اولین بار توسط شرکت بثهلم تولید شده و از دست‌های مهم این شرکت به شمار می‌رود. زیرا با تولید تیرآهن H شکل، تحول عظیمی در صعنت فولاد به وجود آمد و با سرعت زیادی از بخش‌های دیگر این صنعت فاصله گرفت. با تولید تیرآهنِ H بال پهن این شرکت توانست به هدف خود که ایجاد تحول و ابتکار در صنعت فولاد قرن بیستم بود دسترسی پیدا کند.
تیرآهن I شکل قبل از تیرآهن بال پهن تولید شده بود، اما تیرآهن H بال پهن به عنوان یک دست‌آورد بسیار مهم محسوب می‌شود که در لوگوی شرکت بثهلم هم دیده می‌شود. طول تیرآهن‌های IPB بین 8 تا 16 متر و ارتفاع 100 تا 1000 میلی‌متر است.
تیر آهن لانه زنبوری (CPE):
به این دلیل، به تیرآهن، لانه زنبوری گفته می‌شود که، جان آن به شکل ذوزنقه برش داده می‌شود. این حفره‌های توخالی در طول جان، باعث شباهت آن به لانه‌ی زنبور می‌شود. علت برش تیرآهن به این شکل، این است که تیرآهن توانایی بیشتر در تحمل لنگر خمشی در برابر تیرآهن نورد شده‌ی اوّلیه داشته باشد.
با انجام این روش ارتفاع تیرآهن افزایش یافته و در نتیجه همان اینرسی مقطع بیشتر می‌شود.
مزایای تیرآهن لانه زنبوری:
- مقاومت خمشی تیر افزایش یافته و تیرآهنی با ارتفاع بیشتر و مقاومت‌تر تیرآهن اولیه حاصل می‌شود.
- سبک بودن تیرآهن لانه زنبوری باعث صرفه‌ی اقتصادی می‌شود.
- حفره‌هایی که در جان تیرآهن ایجاد شده، فضای مناسبی برای عبور دادن لوله‌های تأسیسات و برق ایجاد می‌کند.
- از تیرآهن لانه زنبوری در ساخت اسکلت فلزی می‌توان به صورت پل، در یک دهانه یا به صورت پل ممتد استفاده کرد.
معایب تیرآهن لانه زنبوری:
- رعایت اصول استاندارد در این تیرآهن لانه زنبوری بسیار حائز اهمیت است و رعایت نکردن این اصول امکان تخریب تیرآهن در زیر فشار بار وارده را در پی خواهد داشت.
- وجود حفره‌ها باعث کاهش مقاومت برشی تیرآهن در تقاطع محل اتصال پل به ستون و یا اتصال تیرآهن فرعی به پل لانه زنبوری است. که برای رفع این نقص و ایجاد مقاومت برشی از دست رفته، می‌توان بعضی از حفره‌ها را با ورق پر کرد.
- مورد استفاده قرار دادن تیرآهن لانه زنبوری برای تیر همبند، در دهانه‌های که بابندهای واگرا دارند مجاز نیست.
محاسبهی وزن و قیمت تیرآهن‌ها
برای بررسی و محاسبهی تیرآهن‌ها و قیمت آن‌ها از دو روش می‌توان استفاده کرد.
روش اول محاسبه وزن تیرآهن
در روش اول با بهره‌گیری از جدول که در زیر می‌بینید، وزن تیرآهن مورد نیاز خود را بدست آورید.
|
سایز
|
طول شاخه (M)
|
وزن(kg)
|
|
12
|
12
|
125
|
|
14
|
12
|
155
|
|
16
|
12
|
190
|
|
18
|
12
|
226
|
|
20
|
12
|
269
|
|
22
|
12
|
315
|
|
24
|
12
|
369
|
|
26
|
12
|
434
|
|
27
|
12
|
507
|
|
32
|
12
|
600
|
|
36
|
12
|
800
|
نکته: گاهی در انتهای نام تیرآهن‌ها از حروف V یا L استفاده می‌شود که V نشان‌دهنده سنگین بودن و L نشان‌دهنده‌ی سبک‌تر بودن تیرآهن است. به عنوان مثال IPBV نشان‌دهنده‌ی تیرآهن عریض سنگین و IPBL نشان‌دهنده‌ی تیرآهن عریض سبک می‌باشد.
اما روش اول از جهت این که ممکن است مقدار دقیق تیرآهن شما در آن موجود نباشد، سخت و دشوار است. همچنین که در این روش از قیمت تیرآهن خبری نیست.
روش دوم محاسبه وزن تیر آهن
روش دوم شما را از این سختی و مشکل رها خواهد کرد. می‌توانید با محاسبه وزن ورق، وزن تیرآهن و محصولات آهنی در سایت ایران فرمینگ به صورت آنلاین، به سادگی، وزن مقادیر مورد نیاز خود را به دست آورید.
صفحه محاسبه آنلاین وزن تیرآهن:
https://www.iranforming.com/محاسبه-وزن-ورق-و-میلگرد/
در پایان
سخن آخر این که، در هر کاری مشورت با افراد اهل فن و آگاه می‌تواند ما را از دچار اشتباه و زیان شدن در امان نگه دارد. شما هم اگر قصد خرید تیرآهن یا دیگر محصولات فولادی را دارید می‌توانید با کارشناسان و متخصصان خبره‌ی ایران فرمینگ که همیشه حاضر به راهنمایی و مشاوره هستند، خود را از اشتباه و زیان دور نگه دارید.
اطلاعات تماس ایران فرمینگ:
۰۲۱-۵۵۵۰۸۲۷۸
۰۹۱۲۱۱۲۷۷۸۷ - ۰۹۱۲۰۴۱۴۱۰۰
انتهای رپرتاژ آگهی/
