تا چند ساعت یا چند روز آینده نتایج انتخابات آمریکا مشخص خواهد شد و شواهد و آمارها نشان می دهند که گویا قرار است ترامپ چهار سال دیگر بر مسند ریاست جمهوری آمریکا تکیه بزند! انتخاب دوباره ترامپ یک پیامد برای اقتصاد ایران دارد و آن این است که حداقل از تحریم های حاضر کاسته نخواهد شد. در این شرایط، مجلس طرح استیضاح وزیر اقتصاد را کلید زده است؛ وزیری که وزارتخانه آن در خط مقدم جنگ اقتصادی است. اما این استیضاح چه پیامدی برای اقتصاد ایران خواهد داشت؟
سرانجام نتایج انتخابات آمریکا هم در حال مشخص شدن است و برخی کارشناسان، شانس دونالد ترامپ، رئیس جمهور فعلی آمریکا را برای تکیه زدن به صندلی ریاست جمهوری برای یک دوره چهار ساله دیگر بیشتر از جو بایدن نامزد دموکرات ها می دانند.
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ انتخاب دوباره ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا، یک معنا و مفهوم برای اقتصاد ایران خواهد داشت؛ احتمال تشدید تحریم ها و فشار بر اقتصاد ایران بیشتر و جنگ اقتصاد شدیدتر خواهد شد.
در این شرایط، گویا باید انسجام داخلی بین سه قوه بیشتر از گذشته شود و به تیم اقتصادی دولت بهای بیشتری داده شود؛ اما روز دوشنبه مورخه ۱۲ آبان ماه ۱۳۹۹ خبری مبنی بر کلید خوردن استیضاح فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد منتشر شد؛ خبری که توسط توئیت احمد نادری، یکی از نمایندگان مجلس رسانهای شد.
احمد نادری نماینده مردم تهران در مجلس در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: امروز استیضاح وزیر اقتصاد را با بیش از هشتاد امضا به هیات رئیسه مجلس تحویل دادیم. محورها از خصوصی سازی ها تا بورس و بازار سرمایه، گمرکات، ارز، اختلال در تجارت بین الملل، عدم تمکین به قانون در اصلاح نظام مالیاتی و… می باشد. وزیر ناکارآمد اقتصاد بایستی در پیشگاه ملت پاسخگو باشد.
با تمام نقدهایی که به عملکرد وزیر اقتصاد وجود دارد، پرسش این است که این خبر چه پیامدهایی می تواند داشته باشد؟ در شرایط کنونی این به نفع اقتصاد ایران خواهد بود یا به ضرر آن؟ این استیضاح چه پیامی برای کشورهای دنیا و به خصوص آمریکا مخابره خواهد کرد؟
وحید شقاقی شهری عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: همان گونه که آمارها و شواهد نشان می دهند، احتمال پیروزی ترامپ بسیار بیشتر از بایدن است و با پیروزی ترامپ، حداقل از شدت تحریم های فعلی کاسته نخواهد شد.
وی افزود: دولت ترامپ علاوه بر ترور سردار شهید قاسم سلیمانی، سابقه بسیار بدی نیز بین مردم ایران در چهار سال گذشته بر جای گذاشته است. پیش بینی این است که با ابقای ترامپ در مسند ریاست جمهوری آمریکا، تحریم های ایران به پخش های دیگر از جمله پتروشیمی ها، فلزات و ... گسترش یابد.
شقاقی شهری با اشاره به اینکه با توجه به این شرایط ما هم اکنون نیازمند یک انسجام درونی هستیم، گفت: هر چقدر این انسجام درونی بین قوای سه گانه تضعیف شود، می تواند بر فشارهای وارده بر مردم افزوده شود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: دولت فعلی ایران، کمتر از یک سال دیگر زمان دارد و هم اکنون ثانیه ها برای اقتصاد ایران مهم است؛ هر چند دو قوه مقننه و قضائیه نیز در این شرایط نقش ها و وظایف مهمی عهده دارند، باید قبول کرد، مهمترین رکن برای اقتصاد ایران، دولت است. با سر کار آمدن دوباره ترامپ، دیگر موضوعات اقتصادی در مقایسه با سایر موضوعات از اهمیت بیشتری برخوردار خواهند بود و به عبارت بهتر تیم اقتصادی دولت در خط مقدم جنگ اقتصادی قرار می گیرد.
شقاقی شهری ادامه داد: این وظیفۀ تیم اقتصادی دولت را سنگین تر از قبل خواهد کرد و تیم اقتصادی باید برنامه ریزی مشخصی برای مقابله با دامنه دار شدن تحریم ها داشته باشد. در این شرایط، وظیفه هر دو قوه این است که از دولت حمایت های خوبی کند و این دو قوه بیشتر نقش پشتیبان و ناظر مشفق را هم اکنون ایفا می کنند. مقصود از نظارت مشفقانه این است که این دو قوه دولت و تیم اقتصادی دولت را کمک کنند تا این تیم، تصمیمات سخت و درست را در این شرایط بگیرند. تضعیف دولت به معنای تضعیف نیروهای خط مقدم در جنگ اقتصادی است.
این کارشناس مسائل اقتصادی با نقد استیضاح وزیر اقتصاد در شرایط کنونی، گفت: اولاً ما یک تجربه ناموفق در برکناری وزیر صمت در اردیبهشت ماه سال جاری و اداره وزارتخانه صمت با دو سرپرست در سه تا چهار ماه داشتیم و دیدیم که اوضاع اداره وازرتخانه با سرپرست چگونه خواهد بود و مدیریت دچار یک روزمرگی شد، ثانیاً در این شرایط باید تیم اقتصادی حمایت شود تا این تیم بتواند تصمیمات سخت تری بگیرد. کما اینکه زمان اندکی تا انتخابات ایران و تغییر دولت وجود دارد و در این شرایط استیضاح و برکناری یک وزیر به خصوص تغییر در تیم اقتصادی، بی معناست.
وی افزود: هم اکنون وزیر اقتصاد، تیم خود را بسته و معاونان خود را نیز انتخاب کرده است و برنامه های مشخصی هم برای ادامه مسیر تا پایان دولت دارد. اگر این استیضاح به سرانجام برسد، وزارتخانه اقتصاد ـ که یکی از وزارتخانه های حاضر در خط مقدم جنگ اقتصادی است ـ باید با سرپرست در زمان باقی مانده تا پایان دولت اداره شود. سرپرست هم به دلیل بلاتکلیفی بدون تعارف قدرت تصمیم گیری در مسائل سخت و پیچیده را نخواهد داشت و از سوی دیگر با توجه به زمان باقی مانده تا پایان دولت کنونی، فرصتی هم برای برنامه ریزی مجدد ندارد.
شقاقی شهری گفت: وقتی وزیر در شرایط استیضاح قرار می گیرد، عملا آن اعتماد به نفس و انگیزه لازم برای گرفتن تصمیمات سخت را از دست خواهد داد و حتی به مجموعه وزارتخانه تحت مدیریت آن وزیر هم بی انگیزگی سرایت خواهد کرد.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه باید هم اکنون اجماع در کشور حاکم شود، افزود: هر چقدر اجماع بین سه قوه کم شود، فشار آن بر توده مردم وارد خواهد شد. همچنین این اجماع باید در درون دولت نیز تقویت و به تیم اقتصادی بهای بیشتری داده شود. تیم اقتصادی هم باید تلاش کند تا پیش بینی درستی از احتمالات تحریم ها داشته باشد تا با برنامه ریزی دقیق تری به خنثی کردن این تحریم ها اقدام کند. وی ادامه داد: قوه قضائیه هم وظیفه دارد با رانت ها و فسادها برخورد جدی تری داشته باشد و مجلس نیز باید طرح هایی که به کمک تیم اقتصادی خواهد آمد را هر چه زودتر تصویب کند و اگر تغییراتی در قوانین نیاز است، آن ها را تغییر دهد.
شقاقی شهری در پایان به این نکته اشاره کرد که با استیضاح وزیر اقتصاد، یک پیام را به دنیا و آمریکا مخابره خواهیم کرد و آن این که فشارهای حداکثری پاسخ داده و وزیر اقتصاد ایران به همین دلیل استیضاح شده است. این باعث خواهد شد که فشارها بیشتر از گذشته شود.