حذف واردات سلول‌های بنیادی

مراسم انعقاد توافقنامه سرمایه‌گذاری هلدینگ نسیم سلامت پاسارگاد و شركت پردیس ژن، تفاهمنامه دانشگاه خاتم و پارك فناوری پردیس و رونمایی از بهره‌برداری 1000 نتیجه تست HLA) HR) بعدازظهر روز چهارشنبه 14 آبان ماه 1399 برگزار شد.

به گزارش تابناک به نقل از روزنامه اعتماد، این مراسم با حضور سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور، مهدی شادنوش رییس اداره پیوند و بیماری‌های خاص وزارت بهداشت، مجید قاسمی مدیرعامل بانك‌پاسارگاد، امیرحسین ابنا مدیرعامل شركت پردیس ژن، سجاد مخبر مدیرعامل هلدینگ نسیم سلامت پاسارگاد، علی شریفی زارچی مدیر ارشد فناوری شركت پردیس‌ ژن و جمعی از مدیران و فعالان حوزه سلامت كشور برگزار شد.

طی توافقنامه منعقدشده، هلدینگ نسیم سلامت پاسارگاد به نمایندگی از بانك‌پاسارگاد با سرمایه‌گذاری در جهت توسعه زیرساخت‌های لازم، امكان گسترش فناوری پیشرفته HLA Typing به صورت فرادقیق - فراسریع را در كشور فراهم خواهد كرد. با این فناوری، علاوه بر صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه بیماران، از خروج میلیون‌ها دلار ارز از كشور نیز جلوگیری شده و با حذف واردات سلول‌های بنیادی، از تاخیر در فرآیند درمان بیماران جلوگیری خواهد شد.
همچنین طی تفاهمنامه‌ای مجموعه آموزشی، تحقیقاتی، پژوهشی و فناوری دانشگاه خاتم، تحت عنوان پردیس كارآفرینی رقابت‌پذیر، با سرمایه‌گذاری بانك پاسارگاد، در فاز 4 پارك علم و فناوری پردیس احداث خواهد شد. این مجموعه با 10 دانشكده، هریك در 5 گروه آموزشی، پذیرای 10 هزار دانشجو در مقاطع مختلف كارشناسی و تحصیلات تكمیلی خواهد بود.

دانشگاه خاتم، مدلی تازه در آموزش و توسعه مرزهای علم و فناوری

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، در این مراسم با بیان اینكه نسل جدید دانشگاه‌ها خصوصی هستند و تحول در حوزه مرزهای دانش و فناوری را رقم می‌زنند، گفت: در دانشگاه‌های نسل جدید، توجه و تمركز بر خلاقیت‌های نیروی انسانی دانش‌آموخته و خلق ارزش افزوده از محل قراردادهای ارتباط با صنعت، توسعه فناوری و شركت‌های دانش‌بنیان و صنایع نرم و خلاق است. ستاری با بیان اینكه دانشگاه خاتم می‌تواند به عنوان الگویی موفق در نسل دانشگاه‌های خصوصی مطرح شود، ادامه داد: این دانشگاه توانسته است مدلی تازه در آموزش و توسعه مرزهای علم و فناوری را پیاده‌سازی كند و با ورود به ناحیه نوآوری پردیس به خوبی در این مسیر گام گذاشته است.وی با اشاره به اهمیت موضوع بیوتكنولوژی در كشور اظهار داشت: با وجود نیروی انسانی و دانشگاه‌های خوب در كشور متاسفانه شاهد آن هستیم كه در بخش بیوتكنولوژی فعالیت مناسبی صورت نگرفته است؛ این در حالی است كه بیوتكنولوژی در خون ایرانی‌هاست و امروز شاهد هستیم كه در شركت‌های بین‌المللی تعداد بسیاری ایرانی مشغول كار هستند.

او با بیان اینكه بزرگ‌ترین شركت‌های بیوتك منطقه در ایران فعالیت می‌كنند، گفت: كشور تركیه در همسایگی ما حتی یك شركت در این حوزه ندارد ضمن آنكه در بخش بیماری كرونا هم موفقیت‌های خوبی كسب كرده‌ایم. در حال حاضر كیت‌های كرونا در داخل ساخته می‌شوند و واكسن‌های انسانی و دام و طیور نیز در داخل تولید می‌شوند، البته اخیرا با كمبود انسولین در كشور مواجه شدیم، این در حالی است كه مصرف كل كشور 150 كیلوگرم انسولین است.
ستاری با انتقاد از روش تدریس در كشور تصریح كرد: متاسفانه ما هنوز در علوم قدیم درجا می‌زنیم و هیات علمی مراكز آموزشی نیز برای همین امور قدیمی تربیت شده‌اند، این در حالی است كه كشورهای دیگر در این زمینه پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌اند.

پاسارگاد پیشرو در راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها

مجید قاسمی، مدیرعامل بانك‌پاسارگاد، در این مراسم با اشاره به فعالیت استارت‌آپ‌ها در كشور اظهار داشت: با حمایت‌‌های معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری شاهد رشد فزاینده شركت‌های دانش‌بنیان در كشور هستیم. بانك پاسارگاد نیز از سال 1384 به سمت راه‌اندازی شركت‌های دانش‌بنیان حركت كرد و می‌توان گفت شركت فناپ از شركت‌های گروه مالی پاسارگاد، جزو اولین استارت‌آپ‌هایی است كه در كشور به بهره‌برداری رسیده است.مدیرعامل بانك‌پاسارگاد با اشاره به فعالیت شركت فناپ ادامه داد: امروز شاهد آن هستیم كه شركت فناپ به 6 بانك بزرگ كشور خدمات ارایه می‌كند و اخیرا نیز این شركت، پروژه اجرای راهكار جامع بانكی را برای 5 بانك ادغامی در بانك سپه انجام داده است. ضمن آنكه شركت شناسا نیز از دیگر استارت‌آپ‌های بانك پاسارگاد است كه در این عرصه موفق عمل كرده است.وی با اشاره به فعالیت شركت میدكو از دیگر شركت‌های گروه مالی پاسارگاد در خصوص تولید كاتد مس افزود: شركت میدكو برای اولین‌بار در كشور توانست مس كاتد را با روش «تانك بایولیچینگ» (كشت باكتری) تولید كند. این امر باعث حذف دو كارخانه بزرگ از فرآیند تولید مس كاتد و كاهش 35 الی 40 درصدی قیمت تمام شده این محصول شده است. ما به لحاظ بهره‌برداری از این تكنولوژی در كشور نمره قبولی گرفته‌ایم؛ به گونه‌ای كه در ادامه، مهندسان جوان در شركت میدكو، یك باكتری تركیبی جدید با بهره‌وری بیشتر نسبت به باكتری پیشین ابداع كرده‌اند كه حق امتیاز آن متعلق به خود شركت میدكو است.وی در ادامه به فعالیت شركت ابرآروان اشاره كرد و افزود: تولید CDN برای اولین‌بار در كشور در این شركت انجام شد و حدود 3 سال پیش كه كلیه بانك‌ها از مركزیت سه كشور امریكا، هند، چین به‌طور گسترده مورد تهاجم باج‌گیرانه قرار گرفتند، بانك پاسارگاد تنها بانكی بود كه با تكیه بر محصولات تولیدشده در شركت ابرآروان، و پشتیبانی شركت‌های شناسا، فناپ، داتین و بخش فناوری بانك در مقابل این حمله تقابل كرد و این تقابل منجر به عقب‌نشینی حمله‌كنندگان به بانك پاسارگاد شد. وی در ادامه افزود: در حوزه‌های دیگر نیز فعالیت‌های بانك، بسیار جدی بوده به عنوان مثال می‌توان به اخذ مجوز اپراتور 5G از وزارت ارتباطات توسط شركت فناپ تلكام اشاره كرد.قاسمی در ادامه در خصوص دانشگاه خاتم افزود: دانشگاه خاتم به عنوان دانشگاه نسل چهارمی از فناوری عبور كرده و به بحث كارآفرینی رسیده است و توانسته كارآفرینی رقابت‌پذیر را تامین كند. نقطه‌عطف فعالیت دانشگاه خاتم، در سال 1394 رخ داد. در این سال 27 نفر از نخبگان كه از كشور خارج شده بودند شناسایی و دعوت شدند. 6 پروژه با 6 كارگروه برای این عزیزان تعریف و اولین مدرسه تابستانی با حضور اساتید این نخبگان نیز برگزار شد. این امر منجر به ایجاد تحول در سطح علمی دانشگاه خاتم شد تا جایی كه امروز شاهد حضور رتبه‌های برتر زیر 30، در مقطع كارشناسی ارشد رشته اقتصاد در این دانشگاه هستیم. اخذ مجوز برگزاری رشته مهندسی داده از وزارت علوم نیز از دیگر توفیقات بزرگ دانشگاه خاتم است. در بحث فناوری‌های همگرا نیز موفق شدیم با دعوت از فارغ‌التحصیلان ایرانی دانشگاه سوربن و دانشگاه‌های استرالیا و اروپا و بازگرداندن آنها به كشور این رشته را در ایران ارایه دهیم.

قاسمی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به فعالیت‌های هلدینگ نسیم سلامت پاسارگاد خاطرنشان كرد: یكی از ماموریت‌های هلدینگ نسیم سلامت پاسارگاد ساخت 7 هزار تخت بیمارستانی در 7 نقطه كشور است، از این تعداد 650 تخت در اواسط سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.

مدیرعامل بانك پاسارگاد به انعقاد قرارداد دانشگاه خاتم و پارك فناوری پردیس اشاره كرد و افزود: حضور دانشگاه خاتم در پارك فناوری پردیس در مجموعه‌ای 17 هكتاری آغاز خواهد شد كه در آینده توسعه می‌یابد. در این مجموعه میزبان 10 هزار دانشجو در10 دانشكده خواهیم بود كه هر دانشكده نیز از 5 گروه آموزشی تشكیل می‌شود. در این مجموعه حداقل برای 1000 پژوهشگر استارت‌آپی كه توانایی تبدیل فكر خود به ایده و سپس تكنولوژی و محصول را دارند امكانات لازم پیش‌بینی شده است. همچنین بخش‌های مختلف تحقیقاتی، بهداشتی و درمانی و خوابگاه دانشجویی نیز در این مجموعه در نظر گرفته شده است. حدود 20 هزارمتر مربع از این فضا برای آزمایشگاه فناوری همگرا در نظر گرفته شده است. این حوزه در واقع مرز دانش دنیاست كه در دانشگاه خاتم طراحی شده است.

انجام فرآیند HLA Typing در كشور، اقدامی ارزشمند و اساسی

در ادامه مهدی شادنوش رییس اداره پیوند و بیماری‌های خاص وزارت بهداشت به یكی از افتخارات كشور اشاره كرد و گفت: یكی از نیازهای مهم كشور، تهیه سلول‌های بنیادی است كه این مهم در حال حاضر در حال تقویت است. این در حالی است كه در گذشته این سلول‌های بنیادی برای هر فرد تا 30 هزار یورو هزینه داشت تا این نمونه‌ها به یكی از كشورهای اروپایی ارسال شود. ضمن آنكه ممكن بود اطلاعات ژنتیك هم از كشور خارج شود.شادنوش گفت: از سال گذشته با حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری اولین شبكه اهدای سلول‌های بنیادی ایجاد شد كه در این مدت 80 هزار سلول بنیادی جمع‌آوری شده است. همچنین در ماه گذشته 15 مورد سلول بنیادی داخلی از خارج از كشور پیدا شده و ما در حال تبادل سلول‌های بنیادی با این كشورها بر اساس اعتماد متقابل هستیم. وی افزود: در كشور با وجود مشكلات فراوان اقدامات ارزشمند، بنیادی و اساسی از جمله HLA Typing در حال انجام است كه تنها مختص به سلول‌های بنیادی نیست بلكه در پیوند اعضا از جمله پیوند كلیه نیز برنامه‌هایی در دست انجام است و از سال گذشته به این مرحله رسیده‌ایم كه پیوند كلیه از طریق HLA Typing انجام شود كه این امر منجر به افزایش دقت و دوام پیوند شده است.شادنوش در ادامه ضمن اشاره به بلنداندیشی دكتر قاسمی مدیرعامل بانك پاسارگاد، در بحث مسوولیت اجتماعی، از ایشان و بانك پاسارگاد و همچنین تلاش جوانان كوشای وطن تقدیر كرد كه منجر به نهادینه شدن HLA Typing در كشور شده‌اند.وی تصریح كرد: خیلی خوشحال خواهیم بود كه در حوزه وزارت بهداشت از این نوع حركت‌ها استقبال و تلاش كنیم نیازهای كشور را از دستان پرتوان جوانان این مرز وبوم تامین كنیم و وابستگی خود را به ظالمان اجنبی كه از انجام هیچ ظلمی نسبت به ما پرهیز نمی‌كنند از بین ببریم و آینده بسیار بهتری برای كشور عزیزمان رقم بزنیم.

حذف واردات سلول‌های بنیادی

در ایران سالانه نزدیك به ۸۰۰۰ نفر به سرطان خون مبتلا می‌شوند. این بیماری، شایع‌ترین نوع سرطان بین كودكان است. همچنین بیش از ۳۰ هزار ایرانی مبتلا به تالاسمی هستند. درمان بیماران سرطان خون و تالاسمی در كشور از طریق پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز انجام می‌شود.پیوند سلول‌های بنیادی تنها در شرایطی موفق است كه شناسه ژنتیكی (HLA) بین بیمار و اهداكننده منطبق باشد. بدین منظور لازم است شناسه ژنتیكی تعداد زیادی داوطلب اهدای سلول‌های بنیادی طی فرآیندی به نام HLA Typingشناسایی و در یك بانك اطلاعاتی ذخیره شود تا هنگامی كه یك بیمار نیاز به پیوند سلول‌های بنیادی دارد، اهداكننده منطبق با وی پیدا شود.فناوری HLA Typingبه روش فرادقیق و فراسریع (كه امكان تعیین شناسه ژنتیكی افراد زیادی را با دقت بالا و در زمان كم میسر می‌كند) تنها در اختیار كشورهای معدودی در جهان است.فقدان این فناوری در كشور باعث شده در سال‌های گذشته، درمان بسیاری از بیماران مستلزم یافتن اهداكنندگان با شناسه ژنتیكی منطبق از خارج از كشور باشد. واردات سلول‌های بنیادی برای هر هزار بیمار باعث خروج ۳۰ میلیون دلار ارز از كشور می‌شود؛ ضمن آنكه این موضوع، درمان بیماران را با تاخیر چندماهه مواجه می‌كند كه در موارد متعددی به مرگ بیمار می‌انجامد.طبق برآورد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی برای آنكه عمده نیاز كشور به واردات سلول‌های بنیادی خون‌ساز مرتفع شود، لازم است شناسه ژنتیكی یك میلیون اهداكننده داخل كشور تعیین شود.

طی ماموریتی كه از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به شركت پردیس‌ژن فناوری (دانش‌بنیان) محول شد، این شركت موفق شد در مدت كوتاهی به فناوری HLA Typingفرادقیق و فراسریع دست‌یابد. این فناوری مورد تایید معتبرترین مركز جهان در آلمان قرار گرفته است.با فناوری پردیس‌ژن، زنجیره كل فرآیند در داخل كشور انجام می‌شود و ارسال نمونه‌ها یا اطلاعات ژنتیكی از كشور بدین منظور به‌طور كامل قطع خواهد شد.این فناوری از خروج میلیون‌ها دلار ارز از كشور (به منظور واردات سلول‌های بنیادی از خارج كشور و همچنین به منظور انجام HLA Typingدر خارج كشور) جلوگیری می‌كند. همچنین با حذف واردات سلول‌های بنیادی از خارج كشور، جلوی بروز تاخیر چندماهه در فرآیند درمان بیمار گرفته می‌شود.با انعقاد قرارداد سرمایه‌گذاری بین شركت پردیس‌ژن و هلدینگ نسیم سلامت پاسارگاد (به نمایندگی از مجموعه بانك پاسارگاد) امكان توسعه سریع زیرساخت‌های لازم به منظور توسعه فناوری‌های پیشرفته در این حوزه فراهم می‌شود.

موفقیت تیم پردیس‌ژن

معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری ماموریت توسعه فناوری HLA Typingبه صورت فراسریع و فرادقیق را به پردیس‌ژن محول كرد. این شركت با بهره‌گیری از بهترین متخصصان كشور در رشته‌های پزشكی، ژنتیك، بیوانفورماتیك و هوش مصنوعی و با تعامل علمی و فناوری با معتبرترین مراكز جهان توانستند این فناوری را در كشور توسعه دهند به صورتی كه در آینده نیازی به ارسال نمونه‌های ژنتیك به خارج از كشور نباشد. كیفیت فرآیند HLA Typingشركت پردیس‌ژن مورد بررسی معتبرترین مراكز بین‌المللی قرار گرفته است.همچنین پردیس‌ژن موفق شد سامانه پیچیده و عظیم تحلیل داده‌ها و تولید بخشی از كیت‌های آزمایشگاهی لازم بر پایه فناوری نانوذرات مغناطیسی را بر پایه دانش جمعی از بهترین متخصصان داخلی توسعه دهد.

پیشرفت‌های به دست‌آمده موجب عقد تفاهمنامه همكاری در زمینه HLA Typingده هزار داوطلب اهدای سلول‌های بنیادی خون‌ساز بین جناب آقای دكتر ستاری معاونت محترم علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و جاب آقای دكتر نمكی وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشكی شد. اجرای این تفاهمنامه به پردیس‌ژن واگذار شد. این موضوع مرهون پیگیری‌های ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و همچنین شبكه ملی اهداكنندگان سلول‌های بنیادی معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی است.