چرا بایدن نمی‌تواند با اهرم تحریم‌های ترامپ از ایران امتیاز بگیرد؟

بین الملل تابناک: اندیشکده کوئینسی در مطلبی با قلم «پاول پیلار» به این پرسش پرداخته که چرا به کار گرفتن تحریم های ترامپ بعنوان اهرمی برای امتیازگیری از ایران، کار نمی کند؟ و عنوان کرد که دولت بایدن باید رویکرد کارآمدتری نسبت به ترامپ در پیش بگیرد. 

در این مطلب آمده است: در پی شکست ساز و کار فشار حداکثری دونالد ترامپ، دولت بایدن باید رویکرد کارامدتری در پیش گیرد. بازگشت به برجام می‌تواند ذخایر اورانیوم ایران را به یک دوازدهم آنچه برساند که در پاسخ به فشار دولت ترامپ افزایش یافته است. ایران دیگر دلیلی ندارد تا به تاسیسات نفتی حمله و ایالات متحده نیز دلیلی ندارد تا تجارت ایران را نابود کند. به این ترتیب «بی اعتباری میانه رو‌ها و تقویت تندرو‌های ایرانی» نیز متوقف می‌شود.

برخی بر این باورند که بایدن می‌تواند از تحریم‌هایی که دولت ترامپ بر ایران اعمال کرده به مانند اهرمی استفاده کند تا تهران را برای گرفتن امتیازات بیشتر تحت فشار قرار دهد.

چنین ادعایی ارزش کمی دارد. گاهی می‌توان از سیاست‌هایی که کاملا شکست خورده اند نکات مفیدی دریافت. پیشنهاد به کارگیری تحریم به عنوان اهرم فشار بر ایران، هم با شیوه اثرگذاری نفوذ بین المللی و هم با شرایط ویژه ایران ناسازگار است.

اهرم فشار در روابط بین الملل نیازمند آن است که برخورد با هدف مشروط باشد. رفتار خوب شایسته پاداش یا دست کم حذف تنبیه و رفتار بد سزاوار تنبیه است.

مجازات کشور هدف بدون توجه به رفتار آن نه تنها اهرمی به وجود نمی‌آورد بلکه آن را از بین می‌برد؛ یعنی همان کاری که دولت ترامپ انجام داد. ایران یک سال از خروج ترامپ از برجام به تعهدات خود پایبند بود، اما ترامپ همچنان تحریم‌ها را اضافه می‌کرد.

وقتی رهبران ایران می‌بینند که کشورشان بی دلیل باز هم مجازات می‌شود، انگیزه آن‌ها برای پایبندی به توافق کم می‌شود و تصمیم می‌گیرند تا اعمال فشار کنند. این دقیقا همان کاری است که ایران در یک سال و نیم گذشته انجام داده است. رهبران ایران احتمالا به درستی درک می‌کنند که هدف دولت ترامپ تغییر رژیم است. تغییر رژیم، نابودی نهایی مشوق رفتار‌های خوب است.

هر دو طرف معادله اهرم به یک اندازه مهم اند. دورنمای یک برخورد آسیب زا در پاسخ به یک رفتار بد می‌بایست معتبر باشد. همچنین است در مورد یک رفتار خوب. اگر دولت بایدن به جنگ اقتصادی دولت ترامپ ادامه دهد، رهبران ایران آن را بیشتر در ادامه سیاست قبلی می‌بینند.

اعتبار ایالات متحده، شانسی به تهران برای رسیدن به یک توافق تازه با واشنگتن را می‌دهد. رهبران ایران گفته اند که مایلند در زمان و شرایط مناسب پیرامون موضوعاتی فراتر از برجام گفت‌وگو کنند. با این حال، نظر آن‌ها پیرامون گفت‌وگو درباره موارد برجام به روشنی منفی است. اصلا شگفت آور نیست چرا که آن‌ها نمی‌خواهند از یک سوراخ دو بار گزیده شوند. با این حال، پذیرش منطقی و قابل درک بودن سخنان رهبران ایران برای آمریکایی‌ها سخت است.

روشن است که تحریم‌های دولت ترامپ در چهار سال گذشته کارایی نداشته و هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم در چهار سال آتی جواب می‌دهد. ایالات متحده باید دو واقعیت را به رسمیت بشناسد: اول، برای گرفتن امتیاز باید امتیاز داد، به ویژه دادن اطمینان بیشتر به ایران در مورد برداشتن تحریم ها. دوم، رسیدن به توافق بر سر برخی موضوعات، مانند موشک‌های بالستیک، تنها در صورتی امکان پذیر است که به این موضوع منطقه‌ای نگریسته شود، نه اینکه به ایران محدود شود.

برای رسیدن به مرحله گفت‌وگو‌های گسترده تر، ایالات متحده باید به توافقی که قبلا انجام داده عمل کند نه اینکه بخواهد از یک سیاست شکست خورده حداکثر استفاده را ببرد.