بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: درخواست دوباره سعودیها برای حضور در مذاکرات هستهای ایران، اعلام حمایت آمریکا از شاه اردن در برابر کودتا، معامله تبادل اسیران بین حماس و اسرائیل، سفر هیأت عالیرتبه اردن به سوریه و تعیین سفیر ترکیه در امارات از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
درخواست دوباره سعودیها برای حضور در مذاکرات هستهای ایران
«فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان سعودی روز شنبه در گفتوگو با شبکه آمریکایی «سی ان ان» بار دیگر خواستار مشارکت در مذاکرات هستهای ایران شد و آن را فرصت گفتوگو میان عربستان سعودی و ایران و احتمال توسعه روابط بین آنها تا سطح مشارکت خواند.
بن فرحان در این گفتوگو، از ضرورت مشارکت عربستان در هر گونه مذاکره احتمالی درباره آینده توافق هستهای ایران گفت و در توجیه این سخنان خود مدعی شد: اگر ایران به زرادخانه هستهای دست یابد، عربستان سعودی و دیگر اعضای شورای همکاری بیشتر در معرض خطر هستند و از همین روی، حق ایفای نقش در این رایزنیها را دارند.
وی افزود: این منطقی است که بخشی از رایزنیها و گفتوگوها باشیم. ما از شرکای اروپایی و آمریکایی خود میشنویم که آنها لزوم رسیدگی به نگرانی کشورهای منطقه را درک میکنند و ما باید در این رایزنیها و مذاکرات نقشی داشته باشیم.
وزیر خارجه عربستان سعودی گفت که کشورش با شرکای بین المللی در تماس است تا درباره نقش خود در این موضوع و نحوه برخورد با نگرانیهایش گفتوگو کند.
وزیر امور خارجه عربستان سعودی با یادآوری اینکه ایران قبلاً بارها و بارها علاقه خود را برای آغاز گفتوگو با همسایگان در مورد امنیت منطقه ابراز کرده بود ، پرسید: مساله امنیت منطقهای اگر مساله هستهای نباشد، چیست؟
بن فرحان مجددا در توجیه درخواستش برای ورود به مذاکرات حول برجام گفت: اگر ایران بخواهد با ما گفتوگو کند، این یک چیز خوب است؛ اما ما معتقدیم که این گفتوگو باید در قالب رایزنیها درباره برنامه جامع اقدام مشترک (در مورد برنامه هستهای ایران) انجام شود و این ممکن است بعداً کمک کند تا حد زیادی نگرانیهای ما را کاهش دهد.
بن فرحان به تعبیر خود اظهار امیدواری کرد که در این رایزنیها، ایران به تعهدات کامل خود در توافق هستهای بازگردد و موافقت کند که نگرانیهای عربستان سعودی در مورد قصور موجود در ساختار برنامه جامع اقدام مشترک، مسائل مربوط به ثبات منطقهای، برنامه بالستیک تهران و سایر موارد را برطرف کند.
وزیر خارجه عربستان سعودی در پاسخ به سوالی درباره میزان واقع بینی اینکه ریاض و تهران در چارچوب هرگونه مذاکره درباره برنامه جامع اقدام مشترک دور یک میز بنشینند، گفت: من فکر میکنم این موضوع کاملاً واقع بینانه است.
بن فرحان با تکرار مجدد سخنان بی اساس مقامات کشورش در متهم کردن ایران به ایجاد بی ثباتی در منطقه و رفتار خصمانه گفت: طبیعتا اگر ایران آماده مذاکره باشد، این امر درها را نه فقط برای نزدیکی بلکه برای شراکت خواهد گشود؛ اما هیچ نزدیکی روابط بدون رفع این تهدیدهای جدا خطرناک برای ثبات و امنیت منطقه از لبنان تا سوریه، عراق و یمن ممکن نیست؛ علاوه بر فعالیتهایی که در داخل کشورهای منطقه در مجهز کردن تروریستها به تجهیزات ساخت بمب و چیزهایی از این قبیل انجام میشود.
اعلام حمایت آمریکا از شاه اردن در برابر کودتا
ساعاتی بعد از انتشار برخی گزارشها از وقوع کودتای نافرجام در اردن و بازداشت گسترده اعضای خاندان سلطنتی در این کشور، دولت آمریکا نیز به این تحولات واکنش نشان داد.
به نوشته رسانههای آمریکایی، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بامداد یکشنبه در ایمیلی درباره تحولات در اردن، گفت: «ما گزارشها را به دقت دنبال میکنیم و با مقامهای اردنی در تماس هستیم.»
پرایس، «عبدالله دوم» شاه اردن را شریک مهمی برای ایالات متحده توصیف کرده و افزود: «او از حمایت کامل ما برخوردار است.»
منابع خبری شامگاه شنبه از موج دستگیریها در بین مقامهای ارشد اردن و خاندان سلطنتی از جمله برادر پادشاه این کشور به اتهام کودتا خبر دادند.
این گزارشها از دستگیری برادر پادشاه اردن و برخی از مقامهای عالیرتبه این کشور به اتهام تلاش در براندازی «عبدالله دوم» پادشاه این کشور حکایت داشتند.
روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» نیز نوشت که این اقدام به دنبال کشف آنچه مقامهای کاخ توطئه ای پیچیده و گسترده توصیف کردند، صورت گرفت. یک مقام اردنی نیز با تایید این حادثه گفت که دستگیری ها مرتبط به «تهدید علیه ثبات کشور» بوده است.
یک مقام اطلاعاتی اردن بدون اشاره به جزئیات بیشتر، طرح کودتا را توطئه داخلی و خارجی خواند. به گفته وی، در میان دیگر افراد دستگیر شده، یک شهروند سعودی نیز مشاهده میشود.
منبعی نزدیک به خاندان حاکم در اردن خبر بازداشت یا اقامت اجباری ولیعهد سابق را تکذیب کرد. این منبع در واکنش به خبر روزنامه واشنگتن پست و رسانههای صهیونیستی به خبرگزاری «عمون» اردن گفت که «شاهزاده حمزه بن حسین»، ولیعهد سابق و برادر ناتنی عبدالله دوم، بازداشت نشده و در حصر خانگی است.
معامله تبادل اسیران بین حماس و اسرائیل
روزنامه عبریزبان از جزئیات جدید معامله تبادل اسیران بین جنبش مقاومت اسلامی (حماس) و رژیم صهیونیستی و سرنوشت آن پس از تشکیل دولت این رژیم پرده برداشت.
روزنامه عبری زبان «معاریو» فاش کرد، حل و فصل واقعی بین رژیم صهیونیستی و جنبش حماس بدون آزادی بازداشتیان اسرائیلی و بازگرداندن آنها به اراضی اشغالی صورت نمیگیرد.
این روزنامه همچنین نوشت، مذاکرات غیرمستقیم بین دو طرف در پشت درهای بسته تا هفتههای اخیر ادامه داشت.
روزنامه معاریو فاش کرد، رژیم صهیونیستی بر خلاف گذشته، تمایل غزهایها به پیشبرد این معامله را درک کرده و اختلاف بین دو طرف همچنان زیاد است اما به مرور زمان کاهش مییابد.
روزنامه مذکور نوشت، سیستم امنیتی رژیم صهیونیستی بر این باور است که تمرکز بر مسائل انسانی به تنهایی منجر به حل و فصل و دستیابی به راه حل نمیشود و "اسرائیل" باید بهایی پرداخت کند؛ اما در عین حال معتقد است که معامله آتی هرگز مشابه معامله گلعاد شلیت نخواهد شد.
روزنامه عبریزبان معاریو در ادامه فاش کرد: در صورت تشکیل دولت جدید اسرائیل، سخت است که ما باور کنیم تصمیمگیرندگان اسرائیلی با پیشبرد مذاکرات موافقت کنند و خود را در معرض چنین بهای سیاسی قرار دهند، به ویژه اگر درباره دور جدید انتخابات سخن بگوییم.
سفر هیأت عالیرتبه اردن به سوریه
«نائل الکباریتی» رئیس اتاق بازرگانی اردن روز شنبه گفت که در راستای ارتباط و تماس بین بخش خصوصی اردن و سوریه به دمشق سفر کرده است.
او گفت که قرار است با وزیر اقتصاد سوریه، دیدار و روابط اقتصادی دو کشور را بررسی کند.
الکباریتی فوریه گذشته نیز با «طلال البرازی» وزیر تجارت داخلی و حمایت از مصرفکنندگان سوریه دیدار کرد و توسعه روابط دوجانبه و مبادلات تجاری بین دو کشور را مورد بررسی قرار داد.
به نوشته روزنامه «رأی الیوم»، در نشست قبلی اتاق بازرگانی اردن و اتحادیه اتاقهای بازرگانی سوریه تأکید شد که محدودیتهای اداری و مقررات اعمال شده برای تبادل کالاها و عوارض گمرکی مربوط به حمل و نقل کالاها مهمترین موانع بر سر مبادلات تجاری بین اردن و سوریه است.
در این نشست، همچنین بر مستثنی کردن کالاهای مورد نیاز بازارهای دو کشور از قید و بندهای مذکور و اجرای معاملات در داخل منطقه آزاد تجاری واقع در خاک سوریه تأکید شد.
تعیین سفیر ترکیه در امارات
روزنامه رسمی ترکیه روز شنبه حکم امضا شده توسط رئیسجمهوری این کشور را منتشر کرد که مربوط به تعیین سفیر جدید در امارات در کنار سیزده سفیر جدیدی بود که در کشورهای اروپایی، آسیایی و آفریقایی تعیین شدهاند.
به گزارش سایت خلیج آنلاین، طبق گزارش این روزنامه، حکم تعیین ۱۳ سفیر و بازگرداندن ۱۰ سفیر دیگر به آنکارا از این حیث با اهمیت است که سفیران ترکیه در امارات و عراق تغییر کردند و دو سفیر دیگر به جای آنها تعیین شدند.
به نظر میرسد این گام همسو با سیاستهای خارجه جدید ترکیه است که متناسب با نزدیک سازی دیدگاهها و حل مشکلات به خصوص با روی کار آمدن جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا از بیش از دو ماه پیش است. این تغییرات شامل تعیین توگای تونجر سفیر جدید ترکیه در امارات به جای جان دیزدار، سفیر سابق است که از سالها پیش مسئول پرونده سوریه در وزارت خارجه ترکیه بود. اکنون دیزدار به آنکارا بازگشته است.
علیرضا گونَی نیز به جای فاتح ییلدیز، سفیر جدید ترکیه در عراق تعیین و از ییلدیز خواسته شده به آنکارا بازگردد.
این انتصابهای جدید در راستای تکمیل انتصابهای قبلی است که بیش از یک ماه پیش انجام گرفت، به طوریکه اردوغان سفیرانی جدید در آمریکا، ژاپن، ایرلند و صربستان تعیین کرده است.
همچنان روابط ترکیه و امارات در سایه جنگ رسانهای مستمر بین دو کشور شاهد فراز و نشیب است و آنکارا شرط کرده ابوظبی دست از مداخله در امور داخلیاش و حمایت از نیروهای مخالف ترکیه در سوریه، لیبی، یونان و غیره بردارد.
در پی آشتی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، رجب طیب اردوغان گفت، کشورش آماده احیای روابط با تمام کشورهای شورای همکاری است و این روابط را استراتژیک میداند.
انور قرقاش، مقام اماراتی نیز قبلا گفته بود، ترکیه شریک اول تجاری کشورش است و ابوظبی هیچ خصومتی با آنکارا ندارد.