بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: موافقت اسرائیل با آتش بس در غزه، سفر وزیر خارجه آمریکا به فلسطین اشغالی برای تقویت آتشبس، شمارش معکوس برای احیای برجام، تحریم فرماندهان انصارالله یمن توسط آمریکا و استقبال دبیر کل سازمان ملل از اتش بس غزه، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
موافقت اسرائیل با آتش بس ذر غزه
منابع خبری از موافقت شورای امنیت داخلی رژیم صهیونیستی (با حضور نتانیاهو) با آتشبس در غزه خبر میدهند. این رژیم تصمیم خود را به اطلاع دولت مصر رسانده است.
شبکه ۱۲ رژیم صهیونیستی نیز مدعی شده است که طبق توافق مقامات این رژیم با هیأت مصری، آتشبس از ساعت دو بامداد روز جمعه آغاز میشود. مقامات صهیونیستی به وبسایت «واللا» نیز گفتهاند که مذاکرات از طریق دو کانال یکی با هیأت مصری و دیگری با «تور وینسلند» نماینده سازمان ملل در امور صلح در غرب آسیا پیش میرود.
وبگاه رادیو اسرائیل نیز نوشت که آتشبس یکجانبه از فردا (جمعه) آغاز میشود، اما با این حال رژیم صهیونیستی به هدف قرار دادن رهبران و فرماندهان حماس و در رأس آنها «محمد الضیف» فرمانده گروه «کتائب عزالدین قسام» ادامه خواهد داد.
طبق گفته این وبسایت خبری، ارتش صهیونیستی همچنین به هر گونه شلیک موشک یا پرواز بالنهای آتشزا واکنش نشان خواهد داد.
همزمان روزنامه وال استریات ژورنال نیز به نقل از مقامات آمریکایی نوشت که مسئولان مصری در مذاکره با رهبران حماس پیشروی داشتهاند و پیشنهادهایی به «اسماعیل هنیه» دادهاند که به توقف درگیریها کمک میکند. طبق ادعای این روزنامه، خطوط اصلی و مفاد آتشبس مشخص شده و مذاکرهکنندگان در حال بحث روی زمان آغاز اجرای آن هستند و به احتمال قوی آتشبس از امروز جمعه اجرایی شود.
در همین حال، رژیم صهیونیستی از بیم شلیک گسترده موشک از سمت غزه به سوی تل آویو، پیش از آغاز آتشبس، تمامی پروازهای فرودگاه «بن گوریون» را لغو و آنها را به فرودگاه «رامون» در جنوب سرزمین اشغالی منتقل کرده است.
شبکه ۱۳ رژیم صهیونیستی نیز ساعاتی پیش گفت که ارتش این رژیم قرار است امشب به شدت مناطق مختلف غزه را آماج حملات هوایی و توپخانهای قرار دهد تا پس از آن آتشبس اعلام شود. صهیونیستها تصمیم دارند تا پیش از اعلام توقف درگیریها، تا میتوانند زیر ساختهای غزه و مواضع مقاومت را بمباران کنند.
با این حال «مشیر المصری» یکی از مقامات ارشد جنبش مقاومت اسلامی فلسطین(حماس) به شبکه المیادین گفته است که هرگونه آتشبس رژیم صهیونیستی اعلام شکست و فرار از میدان در برابر حماسه پیروزی است که مقاومت خلق کرده است.
«محمد الهندی» عضو دفتر سیاسی جنبش جهاد اسلامی فلسطین و مسئول دایره سیاسی این جنبش نیز گفته است که سلاح مقاومت در غزه سلاح همه ملت فلسطین است و اگر آتشبس برقرار شود، این تازه آغاز راه است و همه ساکنان اسرائیل در پناهگاهها هستند و اعلام آتشبس شامل توقف حملات اسرائیل علیه قدس و محله الشیخ جراح خواهد شد.
سخن از برقراری آتشبس در شرایطی گفته میشود که یورش گسترده رژیم صهیونیستی به غزه امروز یازده روزه شد و وزارت بهداشت نوار غزه، شمار شهدای این منطقه از ابتدای آغاز حملات رژیم صهیونیستی تاکنون را ۲۲۷ تن از جمله ۶۴ کودک و ۳۸ زن و شمار زخمیها را ۱۶۳۰ تن اعلام کرده است.
سفر وزیر خارجه آمریکا به فلسطین اشغالی برای تقویت آتشبس
بعد از اعلام آتشبس یکجانبه از سوی رژیم صهیونیستی با گروههای مقاومت فلسطینی در نوار غزه، «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا قصد دارد برای اولین بار به منطقه غرب آسیا سفر کند.
به نوشته وبگاه «تایمز اسرائیل»، بلینکن طی چند روز آینده برای اولین بار از زمان تصدی سمت وزارت خارجه آمریکا، به فلسطین اشغالی، کرانه باختری، مصر و اردن میرود.
گفته میشود هدف از این سفر منطقهای بلینکن، تقویت آتشبس بین رژیم صهیونیستی و گروههای مقاومت فلسطینی و همچنین صحبت درباره کمکهای حقوقی بشری به نوار غزه و بازسازی این منطقه است.
پیش از این، «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا به رژیم صهیونیستی وعده داده بود هزینه جایگزین کردن تمام موشکهای سامانه پدافندی «گنبد آهنین» که برای رهگیری موشکها و راکتهای گروههای مقاومت شلیک شده بود را تامین کند.
شمارش معکوس برای احیای برجام
برداشت قریب به اتفاق قدرتهای جهانی از ماحصل مذاکرات وین حاکی است که گفتوگوها برای احیای برجام پیشرفت قابل توجهی داشته و دورنمای فعال شدن توافق و رفع تحریمها پدیدار شده است.
نخستین نشانه موفقیت دو ماه مذاکرات فشرده و مستمر دیپلماتهای ارشد گروه ۱+۴ و مهمترین نکتهای را که میتوان از خلال تحولات روز گذشته که چهارمین دور نشست کمیسیون مشترک برجام برگزار شد، استخراج کرد، رفتار انریکه مورا معاون دبیر کل سرویس خارجی اتحادیه اروپا بود که برای نخستین بار پس از پایان نشست کمیسیون مقابل دوربین رسانهها حاضر شد و از پیشرفت رایزنیها خبر داد و اعلام کرد که توافق برای احیای برجام در حال شکل گرفتن است.
او تا به حال از انجام گفتوگوهای مطبوعاتی درباره برجام طفره میرفت و آخرین باری که دفتر ایرنا در لندن (۲۷ فروردین) تقاضای مصاحبه کرده بود، اعلام شد =نامبرده تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد و به نتیجهای نرسیده، گفت و گو نمیکند.
بنابراین نفس انجام این گفت و گو از سوی یک مقام هماهنگ کننده برجام، بیانگر تحولی مهم است که در مذاکرات رخ داده و باید از این منظر مورد توجه قرار گیرد. مورا ابتدا در پایان نشست دیروز توئیتی را منتشر کرد و نوشت: اکنون درک مشترکی درباره ضروریات بازگشت آمریکا به برجام، رفع تحریمهای مرتبط و ازسرگیری تعهدات هستهای از سوی ایران حاصل شده است. او سپس به خبرنگارانی که مقابل گراند هتل وین، محلی که طی دو ماه گذشته میزبان مذاکرات برجام بوده گفت که روح سازش بین اعضا حاکم شده و هیاتها برای احیای برجام به شدت متعهد هستند.
مورا افزود: معتقدم در مسیر درستی حرکت میکنیم و توافق خواهیم کرد. این مقام اروپایی سپس تصریح کرد: اطمینان دارم، زمان زیادی تا رسیدن به توافق نهایی (برای احیای برجام) نمانده است.
هم زمان قرائتهای مشابهی از سوی روسای سایر هیاتها شنیده شد که از تحولی مهم و عمده در وین حکایت داشت. رییس هیات روسیه در مذاکرات برجام با بیان اینکه دستیابی به توافق نهایی برای احیای برجام در دسترس است ابراز امیدواری کرد که دور آتی، آخرین دور مذاکرات باشد. وی در توئیتی عنوان کرد: اعضای برجام تمایل داشتند که مذاکرات تا ۳۱ اردیبهشت(پیش از پایان دوره سه ماه توافق همکاری ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی) به پایان برسد. این مقام روس با بیان اینکه «۳۱ اردیبهشت، ضرب الاجل تعیین نشده نبود» افزود؛ این تاریخ هدفگذاری شده بود تا به ما کمک کند که عنصر زمان را فراموش نکنیم. اولیانوف خاطرنشان کرد که مذاکرات تا دستیابی به موفقیت ادامه دارد.
رییس هیات چین هم در رویکردی مشابه، افزایش تلاشها برای احیای برجام و رفع تحریمها علیه ایران را خواستار شد. وانگ کوان سفیر و نماینده دائم چین نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین تصریح کرد که طرفها باید حسن نیت خود را به گامهای عملی برای احیای توافق هستهای ایران تبدیل و تلاشهای خود را دو برابر کنند. این در حالی است که به گفته وی، چین قاطعانه از حق و تمایل مشروع خود نسبت به رفع تحریم ها علیه ایران دفاع میکند.
اما آنچه نشست دیروز را نسبت به سایر جلسات برجسته و متفاوت کرد، اظهاراتی بود که درباره ساختار توافق احیای برجام مطرح شد. دیپلماتهای عالیرتبه سه کشور اروپایی عضو برجام، دیروز با یادآوری اینکه پیشرفت ملموسی در مذاکرات وین شده توضیح داد که چارچوب توافق درباره رفع تحریمها علیه ایران مشخص شده است. آنها یادآور شدند که تمام هیاتها در این مدت در فضایی سازنده فعالیت کرده و در پیشرفت حاصله سهیم هستند.
سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه کشورمان و رییس هیات ایرانی در مذاکرات برجام هم در این باره گفت: الان میتوانیم بگوییم که به چارچوب یک توافق رسیدهایم. به ساختار توافق دست پیدا کردهایم و متن اصلی توافق و ضمیمههایی که خواهد داشت مشخص شده است. البته مذاکرات در مورد متن به پایان نرسیده و در مورد بسیاری از بندهای توافق، هنوز در حال مذاکره هستیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: برخی از موضوع های کلیدی کماکان مورد اختلاف است و در مورد آن توافق نشده است. به همین دلیل هیاتها تصمیم گرفتند که چند روزی تنفس بدهند و برای انجام مشورتهای لازم به پایتختها مراجعه کنند.
عراقچی توضیح داد: در مجموع میتوانم بگویم که پیشرفتهای خوبی داشتیم و امیدوارم در هفته آینده که مجددا گفت و گوها آغاز میشود، هیاتها که می آیند تصمیمات خود را برای رسیدن به یک توافق گرفته باشند.
به گفته رییس هیات روسیه، دور پنجم مذاکرات برجام ـ که به تعبیر او شاید آخرین دور باشد ـ سه شنبه آینده از سر گرفته میشود.
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی، رییس جمهوری ایران امروز در سخنانی اعلام کرد، گام اصلی و بزرگ (در مذاکرات وین) برداشته و توافق اصلی انجام شده است. وی با اشاره به اینکه در برخی موارد رایزنی ها همچنان ادامه دارد تا «به توافق نهایی برسیم» تصریح کرد، دولت کار را انجام داده است و «توانستیم کمر کرونا و تحریم را بشکنیم.»
از این سخنان و برآیند اظهار نظرهای صورت گرفته، میتوان این گونه برداشت کرد که شمارش معکوس یا به تعبیر وزیر امور خارجه کورئوگرافی (توالی ترتیبات اجرایی) احیای برجام آغاز شده است. به گفته عراقچی، اکنون زمان آن رسیده که ایالات متحده به برجام بازگردد و تحریمها را لغو کند.
تحریم فرماندهان انصارالله یمن توسط آمریکا
«تیموثی لندرکینگ»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور یمن پنجشنبه از قصد کشورش برای اعمال تحریمهای جدید علیه دو نفر از فرماندهان ارشد جنبش انصارالله خبر داد.
لندرکینگ گفته دولت آمریکا این تحریمها را علیه دو نفر از فرماندهان انصارالله که رهبری عملیات این جنبش در حمله به استان مأرب را به عهده داشتهاند اعمال میکند.
مقام آمریکایی از اشاره به جزئیات بیشتر درباره اینکه چه نوع جریمههایی علیه «محمد عبد الکریم الغرامی»، رئیس ستاد مشترک نیروهای انصارالله و «یوسف المدنی»، از فرماندهان انصارالله اعمال خواهد شد، خودداری کرده است.
لندرکینگ گفت: «اینکه حوثیها به جنگ در مأرب ادامه میدهند ما را آشفته میکند. بر خلاف پیشبینیها، حملات انصارالله حتی در طول ماه رمضان نیز کاهش نیافته است.
این مقام آمریکایی مدعی شد: «این عملیاتها کاهش نمییابند و در آینده قابل پیشبینی هم کاهش نخواهند یافت. حوثیها در مأرب پیروز نمیشوند و در عوض دارند فشار زیادی به اوضاع انسانی که الان هم شکننده است وارد میکنند.»
ادعاهای مقام آمریکایی در حالی مطرح شده که حمایتهای آمریکا از ائتلاف متجاوز سعودی به یمن، یکی از عوامل طولانی شدن جنگ در این کشور فقیر عربی بوده است.
همچنین از فروردینماه سال ۱۳۹۴ ائتلافی به رهبری عربستان سعودی، کشور فقیر یمن را برای بازگرداندن قدرت به «عبد ربه منصور هادی»، رئیسجمهور مستعفی یمن هدف حملات سنگین هوایی، زمینی و دریایی قرار داده است.
این حملات به نابودی زیرساختهای یمن و گسترش فقر، بیکاری و گسترش بیماریهای واگیردار در این کشور فقیر عربی منجر شده است. از زمان آغاز این حملات دهها هزار غیرنظامی یمنی شهید و زخمی شدهاند.
کارشناسان سازمان ملل، یمن را صحنه بزرگترین بحران بشری در جهان توصیف میکنند. بیش از ۷۵ درصد جمعیت یمن در حال حاضر نیازمند نوعی کمکرسانی و حمایت بشردوستانه هستند. از این میان، میلیونها نفر نمیدانند وعده غذایی بعدیشان از کجا تأمین خواهد شد.
استقبال دبیر کل سازمان ملل از اتش بس غزه
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد از اجرای آتش بس بین فلسطینی ها و صهیونیست ها استقبال کرد و خواستار پایبندی دو طرف به آتش بس شد.
تارنمای سازمان ملل متحد گزارش داد: گوترش در بیانیه ای گفت، از آتش بس در غزه و اسرائیل بعد از ۱۱ روز درگیری های مرگبار استقبال می کنم. وی به همه قربانیان خشونت و بازماندگان قربانیان تسلیت گفت.
دبیر کل همچنین گفت از تلاش های قطر و مصر در همکاری نزدیک با سازمان ملل برای کمک به بازگرداندن آرامش قدردانی می کند.
گوترش افزود: لازم است جامعه بین المللی در سطحی گسترده تر با سازمان ملل متحد برای تهیه بسته حمایتی قوی و منسجم به منظور بازسازی سریع و پایدار در جهت حمایت از مردم فلسطین و کمک به تقویت نهادهای آنها همکاری کنند.
وی تاکید کرد که رهبران فلسطینی و صهیونیستی به غیر از حفظ صلح و آرامش وظیفه دارند مذاکراتی جدی برای رفع علت اصلی درگیری ها داشته باشند.
گوترش غزه را جزو لاینفک کشور مستقل فلسطینی در آینده توصیف کرد که گفت، نباید از هیچ تلاشی برای آتشی واقعی که به اختلافات پایان می دهد، دریغ شود.
دبیر کل سازمان ملل همچنین بر «تعهد عمیق» سازمان متبوعش برای همکاری با دو طرف درگیری و شرکای منطقه ای و بین المللی از جمله از طریق کمیته صلح چهارجانبه خاورمیانه برای بازگشت به مسیر مذاکرات معنادار برای پایان دادن به اشغالگری و به رسمیت شناختن راه حل تشکیل دو کشور بر اساس مرزهای ۱۹۶۷، قطعنامه های سازمان ملل و توافقات بین المللی و دوجانبه تاکید کرد.
وی درباره گام بعدی گفت تثبیت آتش بس اولویت فوری این سازمان را تشکیل می دهد.
تارنمای سازمان ملل نوشت: بر اساس آخرین گزارش های خبری، از زمان آغاز خشونت در روز دوشنبه، دست کم ۲۳۲ فلسطینی از جمله بیش از ۶۰ کودک کشته شده اند.