آیا میشود واکسن کرونا وارد کرد و قصور و کوتاهی مانع از این کار شده است؟ به کارگیری بخش خصوصی برای انجام این مهم چیست؟
به گزارش «تابناک»، در بحبوحه تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری در کشورمان و در شرایطی که تاکنون دو مناظره تلویزیونی برگزار شده، ابعاد جدیدی از بحران کرونا خودنمایی میکند تا جایی که یکی از کاندیداها وعده واکسیناسیون تمام ایرانیان در سه ماه را میدهد و دیگری مدعی میشود، امکان واردات ۱۸ میلیون دوز واکسن وجود داشته، اما در نتیجه کوتاهی مسئولان به سرانجام نرسیده و در نتیجه آن مرگ و میر کرونا در کشورمان به وضع غیرقابل قبولی رسیده است.
اظهار نظرهایی که با واکنش مقامات وزارت بهداشت کشورمان مواجه شد که مدعی هستند از هیچ تلاشی برای واردات واکسن فروگذار نکرده و با دست یاری دراز کردن به سوی بخش خصوصی هم راه به جایی نبرده اند؛ واکنشی که وزیر بهداشت نسخه تندی از آن را به نمایش گذاشت و گفت: «از نامزدهای انتخابات میخواهم در بحثهای سیاستزده انتخابات به موضوع سلامت و کرونا ورود نکنید. کسانی که تفاوت ویروس کرونا را با بقیه ویروسها نمیدانند، دل مدافعان سلامت را که ۱۶ ماه جانفشانی کردند نشکنند.»
نمکی که از وعده یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری مبنی بر واکسیناسیون سه ماهه ایرانیان عصبانی به نظر میرسید، با تاکید بر این نکته که «با امکاناتی که داشتیم، بی نقصترین و موفقترین کارنامه را در مقابله با کرونا داشتیم»، افزود: «همه اختیارات را سه روز به شما تفویض میکنیم؛ اگر توانستید کرونا را مدیریت کنید به شما رأی میدهیم و اعلام میکنیم شما نه سه ماهه بلکه سی روزه میتوانید مشکل کرونا را حل کنید.»
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی البته اشارهای به وعدههای محقق نشده خود و همکارانش در خصوص واکسیناسیون کرونا نکرد و حتی به ادعای مطرح درباره امکان واردات ۱۸ میلیون دوز واکسن در سال گذشته هم نپرداخت؛ هرچند پیشتر بارها تاکید کرده بودند که سیاست گذاری کشورمان در موضوع واکسن کرونا، بر چند اصل استوار شده که یکی از آنها، شرکت نکردن در کارآزمایی بالینی هیچ واکسن خارجی مگر به شرط انتقال دانش تولید آن به کشورمان است.
بر اساس این اصل، ناگفته پیداست که مسیر طی شده در برخی کشورها برای واکسیناسیون شهروندان در مقابل بیماری کووید ۱۹، مسیری نبود که برای کشورمان قابل پیمودن باشد. نکتهای کلیدی که البته قابل نقد به نظر میرسد، همان گونه که برخی دیگر از تصمیمات کرونایی اتخاذ شده در کشورمان قابل نقد هستند؛ مثل ممنوع نکردن سفر در ایام نوروز ۱۴۰۰ یا نظارت ضعیف در روند واکسیناسیون که موجب شد در بسیاری از شهرهای کشورمان شاهد واکسن خواری برخی افراد مسئول باشیم.
به این موارد، ایرادات پرشمار دیگری را میتوان افزود که اگر نبودند، چه بسا شاهد وقوع چهار پیک مرگبار کرونا نمیبودیم و ضرورتی نداشت که نسبت به شروع پیک پنجم در روزهای پیش رو هشدار بدهیم. ایراداتی که حتی انتخابات ریاست جمهوری هم موجب نشده در کانون توجه قرار گرفته، مورد انتقاد جدی قرار گیرند و در نهایت راه حلها و برنامههایی منسجم برای رفعشان ارائه شود و به جایش، مسائلی غیرواقعی مانند استفاده نکردن از ظرفیت بخش خصوصی برای واردات واکسن مطرح شوند.
اظهاراتی شعارزده که کنکاش در فعل و انفعالات صورت گرفته در مسیر مقابله با کرونا، غیرواقعی بودنشان را نشان میدهد، به ویژه اگر بدانیم تاکنون چندین فراخوان جذب شرکتهای بخش خصوصی برای واردات واکسن کرونا منتشر شده و بر اساس اظهارات مسئولان وزارت بهداشت، پیرو مراجعه انبوهی از این شرکت ها، تاکنون ۴۰ مجوز واردات واکسن برای این شرکتها صادر شده که هیچ یک به نتیجه نرسیده است.
این را معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و داروی کشورمان میگوید که متولی صدور همه مجوزها در مقوله واکسن است و به تاکید وی، «حدود ۴۰ معرفینامه به شرکتهای مختلف خصوصی داده ایم و هیچ یک تاکنون نتوانستند واکسن وارد کنند. بهتر است دوستان [منظور یکی دو تن از کاندیداهای ریاست جمهوری هستند] با اطلاعات دقیق صحبت کنند و با بیان حرف خام مثل اینکه گفتند شرکتهای خصوصی میخواهند واکسن بیاورند، ولی سازمان غذا و دارو نگذاشته، ذهن مردم را مکدر نکنند.»
شانه ساز میافزاید: «تامین واکسن کرونا کار دولتهاست. بخش خصوصی در هیچ کشوری وارد نشده است؛ البته اگر بتوانند بیاورند استقبال میکنیم. سفرای ما هم در کشورهایی که کار تولید واکسن در آن ممالک انجام میشود به ما تذکر دادند که صدور معرفینامهها دارد تامین و تداوم و قیمت را افزایش میدهد، چون خیلی از شرکتها میرفتند و برای موفق شدن در واردات واکسن قیمتهای خیلی بالاتر نسبت به آنچه در دنیا بود مطرح میکردند و این امر داشت ارزبری واکسن را به شکل منفی تحتالشعاع قرار میداد.»
آسیبی که احتمالا برای افراد آگاه قابل پیش بینی بوده و چه بسا بر اساس این پیش بینی است که میبینیم دیگر کاندیداها از وعده دادن در این خصوص صرف نظر کرده اند؛ وضعیتی که بهترین راه برای رهایی از آن تولید واکسن در کشورمان است که اگرچه همراه با تاخیرهایی بوده، با قوت در حال پیشروی است. تولیدی که نشان از «ما میتوانیم» دارد و احتمالا با به ثمر رسیدنش، مقدمات واکسیناسیون جمع کثیری از هموطنان مان فراهم خواهد شد و نویدبخش بازگشاییهای وسیع و رونق اقتصاد خواهد بود.