کیوسک بین الملل تابناک: اعلام پیمان دفاعی آمریکا، انگلیس و استرالیا برای مقابله با قدرت چین، نشست دوجانبه سران ایران و پاکستان در حاشیه اجلاس شانگهای، واکنش روسیه و سازمان ملل به تحرکات دو کره، اذعان گوترش به ناتوانی سازمان ملل در حل مسأله افغانستان و هشدار چین علیه معاهده نظامی آمریکا، انگلیس و استرالیا از مهم ترین خبرها و رویدادهای بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
اعلام پیمان دفاعی آمریکا، انگلیس و استرالیا برای مقابله با قدرت چین
انگلیس، آمریکا و استرالیا در تلاش برای مقابله با قدرت فزاینده چین از امضای یک عهدنامه ویژه برای به اشتراک گذاشتن فناوری‌های پیشرفته دفاعی خبر داده‌اند. این اقدام با محکومیت چین روبرو شد.
به گزارش شبکه خبری بی.بی.سی، این شراکت به استرالیا امکان می‌دهد برای اولین بار زیر دریایی‌هایی با نیروی محرکه هسته‌ای بسازد.
در واکنش به پیمان آکوس (AUKUS) لیو پنگیو، سخنگوی سفارت چین در واشنگتن تاکید کرد که کشورش با تشکیل هر بلوک انحصاری که ممکن است به منافع طرف سوم آسیب برساند، مخالف است. سفارت چین در واشنگتن گفته است که کشورها باید "ذهنیت جنگ سرد و تعصبات عقیدتی را کنار بگذارند."
سخنگوی سفارت چین تاکید کرد: این کشورها نباید بلوکهای انحصاری برای هدف قرار دادن یا آسیب رساندن به منافع طرف‌های سوم تشکیل دهند. آنها همچنین باید ذهنیت جنگ سرد و تعصبات ایدئولوژیک خودشان را کنار بگذارند. کشورها باید کارهای بیشتری انجام دهند که برای همبستگی و همکاری بین کشورها مفید است، از جمله برای ثبات منطقه‌ای.
این پیمان به نام "آکوس" همچنین شامل همکاری در زمینه هوش مصنوعی، فناوری کوانتومی و سایبری خواهد بود. این سه کشور نگران رشد قدرت و حضور نظامی چین در منطقه اقیانوس هند و آرام هستند.
در نتیجه این توافق، استرالیا معامله‌ای برای ساختن زیر دریایی‌هایی را که فرانسه طراحی کرده است، کنار می‌گذارد. فرانسه در سال ۲۰۱۶ برنده یک قرارداد ۵۰ میلیارد دلاری (دلار استرالیا) برای ساخت ۱۲ زیردریایی برای نیروی دریایی استرالیا شده بود که بزرگترین قرارداد دفاعی استرالیا بود.
با این حال این پروژه با تاخیر مواجه بود، عمدتا به این دلیل که کانبرا شرط گذاشته بود بسیاری از قطعات از منابع استرالیایی تامین شود.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا، بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس و اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا روز چهارشنبه در بیانیه مشترکی از شراکت امنیتی تازه میان خود خبر دادند.
در بیانیه آنها آمده است: "در اولین ابتکار تحت آکوس... ما به این هدف مشترک متعهدیم که از خواست استرالیا برای تجهیز نیروی دریایی‌اش به زیر دریایی‌هایی با نیروی محرکه هسته‌ای حمایت کنیم."
این بیانیه می‌افزاید: "این توانایی مشوق ثبات در منطقه هند-آرام خواهد بود و در حمایت از ارزش‌ها و منافع مشترک ما به کار گرفته خواهد شد."
استرالیا در قلب منطقه هند-آرام قرار دارد.
رهبران سه کشور گفتند که هدف آنها راه‌اندازی این توانایی برای استرالیا "در اولین زمان ممکن است" و افزودند: "استرالیا همچنان به برآورده کردن تمامی تعهداتش به عنوان یک کشور غیراتمی پایبند است." آنها گفتند که این پیمان دفاعی همچنین بر توانایی‌های سایبری، هوش مصنوعی و "سایر قابلیت‌های زیردریایی" متمرکز است.
بوریس جانسون گفت که سه کشور متحدان طبیعی یکدیگرند و این ائتلاف "بیش از هر زمان ما را به هم نزدیک خواهد کرد." او گفت: "این شراکت بیش از پیش برای دفاع از منافع ما و ... حفاظت از مردم ما حیاتی خواهد بود."
ناو هواپیمابر اچ ام اس کویین الیزابت در هفته‌های اخیر در منطقه هند-آرام مستقر شده که در کنار پرسنل و تجهیزات نظامی آمریکاست.
بیانیه مشترک سه کشور می‌گوید که منطقه هند-آرام می‌تواند محل درگیری‌های بالقوه از جمله درگیری بر سر دعواهای حل نشده سرزمینی، تهدیدهای تروریستی و مشکل جرایم سازمان‌یافته باشد. آنها تاکید کردند: "این منطقه در خط مقدم چالش‌های تازه امنیتی، از جمله فضای سایبری، قرار دارد."
نشست دوجانبه سران ایران و پاکستان در حاشیه اجلاس شانگهای
روابط عمومی دفتر نخست وزیری پاکستان لحظاتی پیش اعلام کرد که «عمران خان» با آیت الله دکتر «سید ابراهیم رئیسی» در شهر دوشنبه دیدار کرد.
این اولین دیدار سران دو کشور همسایه ایران و پاکستان پس از پیروزی آیت الله سید ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری و آغاز کار دولت سیزدهم به شمار می‌رود.
دفتر نخست وزیری پاکستان متعاقبا بیانیه رسمی درخصوص این دیدار و مشروح گفت وگوهای سران ایران و پاکستان را منتشر خواهد کرد.
در همین حال رسانه های رسمی پاکستان گزارش دادند که طرفین روابط دوجانبه و آخرین تحولات منطقه از جمله وضعیت افغانستان را مورد بررسی قرار دادند.
سیزدهم تیرماه امسال نخست وزیر پاکستان طی گفت وگوی تلفنی با آیت الله رئیسی، با تبریک پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری ایران، این پیروزی را تجلی اعتماد ملت کشورمان دانست و از رئیس جمهوری ایران برای سفر به پاکستان دعوت کرد.
سخنگوی دولت پاکستان پیش از عزیمت هیات نخست وزیر این کشور به تاجیکستان گفته بود که سران جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در حاشیه اجلاس شانگهای دیدار و درخصوص تقویت همکاری‌های دوجانبه به ویژه تحولات افغانستان گفت وگو خواهند کرد.
واکنش روسیه و سازمان ملل به تحرکات دو کره
سازمان ملل و روسیه در پیام‌های جداگانه‌ای خواستار خویشتنداری طرف‌های مرتبط در شبه جزیره کره و تعامل دیپلماتیک آنها شدند.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، وزارت خارجه روسیه امروز (چهارشنبه) از طرفین مرتبط در شبه جزیره کره خواست گفت‌وگو کنند و تاکید کرد که خودداری از تنش‌آفرینی اهمیت دارد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه خواستار خویشتنداری دو کره شد و از کشورهای مربوطه خواست تا نقشه راه روسیه – چین برای سازش کره را در پیش بگیرند.
در بیانیه زاخارووا آمده است: ما از نزدیک اوضاع را در شبه جزیره کره دنبال می‌کنیم. هیچ راه حل معقولی به جای راه حل سیاسی-دیپلماتیک برای حل مشکلات منطقه وجود ندارد. در همین راستا، ما از همه شرکا می‌خواهیم که خویشتنداری نشان داده و عملاً آمادگی خود را برای از سرگیری گفت‌وگو مطابق با توافق‌هایی که قبلاً به دست آمده و تعهدات تقبل شده، مجدداً تأیید کنند.
همچنین استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل امروز در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت، این نهاد از گزارش‌هایی مبنی بر اینکه کره شمالی و کره جنوبی اقدام به شلیک موشک‌های بالستیک کرده‌اند، نگران شده است و خواستار تعامل دیپلماتیک می‌شود.
سخنگوی سازمان ملل گفت: تعامل دیپلماتیک تنها راه برای صلح بادوام و خلع سلاح هسته‌ای کامل و قابل راستی آزمایی در شبه جزیره کره است.
امروز کره شمالی دو پرتاب موشکی انجام داد. نهادهای امنیتی کره جنوبی و ژاپن معتقدند که این موشک‌ها از نوع بالستیک بوده‌اند. همچنین امروز کره جنوبی با موفقیت یک موشک بالستیک از روی زیردریایی آزمایش کرد که در حضور مون جائه این، رئیس جمهوری کره جنوبی بود. او گفت که این موشک‌های جدید به ابزاری برای محدود کردن "تحریکات" کره شمالی تبدیل خواهند شد.
اذعان گوترش به ناتوانی سازمان ملل در حل مسأله افغانستان
«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد روز چهارشنبه، هر گونه پیشنهاد مبنی بر این که این نهاد جهانی می‌تواند مشکلات افغانستان را حل کند، خیال و توهم خواند.
گوترش در پاسخ به سوالی در مصاحبه با خبرگزاری «رویترز» که آیا او برای ترمیم وضعیت افغانستان تحت فشار قرار دارد، گفت: فکر می‌کنم انتظاراتی از تاثیر اصلی‌ترین سازمان بین‌المللی که هنوز در آنجا حضور دارد، وجود دارد که بی‌اساس است.
دبیرکل سازمان ملل پیش از گردهمایی سالانه این نهاد که قرار است هفته آینده در نیویورک برگزار شود، در اشاره به نیروی انسانی و هزینه‌هایی که آمریکا و متحدانش در ۲۰ سال گذشته در افغانستان صرف کردند، گفت: با توجه به اینکه آنها با این همه منابع در رفع مشکلات افغانستان شکست خورده‌اند، این که فکر کنیم ما اکنون می توانیم بدون آن نیروها و پول، مشکلاتی را حل کنیم که آنها نتوانستند برای چندین دهه حل کنند، یک خیال است.
گوترش در ادامه این مصاحبه اظهار داشت از تلاش‌ها برای متقاعد کردن طالبان به منظور تشکیل دولت فراگیرتر از حکومت ۲۰ سال قبل آنها حمایت می‌کند و افزود که سازمان ملل ظرفیت کمی برای میانجیگری دارد و باید بر موقعیت خود به عنوان یک سازمان بین‌المللی که برای حمایت از مردم افغانستان حضور دارد، تمرکز کند.
وی گفت نمی‌توانید انتظار معجزه داشته باشید. سازمان ملل متحد می‌تواند با طالبان وارد تعامل شود، اما آنها هرگز نقش سازمان ملل در کمک به تشکیل دولت جدید افغانستان را نمی‌پذیرند.
دبیرکل سازمان ملل با بیان این که کمک‌های بشردوستانه باید به عنوان ابزاری برای متقاعد کردن طالبان به رعایت حقوق اساسی از جمله حقوق زنان و دختران مورد استفاده قرار گیرد، افزود دولت‌ها بیش از ۱.۱ میلیارد دلار در این هفته برای افغانستان و برنامه‌های پناهندگان در کشورهای همسایه متعهد شدند.
او که دومین دوره دوره پنج ساله خود را به عنوان رئیس سازمان ملل در اول ژانویه ۲۰۲۲ آغاز می‌کند، در خصوص اقتصاد افغانستان هم از کشورها خواست اطمینان حاصل کنند که اقتصاد این کشور به طور کامل خفه نشده است.
گوترش گفت: باید راه‌هایی برای تزریق مقداری پول نقد به اقتصاد افغانستان وجود داشته باشد تا اقتصاد سقوط نکند و مردم در وضعیت حاد قرار نگیرند که احتمالاً میلیون‌ها نفر را مجبور به فرار کند.
وی اظهار داشت که سازمان ملل متحد با شرکای خود همکاری خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که کمک‌ها بر اساس اصول بشردوستانه توزیع می‌شوند و با همه بدون هیچ‌گونه تمایزی بر اساس جنسیت، قومیت یا هر گونه ملاحظات دیگر، به طور عادلانه رفتار شود.
گوترش با تأکید بر این که هنوز زود است که بتوان فهمید آیا طالبان به حقوق احترام می‌گذارند و مسئولانه حکومت می‌کنند، وضعیت افغانستان را غیرقابل پیش‌بینی خواند و افزود: هیچ‌کس نمی‌داند چه اتفاقی می‌افتد، اما تعامل مهم است.
هشدار چین علیه معاهده نظامی آمریکا، انگلیس و استرالیا
وزارت امور خارجه چین روز پنجشنبه به معاهده نظامی میان آمریکا، انگلیس و استرالیا در زمینه همکاری در منطقه هند و اقیانوس آرام واکنش نشان داد.
به نوشته وبگاه وزارت امور خارجه چین، «ژائو لیجیان» سخنگوی این وزارتخانه گفت: «همکاری میان ایالات متحده، انگلیس و استرالیا در زمینه زیردریایی‌های اتمی، به طور جدی صلح و ثبات منطقه را تضعیف، رقابت تسلیحاتی را تشدید و تلاش‌های بین‌المللی در زمینه عدم گسترش سلاح‌های اتمی را تضعیف کرد».
این مقام چینی افزود: «صادرات فناوری به‌شدت حساس زیردریایی‌های اتمی به استرالیا توسط ایالات متحده و انگلیس یک‌بار دیگر ثابت می‌کند که آنها از صادرات اتمی خود به‌عنوان ابزاری برای بازی‌های ژئوپولتیک و اتخاذ استانداردهای دوگانه استفاده می‌کنند».
لیجیان متذکر شد: «این اقدامات به‌شدت غیرمسئولانه هستند. استرالیا به‌عنوان یک کشور فاقد سلاح اتمی تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی (NPT) و عضو معاهده منطقه عاری از سلاح اتمی در جنوب اقیانوس آرام، اکنون فناوری زیردریایی‌های اتمی دارای ارزش راهبردی و نظامی را وارد می‌کند».
این دیپلمات چینی در ادامه گفت: «جامعه جهانی از جمله کشورهای همسایه استرالیا کاملاً این حق را دارند این سوال را مطرح کنند که آیا استرالیا در عمل به تعهدات خود در زمینه عدم گسترش سلاح‌های اتمی پایبند است؟ چین توجه دقیقی به تحولات مربوطه خواهد داشت».
لیجیان گفت: «چین همواره باور دارد که هر مکانیسمی در منطقه باید منطبق با روند صلح و توسعه و مشارکت در ارتقای اعتماد مشترک و همکاری در میان کشورهای منطقه باشد و هرگز نباید هدفی علیه طرف ثالث یا تضعیف‌کننده منافع آن کشور باشد. به راه انداختن دار و دسته‌های انحصاری و بسته مغایر روند دوران کنونی و خواست کشورهای بوده و در نهایت هیچ حمایتی کسب نکرده و راه به جایی نخواهد برد».
این مقام چینی خطاب به طرف‌های این معاهده گفت: «کشورهای مربوطه باید ذهنیت مجموع صفر مربوط به دوران جنگ سرد و ادراک کوته‌فکرانه ژئوپولتیک خود را رها کنند، به اراده مردم کشورهای منطقه احترام بگذارند و تلاش بیشتری برای سهیم بودن در صلح و ثبات و توسعه منطقه داشته باشند. در غیر این صورت، کارشان به شلیک به پای خودشان ختم می‌شود».
ناتو بیشتر در مقابل شوروی ایجاد شده بود و در مقابل چین کارایی کمی داره. به همین خاطر آمریکا دنبال پیمان جدیده. هرچند فکر نمیکنم این پیمانها موفقیت زیادی داشته باشه. 