نظریه انتخاب عقلایی یک اصل اقتصادی است که فرض می‌کند اشخاص همیشه تصمیمات منطقی و محتاطانه می‌گیرند تا برایشان بیشترین سود و مطلوبیت را فراهم آورد و بیشترین نفع شخصی را نیز برایشان به دنبال داشته باشد. بیشتر نظریه‌ها و فرضیات اقتصاد معمول بر اساس نظریه انتخاب عقلایی بناشده‌اند.
مخالفان به این موضوع اشاره‌کرده‌اند که اشخاص همیشه انتخاب‌های معقول و با جهت بیشینه کردن سودمندی نمی‌گیرند. رشته اقتصاد رفتاری بر اساس این ایده بنا شده است که اشخاص اغلب تصمیمات نامعقول می‌گیرند و بررسی می‌کند که چرا این‌گونه رفتار می‌کنند.
برنده جایزه نوبل، هربرت سایمون (Herbert Simon)، نظریه عقلانیت محدود را مطرح کرد، نظریه‌ای که می‌گوید مردم همیشه قادر نیستند تا همه اطلاعاتی که برای گرفتن بهترین تصمیم ممکن نیاز است، به دست آورند.
ایده اقتصاددان معروف ریچارد تیلر (Richard Thaler) درباره حسابداری ذهنی نشان می‌دهد که مردم با قرار دادن ارزش بیشتر برای مقدار ثابتی پول نسبت همان مقدار پول در شرایطی دیگر، چگونه به شکل نامعقولی رفتار می‌کنند. برای مثال اگرچه همه اسکناس‌های ۱۰۰۰۰ تومانی دارای ارزش یکسانی هستند اما ممکن است برای خرید یک وسیله ۳۰۰۰۰ تومانی به مغازه دیگری بروید که همان وسیله را ۲۰۰۰۰ تومان عرضه می‌کند و به شما ۱۰۰۰۰ تومان تخفیفی می‌دهد، ولی برای ذخیره ۱۰۰۰۰ تومان از یک خرید ۱۰۰۰۰۰۰ تومانی زحمت تغییر فروشگاه و خرید از فروشنده‌ای دیگر را به خود ندهید.
معادل انگلیسی نظریه انتخاب عقلایی عبارت است از:
Rational Choice Theory
تهیه‌شده در: مدیر مالی
