جلسه رسیدگی علنی به پرونده دعوای حقوقی بیماران پروانهای علیه سی تن از اشخاص حقیقی و حقوقی، از جمله دولت آمریکا به دلیل تحریمهای ظالمانه دارویی علیه این بیماران به ریاست قاضی پورمریدی برگزار شد.
به گزارش «تابناک»؛ دادگاه رسیدگی به دعوای بیماران پروانهای (ایبی) به طرفیت دولت ایالات متحده آمریکا در شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی روابط بینالملل به ریاست قاضی سلمان پورمریدی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه رسیدگی، قاضی پورمریدی گفت: دادخواستی از طرف ۲۹۵ بیمار پروانهای، خانواده آنها، خانه ایبی به طرفیت ۳۰ شخص حقیقی و حقوقی از جمله دولت ایالات متحده آمریکا در خصوص تبعات تحریم اقلام دارویی مطرح شده و ما در این رابطه، جلسه دادگاه غیرعلنی در ۱۳ تیر نیز داشتیم و امروز جلسه علنی دادگاه است و دادگاه به خساراتی که از باب درمانی به بیماران وارد شده رسیدگی میکند.
وی با بیان اینکه این دادخواست به نوعی دادخواهی مردم ایران است گفت: سیاست جنایتکارانه دولت ایالات متحده آمریکا، باعث شده ۱۵ بیمار ایبی از سال ۹۰ تا ۹۸ که شرکت سوئدی تولید پانسمان این کالا را شامل تحریم قرار داده است، فوت کنند. دادخواست از طریق وزارت امورخارجه و پست به ایالات متحده ابلاغ شده است، اما آنها دفاعی ندارند که انجام دهند. این دادخواست توسط وکلای بیماران و خانه ایبی مطرح شده است.
در ادامه، رسول تقدسی وکیل ۲۹۵ شهروند ایرانی در جایگاه قرار گرفت و گفت: ما به عنوان وکلای ۲۹۵ بیمار مبتلا به ایبی دادخواستی ارائه کردیم و تقاضای صدور حکم علیه دولت ایالات آمریکا، دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق، مایک پمپئو، برایان هوک و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی که مستقیم و غیرمستقیم در وضع تحریمها دخالت داشتهاند را داریم و خواستار جبران خسارات هستیم.
وی ادامه داد: موکلین من بیماران ایبی هستند و برای تخفیف درد از شرکت سوئدی پانسمان میخریدند. شرکت سوئدی صراحتا در نامهای در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد به واسطه تحریمهای اقتصادی آمریکا، پانسمانها را نمیفرستیم و از زمانی که پانسمانها را نفرستادند موکلین من درد و رنجی را تحمل کردند که نمیتوانم آن را توصیف کنم.
این وکیل دادگستری گفت: این پرونده کاملا حقوقی است، اگر دولت آمریکا میخواهد بجنگد این چه وضع جنگیدن است؟ حرف من سیاسی نیست، برای موکلین من این پانسمانها حیاتی است.
در ادامه، موسس و مدیرعامل خانه ایبی در جایگاه قرار گرفت و گفت: تقاضا دارم جنس صحبت من را از نوع حقوقی پذیرا نباشید، من به عنوان پدر ۹۵۰ بیمار توضیحاتی ارائه میکنم.
وی با بیان اینکه بیماری ایبی در کل جهان شایع است و باید عددی بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ بیمار نیز در ایران شناسایی شود، گفت: در تمام دنیا، کسانی که به این بیماری مبتلا هستند از پانسمان خاصی استفاده میکنند و داروی دیگری در کاهش روند بیماری ندارند و تنها چیزی که مفید است، همین پانسمان است و بالغ بر ۸۰ کشور جهان نیز از همین پانسمان که تنها توسط یک شرکت سوئدی تولید میشود.
هاشمی گلپایگانی گفت: در سالهای گذشته این پانسمان را راحت در اختیار داشتیم، اما با خروج ایالات متحده آمریکا از برجام، شدت تحریمها را بیشتر حس کردیم. آمریکا قطعا ضعفی را در خودش میبیند که تحریمها را علیه ما صادر میکند. آیا تمام زور آمریکاییها این است که با این کودکان مقابله کنند؟ از ماه می ۲۰۱۸ تا می ۲۰۱۹، ۱۵ نفر مستقیم به دلیل استفاده نکردن از پانسمان فوت کردند.
وی ادامه داد: بچههایی که اینجا نشستند وقتی میشنیدند کسی از نداشتن پانسمان فوت میکند بین خودشان صحبت میکردند، نفر بعدی چه کسی است؟ دولت ایالات متحده آمریکا بر چه مبنایی حق طبیعی انسان را سلب میکند و دارو را به روی دنیا میبندد؟ امروز اگر نوبت تحریم ایران است، خیلی از کشورها باید احساس خطر کنند که نوبت آنها هم خواهد رسید.
مدیرعامل خانه ایبی خاطرنشان کرد: ما زمانی که تحریم بودیم، بیکار ننشستیم و با ترکیه و هند وارد صحبت شدیم که از طریق آنها پانسمان را تهیه کنیم؛ اما چون پانسمان فقط مختص بیماران ایبی است و تعداد بیماران نیز از قبل مشخص است، شرکت سوئدی متوجه میشد و باز هم پانسمانها را نمیداد.
وی در پایان گفت: ما از آمریکا علیه تحریم شکایت داریم، اما مسئولینی هستند که نسبت به بیماران توجهی ندارند و امیدوارم در یک دادگاه دیگر به کوتاهی مسئولین داخلی رسیدگی کنیم.
پس از سخنان مدیرعامل خانه ایبی، یکی از بیماران پروانهای در جایگاه قرار گرفت و گفت: من هادی کیخسروی هستم و ۳۰ سال دارم و در رشته کارشناسی ارشد حقوق تحصیل میکنم و آمدهام تا به دنیا بگویم بیماران پروانهای جایی در سیاست ندارند.
وی ادامه داد: از سال ۱۳۹۴ که با کمک حاجآقا خانه ایبی تشکیل شد و توانستیم کنار هم جمع شویم. روحیه ما خیلی بهتر شد، متاسفانه از ماه می ۲۰۱۸ پانسمانها برای ما قطع و همین باعث شد تعدادی از بیماران را از دست بدهیم که همین اتفاق روحیه بچهها را بسیار تضعیف کرد.
هادی کیخسروی گفت: یکی از قربانیان پانسمانها خود بنده هستم، متأسفانه کمبود پانسمانها باعث شد من نقص عضو شوم و از خرداد ۱۳۹۰ یکی از پاهایم را از دست دادم و الان با پروتز راه میروم، اما هرگز دست از تلاش برنداشتم. از دادگاه میخواهم حکمی صادر شود تا حق ما گرفته شود.
وی در پایان گفت: با صدای بلند از میکنم در هیچ کجای دنیا، دارو شامل تحریم نیست، اما کشور آمریکا زورش به سیاستمداران نرسیده و تحریمها را علیه ما اعمال میکند.
پس از صحبتهای بیماران پروانهای، مادر یکی از بیماران در جایگاه قرار گرفت و گفت: من سعیده احمدی هستم؛ مادر فاطمه. دختر من ۸ ساله است. متاسفانه این تحریمها را با گوشت و پوست و استخوان دیدم. وقتی دخترم را به حمام میبردم، تمام حمام پر از خون میشد. مجبور بودم حواسش را پرت کنم تا درد کمتری حس کند. زمانی که پانسمانها در اختیارمان قرار میگرفت بیماری قابل کنترل میشد، اما اگر پانسمان نداشتیم، بیماری پیشرفت میکرد الان تمام بدن دختر من درگیر شده است.
در پایان، قاضی پور مریدی گفت: دادگاه در مفهوم لغوی نیست؛ جای داد زدن است، هر آدمی که رنج بیماران پروانهای را میبیند، فقط باید گریه کند و البته نهادهای بینالمللی وظیفه دارند به داد این خانوادهها برسند.
وی افزود: تلختر اینجاست که آمریکا سازنده این پانسمانها نیست که بگوییم با توجه به مشکلات سیاسی و زورگویی حق دارد با ما مراوده تجاری نکند، بلکه سوئد سازنده داروست و هیچ اختلاف سیاسی با ایران ندارد.
پورمریدی در پایان ضمن تشکر از بیماران پروانهی و خانوادههای آنها برای طرح شکایت گفت:بعد از ارائه لوایح تکمیلی ظرف یک هفته رای صادر خواهد شد.
****
دادگاه حقوقی روابط بینالملل که صلاحیت رسیدگی به دعواهای حقوقی بینالمللی را دارد امروز شاهد برگزاری یک دادگاه متفاوت بود.
در ورودی سالن برگزاری جلسه، بنری از تصاویر ۱۵ بیمار مبتلا به بیماری ایبی معروف به بیماری پروانهای که پرکشیده بودند قرار داده شده بود.
کودکان و بزرگسالان زیادی که سالهاست رنج بیماری پروانهای را تحمل میکنند در گوشه و کنار سالن دادگاه نشسته بودند. آنها برای شرکت در این جلسه از نقاط دور و نزدیک خود را به شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی روابط بینالملل رسانده بودند؛ بیمارانی که هرکدام به نوعی با بیماری ایبی درگیر بودند. بعضیها روی ویلچر، بعضیها با عصا و یک نفر خوابیده بر برانکارد.
اما جدا از رنج بیماری، چهرههای محکمی داشتند که خبر از شهامت آنها برای طرح دعوا داشت.
این دادگاه قرار بود شکایتی از طرف ۲۹۵ بیمار ایبی در سراسر کشور باشد که به دلیل نداشتن یک نوع پانسمان مخصوص که توسط یک شرکت سوئدی تولید میشود متحمل درد بسیار شده بودند. ماجرا از این قرار است که یک شرکت سوئدی که پانسمانهای مخصوص بیماران پروانهای را تولید میکند پس از خروج یک جانبه دولت ایالات متحده آمریکا از توافق هستهای موسوم به برجام به تبعیت از تحریمهای امریکا دیگر پانسمانهای خود را در اختیار بیماران ایبی در ایران قرار نمیدهد و به همین دلیل ۱۵ بیمار به شکل مستقیم فوت میکنند و تعداد بسیاری نیز متحمل نقص عضو یا مشکلات جسمانی دیگر میشوند. این پانسمانها به گفته بیماران ایبی بسیار حیاتی است و استفاده از آن باعث حفاظت از پوستشان میشود.
در این دادگاه وکلای ۲۹۵ بیمار و دو بیمار به نمایندگی از سایرین صحبت کردند که همه حرفشان یک چیز بود؛ دارو نباید شامل تحریم شود.
پرنام یکی از بیماران حاضر در جلسه میگوید که تحریم دارویی عادلانه نیست. همه میخواهند به اتهامات دولت ایالات متحده آمریکا برای تحت فشار قرار دادن شرکت سوئدی و به تبع آن ارسال نشدن پانسمانها به ایران رسیدگی کنند. اما مدیرعامل خانه ایبی که به عنوان سازمان مردمنهاد با بیماران پروانهای سروکار دارد، تنها گلایهاش از تحریم نیست.
او در جایی دیگر از صحبتهایش میگوید: امیدوارم به قصور مسئولان داخلی نیز در یک دادگاه جداگانه رسیدگی شود.
شاید این درخواست در پی ادعای چند روز پیش مدیرعامل خانه ایبی مبنی بر مفقودی پانسمانهای اهدایی یونیسف باشد که البته از سوی مسئولان وزارت بهداشت رد شد.
این دادگاه در فضایی حزن آلود برگزار شد و اکثر حاضران اشک میریختند. حتی خبرنگاران از شنیدن رنجهای بیشمار بیماران پروانهای دلشان به درد آمده بود. اما به قول قاضی سلمان پورمریدی اشک و گریه کافی نیست و باید کاری هم کرد.
هرچند دادگاههای بینالمللی تا حدی تشریفاتی به نظر میرسند و انتظار مجازات دولت آمریکا از طریق آن دور از ذهن است، میتوان امید داشت که صدای بیماران پروانهای به گوش برسد و حداقل در داخل کشور با تصمیمگیریهای اشتباه بر رنج فزاینده آنها افزوده نشود.