به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی پنجمین روز دی ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
5 دی 1321، ابوالحسن ابتهاج مدیرعامل بانک رهنی ایران به جای حسین علاء به ریاست بانک ملی ایران برگزیده شد. همچنین در این روز، ابراهیم زندی معاون اول بانک ملی در اعتراض به انتخاب شدن ابتهاج به ریاست این بانک از سمت خود استعفا داد.
5 دی 1329، غلامحسين فروهر ـ وزير دارايي ـ در جمع نمايندگان مجلس شوراي ملي مخالفت صريح خود را با ملي شدن صنعت نفت اعلام كرد.
5 دی 1333، بهره برداری از تاسیسات جنوب توسط کنسرسیوم آغاز شد.
5 دی 1342، کنفرانس اوپک به طور سری در ریاض تشکیل شد.
5 دی 1347، بازرسی شاهنشاهی سوءاستفاده در شرکت واحد اتوبوسرانی را حدود صدوچهل میلیون تومان تخمین زد.
5 دی 1357، با اعتصاب صنعت نفت ايران، صادرات نفت از بندر نفتي خارك قطع شد.
5 دی 1391، غلامحسین محسنی اژه ای دادستان کل کشور در نامه ای به محمود احمدی نژاد رییس جمهور از او خواست تا اسامی بدهکاران بانکی را که به گفته وی ۳۰۰ نفر هستند و ۶۰ درصد پول های کشور را بلوکه کرده اند، اعلام کند تا دستگاه قضایی برای پیگیری آنها وارد عمل شود.
5 دی 1395، بررسی های نمایندگان از جزئیات لایحه برنامه ششم توسعه، مصوبه ای مهم داشت؛ مصوبه ای که با مخالفت رسمی دولت، از سوی نمایندگان به تصویب رسید. مجلسیها در بررسی ماده ۲۷ لایحه برنامه ششم توسعه با تصویب تبصره ۲ این ماده مقرر کردند که اداره دبیرخانه مناطق آزاد به وزارت امور اقتصادی و دارایی واگذار شود.
5 دی 1396، ششمین دروازه تامین مالی برای ایران از سوی یک کشور دیگر نیز گشوده شد. چهار بانک ایرانی و اگزیم بانک روسیه قرارداد تامین مالی بین المللی را در مسکو امضا کردند. پیش از این ایران با بانک هایی از کشورهای هند، چین، کرهجنوبی، دانمارک و اتریش قرارداد فاینانس امضا کرده بود. قرارداد با بانک روسی از نظر میزان تسهیلات بدون محدودیت سقف است.
5 دی 1397، جایگاه ایران در لیگ جهانی اقتصاد تا سال ۲۰۳۳ میلادی از سوی یک مرکز تحقیقاتی بینالمللی مشخص شد. در حالی ایران در رتبهبندی اقتصادهای جهان در رتبه سیام در سال ۲۰۱۸ قرار گرفته که پیشبینی میشود طی سال آینده میلادی به رده چهلم سقوط خواهد کرد؛ اما در بلندمدت و تا سال ۲۰۳۳، ایران به سی و چهارمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل خواهد شد. پیشبینیها حاکی از این است که اقتصاد ایران بهطور میانگین در فاصله سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ با نرخ ۷/ ۰ درصد و بین سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۳۳ با نرخ ۹/ ۱ درصد رشد خواهد کرد.
5 دی 1398، خبرگزاری بلومبرگ خبر داد که شرکت خودروسازی تسلا برای ساخت کارخانهای در شانگهای، وام ۲۹/ ۱ میلیارد دلاری از بانکهای چینی دریافت خواهد کرد. بر اساس این گزارش تسلا به توافقی با بانکهای چین دست یافته است تا وام ساخت و ساز تاسیسات شانگهای را به ارزش ۹ میلیارد یوآن (۲۹/ ۱ میلیارد دلار) دریافت کند. این خودروساز آمریکایی اعلام کرد که براساس این توافق، بانکهای عمران چین، بانک کشاورزی، بانک توسعه شانگهای و نیز بانک صنایع و بازرگانی چین قرار است بهطور مشترک پرداخت این وام را عهدهدار شوند. این کارخانه که نخستین تاسیسات تسلا در خارج از ایالاتمتحده به حساب میآید، در مرکز برنامه جاهطلبانه این خودرو ساز برقی برای تقویت فروش در بزرگترین بازار خودروی جهان قرار دارد تا از این طریق این خودروساز بتواند تعرفههای چینی بر واردات خودروهای آمریکایی را دور بزند.
5 دی 1399، شورای جهانی طلا در گزارشی اعلام کرد، پس از دو ماه متوالی فروش، بانکهای مرکزی در ماه اکتبر اقدام به خرید طلا کردند. بر اساس این گزارش ذخایر طلای جهان ۲۲.۸ تن افزایش یافت، سطح خرید طلا در سطح دو ماه گذشته باقی ماند، ولی فروش از سوی بانکهای مرکزی بسیار کاهش یافت. شواهد نشان میدهد که بانکهای مرکزی گرایش زیادی به خرید طلا و تغییر در تفکراتشان برای جمع آوری این کالای با ارزش از خود نشان میدهند.
بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، در سال جاری وضعیت بازار طلا نسبت به بازارهای موازی دیگر بسیار مطلوب بوده است و در کنار ناامنیهایی که وجود داشته، بانکهای مرکزی تلاش کرده اند، با خرید طلا از ریسک آینده بکاهند. در ماه اکتبر تقریبا بانک مرکزی پنج کشور ازبکستان، ترکیه، امارات متحده عربی، قطر و هند بیشترین تاثیر را در افزایش خرید طلا در ماه اکتبر داشتند که به ۲۵ تن رسیده بود. کل فروش طلا در این ماه هم به سه تن رسیده که کشور مغولستان بیشترین فروش را داشته است. اقدام به خرید طلا توسط بانکهای مرکزی علاوه بر کاهش ریسک بازارها با هدف افزایش پشتوانه برای کنار گذاشتن دلار از مبادلات تجاری نیز صورت میگیرد که در سالهای اخیر کلید خورده است. کشورهای روسیه و چین در این زمینه پیشتازند و کشورهای دیگر را نیز برای این کار ترغیب میکنند.
منابع: موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی و روزنامه دنیای اقتصاد