به گزارش تابناک اقتصادی؛ این روزها اروپا شرایط سختی را به لحاظ انرژی پشت سر میگذارد. این کمبود انرژی که به گسترهی یک قاره و چندین کشور کوچک و بزرگ است، ریشه در جنگ اوکراین دارد؛ جنگی که به گواه اندیشمندان و برخی سیاستمداران غربی، به قیمت یخ زدن اروپاییها در سرما، هدر رفتن هزینههای این منطقه و نابودی صنایع اروپا به نفع آمریکا در جریان است و تمام خواهد شد.
در این اوضاع، برخی از زمستان سخت ایران یاد میکنند که نادرست است. در واقع تفاوت زمستان ایران و اروپا، همان تفاوت کمبود گاز با بحران گاز است. ایران برای مقابله با مشکل گاز، علاوه بر صرفهجویی و بهینهسازی مصرف در ادارات دولتی و اجرای فاز دوم طرح تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها، به سراغ اعطای سوخت جایگزین نیز رفته است. اروپا نه تنها به سوخت جایگزین دسترسی ندارد، بلکه قیمت انرژیهای در دسترس نیز بین سه تا ده برابر گاز روسیه خواهد بود.
به طور مثال، اروپاییها به منظور پر کردن ذخایر برای یک دوره، تا پیش از این حدود ۳۰ میلیارد دلار پرداخت میکردند، در حالی که برای پر کردن ذخایر در دوره مشابه در سال ۲۰۲۲ بیش از ۹۰ میلیارد دلار هزینه کردند. این واقعیات نشان دهندهی وضعیت سخت اروپاست که آنها را به خاموشیهای اجباری معابر، پرداخت یارانهی هیزم و تعطیلی یا نیمه تعطیلی صنایع مجبور کرده است. در این ارتباط نظرات قاسم ساعدی، عضو کمیسیون انرژی مجلس را میخوانید.
ساعدی در گفتوگو با تابناک اقتصادی، با اشاره به این که اروپاییها با حمایت از اوکراین و تحریم روسیه مرتکب یک اشتباه استراتژیک شدند، تصریح کرد: مقامات اروپا برای وابستگی شدید خود به گاز ارزان روسیه چاره اندیشی نکرده بودند. بنده به عنوان یک نمایندهی پارلمانی و کسی که در رشتهی جامعه شناسی سیاسی تحصیل کرده است، معتقدم که این اشتباه اروپاییها به راحتی قابل جبران نیست. فشار اصلی را مردم این کشورها متحمل میشوند و زمستان سختی را خواهند گذراند. هم اکنون مردم کشورهای اروپایی به لحاظ انرژی نیازمندیهای زیادی دارند که دولتها قادر به رفع آنها نیستند. اضافه شدن بر شدت سرما به مشکلات اروپا خواهد افزود.
موضوع دیگر آنکه صنایع اروپا به شدت به گاز ارزان روسیه وابسته بودند و عدم دسترسی به این منبع انرژی آنها را فلج کرده است. صنایعی که وابسته به گاز هستند با مشکلات جدی مواجه شده اند، به گونه ای که شاهد کاهش شدید تولید محصولاتی همچون کود و آمونیاک در این قاره هستیم. در آینده احتمالاً شاهد افت بیشتر صنایع اروپا خواهیم بود و سیستم اقتصادی کشورهای اروپایی دچار خسران شدیدی خواهد شد.
وی در ادامه گفت: واقعیت این است که آمریکا نمیتواند به تمام نیازهای کشورهای اروپایی پاسخ دهد و جایگزینی گاز روسیه با منابع انرژی دیگر برای اروپا سخت خواهد بود. کشورهایی همچون آمریکا، قطر و... گاز خود را با قیمت بالاتری نسبت به گاز روسیه در اختیار اروپا قرار میدهند و فشار اصلی این موضوع نیز بر مردم کشورهای اروپایی است.
میدانیم که صنعت اروپا اساس و بنیان اقتصادشان محسوب میشود و خلل در آن به مثابهی ایجاد اختلال در سیستم اقتصادی این کشورها و به هم خوردن معاملات داخلی و خارجی آنها و بازارهایشان است. وضعیت کنونی صنایع اروپا حتی بر سیاست خارجی کشورهای اروپایی تأثیر میگذارد؛ زیرا آنها قراردادهای مختلفی با دیگر کشورها بسته اند که در اوضاع کنونی قادر به انجام شان نیستند؛ بنابراین، امکان از دست رفتن بازارهای صادراتی اروپا نیز وجود دارد.
در این شرایط کشورهایی مانند آمریکا و دیگران به نفع خودشان کار میکنند و در صدد جذب سرمایهها و تصاحب بازارهای صادراتی اروپا هستند. به طور کلی، جنگ اوکراین به ضرر اروپا و به نفع آمریکا بود. در واقع اروپاییها دوباره در دام آمریکا افتادند و منافع خودشان را به نفع واشنگتن قربانی کردند.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس خاطرنشان کرد: جنگ اوکراین و قطع صادرات گاز روسیه به ایجاد تفرقه در میان کشورهای اروپایی دامن زد. این موضوع را در موضع گیریهای سیاسی کشورهای اروپایی میتوانیم ببینیم. برخی از آنها به شدت از اوکراین حمایت و با آمریکا همراهی کردند، برخی موضع میانهای گرفتند و بعضی دیگر نیز به مخالفت با این جنگ و حمایت اروپا از آن پرداختند. اینها هزینههای سیاسی است که اروپا برای این جنگ میپردازد. در اینجا نیز بازندهی اصلی اروپاست که طی سالیان دراز تلاش کرده است، کشورهای مختلف را با یکدیگر همراه و یکپارچه کند.
وی در پایان گفت: با توجه به اینکه ما به منابع عظیم انرژی دسترسی داریم، صحبت کردن از زمستان سخت ایران منطقی نیست، زیرا مشکل ما وابستگی به کشورهای دیگر برای تأمین انرژی نیست، بلکه در مدیریت مصرف مشکل داریم که با یک سری سیاست گذاریهای درست مانند تعرفه گذاری پلکانی و بهینه سازی مصرف قابل حل هستند.
از سوی دیگر، مشکلات انرژی در کشور ما هزینههای اقتصادی گزافی برایمان نداشته است، در حالی که اروپا ضرر چند صد میلیارد دلاری را از قطع گاز روسیه و مدیریت بحران فعلی اش متحمل میشود. به طور کلی مشکل انرژی در کشورمان با بحران انرژی در اروپا قابل مقایسه نیست. صنایع اروپا از بحران انرژی فعلی بسیار متضرر شده اند. کاهش تولید صنایع انرژیبر نظیر فولاد، شیشهسازی و سرامیکسازی، بیانگر وضعیت بغرنج صنایع اروپاست.