افشای پشت‌پرده عزل عزیزی‌خادم؛ مبانی حقوقی شکایت شهاب

 ۲۸ بهمن ۱۴۰۰ اعضای هیات‌رییسه فدراسیون فوتبال در نامه‌ای رای به عزل موقت شهاب‌الدین عزیزی خادم دادند و در ادامه با کشاندن پرونده او به کمیته اخلاق و سپس استیناف که منجر به صدور حکم دو سال محرومیت عزیزی خادم شد اجازه حضور او را در مجمع خردادماه که اساسا برای تعیین تکلیف رییس فدراسیون فوتبال بود، ندادند. یکی از مفاد دستور جلسه مجمع خرداد تایید یا رد تصمیم اعضای هیات‌رییسه فدراسیون فوتبال بود اما این مورد به یک باره از دستور جلسه خارج شد. 

عدم بررسی وضعیت شهاب‌الدین عزیزی خادم در مجمع از همان روز نخست مشکل‌ساز به نظر می‌رسید، چرا که طبق اساسنامه تنها رکنی که می‌تواند در مورد رییس و اعضای هیات‌رییسه فدراسیون فوتبال تصمیم نهایی را بگیرد، مجمع فدراسیون فوتبال است. تعیین تکلیف نشدن وضعیت عزیزی خادم در مجمع و سپس برگزاری انتخابات جدید این ذهنیت را به وجود آورده بود که تمام پروسه از لحاظ قانونی دچار ابهاماتی است که می‌تواند بعدا مشکل‌ساز شود. 

شهاب‌الدین عزیزی خادم که بعد از عزل یا به قول خودش عزل غیرقانونی صرفا به انجام چند مصاحبه بسنده کرده بود و اقدامی حقوقی به انجام نرسانده بود در بهمن امسال از ۷ نفر از اعضای هیات‌رییسه شامل ۵ عضو فعلی و دو عضو سابق در شعبه ۷۷ دادگاه عمومی مجتمع قضایی شهید صدر تهران دست به شکایت زد. درخواست رییس سابق فدراسیون در این شکایت ابطال انتخابات شهریور ماه به دلیل عدم رعایت اساسنامه فدراسیون فوتبال و اساسنامه فیفا بوده است. 

طبق اطلاعاتی که خبرنگار روزنامه اعتماد به دست آورده این شکایت بعد از آن صورت گرفته که رییس سابق فدراسیون فوتبال نتوانست از طریق کمیته‌های قضایی فدراسیون به نتیجه برسد. از آن طرف چون عزیزی خادم عضو مجمع فدراسیون فوتبال نبوده این شانس را داشته که بتواند در محکمه‌ای غیر از کمیته‌های قضایی فدراسیون بر اساس قوانین حاکم بر کشور شکایت خود را به ثبت برساند. 

مهرداد سراجی و شهره موسوی به عنوان دو عضو سابق هیات‌رییسه به همراه خداداد افشاریان، احسان اصولی، طهمورث حیدری، میرشاد ماجدی و بهرام رضاییان نفراتی هستند که عزیزی خادم از آنها شکایت کرده. همچنین در این لیست نام حسن کامرانی‌فر دبیر کل سابق فدراسیون فوتبال هم دیده می‌شود. در این فهرست نام احمدرضا براتی عضو حقوقدان هیات‌رییسه فدراسیون فوتبال دیده نمی‌شود. طبق اطلاعات به دست آمده براتی در روز ۲۸ بهمن ۱۴۰۰ از امضای حکم عزل موقت عزیزی خادم امتناع کرده بود. طبق شنیده‌ها براتی به دلیل تسلط بر قوانین می‌دانسته که آن عزل و اتفاقات بعد از آن از لحاظ قانونی ابهاماتی دارد و ممکن است امضا کردن تعلیق موقت بعدا برای او دردسر درست کند. 

شکایت عزیزی خادم علاوه بر احتمال لغو انتخابات می‌تواند عواقبی هم برای اعضای هیات‌رییسه فدراسیون فوتبال داشته باشد. یعنی اگر ادعای عزیزی خادم در دادگاه به اثبات برساند اعمال مجرمانه‌ای متوجه امضاکنندگان عزل موقت رییس سابق فدراسیون فوتبال خواهد شد. طبق اطلاعاتی که خبرنگار روزنامه اعتماد به دست آورده اتهاماتی نظیر تضییع حقوق مردم و همکاری خارج از قاعده با افراد خارج از فوتبال در شکایت رییس سابق فدراسیون متوجه اعضای هیات‌رییسه شده است. 

دلیل حضور نام حسن کامرانی‌فر در این شکایت نیز در وهله اول برگزاری جلسه هیات‌رییسه برای عزل رییس فدراسیون با وجود نامه رسمی عزیزی خادم برای برگزار نشدن این جلسه و در ادامه خارج کردن تعیین تکلیف نهایی وضعیت رییس فدراسیون از دستور جلسه مجمع خرداد ماه فدراسیون بوده است. در واقع عزیزی خادم مدعی است اقدامات کامرانی‌فر در این زمینه غیرقانونی بوده است. 

بر اساس اطلاعات به دست آمده در صورت پیروزی شهاب‌الدین عزیزی خادم در این پرونده اوضاع فوتبال حسابی زیر و رو خواهد شد، چرا که همه‌چیز به خرداد ۱۴۰۰ برمی‌گردد. مهدی تاج از ریاست فدراسیون فوتبال کنار می‌رود و مجمع فدراسیون ابتدا تصمیم می‌گیرد عزیزی خادم به ریاست برگردد یا خیر. اگر پاسخ مثبت بود عزیزی خادم دوباره رییس فدراسیون می‌شود و اگر پاسخ منفی بود برای انتخابات بعدی تصمیم‌گیری می‌شود. ضمن اینکه اگر عزیزی خادم برنده این پرونده شود تمامی اعضای هیات‌رییسه به دلیل درگیری در پرونده کیفری با حکم قطعی از فدراسیون کنار خواهند رفت و انتخاباتی برای تعیین اعضای هیات‌رییسه در نخستین زمان ممکن به انجام خواهد رسید. از این جهت به نظر می‌رسد پروسه‌ای که رییس سابق فدراسیون فوتبال آغاز کرده ممکن است قربانیان زیادی بگیرد.

حال سوال اینجاست که آیا واقعا عزیزی خادم شانسی برای موفقیت در این پرونده دارد یا خیر؟ در این زمینه اطلاعاتی به خبرنگار روزنامه اعتماد رسیده که نشان می‌دهد فعلا روی کاغذ رییس سابق فدراسیون دست بالاتر را دارد. 

در بهمن و اسفند ۱۴۰۰ و درست زمانی که بحث عزل موقت رییس فدراسیون در کار بود تا خرداد ۱۴۰۱، اعضای هیات‌رییسه و برخی افراد دیگر تلاش زیادی کردند که عزیزی خادم مجبور به استعفا شود. طبق گفته‌های خود رییس سابق فدراسیون در مصاحبه‌های متعدد در جلسات کمیته اخلاق و استیناف به عزیزی خادم گفته شده بود اگر می‌خواهی با محرومیت مواجه نشوی استعفا بده. با این حال عزیزی خادم زیر بار استعفا نرفت آن هم به یک دلیل ساده و البته مهم: اگر عزیزی خادم استعفا داده بود دیگر نمی‌توانست امروز شکایتی داشته باشد. همین که در آن مقطع فشار زیادی روی رییس وقت برای استعفا صورت گرفت نشان می‌دهد افراد دست‌اندرکار متوجه شرایط و باگ‌های قانونی اقدام‌شان بودند. در کنار این امضا نکردن برگه عزل موقت توسط براتی به عنوان یک فرد حقوقدان هم این ذهنیت را تقویت می‌کند. 

در همین رابطه یک منبع آگاه به خبرنگار روزنامه اعتماد اطلاع داد در آن مقطع کسانی که در پشت پرده به دنبال تغییرات در فدراسیون فوتبال بودند با حمید سجادی وزیر ورزش تماس گرفتند و از او خواستند با دکتر صالحی امیری رییس کمیته ملی المپیک صحبت کند تا ایشان نامه‌ای به فیفا بزند و قانونی بودن روند برکناری رییس فدراسیون را تایید کند. با این حال صالحی امیری با اظهار این مساله که در جریان امور قرار نداشته از دخالت در این مساله پرهیز کرد. در واقع به نظر می‌رسد صالحی امیری نیز با علم بر اینکه پروسه انجام گرفته از لحاظ قانونی با مسائلی مواجه است اعلام کرده من دخالتی در این رابطه نمی‌کنم. 

رییس سابق کمیته المپیک در همان مقطع با حضور در یک برنامه تلویزیونی به صورت تلویحی تاکید کرده بود که روند عزل رییس فدراسیون ابهام دارد و همچنین به صورت ضمنی از ورود افراد خارج از فوتبال هشدار داده بود. او در این رابطه گفته بود: «از روز اول بنا بر توصیه مشاوران و مدیران‌مان تصمیم گرفتیم وارد فوتبال نشویم، اما آرزو می‌کنم عقلانیت در تصمیم‌گیری حاکم و مداخلات بیرون از جامعه فوتبال قطع شود. مجمع فدراسیون تنها مرجع صلاحیت‌دار برای تعیین تکلیف فوتبال است. به عنوان عضو کوچکی از خانواده ورزش تقاضا دارم مجمع بر اساس اساسنامه مصوب فیفا که مصوب داخل هم هست، در اولین فرصت تشکیل شود و همگان تسلیم تصمیم مجمع شوند. هیچ فردی مداخله از بیرون در فوتبال را نخواهد پذیرفت.»

در آن مقطع فیفا نیز نامه‌ای زده بود برای تحقیقات در مورد دخالت شخص ثالث در فدراسیون فوتبال. طبق شنیده‌های خبرنگار روزنامه اعتماد فیفا با توجه به شواهد و قرائن، واکنش رسانه‌ها و مصاحبه‌های افراد نسبت به دخالت شخص ثالث مشکوک شده بود اما عزیزی خادم در آن مقطع پاسخی به این نامه نداد ولی همان زمان مشخص بود که حساسیت‌ها و ابهاماتی در این زمینه به وجود آمده است. 

موضوع عجیب و مبهم دیگر در پروسه عزل موقت عزیزی خادم تاثیر شیخ سلمان بحرینی رییس کنفدراسیون فوتبال آسیاست. در زمان مطرح شدن بحث عزل موقت، دو عضو هیات‌رییسه فدراسیون حیدر بهاروند و حمیدرضا مهرعلی به عنوان سرپرست‌های نایب‌رییسی فدراسیون فوتبال بودند. با این حال طبق شنیده‌ها اعضای هیات‌رییسه برای اینکه بتوانند اکثریت مطلق را به دست آورند با همکاری دبیرکل و رییس دپارتمان بین‌الملل فدراسیون فوتبال تلاش می‌کنند که این دو نفر را از هیات‌رییسه حذف کنند. برای این منظور کامرانی‌فر و حمیرا اسدی نامه‌ای را بدون هماهنگی با رییس وقت به AFC ارسال کرده و در آن شرایط حضور این دو نفر در مجمع را جویا می‌شوند. یک منبع آگاه غیررسمی در این زمینه به خبرنگار روزنامه اعتماد گفت شیخ سلمان به دلیل کدورت با عزیزی خادم به خاطر شکایت او بابت میزبانی و همین‌طور روابط نزدیک با مهدی تاج، در پاسخ آن نامه بدون اینکه اعلام کند آن دو نفر حق رای ندارند، می‌گوید تصمیم با خود شماست! یعنی در واقع بدون اینکه حق رای نداشتن نایب‌رییس‌های عزیزی خادم را تایید کند به اعضای هیات‌رییسه بابت کنار گذاشتن آنها چراغ سبز نشان داد. این در حالی بود که این دو نفر از خود هیات‌رییسه رای گرفته بودند و امضای آنها در احکامی که برای اعضای هیات‌رییسه جهت به دست آوردن ریاست کمیته‌ها صادر شده بود به چشم می‌خورد ولی زمانی که بحث عزل موقت پیش آمد گفته شد امضا و رای این افراد غیرقانونی است!

به هر حال در همان مقطع و در ماه‌های بعد بسیاری از رسانه‌ها از ابهامات و باگ‌های قانونی عزل موقت رییس فدراسیون و برگزاری انتخابات جدید نوشتند ولی گویا اعضای هیات‌رییسه تصور می‌کردند در وهله اول با استعفای عزیزی خادم همه‌چیز حل خواهد شد یا در بدترین حالت مشمول گذر زمان می‌شود. آنها احساس می‌کردند عزیزی خادم با آن شرایطی که در رسانه‌ها برای او به وجود آورده‌اند دیگر نمی‌تواند برگردد. با این حال رییس سابق فدراسیون فوتبال که فعلا سکوت کرده و توضیحی در مورد شکایت خود نمی‌دهد عزم جزمی برای پیگیری این ماجرا دارد و در این زمینه هر احتمالی نیز ممکن است. حال باید منتظر ماند و دید آیا در روزهای آینده عزیزی خادم توضیحی در این رابطه ارایه خواهد کرد یا خیر و همین‌طور سرنوشت این پرونده جنجالی به کجا ختم خواهد شد.