سید مهداد خاتمی کارآفرین و فعال اقتصادی در گفتگو با تابناک اقتصادی با بیان اینکه طی هفته‌های اخیر دیدیم چند حرکت مثبت در روابط دیپلماسی تاثیر مستقیم و تغییر رویکرد داشت؛ اظهار کرد: باید بگویم پس از توافق ایران و آژانس در هفته‌های گذشته، توافق جدید ایران و عربستان و واکنش‌های جهانی به آن، بازار‌های دلار، سکه و طلا را کاهشی کرد.
وی ادامه داد: این موضوع نشان می‌دهد که اهمیت توسعه روابط فرامرزی برای اقتصاد ایران تا چه حد حیاتی است که حتی خبر توافق پیش از عملی شدن آثار آن می‌تواند انتظارات را در بازار دلار تغییر دهد. این فعال اقتصادی تصریح کرد: دومینوی اخبار مثبت دیپلماتیک، توانست انتظارات را در بازارها به‌شدت کاهشی کند و این روند باعث شد که حتی دلار فردایی به کانال ۴۴ هزار تومانی سر بزند. وی گفت: در ماه‌های اخیر بار‌ها تاکید کردم که اخبار مثبت سیاسی، اثرگذاری محکم‌تری از هر نوع سیاستگذاری اقتصادی دارد.
ابن کارآفرین اضافه کرد: در دو هفته اخیر دو توافق صورت گرفته نشان داد که بازار در عطش خبر‌های مثبت مانده بود. فعالان بازار می‌دانند که توسعه دیپلماسی، جاده باز‌کن تجارت است. در نتیجه با بهبود تجارت جریان ورود و خروج ارز تسهیل خواهد شد و انتظار کمبود منابع ارزی، کمرنگ خواهد شد.
وی افزود: پس از توافق ایران و عربستان، برخی از فعالان اقتصادی از عرضه بیشتر درهم و سفر مجدد سیاستگذاران پولی کشور به کشور‌های حاشیه خلیج فارس خبر دادند باید تکمیل کنم صلح و نو دوستی و حق رسمیت طرفین به سود همه است تا صلح جهانی پدیدار گردد.
خاتمی ابراز کرد: از سوی دیگر گسترش تعاملات بین‌المللی در سایه توافق‌های صورت گرفته، با توجه به نقش محوری چین به عنوان دومین اقتصاد کشور، خبری است که معامله‌گران و فعالان اقتصادی نمی‌توانند به راحتی از آن عبور کنند. در کنار توافق‌های صورت گرفته، مدیریت روابط با کشور‌های مهم دیگر و کاهش ریسک‌های سیاسی می‌تواند مسیر خوش‌بینی اقتصادی را هموارتر کند. در این شرایط، سیاستگذار نیز باید با بهره‌گیری از هدف‌گذاری مناسب و مدیریت جریان ارزی، از بالا و پایین شدید و همچنین غیرقابل پیش‌بینی شدن شاخص‌های بازار جلوگیری کند.
به گفته این فعال اقتصادی؛ در حقیقت پیش‌بینی‌پذیر بودن و ثبات بازارها، برای فعالان اقتصادی، دارای اهمیت دو چندانی است؛ بنابراین فرصت پیش آمده برای سیاستگذار ارزی، می‌تواند شرایطی را مهیا کند که بتواند با هدف‌گذاری جدید، بازار را شفاف‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر از گذشته کند.
خاتمی تصریح کرد: نکته دیگر هم که باید به آن پرداخت خبر آزادسازی پول ایران از عراق است و ساده باید گفت منابع بلوکه شده ایران هرچه آزاد شود می‌توان گفت شرایط اقتصادی بهتری ایجاد شده و روند کاهشی دلار ادامه خواهد داشت فلذا فراموش نکنیم چاپ پول بیشترین فشار تورمی را ایجاد خواهد کرد، اما از این خبر مبلغ چقدر است باید بگویم به گفته اتاق بازرگانی ایران و عراق، ایران بیش از چهار میلیارد دلار منابع مسدود شده ارزی در عراق دارد که تا هفته گذشته بیش از ۸۰۰ میلیون دلار آن در مراحل مختلف طی دو ماه گذشته آزاد شده است.
این کارآفرین در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به برخی از راهکار‌های ثبات اقتصادی کشور گفت: هجدهم خرداد ماه سال جاری، شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با صدور قطعنامه‌ای به تصویب رساند که در آن از ایران به دلیل ناتوانی در توضیح وجود آثار اورانیوم در سه مکان اعلام نشده، انتقاد کرده بود.
خاتمی توضیح داد: این قطعنامه در شرایطی به تصویب رسید که رکود حاکم بر مذاکرات وین از یک سو و عزم دولت سیزدهم برای اجرای اصلاحات اقتصادی از سوی دیگر بازار ارز را با شوکی جدید مواجه کرده بود، اما امروز با مناسبت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و ایجاد خبر‌های مثبت از طرف آژانس می‌توان به روند روز افزون بهبود اقتصاد امیدوار بود.
حذف ارز ترجیحی، شوک اولیه به بازار ارز
وی ادامه داد: در برخی از موارد مشاهده کردیم یا در اخبار غیر رسمی حاکی از نرخ سازی غیر واقعی در برخی از کشور‌های همسایه برای رشد حبابی نرخ ارز در ایران داشت؛ تلاشی که گفته می‌شد با تزریق دلار‌های برخی کشور‌های عرب حوزه خلیج فارس تشدید شد.
جنگ روانی برای افزایش نرخ ارز در ایران
وی ابراز کرد: همزمان با این بازارسازی در حوزه ارزی، رسانه‌های فارسی زبان خارج ایران نیز با برجسته سازی همزمان صدور قطعنامه آژانس و افزایش قیمت برخی از اقلام کالا‌های اساسی که به دلیل سوء استفاده برخی کسبه از شرایط حادث شده بود و گره زدن این موضوعات با رویداد‌هایی همچون ریزش ساختمان متروپل آبادان و نابسامانی بازار ارز، قصد داشتند تا شرایط را برای ناکارآمد جلوه دادن دولت سیزدهم در ساماندهی امور و در نهایت تشدید اعتراضات مردمی فراهم کنند، اما مناسباتی مثل همکاری با عربستان و ایجاد موازنه قدرت و مراودات اقتصادی با کشور‌های دیگر از این تشویش‌ها نیز جلو گیری میکند.
اختیارات سران قوا به بانک مرکزی
خاتمی اضافه کرد: در چنین شرایط داخلی و فضای رسانه‌ای بود که اختیارات جدید و ویژه‌ای از سوی سران قوا به بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز داده شد.
وی گفت: براساس این ابلاغیه، خرید ارز توسط صرافی‌ها از صادرکنندگان بدون محدودیت و با نرخ توافقی و غیر دستوری ازاد اعلام شد. همچنین براساس این ابلاغیه فروش ارز در سرفصل سایر (کد ۲۴) با احراز هویت متقاضی ازاد شد و در همین چارچوب رفع تعهد ارزی صادرکننده نیز لحاظ می‌شودکه این موارد به خودی خود فضا جامعه خودگردان را ایجاد میکند.
به گفته این فعال اقتصادی؛ کاهش انتظارات تورمی، رفع مشکلات مربوط به کسری بودجه، مدیریت نقدینگی و سامان‌دادن به محیط تولید می‌تواند مانع از افزایش نرخ ارز شود و لذا وقتی تورم و انتظارات تورمی در اقتصاد کشور به دلایل مختلف شکل می‌گیرد، خواه ناخواه شاهد افزایش نرخ ارز مانند دلار و سقوط ارزش ریال خواهیم بود.
کنترل نقدینگی راهی برای مدیریت بازا ارز
وی گفت: نکته‌ای که بانک مرکزی از ابتدای سال جاری بدان همت گمارده و کنترل تورم و نقدینگی را به عنوان یکی از اصلی‌ترین اقدامات خود در دستور کار قرار داده است.
آرامش بازار ارز؛ پشتوانه تیم مذاکره کننده
وی اظهار کرد: حالا بازار ارز آرام گرفته، فعالان اقتصادی با چشم انداز روشن تری نسبت به ایند به تعاملات اقتصادی خود مشغول هستند تب روزانه نوسان ارز فروکش کرده است و اثار این تدابیر اقتصادی را در ناکامی التهاب افرینان دراقتصاد ایران و تغییر رویکرد انان را از مقابله به مذاکره می‌توان دید و سیاستمداران کشور با این پشتوانه داخلی با دستی پر حقوق ملت ایران را مطالبه خواهند کرد.
این کارآفرین توضیح داد: برای اینکه در آینده دچار اختلالات و ناپایداری‌های ارزی نظیر ماه‌های گذشته نشویم، باید فعالیت‌هایی را در دستور کار قرار دهیم، به عنوان نمونه بررسی شود کسانی که خواهان ارز هستند، ارز را برای چه می‌خواهند؟ ما در اوایل سال ارز‌هایی را به عده‌ای دادیم و هیچ وقت سؤال نکردیم این ارز را برای چه لازم دارند، بخشی از آن‌ها پاسخ می‌دادند این ارز را برای آن می‌خواهند که مصونیتی در قدرت خرید خود ایجاد کنند، پس اگر عده‌ای برای مصونیت بخشیدن به کاهش قدرت خرید ریال، به دنبال ارز هستند، پس باید ابزاری جایگزین برای آن‌ها طراحی کنیم، این‌ها دارایی پولی و ریالی دارند و نسبت به اینکه این دارایی پولی و ریالی آن‌ها دچار کاهش ارزش شود، نگران هستند بنابراین ضرورت دارد ابزار جایگزین برای آن‌ها در نظر گرفته شود، چرا اجازه دهیم برای مصونیت بخشیدن به کاهش دارایی ریالی، فرد به دنبال سکه، ارز و طلا باشد؟ بنابراین حتماً باید برای جریان مصونیت بخشیدن به کاهش دارایی‌های مردم فکر جدی داشته باشیم.
