بین الملل تابناک: چهارصد و هشت روز از حمله روسیه به اوکراین با دستور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور این کشور میگذرد؛ تهاجمی که رویدادهای بسیاری به دنبال داشته و منجر به تحریم گسترده روسیه از سوی بلوک غرب شده است و دورنمای مشخصی برای پایان آن نیز وجود ندارد.
ژنرال چانس سالتزمن، فرمانده عملیات فضایی آمریکا، روسیه در جنگ با اوکراین از تسلیحات فضایی استفاده میکند و با استفاده از آنها سیگنالهای موقعیت یابی ماهوارههای آمریکایی که توسط ارتش اوکراین استفاده میشود را مسدود میکند.
"اپوک تایمز"فرمانده عملیات فضایی نیروی فضایی آمریکا افزود: روسیه دارای لیزرهایی است که قادر به حمله به ماهوارهها، تجهیزات پارازیت الکترونیکی و موشکهای ضد ماهواره هستند.
سالتزمن در نشست دفاع فضایی به میزبانی موسسه مطالعات هوافضای میچل گفت: روسها هیچ تردیدی در مورد آزمایش این سیستمها از خود نشان ندادهاند.
وی ادعا کرد: روسیه به سیستم ماهوارهای ناو استار که در نیروی فضایی آمریکا مورد استفاده قرار میگیرد و در اختیار چند کشور دیگر نیز میباشد، حمله کرده است.
این فرمانده آمریکایی تاکید کرد: فضا بدون شک یک حوزه جنگی مورد مناقشه است.
اولکسی گونچارنکو عضو پارلمان اوکراین گفت که کییف بطور یکجانبه از یک توافق مرزی با روسیه که ساماندهی ساکنان مناطق مرزی دو کشور را مدیریت میکند، خارج شده است.
گونچارنکو دوشنبه در صفحه خود در تلگرام نوشت: رادا (پارلمان اوکراین) چندین توافقنامه را فسخ یا اصلاح کرد، از جمله، توافقنامه عبور شهروندان ساکن در مناطق مرزی از دو کشور با رای موافق ۲۸۳ نماینده لغو شد.
وی افزود که اوکراین از توافقنامه مربوط به سیاست هماهنگی نرخ حمل و نقل نیز خارج شده است.
توافقنامه عبور و مرور مرزی میان روسیه و اوکراین در سال ۲۰۱۲ حاصل شد و هدف از آن تسهیل مسافرت شهروندان مناطق مرزی از گذرگاههای مرزی است.
اوکراین پس از آغاز جنگ از چندین توافقنامه با روسیه خارج شده است. کییف در ماه مارس اعلام کرد که معاهده کنترل سامانههای موشکی راهبردی را نیز فسخ کرده است.
«سیمور هرش» روزنامهنگار تحقیقی آمریکایی و برنده جایزه پولیتزر اعلام کرد که نزدیک به دو ماه پیش از آنکه بحران دونباس به یک درگیری تمام عیار بین روسیه و اوکراین تبدیل شود، دولت آمریکا طرح هایی را برای تهدید مسکو به تخریب خطوط لوله نورد استریم طراحی کرده بود.
این روزنامهنگار آمریکایی در مصاحبهای با یک رسانه آلمانی، که روز دوشنبه منتشر شد، گفت که این موضوع درست قبل از شب سال نو ۲۰۲۱، احتمالاً نزدیک به کریسمس، مطرح شد. ایده دولت آمریکا این بود که موضوعی غیرعادی پیدا شود که رئیسجمهور آمریکا بتواند با توسل به آن و از طریق فریب یا تهدید، پوتین را برای صرفنظر کردن از حمله متقاعد سازد.
هرش در ادامه این مصاحبه افزود که اساس این ایده بر یک تهدید استوار بود.
این روزنامهنگار آمریکایی افزود: تصور نمیکنم این دولت در متقاعد کردن خیلی خوب عمل کرده باشد. آنها بیشتر بر اساس این جمله پیش می روند "شما یا با ما هستید یا علیه ما". ایده دولت بایدن این بود که به پوتین بگوییم: اگر از مرز اوکراین عبور کنی، خطوط لوله نورد استریم را منفجر خواهیم کرد.
در سپتامبر ۲۰۲۲، انفجارهای زیر آب در ۳ رشته از ۴ رشته خطوط لوله زیر آبی نورد استریم ۱ و ۲ که برای انتقال سالانه ۱۱۰ میلیارد متر مکعب گاز روسیه به اروپا ساخته شده بودند، رخ داد. آلمان، دانمارک و سوئد تحقیقات جداگانه ای را در مورد این حادثه آغاز کردند.
در ۸ فوریه، سیمور هرش، روزنامهنگار تحقیقی آمریکایی و برنده جایزه پولیتزر گزارشی منتشر کرد و خبر داد که غواصان نیروی دریایی ایالات متحده مواد منفجره را برای از بین بردن خطوط لوله نورد استریم در جریان تمرینهای ناتو در تابستان ۲۰۲۲ کار گذاشته بودند. طبق گفته نروژ ۳ ماه بعد این بمبها فعال شدند.
الکساندر لوکاشنکو روز دوشنبه با سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه در مینسک پایتخت بلاروس پیرامون مسائل امنیتی و نظامی دیدار و گفتوگو کرد.
لوکاشنکو در این دیدار که چند هفته پس از اعلام توافق مسکو و مینسک برای استقرار سلاحهای هستهای تاکتیکی روسیه در خاک بلاروس، صورت گرفت، بر ضرورت ارائه تضمینهای امنیتی از طرف مسکو به کشورش تاکید کرد.
وی در ادامه توضیح داد: مینسک نیاز دارد مسکو، ضمانتهای امنیتی به بلاروس ارائه و تضمین کند که در صورت هرگونه تهاجم خارجی به این کشور، از خاک آن مانند خاک خود دفاع خواهد کرد.
رییسجمهوری بلاروس با اشاره به گفتوگو با ولادیمیر پوتین همتای روس خود در این خصوص و حمایت همه جانبه پوتین از او، تصریح کرد: به گفته پوتین باید با بازبینی معاهدات و توافقات میان دو کشور درباره نوع قانون نظارتی حقوقی بین دولتی که میتوان برای اطمینان از امنیت کامل بلاروس تصویب گردد، تصمیم گیری شود.
بر اساس این گزارش، لوکاشنکو در اظهارات خود به عدم پایبندی غرب به توافقها پیرامون تضمینهای امنیتی به ویژه در چارچوب «تفاهم نامه بوداپست» که در ازای خروج کلاهکهای هستهای صورت گرفته بود، اشاره کرد.
وی اضافه کرد: در ۱۹۹۴ [۱۳۷۳ خورشیدی] و در چارچوب تفاهمنامه معروف بوداپست، تمام قدرتهای غربی و روسیه سوگند یاد کردند تا امنیت کامل قزاقستان، اوکراین و بلاروس را فراهم کنند اما همانطور که میدانید غربیها همه این معاهدهها، قرارداها و بیانیهها را زیر پا گذاشتهاند و هیچ [تامین] امنیتی وجود ندارد.
رئیس جمهوری بلاروس پیشتر گفته بود برای حفاظت از کشورش و در صورت لزوم، ممکن است میزبانی «سلاحهای هستهای استراتژیک» روسیه را نیز مد نظر قرار دهد.
وزارت دفاع روسیه امروز دوشنبه در بیانیهای از آزادی ۱۰۶ اسیر این کشور از قلمرو تحت کنترل اوکراین خبر داد.
در بیانیه صادره از سوی وزارت دفاع روسیه در این خصوص آمده است: مسکو ۱۰۶ اسیر جنگی را از اسارت اوکراین پس از گفتگو با کی یف بازگردانده است.
مسکو در این بیانیه اضافه کرد: امروز ۱۰ آوریل در نتیجه مذاکرات میان کی یف و مسکو، ۱۰۶ نظامی روسی که در معرض خطر مرگ قرار داشتند از قلمرو تحت کنترل رژیم کی یف بازگردانده شدند. تلاش برای بازگرداندن سایر اسرا نیز ادامه خواهد داشت.
پیشتر در تاریخ اکتبر و ستامبر سال گذشته میلادی نیز تبادل اسرا میان روسیه و اوکراین رخ داده بود.
وزارت دفاع اوکراین دی ماه از آزادی ۸۰ نظامی خود درپی تبادل اسرا با طرف روسی خبر داد.
«آندره یرماک» رئیس دفتر ریاست جمهوری اوکراین در همان روز در صفحه توئیتر خود اطلاعاتی را پیرامون تبادل اسرا اعلام کرد و افزود که ۸۰ نظامی اوکراینی به این کشور بازگردانده شدند.
«تاتیانا ماسکالکووا» (Tatyana Moskalkova) کمیسر حقوق بشر روسیه در فروردین ماه ۱۴۰۱ برای نخستین بار اعلام کرده بود: اولین تبادل اسرای جنگی میان روسیه و اوکراین انجام شد.
یک مقام منطقهای اعلام کرد که روسیه کنترل بیش از نیمی از منطقه باخموت را در اختیار گرفته است.
«دنیس پوشیلین» رئیس منطقه دونتسک امروز دوشنبه اعلام کرد که نیروهای روسی در حال حاضر کنترل بیش از ۷۵ درصد شهر باخموت را در اختیار گرفتهاند.
این اظهارات در واکنش به ادعاهای طرف اوکراینی در خصوص تسلط بر بخشهایی از شهر باخموت صورت گرفت.
پیش از این الکساندر سیرسکی، فرمانده نیروی زمینی اوکراین مدعی شده که نیروهای روسیه در شهر راهبردی باخموت، به «استراتژی زمین سوخته» روی آورده و با حملات هوایی و بمباران، تمام ساختمانها و مواضع را منهدم میکند!
دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین دوشنبه (۱۰ آوریل) در واکنش به اتهامات مبنی بر این که مسکو مسئول افشای اسناد اطلاعاتی آمریکا درباره برخی کشورها از جمله اوکراین است، گفت تمایل عمومی برای مقصر شناختن روسیه برای همه چیز وجود دارد و آن را بیماری شایع خواند.
به گزارش اسپوتنیک، او درباره اطلاعات افشاشده پنتاگون گفت: جالب است و همه آنها مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرند.
این مقام روس در خصوص جاسوسی آمریکا از ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین هم اظهارنظر کرد و گفت: این را نمیتوان منتفی دانست چرا که واشنگتن از مدتها پیش رهبران سایر کشورها بویژه کشورهای اروپایی را زیر نظر داشته است.
سخنگوی کرملین در خصوص امکان میانجیگری پاریس در مسئله اوکراین هم چنین تصوری را دشوار خواند و استدلال کرد زیرا پاریس مستقیم و غیرمستقیم در درگیری با جانبداری از کییف مشارکت داشته است.
در بخشی از اسناد محرمانه فاش شده پنتاگون که در روزهای اخیر جنجالهای زیادی را به راه انداخته و نگرانی زیادی را در بین مقامهای آمریکایی به وجود آورده، به ارسال تسلیحات مرگبار رژیم صهیونیستی به اوکراین نیز اشاره شده است.
روزنامه صهیونیستی «یدیعوت آحارونوت» گزارش کرد، در بخشی از اسناد پنتاگون آمده است که در صورتیکه روابط میان رژیم صهیونیستی با روسیه در شرایط افزایش حمایت نظامی مسکو از برنامه موشکی و هستهای ایران رو به وخامت برود، احتمالاً رژیم صهیونیستی با فشارهای ایالات متحده، موضوع ارسال تسلیحات مرگبار به اوکراین را مورد بررسی قرار دهد.
گزارشهای روز گذشته (یکشنبه) نیویورکتایمز و سی ان ان، وجود اسنادی تحت عنوان: «اسرائیل: راه هایی برای ارائه کمک های مرگبار به اوکراین» را افشا کردند که این اسناد میگفت که تلآویو در صورت فشار آمریکا و یا در مواجهه با «تخریب» روابط با روسیه، احتمالاً ارسال سامانههای تسلیحاتی به اوکراین را مورد بررسی قرار خواهد داد.
آنطور که در این اسناد آمده است، تسلیحاتی که رژیم صهیونیستی قصد دارد برای ارسال به اوکراین مورد بررسی قرار دهد، سامانه دفاع موشکی «باراک 8» و موشکهای ضدتانک «اسپایک» است.
این اسناد در حالی چنین اطلاعاتی را منتشر کده است که سیاست رژیم صهیونیستی تاکنون ظاهراً بر پایه ارائه کمکهای بشردوستانه به اوکراین بوده است اما علیرغم درخواستهای پی در پی کییف، از ارائه تسلیحات به این کشور اروپایی خودداری کرده است.
در این اسناد همچنین آمده است که ایالات متحده احتمالاً از درخواست رژیم صهیونیستی برای حمایتهای بیشتر علیه جمهوری اسلامی ایران به عنوان اهرمی برای فشار به تصمیمگیرندگان اسرائیلی در خصوص ارائه تسلیحات به اوکراین استفاده خواهد کرد.
طبق این اسناد، سامانههای موشکی رژیم صهیونیستی احتمالاً از طریق یک یک طرف ثالث به اوکراین عرضه خواهد شد.
پیش از این نیز رسانهها گزارش کردند که اسناد پنتاگون نشان میدهد که موساد از تظاهرات گسترده علیه طرح اصلاحات قضایی «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی حمایت کرده است که البته دفتر نخستوزیری رژیم صهیونیستی این ادعا را تکذیب کرد.
پنتاگون روز یکشنبه در بیانیهای اعلام کرد که در حال بررسی اعتبار اسناد عکسبرداری شده است که «به نظر میرسد حاوی مطالب حساس و بسیار طبقهبندی شدهاند». پنتاگون این موضوع را به وزارت دادگستری آمریکا ارجاع داده است که تحقیقات جنایی را در این خصوص آغاز کرده است.
شبکه سی ان ان نیز گزارش کرد که افشای اخیر اسناد طبقهبندی شده پنتاگون که نشان میدهد ایالات متحده نه تنها از دشمنان و رقبای خود جاسوسی میکرده بلکه متحدان خود را نیز در امان نگذاشته است، موجب شده تا نگرانی عمیقی در بین مقامهای آمریکایی ایجاد کند.
در این گزارش آمده است که مقامهای آمریکایی نگران هستند که افشای این اسناد محرمانه، روابط ایالات متحده را با همپیمانان و متحدانش تضعیف کرده و در معرض خطر قرار دهد.
اسناد فاش شده پنتاگون و سیا نشان می دهد، در حالی که مهمات پدافند هوایی اوکراین رو به پایان است، شنود رئیس جمهوری این کشور نشان می دهد که زلنسکی در نبود موشک های دوربرد، به دنبال استفاده از پهپاد برای حمله به عمق خاک روسیه بوده است. همچین جاسوسی آمریکا از ولودمیر زلنسکی نیز در این اسناد افشا شده است.
در حالی که خبر افشای اسناد محرمانه و فوق محرمانه سازمان سیا و پنتاگون چند روز پیش منتشر شد، هر روز جزئیات بیشتری در مورد اطلاعات این اسناد در رسانه های جهان منتشر میشود.
رهگیری خطرناک هواپیمای جاسوسی انگلیسی
بر اساس یکی از اسناد فاش شده، یک جنگنده روس اوایل پاییز پارسال نزدیک بود یک هواپیمای تجسسی انگلیسی را بر فراز دریای سیاه سرنگون کند.
بر اساس گزارش وزارت دفاع انگلیس، این هواپیمای غیر مسلح آر سی ۱۳۵ (RC-۱۳۵) انگلیسی هفتم مهر ۱۴۰۱ در نزدیکی سواحل کریمه مشغول پرواز بود که دو جنگنده سوخوی ۲۷ روسیه، اقدام به رهگیری آن در حریم هوایی بین المللی کرده و حتی یکی از این جنگنده ها تا ۵ متری این هواپیمای جاسوسی نزدیک شد.
بن والاس، وزیر دفاع انگلیس گفته بود در جریان این رهگیری، یکی از هواپیماهای روس، یک فروند موشک شلیک کرد، ولی به گفته وی، این حادثه "نقص فنی" بوده و اقدامی برای ساقط کردن هواپیمای انگلیسی نبوده است.
اتمام مُهمات پدافند هوایی اوکراین
یکی دیگر از اسناد فاش شده نشان می دهد، موشکهای پدافند هوایی اوکراین ممکن است به زودی تمام شوند.
بر اساس این سند "سری" که تاریخ ۲۸ فوریه (۹ اسفند) بر آن حک شده، سامانه پدافند هوایی اس ۳۰۰ تا دوم ماه می (۱۲ اردیبهشت) و سامانه پدافند هوایی "بوک" اوکراین که در کنار سامانه دوربرد فوق الذکر فعالیت می کند تا اواسط آوریل (اواخر فروردین) با کمبود مهمات مواجه می شوند.
بر اساس این سند، مهمات سامانه های پدافند هوایی کوتاه بُرد اوکراین نیز که از نیروهای مستقر در خط مقدم حفاطت می کنند تا ۲۳ ماه می (۲ خرداد) تمام خواهند شد.
شنود مکالمات زلنسکی
سند دیگری از جاسوسی واشنگتن از متحدان خود نشان می دهد که رئیس جمهوری اوکراین نیز قربانی شنود آمریکا بوده است؛ هرچند یکی از منابع نزدیک به ولودیمیر زلنسکی گفت که از این موضوع غافلگیر نشده، مقام های این کشور به شدت از نشت اطلاعات سری ارتش و برنامه های نظامی این کشور مستاصل شده اند.
بر اساس اطلاعات دریافتی از شنود مکالمات ولودیمیر زلنسکی، وی در اواخر فوریه (اوایل اسفند ۱۴۰۱) پیشنهاد کرده بود با توجه به آنکه اوکراین فاقد موشک های دوربرد است، برای حمله به مراکز تجمع نیروهای روس در استان روستوف از پهپاد استفاده شود.
آغاز تحقیقات و بررسی سناریوهای گوناگون
در همین حال تحقیقات برای شناسایی و دستگیری عامل یا عوامل درز اطلاعات طبقه بندی شده سیا و پنتاگون ادامه دارد.
به گفته مقام های آمریکایی، این تحقیقات در مراحل اولیه قرار داشته و احتمال آنکه عناصر هوادار روسیه نیز در این ماجرا دخیل باشند، رد نشده است.
به گفته این منابع آگاه، احتمال آنکه دستکاری این اسناد برای انحراف تحقیقات برای شناسایی مبدأ نشت آنها و یا انتشار اطلاعات کذب برای آسیب رساندن به امنیت ملی آمریکا انجام شده باشد، رد نشده است.
این مقام ها گفتند که طیف موضوعات لو رفته ـ که از جنگ در اوکراین تا چین، خاورمیانه و آفریقا را در بر می گیرد ـ نشان دهندده آن است که یک آمریکایی در نشت آنها دست داشته و نه متحدان واشنگتن.
اکنون تحقیقات در این زمینه نیز جریان دارد که فرد یا افراد درز دهنده این اطلاعات چه انگیزه ای از این کار داشته اند.
به گفته یک مقام آگاه امریکایی، کارآگاهان اکنون چهار، پنج نظریه را بررسی می کنند که از "اقدام یک کارمند ناراضی" تا خرابکاری "یکی از مقام های مسئول در جهت تضعیف امنیت آمریکا" را شامل می شود.
سامانههای «پاتریوت» و «سمپ/تی» در اوکراین مستقر می شوند
«یوری ایگنات» سخنگوی نیروی هوایی ارتش اوکراین اعلام کرد که سیستم دفاع موشکی پاتریوت و لانچرهای راکتی چندجانبه SAMP/T وعده داده شده توسط آمریکا، فرانسه و ایتالیا به زودی به دست این کشور خواهد رسید تا در نبرد با روسیه مورد استفاده قرار بگیرد.
براساس گزارش تاس، ایگنات در مصاحبه با یک کانال تلویزیونی اوکراین گفت: ما درباره سیستم های NASAMS، Iris-T و همچنین سیستم های پاتریوت و SAMP/T درحال رایزنی هستیم و طبق قولی که داده شده به زودی به دست ما خواهد رسید. با این حال وی زمان دقیق تری ارائه نکرد.
وی همچنین تاکید کرد که اوکراین خواستار تامین این کشور با جنگندههای F-16 آمریکا نیز هست.
وزارت دفاع آمریکا روز سه شنبه اعلام کرد که واشنگتن بسته تسلیحاتی دیگری به ارزش ۲.۶ میلیارد دلار به اوکراین ارسال کرده است. این بسته شامل مهمات برای سیستم دفاع هوایی پاتریوت و راکتهای هایمارس و توپ ۱۵۵ میلیمتری و ۱۰۵ میلیمتری، ۴۰۰ نارنجکانداز و حدود ۲۰۰ هزار مهمات برای آنها است.
در اواخر ماه مارس ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین اعلام کرد که ارتش این کشور به ۲۰ سامانه دفاع موشکی پاتریوت نیاز دارد، اما تاکنون هیچ یک از آنها را دریافت نکرده است. در اواسط ماه فوریه گذشته ایتالیا و فرانسه از تصمیم خود برای تامین اوکراین به سامانه دفاعی SAMP/T خبر دادند. این سامانه مشترک توسط ایتالیا و فرانسه ساخته شده و برای ارسال آن به کشور ثالث مجوز هر دو کشور نیاز است.
مسکو «نابودگر تانک» در میدان جنگ مستقر میکندبه گفته یک مقام ارشد دفاعی، روسیه گروههای «نابودگر تانک» را برای مقابله با جنگافزارهای زرهی مدرنی که حامیان غربی کییف در اختیار آن قرار دادهاند، تشکیل میدهد.
به گزارش راشا تودی، «اوگنی آریفولین» رئیس یک مرکز آموزش نظامیِ نه چندان دور از «نیژنی نووگورود» در مرکز روسیه در گفتوگو با شبکه Zvezda TV گفت، «یونس بیک یوکوروف» معاون وزیر دفاع روسیه، دستور ایجاد این گروهها را صادر کرده است.
این مقام نظامی روس افزود، ارتش روسیه سپس دستورالعملهای آموزشی را برای دستیابی به این هدف تدوین کرد که اکنون در منطقه آمورزشی نظامی اجرا میشود. به گفته وی، این یک کار سیستمی و در مقیاس بزرگ است که در سطح کشوری در حال انجام است.