نگاهی اجمالی به تجهیزات پسیو شبکه
یک شبکه برای انتقال داده‌ها به دو دسته از تجهیزات نیاز دارد؛ تجهیزاتی برای تغییر و مسیریابی داده‌ها و تجهیزاتی برای انتقال آن‌ها در طول شبکه. به دسته اول از تجهیزات شبکه، تجهیزات اکتیو گفته می‌شود که شامل دستگاه‌هایی مثل سوئیچ و روتر هستند. اما دسته‌ی دوم تجهیزات شبکه یعنی تجهیزات پسیو، شامل کلیه‌ی لوازمی می‌شود که برای انتقال داده‌ها در طول مسیرهای شبکه به کار می‌روند، این تجهیزات پسیو شامل کابل شبکه، پچ کورد، رک شبکه و ... می‌شود. به بیان دیگر تجهیزات پسیو شبکه با داده‌ها و دستکاری آن‌ها سروکار ندارد و صرفا آن‌ها را در طول شبکه انتقال می‌دهند. همانطور که گفته شد، کیفیت عملکرد این دسته از تجهیزات، کارکرد کل شبکه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و کوچکترین اشکالی در آن‌ها ممکن است عملکرد شبکه را مختل کند.
راهنمای خرید تجهیزات پسیو، کابل شبکه و پچ کورد
کابل‌ها و پچ کوردها اصلی‌ترین لوازم برای برقراری ارتباط بین دستگاه‌ها در شبکه هستند. کابل‌های شبکه و پچ کوردها همگی از نوع زوج سیم بهم تابیده بوده که به آن‌ها اترنت گفته می‌شود. کابل‌های اترنت نسل به نسل در رده‌های مختلفی تولید شده‌اند که از نظر سرعت و پهنای باند و همینطور کیفیت سیگنال با هم تفاوت دارند.
به طور کلی این کابل‌ها در رده‌های زیر با مشخصات گفته شده در بازار موجودند:
- Cat4: سرعت 16 مگابیت ثانیه، پهنای باند 20 مگاهرتز، فاصله حداکثر 100 متر
- Cat5: سرعت 10 مگابیت ثانیه، پهنای باند 100 مگاهرتز، فاصله حداکثر 100 متر
- Cat5e: سرعت 1 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 100 مگاهرتز، فاصله حداکثر 100 متر
- Cat6: سرعت 10 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 250 مگاهرتز، فاصله حداکثر 37 متر
- Cat6a: سرعت 10 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 500 مگاهرتز، فاصله حداکثر 100 متر
- Cat7: سرعت 40 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 1000 مگاهرتز، فاصله حداکثر 50 متر
- Cat8: سرعت 40 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 2000 مگاهرتز، فاصله حداکثر 30 متر
هنگام انتخاب کابل شبکه در درجه‌ی اول باید رده‌ی مناسب را انتخاب کنید؛ یعنی کابلی با سرعت و پهنای باند مناسب. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که سرعت کابل باید متناسب با سرعت شبکه و سایر تجهیزات شبکه شما باشد. ضمن اینکه متراژ مشخص برای داشتن حداکثر سرعت را نیز باید در نظر بگیرید. باید توجه داشته باشید که برای شبکه‌های حساس یا فضاهای پرخطر بهتر است از این نوع کابل استفاده کنید.
داکت بهتر است یا ترانکینگ ؟
برای کابل‌کشی کابل‌های برق و شبکه شما نیاز به داکت و ترانکینگ دارید. داکت و ترانکینگ به کانال‌هایی گفته می‌شود که می‌توانید انواع کابل را از داخلشان عبور دهید. با این کار کابل‌ها دیگر آسیبی نمی‌بینند و ظاهر بهتری هم به فضای داخلی داده می‌شود. از طرف دیگر استفاده از داکت و ترانکینگ امکان مدیریت بهتر کابل‌ها و افزودن قابلیت‌هایی مثل ورودی و خروجی را هم فراهم می‌کند. تفاوتی که این دو نوع تجهیزات دارند این است که یک داکت صرفا از بدنه‌ی اصلی و درب داکت تشکیل شده و هیچ امکانات اضافه‌ای ندارد. داکت‌ها در شاخه‌های دو متری به فروش می‌رسند و امکان عبور بیش از چهار الی پنج کابل از درونشان وجود ندارد.
اما ترانکینگ ظرفیت بیشتری دارد و ابعاد آن تا 15 سانتی‌متر هم می‌رسد. بنابراین اگر تعداد کابل بیشتری دارید، بهتر است از ترانکینگ‌ها استفاده کنید. علاوه بر این ترانکینگ‌ها را می‌توان به انواع متعلقات مجهز کرد که قابلیت‌های آن‌ها را بیشتر می‌کند. مثلا با نصب پارتیشن در وسط ترانکینگ شما می‌توانید کابل‌های برق و شبکه را همزمان از داخل آن عبور دهید. یا با افزودن کلید و پریز در هر جایی از شبکه ورودی و خروجی اضافه کنید.
اینکه کدامیک از این محصولات را باید انتخاب کنید، بستگی به کاربرد آن‌ها در شبکه‌ی شما دارد. اگر شبکه‌ی شما حجم زیادی کابل دارد و مسیرهای یکسان هستند، بهتر است ترانکینگ‌ها با ابعاد بزرگ مثل 150*90 میلی‌متر را انتخاب کنید. اما اگر برای مسیرهای تک کابله و بدون نیاز به قابلیت‌های اضافه مثل کلید و پریز نیاز به نصب این تجهیزات داشتید، بهتر است داکت را انتخاب کنید.
داکت‌ها و ترانکینگ‌ها از جنس PVC مقاوم هستند و در برابر آسیب‌های فیزیکی دوام خوبی دارند. اما انتخاب داکت و ترانکینگ باکیفیت امنیت کابل‌های شما در شبکه را تضمین می‌کند. برندهای داکت و ترانکینگ موجود در بازار برند فرانسوی لگراند و اشنایدر هستند. البته برندهای ایرانی مثل دانوب و سوپیتا نیز از نظر کیفیتی در سطح قابل قبولی هستند و می‌توان آن‌ها را جایگزین برندهای خارجی کرد.
رک شبکه دیواری یا ایستاده ؟
رک شبکه یکی دیگر از تجهیزات پسیو در شبکه به شمار می‌رود. رک‌ها محفظه‌هایی هستند که تجهیزات اصلی شبکه داخل آن‌ها قرار می‌گیرند. رک‌های شبکه در مدل‌ها و سایزهای مختلفی به بازار عرضه شده‌اند و شما باید متناسب با شبکه خودتان، یک گزینه را انتخاب کنید.
در ادامه انواع رک‌های شبکه و کاربردشان را می‌شناسیم:
- رک ایستاده: این نوع رک به شکل یک کابینت ساده روی زمین قرار می‌گیرد. این رک‌ها ظرفیت بالایی دارند و برای شبکه‌های وسیع با حجم تجهیزات بالا استفاده می‌شوند. همچنین در مکان‌هایی که فضای کافی برای نصب رک داشته باشیم، می‌توان از رک ایستاده استفاده کرد.
- رک دیواری: رک‌های دیواری برای شبکه‌های کوچک‌تر با حجم تجهیزات کمتر استفاده می‌شود. رک‌های دیواری همانطور که از اسمش مشخص است، در نزدیکی سقف به دیوار وصل می‌شوند. به طور کلی ظرفیت این رک‌ها از رک دیواری خیلی کمتر است. همچنین جاهایی که فضای کافی برای نصب رک نباشد، باید رک دیواری نصب کرد.
راهنمای خرید تجهیزات پسیو شبکه، کدام برند پچ پنل، کیستون و سوکت
از دیگر تجهیزات پسیو پرکاربرد در شبکه، سوکت‌ها و کیستون‌ها هستند. سوکت قطعه‌ای است که در انتهای کابل‌ها وصل شده و کابل را به دیگر دستگاه‌ها در شبکه متصل می‌کند. سوکت‌های شبکه از نوع RJ45 هستند و برای همه‌ی انواع کابل‌های اترنت کاربرد دارند. این سوکت‌ها در دو نوع روکشدار و بدون روکش تولید می‌شوند. بهتر است برای کابل‌های روکشدار از سوکت‌های روکشدار استفاده کنید.
کیستون به قسمت مادگی کانکتورهای RJ45 گفته می‌شود؛ یعنی جایی که سوکت‌های RJ45 داخل آن قرار می‌گیرند. کیستون‌ها برای نصب در پچ پنل یا بردها استفاده می‌شود و اتصال کابل به شبکه را فراهم می‌کند. بنابراین انتخاب یک کیستون باکیفیت بسیار اهمیت دارد. در هنگام انتخاب کیستون نیز حتما باید به نوع آن توجه کنید. کیستون‌ها در انواع روکشدار و بدون روکش و با طراحی‌های مختلف 90 درجه و 180 درجه تولید می‌شوند و انتخاب مدل به کاربرد شما بستگی دارد. برندهای مطرح این قطعات در بازار ایران لگراند، نگزنس و امپ هستند.
پچ پنل به قطعاتی گفته می‌شود که یک ردیف کیستون ورودی شبکه روی آن‌ها نصب شده و امکان اتصال همزمان چندین دستگاه به یک مسیر شبکه را فراهم می‌کند. پچ پنل‌ها دو نوع ماژولار و غیرماژولار دارند که نوع غیرماژولار آن امکان گسترش در آینده را نیز میسر می‌کند. از برندهای پچ پنل نیز مشابه سوکت و کیستون، لگراند، نگزنس و امپ هستند.
