به گزاش تابناک، امروز دوشنبه (۲۶ تیر ۱۴۰۲) چهل و دومین سالگرد تاسیس شورای نگهبان است. این نهاد وظیفه پاسداری از شرع مقدس و قانون اساسی کشور را بر عهده دارد. همچنین در تعامل با مجلس موظف به تطبیق قانون تصویب شده با قانون اساسی و قوانین شرعی اسلام است.
در ۳۰ بهمن سال ۱۳۵۸، شش فقیه شورای نگهبان از سوی حضرت امام (ره) تعیین شدند. یک سال بعد یعنی در ۲۶ تیر سال ۱۳۵۹ مجلس شورای اسلامی نیز با رای به حقوقدانان اعضای این نهاد را تکمیل کردند. در حقیقت اراده ولی فقیه با تعیین فقها و اراده نمایندگان مردم با تعیین حقوقدانان معرفی شده از طرف رئیس قوه قضائیه به تشکیل شورای نگهبان در ۲۶ تیر ۱۳۵۹ منجر شد. در حال حاضر ۲۲ فقیه جامع‌الشرایط و ۳۰ حقوقدان در شورای نگهبان عضویت دارند.
عملکرد شورای نگهبان چطور است؟
کاظم موسوی، نایب رئیس دوم کمیسیون اقتصادی مجلس، درباره اهمیت تشکیل شورای نگهبان به تابناک گفت: شورای نگهبان، یکی از نهادهای بسیار مهم نظارتی در کشور به شمار می‌آید که با دستور مقام معظم رهبری تشکیل شده است؛ نهادی که درباره صلاحیت یا عدم صلاحیت افراد در انتخابات اظهارنظر میکند.
او درباره عملکرد این نهاد توضیح داد: شورای نگهبان به بررسی صحت‌سنجی مصوبات مجلس به لحاظ قانون و شرعی می‌پردازد و اگر نیاز به اعاده مصوبه به مجلس باشد، این موضوع را پیگیری میکند. عملکرد اعضای این نهاد تاکنون مناسب بوده و ایرادی بر آن وارد نیست.
موسوی در تشریح روند این شورا گفت: تاکید بر ولایتمداری، التزام عملی به اسلام، فسادتیزی و مبارزه با مافیا از جمله اقداماتی است که در شورای نگهبان دنبال می‌شود. روند این شورا نیاز به اصلاح ندارد و هر تصمیمی قرار باشد در این زمنیه گرفته شود، باید در راستای تحول و حرکت روبه جلو باشد.
وظایف شورای نگهبان کافی نیست
لطف‌الله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن، در گفت‌وگو با تابناک به اهمیت فعالیت شورای نگهبان پرداخت و گفت: بر اساس قانون اساسی، شورای نگهبان، مسئولیت تفسیر و انطباق قوانین مجلس با شرع و قانون دارد؛ امری الزام‌آور که در همه دنیا وجود دارد.
او افزود: یک قانون در مجلس با رای اکثریت به تصویب می‌رسد؛ بنابراین، احتمال بروز خطا افزایش پیدا میکند. به این ترتیب، وجود شورای نگهبان در این زمینه برای نظارت دقیق‌تر اتفاق مثبتی تلقی می‌شود.
سیاهکلی ادامه داد: این نهاد تخصصی به قوانین نگاه میکند و انصافا ایراداتی را که تاکنون بر مصوبات مجلس گرفته، کاملا درست بوده است؛ اما اینکه صرفا شورای نگهبان به تطبیق مصوبه‌ها با قانون و شرع مقدس بپردازد، کافی نیست.
این نماینده مجلس در این باره افزود: باید نهادی باشد تا اثرگذاری و صحت قانون را بررسی کند. بارها اتفاق افتاده که یک قانون مصوب شده و حتی به مرحله اجرا رسیده، ولی به دلیل نبود نهادی برای بررسی اثرگذاری آن قانون پس از چند سال پیامدهای آن بروز پیدا کرده است؛ فرایندی که اصلاح آن ده سال طول می‌کشد.
شورای نگهبان اقناع اشخاص را مهم بداند
محسن پیرهادی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، در یادداشتی به نقش و جایگاه شورای نگهبان در کشور پرداخت و گفت: در سالروز تأسیس شورای نگهبان، باید یاد و نام امام راحل و عظیم‌الشأن را گرامی بداریم و به روح ملکوتی معمار کبیر انقلاب اسلامی، درود بفرستیم که اگر نبود، دغدغه‌های شرعی و قانونی، جایی در اداره کشور نداشت.
شورای نگهبان همواره از جانب دشمن مورد حمله و هجمه بوده و هست که البته طبیعی بوده و دور از انتظار نیست؛ مجموعه‌ای که دغدغه دینی و قانونی دارد برای تمدن دین‌ستیز غربی حتما غیرقابل تحمل است؛ اما در داخل نیز گاهی این مجموعه مهم، مورد نقد یا حتی تخطئه قرار می‌گیرد.
گاهی این تخریب‌ها منشأ نفسانی دارد و به واسطه رد یا عدم احراز صلاحیت یا عدم انطباق قوانین با شرع و قانون اساسی است و گاهی نقدها و گلایه‌هایی ـ که شاید هم بحق باشد ـ وجود دارد که خوب است بررسی و بازنگری شود.
شورای نگهبان برای همراه‌سازی مردم و مسئولان، باید با ظرافت و در حدود اختیاراتی که دارد، اقناع اشخاص را مهم بداند تا با مقبولیت روزافزونی که کسب میکند، بتواند پشتوانه محکمی برای تصمیم‌های مهمش در بزنگاه‌ها داشته باشد.
کسی با وجودنهادی بنام شورای نکهبان مخالف نیست که مشابه این نهاد دربسیاری کشورها وجوددارد. صحبت برسر این است که این شورا از فلسفه وجودی و غرض از تشکلیش فاصله بسیار یافته است. در این مورد سیاسیون بسیار گفته اند واینجا دریک کامنت جای بحثش نیست. فقط برای مشخص شدن مطلب عارض بهتر است به مشروح مذاکرات مجلس تدوین قانون اساسی مراجعه شود تا مشخص شود این شورا با چه هدفی تشکیل شد و اکنون عملکردش چگونه شده است. 
به هیچ وجه واجب شرعی نیست.. فتوا از خودت میدهی.. کدام مرجع تقلید ای را گفته... 